بیماری پوستی ویتیلیگو (برص یا پیسی) + راه های درمان آن

ویتیلیگو یا همان برص (پیسی)، یک مشکل طولانی مدت است که در آن تکه های بزرگ پوست، رنگ خود را از دست می‌دهند. این بیماری می تواند بر اشخاص در هر سن، جنس یا گروه نژادی تاثیر بگذارد. لکه ها هنگامی ظاهر می شوند که ملانوسیت ها در پوست از بین می روند. ملانوسیت ها سلول هایی هستند که وظیفه تولید رنگدانه های پوستی که ملانین نام دارد را بر عهده دارند، که به پوست رنگ می دهند و از پوست در برابر اشعه ماوراء بنفش خورشید محافظت می کند. در سطح جهانی، به نظر می رسد که 0.5 تا 2 درصد از مردم را تحت تاثیر قرار می دهد. با سلام دنیا همراه باشید تا بررسی کاملی از بیماری پوستی ویتیلیگو داشته باشید و همچنین راه های درمان برص یا پیسی را بشناسید.

بیماری پوستی برص یا پیسی (ویتیلیگو) چیست و چرا به وجود می آید و آیا درمان دارد؟

حقایق سریع در مورد ویتیلیگو (برص یا پیسی)

در این قسمت برخی از نکات کلیدی در مورد ویتیلیگو بیان شده است. جزئیات بیشتر در مقاله اصلی ذکر شده است.

• ویتیلیگو می تواند بر اشخاص هر سن، جنسیت و قومی تاثیر بگذارد.
• هیچ درمانی برای این بیماری وجود ندارد و معمولا شخص برای تمام عمر خود به این بیماری مبتلا خواهد بود.
• علت دقیق این بیماری مشخص نیست، اما ممکن است ناشی از یک اختلال خودایمنی و یا ویروس باشد.
• برص مسری نیست.
• گزینه های درمانی این دارو ممکن است شامل قرار گرفتن در معرض اشعه UVA و UVB و تیره کردن پوست در موارد شدید باشد.

ویتیلیگو (برص) چیست؟

ویتیلیگو یک اختلال پوستی است که در آن تکه هایی از پوست، رنگ خود را از دست می دهند. کل ناحیه ای که تحت بیماری پیسی قرار گرفته، در هر شخصی متفاوت است. می تواند بر چشم ها، داخل دهان، و موها تاثیر بگذارد. در اکثر موارد، ناحیه آسیب دیده برای بقیه عمر شخص بدون تغییر باقی می ماند. این اختلال باعث حساسیت به نور می شود. این بدان معنا است که مناطقی که تحت تاثیر قرار می گیرند، نسبت به مناطقی که آسیب ندیده اند، در برابر نور خورشید حساس تر هستند. پیش بینی اینکه آیا لکه ها بیشتر پخش میشوند یا تا چه میزانی پخش می شوند، سخت است. این پخش شدن ممکن است هفته ها طول بکشد یا لکه ها ممکن است ماه ها یا سال ها پایدار بمانند. لکه های روشن تر در افرادی که پوست تیره یا برنزه دارند، بیشتر دیده می شود.

درمان برص (پیسی)

آکادمی پوست ایالات متحده (AAD)، بیماری ویتیلیگو را به عنوان «بیشتر از یک مشکل آرایشی» می داند. این یک بیماری است که نیاز به مراقبت پزشکی دارد. تعدادی از روش ها می تواند به کاهش مشخص شدن این لکه ها کمک کند:

استفاده از ضد آفتاب

آکادمی پوست ایالات متحده استفاده از ضد آفتاب را توصیه می کند، زیرا لکه های روشن تر پوستی به طور خاص به نور خورشید حساس هستند و به راحتی دچار آفتاب سوختگی می شوند. متخصص پوست می تواند در مورد نوع مناسب ضد آفتاب توصیه کند.

