رحم دوشاخ یا قلبی شکل از بیماری های نادر زنانه می باشد، در این مطلب از سلام دنیا درباره موضوعات رحم دو شاخ یعنی چه، علائم و علل بروز ، تشخیص و آزمایشات، انواع مختلف ، درمان، عوارض درمان و جلوگیری از بروز بیماری رحم دوشاخه اشاره خواهیم کرد. لطفا با ما همراه باشید.
رحم دو شاخ یا قلبی شکل
رحم دو شاخ رحمی است که شکل نامنظمی دارد. رحم دو شاخ به شکل قلب است که به جای یک حفره توخالی، به دو قسمت تقسیم شده است. این بیماری نادر و مادرزادی است که می تواند در دوران بارداری عوارضی ایجاد کند و فقط با جراحی قابل درمان است.
رحم دو شاخ چیست؟
اگر رحم دو شاخ دارید به این معنی است که رحم شما به جای گرد به شکل قلب است. یک رحم معمولی به شکل گلابی وارونه است. قسمت پهن و گرد گلابی بیشتر شبیه قسمت بالایی رحم (به نام فوندوس) است. اگر رحم شما دو شاخ است، قسمت بالای رحم شما از وسط به سمت داخل فرو می رود و آن را شبیه قلب می کند. معمولاً به آن رحم قلبی شکل نیز گفته می شود.
رحم یک حفره توخالی است و به گونه ای ساخته شده است که برای رشد کودک در دوران بارداری منبسط شود. اگر رحم دو شاخ دارید، بالای رحم شما با یک تکه بافت از هم جدا می شود. بسته به درجه جدایی، این می تواند در دوران بارداری مشکلاتی ایجاد کند زیرا رحم شما ممکن است نتواند به طور کامل منبسط شود.
رحم دو شاخ یا قلبی شکل یک بیماری مادرزادی است، به این معنی که قبل از تولد هنگامی که جنینی بیش نبودید رحم شما به این شکل تشکیل شده است. رحم دو شاخ معمولاً دلیلی برای نگرانی نیست. برای افرادی که با رحم دو شاخ باردار شوند، خطر سقط جنین و زایمان زودرس افزایش می یابد. اکثر افراد از داشتن رحم دو شاخ آگاه نیستند زیرا معمولاً علائم خاصی ندارند.برخی از افراد ممکن است پریودهای دردناک داشته باشند یا سقط های مکرر را تجربه کنند.
حتما بخوانید: کاهش سریع درد پریودی با دمنوش، معجون و قرص
رحم دو شاخ چقدر شایع است؟
رحم دو شاخ یکی از شایع‌ترین بیماری های رحم است، اما همچنان نادر است. کمتر از 5/0 درصد از افرادی (AFAM) دارای رحم دو شاخ هستند. اکثرافراد تا زمانی که باردار نشوند و چندین بار سقط جنین را تجربه نکنند، متوجه نمی شوند که رحمی به شکل دوشاخه دارند.
آیا داشتن رحم دو شاخ خطرناک است؟
خیر، داشتن رحم دو شاخ بد یا خطرناک نیست. در بیشتر موارد، شما نمی دانید که رحمی به شکل قلب داریدزیرا علائم قابل توجهی نخواهید داشت. داشتن رحم قلبی شکل باعث عوارض زیادی در دوران بارداری می شود. اگر رحم دو شاخ دارید، با پزشک خود صحبت کنید تا متوجه وضعیت خود شوید و بفهمید چگونه بر زندگی شما تأثیر می گذارد.
علائم و علل بروز رحم دو شاخ
علائم رحم دو شاخ چیست؟
اگر علائم رحم دو شاخ را دارید، ممکن است این موارد را تجربه کنید:
- سقط مکرر (معمولا بیش از سه بار).
- خونریزی واژینال .
- قاعدگی دردناک.
- مقاربت دردناک (دیسپارونی) .
