سندرم خستگی مزمن (CFS) یک نوع اختلال پیچیده می باشد که با خستگی شدید مشخص میشود. خستگی، گلودرد برخی از علائم سندرم خستگی مزمن است. با علت و درمان سندرم خستگی مزمن (CFS) در این مقاله سلام دنیا، آشنا شوید.
سندرم خستگی مزمن (CFS) چیست
سندرم خستگی مزمن (CFS) یک نوع اختلال پیچیده می باشد که با خستگی شدید مشخص میشود و نیز حداقل شش ماه طول می کشد (ادامه دارد). این بیماری را نمی توان به طور کامل با یک بیماری زمینه ای توضیح داد. خستگی با داشتن فعالیت فیزیکی یا ذهنی که با استراحت بهبود نمی یابد بدتر می شود.
سایر علائم این مشخصه عبارتند از موارد زیر:
- خوابی که باعث نشاط شما نمیشود
- مشکل در حافظه و تمرکز کردن
- سرگیجه که با حرکت از حالت دراز کشیدن یا نشستن به حالت ایستاده بدتر می شود
این وضعیت به عنوان آنسفالومیلیت میالژیک (ME) شناخته می شود. گاهی اوقات به صورت اختصاری به عنوان ME/CFS هم نامیده می شود. جدیدترین اصطلاح مطرح شده از این بیماری عدم تحمل فعالیت سیستمیک (SEID) میباشد.
حتما بخوانید: 10 درمان خانگی ساده برای سرگیجه
اگرچه که نظریه های زیادی وجود دارد - از عفونت های ویروسی گرفته تا استرس روانی - ولی علت سندرم خستگی مزمن هنوز هم ناشناخته می باشد. تعدادی از کارشناسان عقیده دارند که سندرم خستگی مزمن ممکن است با ترکیبی از عوامل رخ دهد.
هیچ آزمایش واحدی برای تایید تشخیص سندرم خستگی مزمن وجود ندارد. ممکن است برای رد سایر مشکلات سلامتی که علائم مشابهی دارند به آزمایش‌های پزشکی مختلفی نیاز داشته باشید. درمان سندرم خستگی مزمن بر بهبود یافتن علائم شما تمرکز دارد.
علائم سندرم خستگی مزمن
علائم سندرم خستگی مزمن می تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. شدت علائم می تواند روز به روز در نوسانات باشد. علائم و نشانه ها ممکن است شامل موارد زیر شوند:
- خستگی
- مشکلات در حافظه یا تمرکز
- گلو درد
- سردرد
- بزرگ شدن غدد لنفاوی در گردن یا زیر بغل
- درد عضلانی یا مفصلی غیر قابل توضیح
- سرگیجه که با حرکت از حالت دراز کشیدن یا نشستن به حالت ایستاده بدتر می شود
- خواب بدون نشاط
- خستگی مفرط بعد از ورزش فیزیکی یا ذهنی
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
خستگی می تواند شامل نشانه بسیاری از بیماری ها ازجمله عفونت ها و یا اختلالات روانی شود.به طور کلی، اگر خستگی مداوم و یا بیش از حد دارید، به پزشک مراجعه کنید.
علت سندروم خستگی مزمن
علت سندرم خستگی مزمن هنوز ناشناخته میباشد. برخی از افراد ممکن است با داشتن استعدادی قبلی برای ابتلا به این اختلال که سپس توسط ترکیبی از عوامل ایجاد می شود متولد شده باشند. محرک های اصلی شامل موارد زیر میشود:
عفونت های ویروسی. از آنجایی که برخی از افراد پس از ابتلا به برخی از عفونت های ویروسی دچار این سندرم یعنی سندرم خستگی مزمن می شوند، محققان آمده اند و این سوال را مطرح کرده اند که آیا برخی از ویروس ها ممکن است که این اختلال را تحریک کنند یا خیر. ویروس های مشکوک شامل: ویروس اپشتین بار و ویروس هرپس انسانی 6 می شوند. هنوز پیوند و ارتباط قطعی برای این امر پیدا نشده است.
مشکلات سیستم ایمنی. این گونه به نظر می رسد که سیستم ایمنی افراد مبتلا به سندرم خستگی مزمن اندکی دچار آسیب شده است. حال مشخص نیست که آیا این سندرم برای ایجاد این اختلال کافی می باشد یا خیر.