فتوتراپی (نور درمانی) با نور UVB

قرار گرفتن در معرض لامپ های ماوراء بنفش (UVB) یک روش درمانی معمول است. درمان خانگی به یک لامپ کوچک نیاز دارد و امکان استفاده روزانه را فراهم می کند، که موثرترین روش است. اگر درمان در یک کلینیک انجام شود، نیاز به 2 تا 3 مرتبه مراجعه به پزشک در هفته دارد و زمان درمان طولانی تر خواهد بود. اگر لکه های سفید در نقاط زیادی از بدن وجود داشته باشند، فتوتراپی با نور UVB ممکن است نیاز باشد. این روش شامل درمان کامل بدن است. این کار در بیمارستان انجام می شود. فتوتراپی با نور UVB همراه با روش های درمانی دیگر می تواند تاثیرات مثبتی بر بیماری برص داشته باشد. با این وجود، نتایج آن کاملا قابل پیشبینی نیست و هنوز هیچ درمانی وجود ندارد که رنگ پوست را مجددا تیره کند.

فتوتراپی (نور درمانی) با نور UVA

درمان فتوتراپی با نور UVA معمولا در یک مرکز درمانی صورت می گیرد. ابتدا، بیمار دارویی مصرف می کند که باعث افزایش حساسیت پوست به نور UV می شود. سپس در یک سری از درمان ها، پوست آسیب دیده در معرض نور زیاد UVA قرار می گیرد. پیشرفت بعد از 6 تا 12 ماه درمان به صورت هفته ای دو بار، مشهود خواهد بود.

استتار پوست

استتار بمعنی همرنگ شدن با محیط پیرامون است. در موارد خفیف بیماری ویتیلیگو، بیمار می تواند تعدادی از این لکه های سفید را با استفاده از کرم های رنگی و آرایشی و مخصوص آرایش، استتار کند. باید مواردی را انتخاب کند که به بهترین وجه با رنگ پوست مطابقت داشته باشند. اگر کرم ها و لوازم آرایشی به درستی اعمال شوند، می توانند به مدت 8 تا 12 ساعت بر روی پوست صورت و تا 96 ساعت بر روی سایر قسمت های بدن اثر داشته باشند. اکثر کرم های موضعی ضد آب هستند.

پوست رنگ زدایی (Depigmenting)

هنگامی که ناحیه پوستی آسیب دیده گسترده تر می شود و 50 درصد یا بیشتر از بدن را می پوشاند، دپیگمنتینگ (پوست رنگ زدایی) می تواند گزینه خوبی باشد. کاهش رنگ پوست در ناحیه هایی که آسیب ندیده اند تا با نواحی سفید شده یک رنگ شوند. دپیگمنتینگ با اعمال لوسیون های موضعی یا کرم های قوی مانند مونوبنزون، مکوئینول یا هیدروكینون صورت می گیرد. این درمان دائمی است، اما پوست را آسیب پذیرتر می کند. از قرار گرفتن طولانی مدت در معرض نور خورشید باید اجتناب کنید. دپیگمنتینگ می تواند 12 تا 14 ماه طول بکشد که بستگی به عوامل مختلفی از جمله عمق تناژ رنگ پوست اصلی دارد.

کورتیکواستروئیدهای موضعی

پمادهای کورتیکواستروئیدی، کرم های حاوی استروئیدها هستند. برخی از مطالعات نتیجه گرفتند که استفاده از کورتیکواستروئیدهای موضعی بر روی لکه های سفید می تواند مانع از پخش شدن آنها شود. برخی دیگر ترمیم کامل رنگ اصلی پوست را گزارش دادند. کورتیکواستروئیدها را هرگز نباید بر روی صورت اعمال کرد. اگر بعد از یک ماه بهبودی حاصل نشد، قبل از شروع مجدد درمان، باید دو هفته آن را متوقف کنید. اگر هیچ بهبودی بعد از یک ماه مشاهده نشد یا اگر عوارض جانبی رخ داد، درمان باید متوقف شود.

