دوره های قاعدگی به صورت خونریزی رحمی از ناحیه واژن مشخص می شوند و نشان دهنده پایان چرخه تولید مثل هستند. اگرچه این اتفاق برای زنانی که بلوغ را شروع کرده و یا از سر گذرانده اند طبیعی است، اما هنوز هم سوالاتی در مورد این پدیده وجود دارد. پزشک متخصص در نرم افزار فلو به نام کیت اشکودزیک به متداول ترین سوالات در مورد قاعدگی زنان پاسخ می دهد.
23 مورد از متداول ترین سوالات در باره قاعدگی زنان
1. چرا زنان در هر ماه دچار قاعدگی می شوند؟
دوره یا چرخه قاعدگی یک خونریزی ماهانه از رحم است و بخشی از چرخه قاعدگی زن سالم محسوب می شود. تمام تغییرات هورمونی و تغییر در تخمدان و رحم که در دوران قاعدگی اتفاق می افتد، با هدف بارداری صورت می گیرد. هنگامی که بارداری رخ نمی دهد، رحم به دلیل تغییرات هورمونی، لایه داخلی خود را همراه با خون و مخاط از طریق دهانه رحم و واژن به صورت خون بیرون می ریزد.
2. چند ماه دچار قاعدگی نشدن طبیعی است؟
دوره قاعدگی طبیعی بین 21 تا 35 روز است. اگر بیش از 6 هفته دچار قاعدگی نشده باشید، قاعدگی شما به تاخیر افتاده است. گاهی اوقات این تاخیر در قاعدگی می تواند به دلیل استرس و یا کاهش سریع وزن باشد. گاهی اوقات این تاخیر می تواند نشانه ای از مشکل ترشح یک غده داخلی مانند سندرم تخمدان پلی کیستیک، اختلال در عملکرد غده تیروئید، هایپرپرولاکتینمی، یا مشکلات سلامتی دیگر باشد. اگر قاعدگی به تاحیر افتاده است، یک آزمایش بارداری انجام داده و در مراجعه به پزشک درنگ نکنید.
مطلب پیشنهادی: قرص اورژانسی و اختلال در قاعدگی
3. آیا قاعدگی دو بار در ماه طبیعی است؟
اگر دوره قاعدگی 21 روز طول می کشد، دو بار در ماه دچار قاعدگی شدن طبیعی است و در طی یک ماه تقویمی دو بار دچار قاعدگی خواهید شد. با این وجود، در صورتی که دو بار یا بیشتر در طول یک دوره قاعدگی دچار خونریزی شده اید یا متوجه خونریزی بعد از رابطه جنسی شده اید، و یا اگر قاعدگی شما متوقف و مجددا بعد از چند روز آغاز شد، یک مشکلی وجود دارد. ممکن است دلیل عمده ای از قبیل عدم تعادل هورمونی، کیست تخمدان، آندومتریوز، فیبروم رحمی، بیماری التهابی لگن و حتی نئوپلاسم دهانه رحم داشته باشد. اگر متوجه ترشحات خونی در زمانی به غیر از دوران قاعدگی خود شده اید، باید برای یافتن دلیل آن به پزشک مراجعه کنید.
4. چرا زمان چرخه قاعدگی بسیار کوتاه است؟
طول دوره های قاعدگی از اولین روز یک دوره قاعدگی تا روز اول قاعدگی بعدی محاسبه می شود. در اکثر زنان، این دوره 28 روز است. طول دوره قاعدگی از 21 تا 35 روز طبیعی در نظر گرفته می شود. اگر دوره قاعدگی 21 روز و یا کمتر از 21 روز بعد از آخرین قاعدگی شروع شود، چرخه قاعدگی بسیار کوتاه مدت است.
5. دلایل تاخیر دوره های قاعدگی چیست؟
دلایل بسیاری برای تاخیر قاعدگی وجود دارد. اگر قصد باروری داشته و یا به دلایل مختلف رابطه جنسی محافظت نشده داشته اید، بارداری شایعترین دلیل آن محسوب می شود. اگر بارداری به طرز معقولی نامتحمل است، تاخیر در بارداری می تواند به دلیل بیماری باشد: سندروم تخمدان پلی کیستیک، کیست تخمدان، سطح بالای پرولاکتین و مشکلات تیروئید. گاهی اوقات روش های هورمونی پیشگیری از بارداری نیز می تواند باعث تاخیر در قاعدگی شود.
