شاید برای همه ما پیش آمده باشد که یک روز صبح بعد از بیدار شدن از خواب احساس درد و سوزش در داخل دهان داشته باشیم و بعد از نگاه کردن در مقابل آینه متوجه زخم کوچکی در کنار لثه، پشت لب و یا بر روی زبان خود بشویم. و یا در هنگام غذا خوردن مشکلی را احساس کنیم. و دلیلی برای ایجاد این زخم به ذهنمان نرسد.
در این گونه موقع باید به خودمان بگوییم که دچار آفت دهان شده ایم. در این باره باید به شما بگوییم اصلا جای نگرانی نیست آمارها نشان می دهد که بیش از 40-50 درصد افراد دچار افت دهان می شوند. در این مطلب از وب سایت سلام دنیا، با بررسی اینکه آفت دهان چیست ؛ انواع آفت دهان کدام است و علت آفت دهان و زبان چیست و اینکه آیا آفت دهان نشانه ایدز است، پرداخته ایم. با ما همراه باشید.
آفت دهان چیست؟
آفت دهان ( Aphthous stomatitis ) یک بیماری شایع دهانی بصورت زخم کوچک به رنگ سفید و یا زرد با هاله ایی قرمز رنگ است که معمولا در قسمت های نرم داخل دهان ایجاد می شود و باعث ایجاد درد و سوزش می شود.
حتما بخوانید: درمان خانگی آفت دهان
انواع آفت دهان کدام است
الف) آفت های کوچک (minor)
شایع ترین نوع آفت دهان، آفت کوچک میباشد که معمولا در لب ها، سقف دهان و زیر زبان بوجود می آید. و زخم هایی در اندازه حدودا 2-4 میلی متر است و تعداد آن بین اعداد 1 تا 6 متغیر می باشد. این نوع از افت معمولا بین یک هفته تا 10 روز خود به خود درمان می شود. ولی امکان بازگشت مجدد آنها وجود دارد.
ب ) آفت های بزرگ (major)
آفت بزرگ دهان همان طور که از نام آنها پیداست دارای ابعاد و اندازه بزرگتری نسبت به آفت مینور است و اندازه آن به حدود یک سانتیمتر نیز میرسد. و همچنین زمان بیشتری برای بهبود نیاز دارند، شاید دوره بهبودی آنها بیشتر یک ماه زمان نیاز داشته باشد.
ج) آفت های تبخالی ( فرم شبه تبخال) ( herpetiform )
این فرم از آفت های دهانی با بوجود آمدن تاول های ریز بوجود می آیند که با گذشت زمان با بزرگ شدن زخم های ایجاد شده، آنها به یکدیگر میپیوندند و در نهایت زخم بزرگی را ایجاد کنند. افت های تبخالی ممکن است در هر جایی از دهان بوجود بیایند.
علت آفت دهان چیست (دلایل ایجاد آفت دهان و زبان)
برای بوجود آمدن افت دهان و زبان تا کنون دلیل مشخص و روشنی وجود ندارد اما می توان به عواملی که در ایجاد افت دهان موثر هستند اشاره کرد. ما برخی از عواملی که احتمال بروز آفت دهان را افزایش می دهند در قالب یک لیست برشمارده ایم.
1. از علت آفت دهان: ضعف سیستم ایمنی بدن
آفت دهان جز بیماری های سیستم دفاعی بدن دسته بندی میشود. اگر سیستم ایمنی بدن دچار اختلال شده باشد سلول های دفاعی بدن باعث ایجاد آفت دهان میشوند. ضعف سیستم ایمنی بدن می تواند احتمال بروز آفت دهان را تا 60 % افزایش دهد.
حتما بخوانید: تقویت سیستم ایمنی بدن با 15 ماده غذایی
2. از علت آفت دهان: عدم بهداشت دهان و دندان
مسواک زدن را فراموش نکنید و باید همواره به یاد داشته باشید که تنبلی کردن در رعایت بهداشت دهان شما را دچار دردسرهای زیادی می کند. پس بهتر است روزانه 2 بار مسواک بزنید و حتما از نخ دندان استفاده کنید. زیرا که ممکن است مسواک زدن به تنهایی کار را تمام نکند. از مسواک های نرم استفاده کنید و به آرامی مسواک بزنید، خشن مسواک زدن باعث ایجاد زخم در دهان میشود.
اگر با رعایت نکات بهداشتی دهان باز هم دچار آفت دهان می شوید خمیر دندان خود را عوض کنید و از استفاده کردن خمیر دندان ها و محلول های دهانشویه حساسیت زا پرهیز کنید.
3. از علت آفت دهان: ژنتیک
پزشکان زمینه های وراثتی را یکی از عواملی می دانند که می تواند درصد ابتلا به آفت دهان را افزایش دهد. اگر می خواهید مطمئن شوید که آفت های دهانی شما ریشه ژنتیکی و ارثی دارد از پدر یا مادر خود در این باره سوال کنید، زیرا فرزندانی که پدر و مادری با سابقه افت دهانی دارند بیشتر از سایرین در معرض این بیماری هستند.