- درد لگن
حتما بخوانید: علت مقاربت دردناک [دیسپارونیا] چیست و روش درمان آن
در برخی موارد، ممکن است متوجه نباشید که رحم قلبی شکل دارید، زیرا علائمی ندارید. از آنجایی که شما با رحم دو شاخ به دنیا آمده اید، علائم ممکن است برای شما طبیعی باشد. اغلب اوقات، یک فرد تا زمانی که باردار نشده است یا چندین بار سقط جنین را تجربه نکرده است، از داشتن رحمی به شکل قلب آگاه نیست.
چه چیزی باعث ایجاد رحم دو شاخ می شود؟
رحم دو شاخ مادرزادی است، یعنی شما با آن متولد شده اید. رحم شما در حالی شکل می گیرد که هنوز در رحم هستید یعنی بین هفته های 10 تا 20 بارداری.
در طول رشد، دو مجرا (که مجرای مولر نامیده می شوند) به طور معمول با هم ترکیب می شوند و یک حفره رحمی را تشکیل می دهند. در مورد رحم دو شاخ، دو حفره رحمی وجود دارد زیرا مجاری به طور کامل با هم ادغام نشده اند. رحم دو شاخ می تواند شکل قلبی عمیقی داشته باشد یا می تواند جزئی باشد و هرگز مشکلی ایجاد نکند.رحم قلبی شکل ارثی نیست به این معنی که شما آن را به فرزندان خود منتقل نمی کنید.
تشخیص و آزمایشات رحم دوشاخ
رحم دو شاخ چگونه تشخیص داده می شود؟
اکثر افراد تا زمانی که دچار سقط مکرر بارداری نشوند، از داشتن رحم دوشاخ آگاه نیستند. بررسی شکل رحم پس از سقط مکرر، شکل رحم رانشان می دهد. در موارد دیگر، رحمی به شکل قلب در طی یک سونوگرافی معمول در دوران بارداری یا به دلیل پریودهای دردناک پیدا می شود.
پس از معاینه اولیه لگن ، ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی شما از چندین تکنیک تصویربرداری برای تایید رحم دوشاخ استفاده می کند. این کار برای اندازه گیری عمق جدایی و تشخیص رحم دو شاخ از سایر ناهنجاری های رحمی انجام می شود.
تشخیص رحم دوشاخ با سونوگرافی
- سونوگرافی: سونوگرافی معمولاً اولین آزمایش تشخیصی است که برای تشخیص رحم قلبی شکل استفاده می شود. پس از تشخیص، ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی شما ممکن است از تشخیص‌های پیشرفته‌تری برای مشاهده بهتر شکل رحم شما استفاده کند. سونوگرافی سه بعدی نیز می تواند بسیار مفید باشد.
- MRI (تصویربرداری رزونانس مغناطیسی): این تصویربرداری دقیق ترین تصاویر را از رحم ایجاد می کند زیرا می تواند ابعاد و زوایای متعددی را نشان دهد.
انواع مختلف رحم دو شاخ کدامند؟
ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی شما ممکن است رحم دوشاخ شما را جزئی یا کامل توصیف کند. این اصطلاحات به میزان فرورفتگی رحم شما در بالای رحم به سمت دهانه رحم اشاره دارد.
- رحم دو شاخ جزئی: رحم دو شاخ جزئی میزان کمتری از جدایی بین دو حفره را توصیف می کند.رحم شما هنوز به شکل قلب است، اما فرورفتگی که رحم شما را تقسیم می کند به این شدت نیست.
- رحم دو شاخ کامل: رحم دو شاخ کامل زمانی است که فرورفتگی در بالای رحم شما شدید باشد و جدا شدن حفره رحم بیشتر است.