کلسیپوتریول (Calcipotriene/Calcipotriol)  یا دوونکس (Dovonex)

کلسیپوتریول نوعی ویتامین D است که به عنوان پماد موضعی مورد استفاده قرار می گیرد. ممکن است همراه با کورتیکواستروئیدها یا درمان نور استفاده شود. عوارض جانبی آن شامل جوش، خشکی پوست و خارش میباشد.

داروهای موثر بر سیستم ایمنی بدن

پماد های حاوی تاکرولیموس و پیمکرولیموس، داروهای شناخته شده به عنوان مهار کننده های کلسینورین هستند که می تواند به بهبود لکه های کوچک تر رنگ رفته کمک کند. با این حال، سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA)، در مورد ارتباط بین داروها و سرطان پوست و لنفوم هشدار می دهد.

پسورالن

پسورالن ممکن است همراه با نور درمانی UVA و UVB استفاده شود، زیرا پوست را نسبت به نور UV حساس تر می کند. همانطور که پوست بهبود پیدا می کند، رنگ طبیعی پوست باز می گردد. ممکن است نیاز باشد تا طول درمان، دو یا سه بار در هفته به مدت 6 تا 12 ماه باشد.  پسورالن خطر آفتاب سوختگی و آسیب پوستی را افزایش می دهد و در نتیجه ابتلا به سرطان پوست را در طولانی مدت افزایش می دهد. برای کودکان کوچک تر از 10 سال توصیه نمی شود.

پیوند پوست

در یک پیوند پوستی، جراح با دقت لکه های سالم پوست رنگی را برداشته و از آن برای پوشش نواحی آسیب دیده استفاده می کند. این جراحی بسیار شایع نیست، زیرا مدت زمان زیادی به طول می انجامد و می تواند باعث ایجاد زخم در ناحیه ای که پوست از آن برداشته شده و ناحیه ای که در آن قرار گرفته است، شود. گرافت بلیستر (پیوند تاول) شامل ایجاد بلیستر روی پوست سالم توسط ساکشن است. سپس قسمت بالای تاول برداشته شده و بر روی محلی قرار می گیرد که رنگدانه از بین رفته است. این کار خطر زخم شدن را کاهش می دهد.

خال کوبی

از جراحی برای کاشت رنگدانه در پوست استفاده می شود. در اطراف لب ها به خصوص در افرادی که پوست تیره دارند، بهتر عمل می کند. موانعی از جمله مشکل در تطابق رنگ پوست دارد و این حقیقت که خالکوبی ها می توانند ناپدید شوند، اما برنزه نمی شوند. بعضی اوقات، آسیب های پوستی ناشی از خال کوبی می تواند باعث ایجاد لکه دیگری از ویتیلیگو شود.

درمان های احتمالی برص (پیسی) برای آینده

تحقیقات در مورد درمان های احتمالی برای بیماری ویتیلیگو (برص یا پیسی) در حال انجام است. در این قسمت، بخشی از نتایج امیدوارکننده ارائه شده است.

سودوکاتالاز (Pseudocatalase)

در سال 2013، محققان اعلام کردند که ترکیب جدیدی را پیدا کرده اند که می تواند درمانی برای بی رنگ شدن پوست در اثر بیماری پیسی باشد. شرکت کنندگان در مطالعه ای که با استفاده از روش اصلاح شده سودوکاتالاز (PC-KUS) تحت درمان قرار گرفتند، رنگدانه های پوست و مژه های آنها بهبود پیدا کرد. همچنین این ترکیب برای بازیابی رنگ اصلی مو در بین افرادی که موهای خاکستری دارند، موثر بود.