6. چه عواملی باعث قاعدگی های نامنظم می شوند؟
دلایل مختلفی برای نامنظمی دوره های قاعدگی وجود دارد. محتمل ترین دلایل آن استرس بیش از حد، ورزش شدید، کاهش ناگهانی وزن بدن و یا چاقی است. دلیل نامنظمی دوره قاعدگی همچنین می تواند بیماری های زنان مانند: سندرم تخمدان پلی کیستیک، یا کیست تخمدان عملکردی، یا ترشخ غددها مانند: سطح بالای هورمون پرولاکتین یا مشکلات تیروئیدی باشد.
7. آیا دوره های قاعدگی نامنظم بر توانایی بارداری تاثیر می گذارد؟
دوره های قاعدگی نامنظم می تواند بر توانایی بارداری تأثیر بگذارد. دلایل دوره های قاعدگی نامنظم می تواند استرس، نوسانات وزن بدن، سندرم تخمدان پلی کیستیک، هایپرپرولاکتینمی، پرکاری یا کم کاری غده تیروئید باشد. دوره های قاعدگی نامنظم معمولاً با مشکلات تخمک گذاری همراه است که ممکن است بر توانایی بارداری تأثیر بگذارد.
8. چه مدت بعد از سقط جنین می توان قاعدگی نامنظم داشت؟
در صورتی که قبلا قاعدگی منظمی داشته اید، شروع قاعدگی شما بعد از سقط جنین 4 تا 6 هفته طول می کشد. گاهی اوقات منظم شدن قاعدگی سه ماه طول می کشد. یکی از دلایل قاعدگی نامنظم بعد از سقط جنین، استرس است. سعی کنید آرامش داشته و بیشتر استراحت کنید، رژیم غذایی سالم داشته و اگر قبلا عادت داشته اید، به طور مرتب ورزش کنید. اگر بعد از سقط جنین قاعدگی پس از سه ماه منظم نشد، برای اطلاع از دلیل آن با پزشک خود تماس بگیرید.
9. اگر قاعدگی یک روز تاخیر داشته باشد، آیا باید نگران شوید؟
اگر قاعدگی یک روز تاخیر داشته باشد، معمولا دلیلی برای نگرانی وجود ندارد. اگر شما سعی در باروری داشته و یا به دلایل مختلف رابطه جنسی محافظت نشده داشته اید، بارداری شایعترین علت آن محسوب می شود. برای اطمینان از تایید یا رد بارداری، یک تست بارداری انجام دهید.
10. قاعدگی 10 روز تاخیر داشته است، آیا باردار هستید؟
دلایل مختلفی برای تاخیر در قاعدگی وجود دارد. اگر سعی در باروری داشته و یا به دلایل مختلف رابطه جنسی محافظت نشده داشته اید، بارداری شایعترین دلیل آن است. برای تایید یا رد بارداری، می توانید یک تست بارداری خانگی انجام دهید که اچ سی جی یا «هورمون بارداری» در ادرار را مشخص می کند. همچنین می توانید یک آزمایش خون انجام دهید که این هورمون و میزان آن را در خون مشخص می کند.
11. رابطه جنسی نداشته اید. چرا قاعدگی دچار تاخیر شده است؟
دلایل مختلفی برای دیر شدن دوره های قاعدگی وجود دارد. شایعترین آنها استرس بسیار، ورزش شدید، و نوسانات در وزن بدن است. دلیل نامنظمی دوره قاعدگی همچنین می تواند بیماری های زنان مانند: سندرم تخمدان پلی کیستیک، یا کیست تخمدان عملکردی باشد. دلیل آن همچنین می تواند ترشخ هورمونی غده ها به طور طبیعی مانند: سطح بالای هورمون پرولاکتین و یا مشکلات تیروئیدی (کم کاری یا پرکاری تیروئید) باشد. گاهی اوقات استفاده از روش های پیشگیری از بارداری هورمونی می تواند دلیل تاخیر در قاعدگی باشد.
12. آیا سازگاری با یک قرص جدید ضد بارداری می تواند باعث تاخیر در قاعدگی شود؟
سازگاری با قرص های ضد بارداری جدید می تواند باعث تاخیر در دوره قاعدگی شود. اگر قاعدگی شما بعد از ماه اول مصرف قرص های جدید ضد بارداری تاخیر داشته، آزمایش بارداری انجام دهید. اگر جواب تست بارداری منفی است و چیزی باعث آزار شما نمی شود، دلیلی برای نگرانی وجود ندارد.