عدم تعادل هورمونی. افرادی که دارای سندرم خستگی مزمن میباشند هم نیز گاهی اوقات سطوح غیرطبیعی هورمون های تولید شده در هیپوتالاموس، غدد هیپوفیز یا غدد فوق کلیوی را تجربه خواهند کرد. اما مفهوم این ناهنجاری ها هنوز هم ناشناخته است.
ضربه جسمی یا عاطفی. برخی از افراد گزارش می دهند که اندکی قبل از شروع علائم خود، آسیب، جراحی یا استرس عاطفی قابل توجهی را تجربه کرده اند.
عوامل خطرساز سندرم خستگی مزمن
عواملی که ممکن است خطر ابتلا به سندرم خستگی مزمن را افزایش دهد شامل موارد زیر میشود:
- سن. سندرم خستگی مزمن می تواند در هر سنی رخ دهد. این سندرم بیشتر افراد جوان تا میانسال را تحت تاثیر قرار می دهد.
- جنسیت. زنان بیشتر از مردان به سندرم خستگی مزمن مبتلا میشوند. با این حال زنان ساده تر و بدون هیچ مشکلی علائم خود را به پزشک گزارش می دهند.
عوارض سندرم خستگی مزمن
عوارض احتمالی سندرم خستگی مزمن شامل موارد زیر میشود:
- محدودیت های سبک زندگی
- افزایش غیبت های کاری
- ایزوله سازی اجتماعی
- افسردگی
تشخیص سندرم خستگی مزمن
هیچ آزمایش واحدی برای تایید تشخیص سندرم خستگی مزمن وجود ندارد. این علائم می توانند از علائم بسیاری دیگر از مشکلات سلامتی تقلید کنند، مثل:
- اختلال در خواب. خستگی مزمن می تواند ناشی از اختلال در خواب باشد. یک مطالعه در مورد خواب می تواند تعیین کند که آیا استراحت شما توسط اختلالاتی مانند آپنه انسدادی خواب، سندرم پاهای بی قرار یا بی خوابی مختل شده است یا نه.
- مشکلات پزشکی. خستگی یک علامت رایج در چندین بیماری مانند کم خونی، دیابت و کم کاری تیروئید (کم کاری تیروئید) میباشد. آزمایش‌های آزمایشگاهی میتوانند خون شما را برای شواهد برخی از مورد های مشکوک اصلی بررسی کنند.
حتما بخوانید: بهترین دمنوش های گیاهی برای افراد مبتلا به دیابت
سندرم خستگی مزمن و افسردگی
- مسائل مربوط به سلامت روان. خستگی همچنین نشانه ای از انواع مشکلات سلامت روان مانند افسردگی و اضطراب میباشد. یک مشاور می تواند در تعیین اینکه آیا یکی از این مشکلات باعث خستگی شما می شود یا نه به شما کمک کند.
فیبرومیالژی و سندرم خستگی مزمن
- برای افرادی که به سندرم خستگی مزمن مبتلا هستند، مشکلات سلامتی دیگری مانند اختلالات خواب، سندرم روده تحریک پذیر، فیبرومیالژیا، افسردگی یا اضطراب هم نیز به طور همزمان میتواند وجود داشته باشند.
- در واقع، علائم مشترک زیادی بین سندرم خستگی مزمن و فیبرومیالژیا وجود دارد که برخی از محققان این دو اختلال را جنبه‌های متفاوت یک بیماری می‌دانند.
معیارهای تشخیص سندرم خستگی مزمن
دستورالعمل های ارائه شده توسط موسسه پزشکی ایالات متحده، خستگی مرتبط با سندرم خستگی مزمن را به شرح زیر تعریف می کند:
- آنقدر شدید است که توانایی شرکت در فعالیت های قبل از بیماری را مختل می کند
- شروعی جدید یا قطعی (نه مادام العمر)
- به طور قابل توجهی علائم با استراحت کاهش نمی یابند
- با فعالیت فیزیکی، ذهنی یا احساسی بدتر می شود
برای یافتن معیارهای تشخیصی موسسه پزشکی برای سندرم خستگی مزمن، فرد باید حداقل یکی از این دو علامت را هم نیز تجربه کند:
- مشکل در حافظه و تمرکز کردن
- سرگیجه که با حرکت از حالت دراز کشیدن یا نشستن به حالت ایستاده بدتر می شود
این علائم باید حداقل شش ماه طول بکشند و نیز حداقل نیمی از زمان را با شدت متوسط، قابل توجه یا شدید رخ دهند.
درمان سندرم خستگی مزمن
هیچ درمانی برای سندرم خستگی مزمن وجود ندارد. درمان بر کاهش دادن علائم نیز تمرکز دارد. ابتدا باید به مخرب ترین یا ناتوان کننده ترین علائم اشاره کرد و نیز به آن ها پرداخت.