مدیریت و درمان رحم دوشاخ
چگونه رحم دو شاخ را درمان کنیم؟
در بیشتر موارد، این وضعیت نیازی به درمان جراحی ندارد. رحم دو شاخ ممکن است از طریق جراحی به نام متروپلاستی درمان شود. اما، این روش بحث برانگیز است و فقط در شرایط خاص انجام می شود. شکل رحم به شکل گلابی وارونه جراحی می شود. این جراحی را می توان به روش لاپاراسکوپی انجام داد، یک جراحی کم تهاجمی که نیازی به برش بزرگ ندارد. این جراحی شامل برداشتن بافتی است که باعث فرورفتگی یا ظاهر قلب شده است.
افراد باید حداقل سه ماه بعد از انجام متروپلاستی اقدام به بارداری کنند. این به دلیل افزایش خطر پارگی رحم در حین زایمان است.
عوارض درمان رحم دو شاخ چیست؟ (ایا عمل رحم دوشاخ سخت است)
خطرات مرتبط با جراحی ترمیم رحم دو شاخ عبارتند از:
- خونریزی ( خونریزی ).
- عفونت
- چسبندگی رحم/اسکار.
اگر درمان برای رحم دو شاخ تجویز شود، ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی شما این روش، خطرات آن و شانس شما برای داشتن یک بارداری موفق را توضیح خواهد داد.
جلوگیری از بروز بیماری رحم دوشاخ
چگونه می توانم از شکل گیری رحم دو شاخ جلوگیری کنم؟
هیچ کاری نمی توانید برای جلوگیری از تشکیل رحم قلبی شکل انجام دهید. این وضعیتی است که در بدو تولد وجود دارد و به دلیل انجام یا انجام ندادن والدین شما ایجاد نشده است.
رحم دوشاخ و بارداری
آیا در صورت داشتن رحم دو شاخ باز هم می توانم بچه دار شوم؟
بله، اگر رحم دو شاخ دارید، هنوز هم می توانید بچه دار شوید. با این حال، شما بیشتر در معرض خطر عوارض بارداری هستید. این بیشتر به این دلیل است که رحم شما قادر به بزرگ شدن برای پذیرش کودک شما نیست. ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی شما در مورد اقدامات احتیاطی که باید در دوران بارداری انجام دهید و اینکه رحم قلبی شکل می تواند بر بارداری و زایمان شما تأثیر بگذارد، صحبت خواهد کرد.
رحم دو شاخ چه تاثیری بر بارداری من خواهد داشت؟
توانایی شما برای باردار شدن معمولاً تحت تأثیر رحم دو شاخ قرار نمی گیرد. با این حال، شکل رحم شما ممکن است باعث عوارض بارداری زیادی شود.
این موارد عبارتند از:
- سقط جنین
- زایمان زودرس
حتما بخوانید: علائم زایمان زودرس و راه جلوگیری از آن
- وزن کم هنگام تولد (ناشی از نداشتن فضای کافی برای رشد در رحم)
- خونریزی واژن
- کودک شما در وضیعت بریچ است، عرضی یا در موقعیت دیگری در رحم به غیر از سر به پایین است.
- افزایش شانس زایمان سزارین
- خونریزی پس از زایمان
- جفت سرراهی یا سایر شرایط جفت
- فشار خون بالا ناشی از بارداری
- دهانه رحم ناتوان
مدیریت حاملگی در رحم دو شاخ بسیار مهم است و نیاز به مراقبت های ویژه دارد. شما احتمالاً سونوگرافی های قبل از تولد بیشتری خواهید داشت تا پزشک شما بتواند اندازه و شکل رحم و موقعیت جنین و جفت شما را مشاهده کند. شکل غیرمعمول رحم شانس شما را برای زایمان سزارین افزایش می‌دهد زیرا احتمال بریچ بودن جنین بیشتر است.
افرادی که دارای رحم دو شاخ هستند می توانند بارداری سالم و زایمان طبیعی داشته باشند. اقدامات احتیاطی برای اطمینان از ایمن ماندن شما و کودکتان در دوران بارداری و تولد انجام می شود.
