وقتی بخش عمده ای از زندگی شما به عنوان یک والد تعریف شده است (حداقل به صورت نسبی) سخت است که به زندگی بدون حضور فرزندان تان در منزل عادت کنید. والدینی که این چنین تجربه گذار سختی را تجربه می کنند، اصطلاحاً دچار "سندرم آشیانه خالی" شده اند. سندرم آشیانه خالی مربوط به احساس غم و فراغی است که بعضی والدین وقتی آخرین فرزندشان نیز منزل را ترک می کند، دچار آن می شوند. هر چند این یک تشخیص بالینی رسمی نمی باشد، مشکل کماکان بسیار واقعی است.
والدین مبتلا به سندروم آشیانه خالی، خلاء عمیقی در زندگی خود احساس کرده و معمولاً احساس شکست خوردگی دارند. آنها همچنین در تقلا هستند تا به فرزندان بالغ خود اجازه استقلال بدهند زیرا رها کردن آنها برایشان دشوار است. بعضی زوجین ممکن است با کشمکش شدیدی وقتی یکی از دو طرف به سندرم آشیانه خالی مبتلا شود، مواجه گردند. این می تواند ترکیبی از احساس تنهایی و اضطراب باشد. خوشبختانه کارهایی وجود دارد که می توانید برای درمان و مبارزه با سندرم آشیانه خالی انجام دهید. اگر در تقلا برای کنار آمدن با این واقعه که فرزندانتان در حال ترک منزل هستند، به سر می برید، این پنج استراتژی می تواند به شما در این راه کمک کند.
5 استراتژی برای مبارزه و کنار آمدن با سندرم آشیانه خالی
1. نقش هایتان را مشخص کنید
شما نقش های زیادی را در طول زندگی تان ایفا کرده اید (دختری یا پسر، دوست، پرسنل، شاید عمه یا عمو، پسرعمو یا دختر عمو و ...) اما برای بسیاری از افراد، مهمترین نقش، پدر و مادر بودن است. نگران نباشید زیرا کماکان می توانید این عنوان را با افتخار داشته باشید و صرفاً ممکن است این لقب دیگر در خط مقدم قرار نداشته باشد. همزمان، نقش های جدیدی را که می خواهید در طول این دوران آشیانه خالی بازی کنید، تعریف نمایید. آیا می خواهید یک داوطلب باشید؟ یک همسایه خیرخواه؟ یک عضو فعال از یک انجمن؟ اکنون که زمان فراغت بیشتری دارید، فرصت لازم برای بررسی فعالیت هایی که می توانند به زندگی شما هدف و معنی ببخشند، را خواهید داشت. نقش هایی را که می خواهید در این شرایط جدید ایفا کنید را مشخص نمایید تا بتوانید دوباره احساس باارزش بودن داشته باشید.
2. با همسر خود مجدداً ارتباط برقرار کنید
شما ممکن است به طور کامل بر اینکه چگونه زندگی شما پس از اینکه فرزندان شما را ترک کرده اند، متمرکز شده و در ذهن تان اینگونه تصور کنید که دیگر شرایط بهتر از آن دوران نخواهد شد. آن سالهایی را به خاطر آورید که هنوز فرزندی نداشتید و تنها شما و همسرتان در کنار یکدیگر زندگی می کردید. مجدداً وقت آن رسیده است تا خاطرات دو نفره ای را برای یکدیگر بسازید. زمانی را به سفر کردن بدون نگرانی درباره اینکه چه کسی مراقب فرزندان خواهد بود اختصاص دهید. با یکدیگر درباره بیرون رفتن با یکدیگر بدون فکر کردن درباره پرستار بچه برنامه ریزی کرده و غذاهایی را بپزید که در زمان وجود فرزندان بهانه گیر نمی توانستید آنها را تهیه کنید. اگر بسیاری از فعالیت های شما پیرامون رفتن به محل ورزش فرزندان تان یا مدرسه آنها شکل گرفته بوده، اکنون وقت آن رسیده است تا کمی به کارهایی که می توانید با همسرتان انجام دهید فکر کنید. می توانید با کمی برنامه ریزی، فعالیت هایی را بیابید که بتوانید در کنار یکدیگر از آنها لذت ببرید.
