علت دقیق تنبلی تخمدان یا سندروم تخمدان پلی کیستیک (Polycystic ovary syndrome) مشخص نیست. تشخیص و درمان تنبلی تخمدان به موقع همراه با کاهش وزن ممکن است خطر عوارض طولانی مدت مانند دیابت نوع 2 و بیماری های قلبی را کاهش دهد. در این مقاله از بخش سلامت بانوان سلام دنیا، ما درباره اینکه تنبلی تخمدان چیست، علت سندروم تخمدان پلی کیستیک چیست و عوارض و درمان تنبلی تخمدان صحبت کردیم. با ما همراه باشید.
تنبلی تخمدان (سندروم تخمدان پلی کیستیک) چیست؟
سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) نوعی اختلال هورمونی است که در میان زنان، در سنین باروری، بسیار شایع است. زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک ممکن است دچار تاخیر در دوره قاعدگی یا دوره‌های طولانی مدت یا میزان بیش از حدی از سطح هورمون مردانه (آندروژن) را داشته باشند. تخمدان‌ها ممکن است مجموعه‌های کوچک زیادی از مایعات (فولیکول ها) را ایجاد کرده و در ترشح منظم تخمک‌ها شکست بخورند و موفق نباشند. علت دقیق سندرم تخمدان پلی کیستیک مشخص نیست. تشخیص و درمان به موقع همراه با کاهش وزن ممکن است خطر عوارض طولانی مدت مانند دیابت نوع 2 و بیماری های قلبی را کاهش دهد.
علائم تنبلی تخمدان
علائم و نشانه‌های سندرم تخمدان پلی‌کیستیک اغلب در حوالی اولین قاعدگی در دوران بلوغ ایجاد می شود. گاهی اوقات سندرم تخمدان پلی کیستیک بعداً، به عنوان مثال، در پاسخ به افزایش وزنی قابل توجه، ایجاد می شود. علائم و نشانه های سندرم تخمدان پلی کیستیک متفاوت است. از علائم و نشانه های سندرم تخمدان پلی کیستیک در صورت چاقی شدیدتر است. تشخیص سندرم تخمدان پلی کیستیک زمانی انجام میشود که حداقل دو مورد از این علائم را داشته باشید:
1. پریودهای نامنظم
چرخه قاعدگی نادر (کم)، نامنظم یا طولانی مدت از شایعترین علامت‌های سندرم تخمدان پلی‌کیستیک هستند.
حتما بخوانید: درمان پریود نامنظم با روش های خانگی
2. علائم آندروژن اضافی
افزایش سطح هورمون‌های مردانه ممکن است منجر به علائم بدنی مانند رشد موهای زائد صورت و بدن (هیرسوتیسم) و گاهی اوقات آکنه های شدید و طاسی به شکل مردانه شود.
3. تخمدان پلی کیستیک
تخمدان‌های شما ممکن است بزرگ شده و حاوی فولیکول هایی باشند که تخمک های شما را احاطه کرده باشند. که در نتیجه این امر باعث میشود که تخمدان ها به طور منظم و دقیق عمل نکنند.
علت تنبلی تخمدان (سندرم تخمدان پلی کیستیک)
علت دقیق سندرم تخمدان پلی کیستیک مشخص نیست. عواملی که ممکن است نقش مهمی را در این امر ایفا کنند عبارتند از:
1. علت تنبلی تخمدان: انسولین اضافی
انسولین هورمونی است که در پانکراس تولید می شود و به سلولها اجازه می دهد از قند، منبع اصلی انرژی بدن شما استفاده کنند. اگر سلول‌های شما در برابر عملکرد انسولین مقاوم شوند، سطح قند خون شما افزایش می‌یابد و بدن ممکن است انسولین بیشتری را تولید کند. انسولین اضافی ممکن است تولید آندروژن را افزایش دهد و باعث مشکل در تخمک گذاری شود.
2. علت تنبلی تخمدان: التهاب درجه پایین
التهاب مزمن نیز التهاب مداوم و درجه پایین نامیده میشود زیرا التهابی ثابت و کم سطح را در سراسر بدن ایجاد می کند. این اصطلاح برای توصیف تولید گلبولهای سفید خون برای مقابله با عفونت استفاده میشود. تحقیقات نشان داده است که زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک دارای نوعی التهاب درجه پایین هستند که تخمدان پلی‌کیستیک را برای تولید آندروژن تحریک می کند که می تواند منجر به مشکلات قلبی و عروقی شود.