داروهای ضد خستگی مزمن
برخی از مشکلات مرتبط با سندرم خستگی مزمن را می توان با داروهای تجویزی یا بدون نسخه بهبود بخشید. مثالها شامل موارد زیر میشود:
افسردگی. بسیاری از افراد با مشکلات سلامتی طولانی مدت، مانند سندرم خستگی مزمن، افسرده نیز هستند. درمان افسردگی شما را برای مقابله با مشکلات مرتبط با سندرم خستگی مزمن آسان تر می کند. دوزهای پایین برخی از داروهای ضد افسردگی نیز می تواند به بهبود خواب و تسکین درد کمک کند.
حتما بخوانید: قویترین داروی گیاهی و مکمل ضد افسردگی
عدم تحمل ارتواستاتیک. برخی از افراد مبتلا به سندرم خستگی مزمن، به ویژه نوجوانان، هنگام ایستادن یا نشستن عمودی احساس ضعف یا حالت تهوع می کنند. داروهایی که برای تنظیم فشار خون یا ریتم قلب هستند میتوانند برای این امر مفید واقع شوند.
درد. اگر داروهای بدون نسخه مانند ایبوپروفن (Advil، Motrin IB، دیگران) و ناپروکسن سدیم (Aleve) به اندازه کافی کمک نکردند، داروهای تجویزی که گاهی برای درمان فیبرومیالژیا استفاده میشوند، ممکن است گزینه‌های خوبی برای شما به حساب بیایند. اینها دارو ها عبارتند از : پرگابالین (Lyrica)، دولوکستین (Cymbalta)، آمی تریپتیلین یا گاباپنتین (Neurontin).
درمان سندرم خستگی مزمن چیست
بسیاری از افراد مبتلا به سندرم خستگی مزمن از مزایای زیر سود می برند:
- مشاوره. صحبت با یک مشاور می تواند به شما در ایجاد مهارت های مقابله ای برای مقابله با بیماری های مزمن، رفع محدودیت ها در محل کار یا مدرسه و بهبود پویایی در خانواده کمک کند. همچنین این امر می تواند برای مدیریت افسردگی هم نیز مفید باشد.
- رسیدگی کردن به مشکلات در خوابیدن. کم خوابی می تواند مقابله با سایر علائم را دشوارتر کند.ممکن است پزشک شما اجتناب کردن از کافئین و یا تغییر روال قبل از خواب را به شما توصیه کند. آپنه خواب را می توان با استفاده از دستگاهی که فشار هوا را در هنگام خواب از طریق ماسک به شما می رساند را درمان کرد.
- ورزش. رژیم‌های ورزشی اغلب منجر به بدتر شدن علائم میشوند، اما حفظ فعالیت‌هایی که قابل تحمل هستند برای جلوگیری کردن از این امر مهم میباشند. رژیم‌های ورزشی که با شدت بسیار کم شروع میشوند و با گذشت زمان بسیار تدریجی افزایش می‌یابند، ممکن است در بهبود عملکرد طولانی‌مدت مفید واقع شوند.
- کسالت (ناراحتی) پس از تمرین. افراد مبتلا به سندرم خستگی مزمن پس از تلاش فیزیکی، ذهنی یا عاطفی علائم خود را بدتر می کنند.به این حالت کسالت پس از تمرین می گویند که میتواند روزها یا هفته ها بعد از تمرین کردن ادامه داشته باشد. افرادی که کسالت پس از تمرین را تجربه می کنند اغلب برای یافتن تعادل مناسب بین فعالیت و استراحت تلاش می کنند. هدف از این کار این است که بدون زیاده روی فعال بمانید.
ممکن است که شما بخواهید روزانه فعالیت‌ها و علائم خود را یادداشت کنید، تا بتوانید میزان فعالیت هایی که برای شما شدید و زیاد هستند را برای خود شناسایی کنید.این کار میتواند به شما کمک کند در روزهایی که احساس خوبی دارید از فشار بیش از حد خودداری کنید.
طب جایگزین
بسیاری از درمان‌های جایگزین برای سندرم خستگی مزمن ترویج شده‌اند، اما شواهد زیادی مبنی بر اثربخشی آنها وجود ندارد. بیماران مبتلا به سندرم خستگی مزمن ممکن است به داروها از جمله محصولات گیاهی و مکمل ها حساس باشند. از درمان هایی که پرهزینه و یا مضر هستند باید اجتناب شود.