آیا زایمان من تحت تأثیر رحم دو شاخ قرار می گیرد؟
زایمان شما ممکن است تحت تاثیر یک رحم قلبی شکل باشد. از آنجایی که رحم شما شکلی نامنظم دارد ممکن است به اندازه کافی بزرگ نشود تا بتواند یک نوزاد کامل را در خود جای دهد. این به این معنی است که کودک شما ممکن است در وضعیت نامناسبی قرار گیرد یا در داخل رحم شما بسیار جمع باشد. داشتن رحم دو شاخ، احتمال بریچ بودن جنین را افزایش می دهد. به همین دلیل، ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی اغلب زایمان سزارین را توصیه می کنند.
آیا در صورت داشتن رحم دو شاخ، نوزاد من دچار نقص مادرزادی می شود؟
نه، نوزاد شما فقط به خاطر داشتن رحم دو شاخ دچار نقص مادرزادی نمی شود. شما در معرض افزایش خطر زایمان زودرس هستید (زمان زایمان قبل از هفته 37 بارداری). این بدان معناست که کودک شما می تواند نارس یا قبل از رشد کامل اندام ها یا سیستم های خاص به دنیا بیاید.
آیا خطرات سلامتی مرتبط با رحم دو شاخ وجود دارد؟
افرادی که باردار نیستند، یا نمی خواهند باردار شوند، خطرات سلامتی زیادی ندارند که نگران آن باشند. اگر رحم دو شاخ دارید، خطر ابتلا به آندومتریوز و سقط های مکرر در شما بیشتر است.
اگر باردار هستید، بیشترین خطرات مرتبط با رحم دوشاخ عبارتند از:
- سقط جنین
- زایمان زودرس
- نوزادان کم وزن هنگام تولد
- نوزادان در حالت بریچ یا عرضی در رحم
چه زمانی باید به ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی خود مراجعه کنم؟
اگر خونریزی واژینال نامنظم دارید یا درد لگن در طول قاعدگی یا رابطه جنسی دارید، با پزشک خود تماس بگیرید. اینها نشانه های رحم دو شاخ هستند.
اگر باردار هستید و تشخیص داده شد که رحم دوشاخ دارید، در صورت مشاهده علائم زایمان زودرس، مانند گرفتگی رحم یا پارگی کیسه آب، باید فوراً با پزشک خود تماس بگیرید.
در مورد رحم دو شاخ چه سوالاتی باید از پزشک خود بپرسم؟
برخی از سوالاتی که باید از ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی خود در مورد این وضعیت بپرسید عبارتند از:
- آیا رحم دو شاخ من باید جراحی شود؟
- رحم دوشاخه چه عوارضی برای سلامتی ایجاد می کند؟
- خطرات بارداری با رحم دو شاخ چیست؟
- آیا هنوز هم می توانم باردار شوم؟
- کودک من چگونه تحت تأثیر قرار خواهد گرفت؟
- آیا کودک من سالم به دنیا می آید؟
سوالات متداول
اگر رحم دو شاخ دارید می توانید دوقلو داشته باشید؟
بارداری دوقلو با رحم دو شاخ نادر اما ممکن است. هر دو (بارداری دوقلو و رحم دو شاخ) با تعدادی از خطرات مانند زایمان زودرس، وزن کم هنگام تولد، سقط جنینهمراه است. جایگاه نادرست زمانی است که کودک شما قبل از زایمان در حالت سر به پایین در رحم نباشد.
سخن آخر
اگر تشخیص داده شد که دارای رحم دوشاخه هستید، در مورد هر گونه عارضه سلامتی که باید از آن آگاه باشید با پزشک خود صحبت کنید. آنها می توانند خطرات شما را بر اساس سابقه بیماری و علائم شما مورد بحث قرار دهند. افرادی که دارای رحم دو شاخ هستند بیشتر در معرض خطر برخی از عوارض بارداری هستند. با این حال، اکثر افراد مبتلا به این بیماری، نوزادان سالمی به دنیا می آورند.