3. علت تنبلی تخمدان: وراثت
تحقیقات نشان می‌دهد که برخی از ژن‌ها ممکن است با سندرم تخمدان پلی کیستیک مرتبط باشند.
4. علت تنبلی تخمدان: آندروژن اضافی
تخمدان‌ها سطح غیر طبیعی زیادی از آندروژن را تولید می کنند و در نتیجه باعث پرمویی و آکنه می شوند.
عوارض تنبلی تخمدان
عوارض سندرم تخمدان پلی کیستیک می تواند شامل موارد زیر باشند:
- ناباروری
- دیابت بارداری یا فشار خون بالا ناشی از بارداری
- سقط جنین یا زایمان زودرس
- استئو هپاتیت غیر الکلی - التهاب شدید کبدی ناشی از تجمع چربی در کبد
- سندرم متابولیک - مجموعه ای از شرایط شامل فشار خون بالا، قند خون بالا و سطح کلسترول یا تری گلیسیرید غیرطبیعی که خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی را به طور قابل توجهی افزایش می دهد
- دیابت نوع 2 یا پیش دیابت
- آپنه خواب
- افسردگی، اضطراب و اختلالات در خوردن
- خونریزی غیرطبیعی رحم
- سرطان رحم (سرطان آندومتر)
توجه: چاقی با سندرم تخمدان پلی کیستیک در ارتباط است و می تواند عوارض این اختلال را بدتر کند.
حتما بخوانید: سرطان آندومتر رحم چیست و چه درمان هایی دارد
تشخیص تخمدان پلی کیستیک
هیچ آزمایشی برای تشخیص قطعی سندرم تخمدان پلی کیستیک وجود ندارد. پزشک شما احتمالاً با بحث و موشکافی در مورد سابقه پزشکی شما، از جمله دوره های قاعدگی و تغییرات وزن، شروع خواهد کرد. معاینه فیزیکی شامل بررسی علائم رشد موهای زائد، مقاومت به انسولین و آکنه میباشد. پزشک شما ممکن است موارد زیر برای تشخیص تنبلی تخمدان را توصیه کند:
1. معاینه لگن
پزشک از نظر بصری و دستی اندام های تولید مثل شما را از نظر وجود توده ها، رشد و یا سایر ناهنجاری ها بررسی می کند.
2. آزمایش خون
خون شما ممکن است برای اندازه گیری سطح هورمون تجزیه و تحلیل شود. این آزمایش می‌تواند دلایل احتمالی ناهنجاری های قاعدگی یا تولید بیش از حد آندروژن را که از سندرم تخمدان پلی کیستیک تقلید می‌کنند را، حذف کند و از بین ببرد.
3. سونوگرافی
پزشک شما ظاهر تخمدان ها و ضخامت پوشش داخلی رحم شما را بررسی می کند. دستگاهی مانند گرز (مبدل) در واژن شما قرار می گیرد (سونوگرافی ترانس واژن). مبدل امواج صوتی ای را منتشر می کند که در صفحه کامپیوتر به تصاویر ترجمه می شوند.
اگر سندرم تخمدان پلی کیستیک تشخیص داده شود، پزشک ممکن است آزمایشات اضافی و بیشتری را برای عوارض ناشی از آن توصیه کند.این آزمایشات می تواند شامل موارد زیر باشد:
- بررسی های دوره ای فشار خون ، تحمل گلوکز و سطح کلسترول و تری گلیسیرید
- غربالگری افسردگی و اضطراب
- غربالگری آپنه انسدادی خواب
درمان تنبلی تخمدان
درمان سندرم تخمدان پلی کیستیک بر مدیریت نگرانی‌های فردی شما مانند ناباروری، پرمویی، آکنه یا چاقی متمرکز است. درمان خاص ممکن است شامل تغییر سبک زندگی یا دارو باشد.
درمان تنبلی تخمدان با تغییر سبک زندگی
پزشک شما ممکن است کاهش وزن را از طریق رژیم کم کالری همراه با فعالیت های ورزشی متوسط را به شما توصیه کند. حتی یک کاهش متوسط در وزن شما - به عنوان مثال، از دست دادن 5 درصد از وزن بدن، ممکن است وضعیت شما را بهبود بخشد. کاهش وزن همچنین ممکن است اثربخشی داروهایی را که پزشک برای سندرم تخمدان پلی کیستیک توصیه می کند را افزایش دهد که این می تواند به ناباروری نیز کمک کند.
