علت لرزش بدن [رعشه] چیست و درمان خانگی و پزشکی آن

لرزش که در اصطلاح پزشکی «رعشه» نامیده می شود، می تواند در افراد مبتلا به بیماری پارکینسون، مولتیپل اسکلروزیس یا لرزش اساسی مشاهده شود. لرزش داخلی بدن مضر نیست، اما می تواند نگران کننده باشد و در زندگی رومزه شخص ایجاد اختلال کند. در این مقاله از سایت سلام دنیا ، قصد داریم تا به طور کامل در خصوص علل بروز لرزش بدن از داخل و روش های درمانی آن صحبت کنیم. با ما همراه باشید.

رعشه یا لرزش بدن چیست؟

لرزش، حس رعشه در بدن است که از داخل حس می شود. این لرزش ها بدون هیچ گونه حرکت بدن اتفاق می افتند. لرزش یک حرکت غیرارادی است و عضلات قسمت های مختلف بدن مثل دست ها، بازوها، سر و صورت، تارهای صوتی و تنه و پاها را تحت تاثیر قرار می دهد.

رعشه به چند دسته تقسیم می شوند؟

لرزش ها به دو دسته تقسیم می شوند:

1. لرزش در زمان استراحت

این نوع لرزش در زمان استراحت عضلات رخ می دهد. مثل وقتی که دست را بر روی پاها به حالت استراحت قرار داده اید. به عنوان مثال، این نوع لرزش در بیماران مبتلا به پارکینسون قابل مشاهده است.

2. لرزش در زمان فعالیت جسمی

این لرزش در عضلات در حال فعالیت رخ می دهد و خود به گروه های زیر تقسیم می شود:

• لرزش وضعیتی: زمانی اتفاق می افتد که شخص تلاش می کند تا حالتی را بر خلاف نیروی جاذبه زمین حفظ کند. مثل زمانی که فرد روزنامه ای را از روی زمین بر می دارد
• لرزش جنبشی: این حالت در حین حرکات ارادی رخ می دهد، مانند زمانی که فرد در حین معاینه پزشکی، بینی خود را می خاراند
• لرزش کارهای خاص: این لرزش در حین کارهای ماهرانه مثل نوشتن و صحبت کردن رخ می دهد
• لرزش ایزومتریک: در حین انقباضات ارادی عضلات رخ می دهد که با انجام حرکت همراه نیست.

حتما بخوانید: درمان گرفتگی عضلات بدن به کمک 15 ماده غذایی

علت لرزش بدن از داخل چیست ؟

علت این لرزش ها به خوبی قابل درک نیست و تحقیقات در این خصوص محدود است. با این وجود، پزشکان معتقدند که لرزش ها ناشی از همان علل عصبی لرزهای خارجی هستند. مطالعه ای در سال 2017، رابطه ای را بین لرزش و اضطراب اجتماعی مشخص کرد. برخی از تحقیقات نیز مدعی شدند که لرزش از داخل ممکن است باعث حرکت بسیار جزئی در اندام بدن شوند. این حرکت ها برای تشخیص دادن بسیار جزئی هستند. زمانی که فرد خسته است یا استرس دارد، لرزش به میزان بیشتری رخ می دهد.

دلایل لرزش در بدن به طور کلی

• قسمت هایی از مغز که کنترل عضلات بدن را به عهده دارند، دچار مشکل شده و لرزش اتفاق می افتد.
• اختلالات عصبی از جمله: بیماری ام اس، آسیب مغزی، سکته مغزی یا آسیب هایی که باعث از بین رفتن سلول های ساقه مغز و یا مخچه می شوند
• لرزش در بدن می تواند علل دارویی داشته باشد. مصرف برخی از داروها مثل آمفتامین، کورتیکواستروئیدها و داروهایی که اغلب برای درمان برخی از اختلالات روانی استفاده می شوند
• مسمومیت با جیوه
• مصرف الکل و ترک الکل
• اعتیاد به مواد مخدر
• پرکاری تیروئید
• نارسایی قلبی
• لرزش می تواند در خانواده نیز ارثی باشد
• مصرف زیاد کافئین
• بیماری ویلسون
• بیماری پارکینسون

در ادامه در خصوص علل برخی از این لرزها توضیح می دهیم.