3. با خودتان مجدداً ارتباط برقرار کنید
آیا سرگرمی ها و تفریحاتی داشته اید که بتدریج بدلیل نقش والد بودن آنها را از زندگی تان کنار گذاشته اید؟ آشیانه خالی یعنی که شما زمان و مکان لازم برای بازگشت به آن وجه از خودتان که فراموشش کرده اید (مانند نقاشی، موسیقی یا آشپزی) را در اختیار دارید. وقتی تمام وسایل مربوط به فرزندان شما کنار گذاشته شوند، اکنون فضای زیادی در اختیار دارید که می توانید از آن برای ذخیره منابع مورد نیاز برای فعالیت هایی که به آنها عشق می ورزید، استفاده کنید. درباره اینکه چگونه می خواهید اوقات خود را سپری کنید بیاندیشید.
احتمالاً مایل خواهید بود به سراغ سرگرمی هایی بروید که وقتی پدر یا مادر شده اید، آنها را به اجبار کنار گذاشته اید و یا چیزهایی که همواره مایل به امتحان کردن آنها بوده اید اما هرگز وقت کافی برای این منظور را در اختیار نداشته اید. اگر درباره این که می خواهید چه کنید، مطمئن نیستید، یک سرگرمی را انتخاب کرده و آن را امتحان کنید. اگر احساس کردید از آن لذت نمی برید، به سراغ گزینه دیگری بروید. اکنون زمان بسیار مناسبی برای کنکاش در علایق تان در اختیار شماست.
4. چالش های جدیدی بیابید
با یافتن چالش های فردی یا حرفه ای جدید، احساس از دست دادن فرزندان تان را تسکین بخشید. چه رویای شما شرکت در یک مسابقه جاده ای بوده یا طراحی دوباره اتاقی در منزل تان، اکنون ممکن است بهترین زمان برای انجام این کار باشد. شما حتی می توانید به سراغ چالش های بزرگتری مانند داوطلب شدن برای قبول سرپرستی یک کودک را امتحان کنید که می تواند به شما کمک کند تا محلی برای هدایت تمرکز حس والد بودن خود بیابید.
بهتر است در شش ماه اول بروز مشکل آشیانه خالی تصمیماتی که باعث تغییرات اساسی در زندگی شما می شوند، اتخاذ ننمایید. مگر در مواردی که از قبل برنامه ریزی کرده باشید، اقدام به فروش منزل یا رها کردن شغل تان ننمایید. مشکلات احساسی مربوط به وضعیت آشیانه خالی می تواند قضاوت شما را تحت تاثیر قرار دهد و اتخاذ تصمیمات بزرگ در این شرایط احساسی ممکن اجازه اتخاذ بهترین تصمیم را از شما سلب نماید.
5. در مقابل وسوسه کنترل کردن مداوم وضعیت فرزندتان مقاومت کنید
اگر به صورت افراطی حساب های رسانه های اجتماعی کنترل می کرده اید، هر روز صبح با او تماس می گرفته اید و زمانی را صرف نگرانی برای این که فرزندتان در حال حاضر در چه وضعیتی در دانشگاه یا محل زندگی جدیدش قرار دارد، می کرده اید، ممکن است نتوانید به راحتی با شرایط جدید زندگی تان کنار بیایید. کنار آمدن با سندرم آشیانه خالی یعنی شروع فرآیند اجازه دادن به فرزندتان برای اینکه از شما جدا شده و به یک فرد بالغ مستقل تبدیل شود. البته، شما بایستی جویای حال و سلامت فرزندتان باشید اما کمی آزادی عمل در اختیار وی قرار داده و حتی اجازه دهید گاهی اوقات اشتباه کند.
نتیجه گیری
مهم نیست برای جابجا کردن تمرکز خود از آشیانه خالی تان چه می کنید زیرا بدون شک شما در ابتدای کار احساس غم و اندوه خواهید داشت. احساس از دست دادن فرزندان در این شرایط طبیعی بوده و تلاش برای پرت کردن حواس یا سرکوب احساسات الزاماً مشکل را برطرف نمی سازد. گاهی لازم است کمی برای از دست دادن فرزندتان به سوگ بنشینید. یک مرحله از زندگی شما به اتمام رسیده است. فرزندان شما دیگر در منزل تان زندگی نکرده و این دوران خیلی سریعتر از آنچه فکر می کرده اید سپری شده است.
احساس ناراحتی در این شرایط طبیعی است. با این وجود، نباید در این وضعیت غم و اندوه باقی بمانید. درک این شرایط که مرحله جدیدی از زندگی شما شروع شده ممکن است سخت بوده و ظرف مدت یک یا دو ماه امکان پذیر نباشد. شاید لازم باشد با متخصص سلامت ذهنی و روحی خود مشورت نمایید. علائم شما ممکن است تشدید شده و احساس تنهایی یا خلاء به وجود آمده ممکن است نیازمند درمان باشد.