4. از علت آفت دهان: استرس و اضطراب
عامل استرس زا را از خودتان دور کنید. اگر مرتب دچار آفت دهان میشوید بهتر است کمی به سبک زندگی و روزهایی که در حال سپری کردن آن هستید نگاهی دوباره بیندازید. ممکن است بابت موضوعی خاص تحت فشار باشید، سعی کنید موضوع اصلی را پیدا کنید و به فکر حل آن باشید.
حتما بخوانید: راههای مقابله با استرس
5. از علت آفت دهان: حساسیت های غذایی
مواد غذایی مانند بادمجان، فلفل و یا گلوتن موجود در گندم و همچنین مرکباتی مانند لیمو، پرتقال و یا توت فرنگی و گوجه فرنگی و رب گوجه ممکن است از جمله موارد غذایی باشند که باعث ایجاد حساسیت شوند.
اگر میخواهید بدانید که کدام دسته از مواد غذایی برای شما ایجاد حساسیت می کنند. در هنگام بروز افت دهان خوراک چند روز خود را لیست کنید تا به کمک این لیست بتوانید نقطه حساس خود را پیدا کنید. و به یاد داشته باشید که دیگر از آن ماده غذایی استفاده نکنید.
- اگر جز آن دسته از افرادی هستید که مرتبا دچار افت دهان میشوید بهتر است از خوردن شکلات ها و فست فودها پرهیز کنید.
- نکته: خوردن غذای داغ و خیلی تند احتمال بروز آفت دهان را افزایش می دهد.
6. کمبود مواد ریزمغذی بدن و ویتامین هایی از قبیل ویتامین B12 و اسید سولفولیک
آفت دهان ممکن است به دلیل کمبود مواد مغذی و ویتامین ها باشد. خوردن غذاهایی دریایی و گوشت قرمز و جگر مقدار آهن بدن شما را تامین می کند، غذاهایی که وظیفه تامین مواد اصلی که بدن به آنها نیاز دارد را از برنامه غذایی خود حذف نکنید. حبوبات می تواند مواد مغذی بدن را به خوبی تامین کند. سعی کنید در رژیم غذایی روزانه خود جایگاه ویژه ای برای سبزیجات داشته باشید.
7. از علت آفت دهان: تغییرات هورمونی دوران قاعدگی
افت دهان می تواند بر اثر تغییرات هورمونی و افزایش هورمون استروژن زنان در دوران قاعدگی بوجود بیاید.
8. از علت آفت دهان: عصبانیت های قبل از عادات ماهانه
احتمال زیادی وجود دارد که برخی از خانم ها در دوران عادات ماهانه دهانشان آفت بزند، که معمولا این نوع از آفت ها دردناک تر از بقیه هستند.
9. از علت آفت دهان: بیماری های دستگاه گوارش
بیماری های مانند التهابات روده ایی و کرون می توانند باعث ایجاد ضایعات پوستی گردند و آفت دهان می تواند نشانه ایی از وجود چنین امراضی باشد. که عمدتا آفت های دهانی ناشی بیماری های گوارشی در اطراف دهان بروز پیدا می کنند و علاوه بر آن آفت هایی نیز ممکن است در اطراف ناحیه تناسلی ایجاد کند.
10. از علت آفت دهان: ترک سیگار و یا مصرف سیگار
یکی دیگر از عواملی اصلی که احتمال ایجاد آفت دهان را افزایش می دهد مصرف و یا قطع مصرف دخانیات و مواد مخدر دیگر مانند قلیان و مشروبات الکلی باشد.
حتما بخوانید: آیا سیگار کشیدن منجر به آکنه می شود؟
11. از علت آفت دهان: سرطان دهان
آفت دهان یکی از نشانه های سرطان دهان است. اگر مدت زمان زیادی از بوجود آمدن افت دهان شما گذشته است و هنوز بهبود نیافته است، بهتر است کمی جدی تر با آن برخورد کنید. این مدت طولانی بهبودی را می توان 3 هفته و بیشتر در نظر گرفت. پس اگر زمان زیادی است که نشانه های بهبودی را مشاهده نکرده اید به یک پزشک متخصص مراجعه کنید و موضوع را با آن در میان بگذارید.
12. آیا آفت دهان نشانه ایدز است
آفت دهان بیماری است که افرادی زیادی ممکن است به آن مبتلا شوند، اما باید این نکته را در نظر گرفت که آفت هایی با دلایل معمول بزودی و بخودی خود بهبود میابند،. اگر افت دهان مدت زمان زیادی فرد را درگیر کند و یا حتی با استفاده از روش های درمانی آفت دهان خوب نشود. می تواند نشانه ایی از بیماری ایدز باشد.
سخن آخر
آفت دهان ( Aphthous stomatitis ) یک بیماری شایع دهانی بصورت زخم کوچک به رنگ سفید و یا زرد با هاله ایی قرمز رنگ است. دلایل مختلفی برای بروز آفت دهان وجود دارد. در این مطلب سلام دنیا، ما به بررسی علت آفت دهان، انواع بافت دهان و اینکه آیا آفت دهان نشانه ایدز است، پرداختیم. امیدوارم این مطلب برای شما مفید و کاربردی باشد. می توانید این مطلب را با دوستان خود از طریق شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید.
مطالب مرتبط:
4 فایده آب نارگیل برای سلامتی، تهوع حاملگی و آفت دهان
آفت دهان کودکان و نوزادان و درمان آن+ علت آفت دهان در بارداری