13. آیا با داشتن رابطه جنسی دو روز قبل از شروع قاعدگی می توان باردار شد؟
شما در هر روز از دوره قاعدگی خود می توانید باردار شوید. اما احتمال بارداری در دوران تخمک گذاری بیشتر است. تخمک گذاری فرآیندی است که در آن تخمک از تخمدان ها خارج می شود و معمولا 12 تا 14 روز قبل از شروع دوره بعدی قاعدگی رخ می دهد. با توجه به این نکته که هر تخمک می تواند 24 ساعت عمر کند و عمر اسپرم 5 روز است، خطرناک ترین روزها 5 روز بعد از تخمک گذاری و 1 روز بعد از آن محسوب می شود.
14. آیا احساساتی شدن قبل از شروع قاعدگی طبیعی است؟
دوره بعد از تخمک گذاری و قبل از قاعدگی مرحله لوتئال نامیده می شود. در طی این مرحله، بدن در صورت لقاح در حال آماده شدن برای بارداری است. هورمون اصلی مرحله لوتئال «پروژسترون» است. اضطراب، نوسانات خلقی، سردرد، افزایش وزن، افزایش گرسنگی همه علائم سندرم پیش از قاعدگی (PMS) هستند. تغییرات چرخه ای در پروژسترون و استروژن، پروستاگلاندین های اضافی و نوسانات سطح سروتونین همگی مسئول علائم سندرم پیش از قاعدگی هستند. حدود 75 درصد از زنان از علائم مکرر سندرم پیش از قاعدگی رنج می برند. اگر این علائم در زندگی روزمره شما تداخلی ایجاد نکند، دلیلی برای نگرانی وجود ندارد.
15. آیا افزایش شدید گرسنگی پیش از قاعدگی طبیعی است؟
افزایش گرسنگی، اضطراب، نوسانات خلقی، سردرد، افزایش وزن همه علائم سندرم پیش از قاعدگی است. علائم سندروم پیش از قاعدگی نتیجه تغییرات چرخه ای در پروژسترون و استروژن، پروستاگلاندین های اضافی و نوسانات سروتونین است. از هر 4 زن، 3 زن از علائم مکرر سندرم پیش از قاعدگی رنج می برند. اگر این علائم در زندگی روزمره تداخلی ایجاد نکند، دلیلی برای نگرانی وجود ندارد.
16. چرا رنگ خون قاعدگی من سیاه است؟
خون قاعدگی در آغاز و پایان دوره ممکن است به رنگ سیاه یا قهوه ای تیره باشد. و این کاملا طبیعی است. در شروع و پایان قاعدگی، جریان خون معمولا آهسته است و خونی که بر روی پد یا پنبه قاعدگی می ریزد، خون قدیمی است. ترشحات قاعدگی عمدتاً از آندومتر است (آندومتر، پوشش داخلی دیواره رحم است) و خون از رحم به واژن وارد شده و در آنجا اکسید می شود. خون حاوی آهن است که بعد از اکسیداسیون سیاه می شود. با این حال، اگر خون قاعدگی شما در تمام دوره قاعدگی سیاه است، باید با پزشک خود تماس بگیرید زیرا دلایل دیگری برای این امر وجود دارد.
17. آیا آنتی بیوتیک ها می توانند بر دوره قاعدگی تاثیرگذار باشند؟
اگر پس از مصرف آنتی بیوتیک ها قاعدگی زنان دچار تاخیر شده و یا سریع تر اتفاق افتاده و یا قطع شده و یا دوره قاعدگی آنها با خونریزی شدید و یا طولانی مدت همراه بوده است، مسئول این اتفاقات آنتی بیوتیک ها نیستند. شایعترین علت تجویز آنتی بیوتیک ها معمولا عفونت است. عفونت ها می توانند بدن را دچار استرس کنند و استرس یک دلیل شناخته شده برای تاخیر یا قطع قاعدگی محسوب می شود. فهرست طولانی از عوارض جانبی مصرف آنتی بیوتیک ها وجود دارد، اما نامنظمی یا قاعدگی دردناک در آن فهرست نیست، مگر اینکه آنتی بیوتیک ریفامپین مصرف کنید. ریفامپین یک آنتی بیوتیک است که برای درمان سل استفاده می شود و تنها موردی است که به اثبات رسیده مصرف آن باعث قاعدگی نامنظم یا دردناک می شود.
18. چگونه می توان باعث شروع زودتر قاعدگی شد؟
این مساله به آن بستگی دارد که چرا می خواهید قاعدگی زودتر شروع شود. اگر به شروع زودتر قاعدگی برای برخی رویدادهای مهم و یا رفتن به تعطیلات نیاز دارید، و هم اکنون از قرص های ضد بارداری استفاده می کنید، می توانید آن را با قرص دارونما عوض کنید. با این وجود، در نظر داشته باشید که بعد از تغییر آن با قرض های دارونما و طی مصرف ده قرص اول بسته، قاعدگی می تواند بسیار سنگین و طولانی مدت شود. بهتر است قبل از تغییر آن با پزشک خود مشورت نمایید. همچنین یک عقیده رایج وجود دارد که مصرف ویتامین C، زنجبیل و گیاهان مختلفی مانند جعفری، زردچوبه و ... می توانند قاعدگی را تحریک کنند. با این وجود، هیچ شواهد علمی معتبری آن را تایید نمی کند. به خاطر داشته باشید که اگر هرگز دچار قاعدگی نشده اید، این توصیه ها در مورد شما موثر نیست.
19. چرا قاعدگی من متوقف و مجددا آغاز شد؟
اگر قاعدگی به مدت 24 ساعت متوقف و سپس مجددا آغاز شد، می تواند به این علت باشد که خون قدیمی از رحم خارج نشده است. در این حالت، این خون قدیمی ممکن است قهوه ای یا حتی سیاه باشد و جریان خونریزی آن شدید نخواهد بود. با این وجود، اگر قاعدگی شما دیر شده و یا سریع تر اتفاق افتاده است و شما رابطه جنسی دارید، به شما توصیه می شود که ابتدا تست بارداری انجام دهید. اگر جواب تست منفی است و خونریزی شدید نیست، دلیلی برای نگرانی وجود ندارد. از طرف دیگر، اگر جواب تست بارداری مثبت باشد یا خونریزی شدید باشد، باید با پزشک خود تماس بگیرید.
20. پس از مصرف قرص های صبح روز بعد دچار خونریزی شده اید، آیا این قاعدگی محسوب می شود؟
قرص های صبح روز بعد نوعی روش اضطراری پیشگیری از بارداری محسوب می شود. این قرص حاوی لوونورژسترل است که نوعی هورمون پروژسترون مصنوعی محسوب می شود. قرص های صبح روز بعد ممکن است باعث خونریزی غیر منتظره رحم شود که باید قبل از شروع دوره قاعدگی به پایان برسد. قرص های پیشگیری از بارداری اضطراری همچنین می تواند باعث شود که دوره قاعدگی بعدی دیرتر یا زودتر یا سنگین تر و دردناک تر شود. از قرص های صبح روز بعد نباید به عنوان روشی معمول برای پیشگیری از بارداری استفاده نمود.
21. آیا بسته به روز قاعدگی، احساس متفاوت داشتن طبیعی است؟
وضعیت عاطفی و جسمی شما بسته به مرحله قاعدگی ممکن است، متفاوت باشد. این امر به دلیل تغییرات هورمونی در طول قاعدگی اتفاق می افتد. اگر این تغییرات بر زندگی روزمره تأثیر نگذارد و ناراحتی برای ایجاد نکند، دلیلی برای نگرانی وجود ندارد.
22. در مورد دوره اول قاعدگی خود باید با چه کسانی صحبت کنید؟
اولین چرخه یا دوره قاعدگی لحظه بسیار مهمی در زندگی دختران است. این یک مرحله اساسی در بلوغ است. ممکن است در مورد اولین دوره های قاعدگی خود با والدین یا افراد نزدیک خود صحبت کنید. همچنین می توانید از آنها در انتخاب یک محصول بهداشتی کمک بخواهید و در مورد تغییراتی که در این مدت برای شما اتفاق می افتد، صحبت نمایید.
23. چه چیزی را در بسته لوازم دوره قاعدگی خود قرار دهید؟
ایده خوبی است که در دوران قاعدگی یک بسته لوازم مربوط به قاعدگی به همراه خود داشته باشید. باید 3 یا 4 پد یا پنبه قاعدگی بسته به نوع محصول بهداشتی که مصرف می کنید، در بسته لوازم بهداشتی شما موجود باشد. به خاطر داشته باشید که پد را حداقل هر چهار ساعت یک بار، پنبه قاعدگی را هر 4 تا 8 ساعت یک بار تغییر داده و فنجان قاعدگی خود را هر 10 تا 12 ساعت خالی کرده و شست و شو دهید. اگر دچار گرفتگی عضلانی دوره قاعدگی شده اید، مسکن ها را فراموش نکنید؛ داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) بهترین گزینه هستند. بسته لوازم قاعدگی همچنین باید شامل لباس زیر اضافی در صورت لکه بینی، ضد عفونی کننده دست، دستمال مرطوب کننده زنانه و 2 تا 3 کیسه پلاستیکی باشد.
منبع: flo