1. ازعلت لرزش بدن: بیماری پارکینسون

بیماری پارکینسون (PD) نوعی اختلال عصبی است که منجر به از بین رفتن سلول های تولید کننده دوپامین در مغز می شود. این بیماری معمولا در افراد بالای 60 سال رخ می دهد. افراد مبتلا به بیماری پارکینسون ممکن است هر یک از علائم ریر را تجربه کنند:

• کندی در حرکت
• لرزش که در اندام های دست و پا و صورت و فک قابل مشاهده است
• رعشه
•  سفتی بازوها، پاها و تنه
• عدم هماهنگی و تعادل ضعیف در بدن

علائم این بیماری ممکن است به سرعت و یا به کندی پیشرفت کرده و فعالیت های روزمره را دشوار کند. بروز لرزش همیشه مشهودترین علائم بیماری پارکینسون نیست، اما افراد مبتلا به این بیماری به لرزش دچار می شوند. این لرزش ممکن است در ابتدا تنها در یک اندام مشاهده شود، اما با پیشرفت بیماری می توان در سرتاسر بدن لرزش را مشاهده کرد. احساسات قوی و استرس می تواند این لرزش را تشدید کند.

گزینه های درمانی برای بیماری پارکینسون

هیچ درمانی برای بیماری پارکینسون وجود ندارد. این یک بیماری مزمن است که به مرور زمان پیشرفت می کند. با این وجود، می توان با برخی روش ها این بیماری را درمان کرد. پزشک می تواند ترکیبی از لوودوپا و کاربی دوپا را برای افزایش ذخیره دوپامین در مغز تجویز کند. در مواردی که دارو جواب گو نیست، از جراحی برای درمان استفاده می شود. این جراحی «تحریک عمقی مغز» نامیده می شود. در این نوع جراحی، پزشک الکترودهایی را در مغز قرار می دهد. این الکترودها نواحی از مغز را تحریک کرده تا بیماری پارکینسون را درمان کند.

حتما بخوانید: عاقبت بیماری پارکینسون چیست

2. از علت رعشه بدن: مولتیپل اسکلروزیس (ام اس)

آسیب به عصب را با نام «مولتیپل اسکلروزیس» می شناسند. ام اس نوعی بیماری مزمن است که بر سیستم اعصاب مرکزی تاثیر می گذارد. بسیاری از متخصصان معتقدند که در بیماری ام اس، سیستم ایمنی بدن به اعصاب حمله کرده و به آن آسیب می رساند. این بیماری می تواند بر قسمت های مختلف بدن شخص تاثیر گذاشته و کیفیت زندگی او را به طور قابل توجهی تحت تاثیر قرار دهد. علائم بیماری ام اس به طور معمول در سن 20 تا 40 سالگی مشاهده می شود.

علائم بیماری ام اس به شکل زیر است:

•  تاری دید یا دوگانه دیدن
• کور رنگی
•  نابینایی در یک چشم
• ضعف عضلانی
• عدم هاهنگی و تعادل ضعیف اعضاء بدن
• احساس بی حسی یا سوزن سوزن شدن
• درد
•  مشکلات گفتاری
• لرزش داخلی
•  سرگیجه

حدود نیمی از افراد مبتلا به ام اس ممکن است مشکل در موارد زیر را تجربه کنند:

• حافظه
• توجه
• تمرکز
• قضاوت
• همچنین ممکن است شخص دچار لرزش شود

درمان بیماری ام اس

در حال حاضر هیچ نوع درمانی برای بیماری ام اس وجود ندارد. شدت این بیماری در افراد مختلف متفاوت است. در گذشته درمانی برای آن وجود نداشت، اما اخیرا پزشکان روش درمانی اصلاح کننده بیماری (DMT) را توصیه کرده اند و توصیه می کنند که به محض تشخیص بیماری بهتر است درمان با این روش را شروع کنند. این روش درمانی می تواند روند پیشرفت بیماری ام اس را کند کند.

3. از علت لرزش بدن: پرکاری تیروئید

علت بروز لرزش اعضاء بدن می تواند پرکاری تیروئید نیز باشد. این لرزش به علت مشکل در غده تیروئید رخ می دهد که لرزش آن بیشتر در دست ها و پاها قابل مشاهده است. پرکاری تیروئید با علائم دیگری از جمله افزایش فشار خون، افزایش تعریق، ضعف عضلات، کاهش وزن علی رغم اشتهای زیاد، تورم نوک انگشتان و ... است. این بیماری اغلب با مصرف دارو درمان می شود و فعالیت غده تیروئید را به حالت طبیعی باز می گرداند. در موارد شدید، برای درمان از جراحی استفاده می شود و غده تیروئید شخص را با جراحی از ناحیه گردن خارج می کنند.