داروهای درمان کننده تنبلی تخمدان (بهترین قرص برای تنبلی تخمدان )
برای تنظیم چرخه قاعدگی ، پزشک ممکن است موارد زیر را توصیه کند:
1. قرص‌های ترکیبی ضد بارداری
قرص‌هایی که حاوی استروژن و پروژستین هستند باعث کاهش تولید آندروژن و تنظیم استروژن میشوند. تنظیم هورمون‌ها می‌تواند خطر ابتلا به سرطان آندومتر را کاهش داده و خونریزی غیرطبیعی، رشد موهای زائد و آکنه را اصلاح کند و بهبود بخشد. به جای قرص، ممکن است از پچ پوستی یا حلقه واژن استفاده کنید که حاوی ترکیبی از استروژن و پروژستین است.
حتما بخوانید: خطرات و عوارض قرص های ضد بارداری چیست
2. پروژستین درمانی
مصرف پروژستین به مدت 10 تا 14 روز هر یک تا دو ماه می‌تواند قاعدگی شما را تنظیم کند و شما را از گرفتن سرطان آندومتر محافظت کند. پروژستین درمانی سطح آندروژن را بهبود نمی‌بخشد و از بارداری جلوگیری نمی کند.
برای کمک به تخمک گذاری، پزشک ممکن است موارد زیر را توصیه کند:
1. کلومیفن
این داروی خوراکی ضد استروژن در اولین قسمت از چرخه قاعدگی شما مصرف می شود.
2. لتروزول (فمارا)
این روش درمانی سرطان پستان می تواند تخمدان ها را تحریک کند.
3. تاثیر متفورمین بر تنبلی تخمدان
این داروی خوراکی برای دیابت نوع 2، مقاومت به انسولین را بهبود می بخشد و سطح انسولین را کاهش می دهد. اگر با استفاده از کلومیفن باردار نمی شوید، ممکن است پزشک اضافه کردن متفورمین را به شما توصیه کند. در صورت ابتلا به دیابت، متفورمین همچنین می‌تواند روند پیشرفت دیابت نوع 2 را کند و به کاهش وزن کمک کند.
4. گنادوتروپین ها
این داروهای هورمونی از طریق تزریق تجویز می شوند.
برای کاهش رشد بیش از حد مو ، پزشک ممکن است موارد زیر را توصیه کند:
1. قرص های جلوگیری از بارداری
این قرص‌ها باعث کاهش تولید آندروژن میشود که می‌توانند باعث رشد بیش از حد مو باشد.
2. اسپیرونولاکتون (آلداکتون)
این دارو اثرات آندروژن بر روی پوست را مسدود می کند. اسپیرونولاکتون می‌تواند نقایص مادرزادی ای را ایجاد کند، پس بنابراین هنگام استفاده از این دارو پیشگیری از بارداری امری لازم است. اگر باردار هستید و یا قصد باردار شدن را دارید، این دارو توصیه نمی شود.
3. افلورنیتین (وانیکا)
این کرم می تواند رشد موهای صورت را در خانم ها کند کند.
4. الکترولیز
یک سوزن کوچک به هر فولیکول مو وارد می شود. سوزن نبض جریان الکتریکی ساطع می کند تا فولیکول آسیب دیده و در نهایت از بین برود.ممکن است به چندین روش درمانی نیاز داشته باشید.
درمان خانگی تنبلی تخمدان
برای کمک به کاهش اثرات سندرم تخمدان پلی کیستیک، سعی کنید:
1. وزن سالم خود را داشته باشید و آن را حفظ کنید
کاهش وزن می تواند سطح انسولین و آندروژن را کاهش دهد و ممکن است به دوباره تخمک گذاری کمک کند. از پزشک خود در مورد یک برنامه کنترل وزن سوال کنید و مرتباً با یک متخصص تغذیه ملاقات کنید تا در رسیدن به اهداف کاهش وزن به شما کمک کند.
حتما بخوانید: درمان خانگی کیست تخمدان با داروهای گیاهی
2. کربوهیدرات‌ها را محدود کنید
رژیم‌های غذایی کم چرب و پرکربوهیدرات ممکن است سطح انسولین را افزایش دهند. در صورت داشتن سندرم تخمدان پلی کیستیک از پزشک خود در مورد رژیم کم کربوهیدرات سوال کنید. کربوهیدرات های پیچیده را انتخاب کنید، که سطح قند خون شما را با سرعت بیشتری افزایش می دهد.