آفاملانوتید (Afamelanotide)

سطح ملانین پایین در برخی از افراد مبتلا به ویتیلیگو ممکن است به دلیل پایین آمدن "آلفا-ملانوسیت-استیمولاتینگ هورمون" (α-MSH) باشد. آفاملانوتید یک ترکیب مصنوعی است که عملکرد α-MSH را تقلید می کند. به نظر می رسد که آفاملانوتید در ترکیب با درمان UVB موثر است.

توفاسیتینیب سیترات (Tofacitinib citrate)

یک داروی آرتروز -توفاسیتینیب سیترات- نتایج امید بخشی داشته است. این ماده، ادم کیناز (Janus kinase) را مهار می کند، آنزیمی که به نظر می رسد در علت برص نقش دارد.

علل بیماری ویتیلیگو (برص یا پیسی)

دلایل دقیق بیماری ویتیلیگو مشخص نیست. تعدادی از عوامل ممکن است در این اختلال نقش داشته باشند. این علائم به شرح زیر است:

• یک اختلال خود ایمنی، که در آن سیستم ایمنی بیش فعال می شود و ملانوسیت ها را از بین می برد
• عدم تعادل ژنتیکی "استرس اکسیداتیو"
• یک حادثه استرس زا
• آسیب پوستی در اثر آفتاب سوختگی یا بریدگی شدید
• قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی
• یک علت عصبی
• وراثت، ممکن است در بین خانواده ها شایع باشد
• یک ویروس

ویتیلیگو (برص یا پیسی) مسری نیست و نمی تواند از شخصی به شخص دیگر منتقل شود. این بیماری می تواند در هر سنی رخ دهد، اما مطالعات نشان می دهد که احتمال ابتلا در حدود سن 20 سالگی بیشتر است.

علائم بیماری ویتیلیگو (برص یا پیسی)

تنها علامت بیماری برص، ظاهر شدن لکه های سفید صاف یا لکه هایی روی پوست است. اولین لکه سفید که پدیدار می شود، اغلب در نواحی از پوست است که بیشتر در معرض آفتاب قرار می گیرد. با یک لکه ساده و کمی بی رنگ تر از بقیه پوست شروع می شود، اما با گذشت زمان، این لکه ها روشن تر می شوند تا زمانی که سفید شوند. لکه ها از نظر شکلی، نامنظم هستند. در بعضی مواقع، لبه ها کمی قرمز رنگ و ملتهب می شوند و گاهی با خارش همراه است. اما به طور طبیعی، هیچ گونه ناراحتی، سوزش، درد و خشکی در پوست ایجاد نمی کند. اثرات پیسی بین افراد متفاوت است. برخی از افراد ممکن است فقط تعداد محدودی از لکه های سفید داشته باشند که گسترش پیدا نمی کند، در حالی که در بدن برخی دیگر باعث لکه های بزرگ تری شده که به هم می پیوندند و بر ناحیه بزرگ تری از پوست تاثیر می گذارند.

انواع بیماری ویتیلیگو (برص یا پیسی)

دو نوع از بیماری ویتیلیگو با نام سگمنتال و غیر سگمنتال وجود دارد.

ویتیلیگوی غیر سگمنتال (Non-segmental vitiligo)

اگر اولین لکه های سفید متقارن باشند، این نوع از ویتیلیگو با نام ویتیلیگوی غیر سگمنتال شناخته می شود. اگر لکه ها تنها در یک ناحیه از بدن باشند، گسترش آنها کمتر خواهد بود. ویتیلیگوی غیر سگمنتال شایع ترین نوع این بیماری است که تا حدود 90 درصد از افراد مبتلا به این بیماری را شامل می شود. لکه ها معمولا در هر دو سمت بدن و برخی به شکل متقارن ظاهر می شوند. این لکه ها اغلب بر روی قسمت هایی از پوست که در معرض آفتاب هستند، مانند صورت و گردن و دست ها ظاهر می شوند.

نواحی شایع برای لکه ها به شرح زیر است:

• پشت دست ها
• بازوها
• چشم ها
• زانو
• آرنج
• پا
• دهان
• زیربغل و کشاله ران
• بینی
• ناف
• دستگاه تناسلی و ناحیه مقعد

ویتیلیگوی غیر سگمنتال نیز به چند گروه تقسیم بندی می شود:

• عمومی: هیچ ناحیه یا اندازه خاصی برای لکه ها وجود ندارد. این شایع ترین نوع است.
• اکروفیشیال (Acrofacial): این حالت بیشتر در انگشتان دست و پا اتفاق می افتد.
• مخاطی (Mucosal): این حالت معمولا در اطراف غشاء های مخاطی و لب ظاهر می شود.
• کلی: بی رنگ شدن پوست، کل بدن را تحت تاثیر قرار می دهد. این حالت بسیار نادر است.
• کانونی (Focal): یک یا چند لکه سفید پراکنده در یک منطقه گسسته شکل می گیرد. این حالت اغلب در کودکان خردسال رخ می دهد.

ویتیلیگوی سگمنتال (Segmental vitiligo)

ویتیلیگو سگمنتال با سرعت بیشتری پخش می شود، اما نسبت به نوع غیر سگمنتال ثابت تر، پایدارتر بوده و کمتر نامنظم است. این حالت بیماری ویتیلیگو زیاد شایع نیست و تنها 10 درصد از افراد مبتلا به ویتیلیگو را شامل می شود. این حالت غیر متقارن است. این بیماری بیشتر در افراد کم سن شایع است و حدود 30 درصد از کودکان مبتلا به بیماری ویتیلیگو را شامل میشود. ویتیلیگو سگمنتال نواحی از پوست که متصل به اعصاب ناشی از قسمت اصلی ستون فقرات است، را تحت تاثیر قرار می دهد. این بیماری به خوبی به درمان های موضعی جواب می دهد.

عوارض بیماری پوستی ویتیلیگو

ویتیلیگو (برص یا پیسی) به بیماری دیگری تبدیل نمی شود، اما افراد مبتلا به این بیماری احتمالا موارد زیر را تجربه می کنند:

• آفتاب سوختگی دردناک
• از دست دادن قدرت شنوایی
• تغییر در بینایی و تولید اشک

فرد مبتلا به بیماری ویتیلیگو (برص) به احتمال زیاد دچار اختلال خودایمنی دیگری مانند مشکلات تیروئید، بیماری آدیسون، تیروئیدیت هاشیموتو، دیابت نوع یک یا کم خونی مهلک (pernicious) می شود. اکثر افراد مبتلا به ویتیلیگو (پیسی) دچار این اختلالات نمی شوند، اما ممکن است برای رد این موارد آزمایشاتی انجام شود.

غلبه بر چالش های اجتماعی بیماری ویتیلیگو

اگر لکه های پوستی قابل رویت باشند، غلبه با بدنامی اجتماعی این بیماری دشوار خواهد بود. خجالت می تواند منجر به بروز مشکلاتی در عزت نفس شده و در برخی موارد اضطراب و افسردگی به وجود می آید. افرادی با رنگ پوست تیره تر، با احتمال بیشتری این مشکلات را تجربه می کنند، زیرا این تضاد رنگ پوستی شدیدتر است. در کشور هند بیماری ویتیلیگو با نام «جذام سفید» شناخته می شود. افزایش آگاهی در مورد بیماری ویتیلیگو (برص)، به عنوان مثال از طریق صحبت کردن با دوستان می تواند به اشخاص مبتلا به این بیماری کمک کند تا بر مشکلات غلبه کنند. ارتباط با سایر افراد مبتلا به ویتیلیگو (پیسی) نیز می توانند کمک کننده باشد. هر شخص مبتلا به این اختلال که از نگرانی و افسردگی رنج می برد، باید از متخصص پوست خود در مورد کسی که می تواند به او کمک کند، سوال بپرسد.

منبع: 17