حتما بخوانید: تیروئید چیست

4. از علت رعشه بدن: هیپوگلیسمی

هیپوگلیسمی شرایطی است که سطح قند خون پایین آمده و اغلب باعث ایجاد رعشه و لرزش در اندام ها می شود. به طور طبیعی، بدن سطح قند خون را از طریق مکانیزم های مختلف مثل ترشح هورمون های خاص مثل انسولین و گلوکاگون و نیز تجزیه گلیکوژن تنظیم می کند. با این حال، در اثر موارد خاص مثل بیماری دیابت و تزریق انسولین، سطح قند خون به طور ناگهانی کاهش پیدا می کند. داشتن یک رژیم غذایی نامناسب و فعالیت زیاد نیز می تواند سطح قند خون را پایین بیاورد. این مساله با علائمی مثل خستگی، گیجی یا لرزش در بدن همراه است.

5. از علت لرزش بدن: ترک الکل

از دیگر دلایل لرزش در بدن، ترک الکل است. در حقیقت با شروع ترک الکل، لرزش در اعضاء بدن رخ داده و با پایان فرآیند ترک الکل، لرزش نیز متوقف می شود. رعشه ایجاد شده به این دلیل در اثر آسیب دیدگی سلول های عصبی در نتیجه مصرف زیاد و طولانی مدت الکل است. گاهی اوقات مخچه نیز در اثر مصرف طولانی مدت الکل آسیب می بیند که حتی پس از خاتمه ترک نیز گاه و بی گاه این لرزش اتفاق می افتد.

6. از علت لرزش بدن: استرس و نگرانی

در صورت بروز استرس و تشویش، سطح آدرنالین خون برای محافظت از بدن افزایش پیدا می کند. به این ترتیب، فعالیت سیستم دفاعی بدن منجر به آزادسازی سطح زیادی از انرژی و رعشه در بدن می شود.

7. از علت رعشه بدن: مصرف کافئین

در صورتیکه افراد به میزان زیادی در روز کافئین مصرف کنند، احتمالا تا حدودی عوارض جانبی مصرف کافئین مانند خواب نامناسب، نگرانی، افزایش ضربان قلب و رعشه در بدن را تجربه می کنند. توجه به این نکته ضروری است که سطح تحمل کافئین افراد مختلف متفاوت است. با این وجود، مصرف 600 میلی گرم کافئین در روز معادل مقدار بیش از حد کافئین در نظر گرفته می شود. مصرف کافئین در حدود 100 تا 200 میلی گرم در روز برای بدن ضرری ندارد.

8. از علت لرزش بدن: خستگی عضلات

در صورتیکه عضلات را برای یک مدت طولانی در یک موقعیت خاص نگه دارید، لرزش رخ می دهد. همچنین اگر فرد در هنگام خستگی و ناراحتی کار کند یا شدیدتر از حالت عادی فعالیت داشته باشد، احتمال بروز رعشه در اثر خستگی وجود دارد. برای رفع این مشکل باید عضلات شخص استراحت کنند.

چه عواملی می توانند لرزش را تشدید کنند؟

عواملی مثل خستگی زیاد، عصبانیت، ترس، کافئین و سیگار کشیدن می توانند لرزش را وخیم تر کنند.

لرزش در افراد چگونه تشخیص داده می شود؟

پزشک مغز و اعصاب با انجام یک سری معاینات، عملکرد سیستم عصبی، مهارت های حسی و انجام حرکات ارادی فرد را بررسی می کند. پزشک همچنین ممکن است آزمایشاتی را برای فرد تجویز کرده تا احتمال برخی از بیماری ها مثل پارکینسون و ام اس را بررسی کند. آزمایشات مخصوص برای تشخیص علت لرزش به شرح زیر است:

•  آزمایش خون: پزشک متخصص با بررسی آزمایش خون، عملکرد غده تیروئید را کنترل می کند
•  سی تی اسکن: با استفاده از اشعه ایکس، پزشک می تواند مغز را به شکل سه بعدی مشاهده کند
•  ام آر آی: برای بررسی دقیق مغز و اعصاب

حتما بخوانید: تفاوت بین سی تی اسکن و ام آر آی 

درمان لرزش بدن با روش های خانگی

درمان لرزش بدن هنگام استرس

1. درمان لرزش بدن با: نفس عمیق کشیدن

افزایش سطح آدرنالین در بدن می تواند باعث ایجاد لرزش شود. این لرزش به طور خاص در دست ها و پاها قابل مشاهده است. اگر متوجه شده اید که به دلیل ترس و اضطراب دچار لرزش شده اید، برای آرام شدن، ابتدا نفس عمیق بکشید. تنفس عمیق می تواند سیستم عصبی پاراسیمپتیک را تحریک کرده که با خواب و آرامش مرتبط است. با تنفس عمیق می توانید در وضعیت آرام تری قرار بگیرید.

2. برای درمان لرزش بدن : یوگا و مدیتیشن را تمرین کنید

تکنیک های یوگا و مدیتیشن می تواند به کنترل استرس و اضطراب تان کمک کند. در کلاس های مدیتیشن و یوگا شرکت کنید تا ببینید که چه تاثیر معجزه آسایی برای کنترل استرس و اضطراب تان دارد.

3. درمان لرزش بدن با: ماساژ بدن

افرادی که لرزش های اساسی را تجربه می کنند که باعث ایجاد لرزش در بازوها، پاها و سر در تمام مدت می شود، می توانند ماساژ بدن را امتحان کنند. مطالعه ای نشان داد که ماساژ بدن می تواند لرزش های اساسی را کمتر کند. اگر لرزش به علت استرس و اضطراب باشد نیز با ماساژ تسکین پیدا می کند.

4. خواب کافی داشته باشید

در صورتیکه خواب کافی نداشته باشید و به لرزش اساسی دچار باشید، لرزش دست و پاها می تواند تشدید شود. توصیه می شود که هر شب به میزان کافی استراحت کنید. نوجوانان در 24 ساعت شبانه روز به 8.5 تا 9.5 ساعت خواب نیاز دارند. در بزرگسالان نیز میزان خواب باید بین 7 تا 9 ساعت باشد.

5. مصرف کافئین خود را محدود کنید

مصرف بیش از حد قهوه، چای، نوشابه و نوشابه های انرژی زا می تواند باعث ایجاد لرز در بدن شود. برای نوجوانان، 100 میلی گرم کافئین در روز بی ضرر است و در خصوص بزرگسالان حداکثر میزان مصرفی در روز باید 400 میلی گرم باشد. کودکان نباید کافئین مصرف کنند.

6. مصرف الکل و سیگار کشیدن را متوقف کنید

الکل می تواند باعث وخیم تر شدن میزان لرزش شود. نیکوتین موجود در سیگار نیز می تواند باعث تشدید رعشه شود.

درمان پزشکی لرزش بدن

7. داروهایی برای درمان لرزش

از داروهایی که در ادامه آمده است، برای درمان لرزش بدن استفاده می شود.

• ایزونیازید
• کلونازپام
• کلونوپین
• ریوتریل

حتما بخوانید: داروی کلونوپین (Klonopin) برای چیست

8. سایر روش های درمان لرزش بدن

ورزش، کاردرمانی و فیزیوتراپی نیز می توانند به تسکین علائم لرزش کمک کنند. پزشک می تواند در مورد برنامه ورزشی متناسب برای هر شخصی به او مشاوره دهد. پزشک همچنین ممکن است وسایل کمکی مانند عصا برای کمک به راه رفتن را برای شخص تجویز کند. در خصوص بیماری هایی مثل ام اس، علائم پیشرفت بیماری نیز متفاوت است و معمولا روش های درمان لرزش برای این بیماری ها نیز متناسب با پیشرفت بیماری تجویز می شود.

سخن آخر

لرزش به مفهوم رعشه اعضاء بدن به شکل غیر ارادی است. این لرزش می تواند بدون حرکت اندام های بدن و یا در حین حرکت رخ دهد. دلایل مختلفی برای لرزش بدن وجود دارد که از کم خوابی و استرس تا بیماری های خطرناکی مثل ام اس و پارکینسون را شامل می شود. درمان لرزش بستگی به علت بروز آن دارد. در صورتی که لرزش در بدن را تجربه می کنید و مشخص شده که به علت کم خوابی و یا هر دلیل مشخص دیگری مثل مصرف زیاد کافئین نیست، هر چه سریع تر برای تشخیص به پزشک مراجعه کنید. لرزش اعضاء بدن می تواند نشانه ای از یک بیماری جدی باشد.

مطالب مرتبط:

ام اس (مولتیپل اسکلروز) چیست؟

فواید پیاده روی برعکس (راه رفتن رو به عقب) برای سلامت ذهن و بدن

8 نشانه هشدار دهنده که نمایانگر وجود مشکل در سلامتی بدن است