3. ورزش کنید
ورزش به کاهش سطح قند خون کمک می کند. اگر به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک مبتلا هستید، افزایش فعالیت روزمره و شرکت در یک برنامه ورزشی منظم ممکن است مقاومت به انسولین را درمان یا حتی از آن جلوگیری کند و به شما کمک کند وزن خود را تحت کنترل داشته باشید و از ابتلا به دیابت جلوگیری کنید.
برای تنبلی تخمدان چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر در مورد دوره‌های قاعدگی خود نگران هستید، یا دچار ناباروری یا علائمی از آندروژن اضافی مانند بدتر شدن هیرسوتیسم، آکنه و طاسی به روش مردانه هستید، حتما به پزشک مراجعه کنید.
تشخیص تخمدان پلی کیستیک و آمادگی برای معاینه توسط پزشک
ممکن است شما به یک متخصص در زمینه تولید مثل زنان (متخصص زنان)، یک متخصص در زمینه اختلالات هورمونی (متخصص غدد) یا یک متخصص ناباروری (متخصص غدد درون ریز باروری) ارجاع و معرفی شوید. در اینجا برخی از اطلاعات برای کمک به شما برای آمادگی برای وقت ملاقات با پزشک شما آورده شده است.
- علائمی را که برای مدت طولانی مشاهده کرده اید، ذکر کنید
- تمام داروها، ویتامین ها و مکمل هایی را که مصرف می کنید، از جمله دوزهای آن ها را، ذکر کنید
- اطلاعات شخصی و پزشکی کلیدی، از جمله سایر بیماری‌ها، تغییرات اخیر زندگی و عوامل استرس زا را ذکر کنید
- سوالاتی را آماده کنید که از پزشک خود بپرسید
- سیکل های قاعدگی خود از قبل ثبت کنید
برای سندرم تخمدان پلی کیستیک، برخی از سوالات اساسی که باید از پزشک بپرسید شامل موارد زیر میشوند:
- چه آزمایشاتی را پیشنهاد می کنید؟
- سندرم تخمدان پلی کیستیک چگونه بر توانایی باردار شدن من تأثیر می گذارد؟
- چه داروهایی را برای کمک به بهبود علائم یا توانایی بارداری من توصیه می کنید؟
- چه اصلاحاتی در سبک زندگی برای بهبود علائم یا توانایی بارداری من توصیه می کنید؟
- پیامدهای طولانی مدت سندرم تخمدان پلی کیستیک در سلامت چیست؟
- من مشکلات پزشکی دیگری نیز دارم.چگونه می توانم همه آنها را به بهترین وجه با هم مدیریت کنم؟
در حین قرار ملاقات خود، از پرسیدن سوالات دیگری که برایتان پیش آمده تردید نکنید. بگویید که چه انتظاری از پزشک خود دارید. پزشک شما احتمالاً چندین سوال را از شما می‌پرسد، از جمله:
- علائم و نشانه های شما چیست؟
- چند بار اتفاق می افتد؟
- علائم شما چقدر شدید است؟
- هر علامت از چه زمانی برای شما آغاز شده است؟
- آخرین قاعدگی شما کی بود؟
- آیا از زمان شروع پریود شدن اضافه وزن پیدا کرده اید؟
- چقدر وزن اضافه کرده اید و چه زمانی آن را اضافه کرده اید؟
- آیا چیزی علائم شما را بهبود می بخشد یا بدتر می کند؟
- آیا می خواهید باردار شوید یا مایل به بارداری هستید؟
- آیا مادر یا خواهر شما تاکنون به سندرم تخمدان پلی کیستیک تشخیص داده شده اند؟
سخن آخر
تخمدان پلی کیستیک یا تنبلی تخمدان یکی از بیماری‌های رایج بین زنان و دختران جوان است که می‌تواند موجب نگرانی شود. این بیماری مانع از انجام درست روند تخمک گذاری شده و روی باروری تاثیر منفی دارد. در این مقاله سلام دنیا، به علت، روش درمان دارویی و خانگی و عوارض تنبلی تخمدان پرداختیم. اگر شما هم تجربه‌ای در این زمینه دارید آن را با ما درمیان بگذارید. شما می‌توانید این پست را در سایر شبکه‌های اجتماعی به اشتراک بگذارید.
مقالات مرتبط:
فواید و عوارض متفورمین در زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک