علت کیپ شدن بینی؛ علائم و درمان احتقان و گرفتگی بینی کودکان و بزرگسالان

کیپ شدن و گرفتگی بینی، وضعیتی است که در آن بافت‌های داخلی بینی به دلیل تحریک یا التهاب متورم می‌شوند و مسیر عبور هوا از طریق بینی را دشوار می‌سازند. این مشکل می‌تواند باعث بروز احساس ناراحتی و دشواری در تنفس شود و در برخی موارد، نشانه‌ای از عفونت یا مشکل جدی‌تری باشد. با توجه به دلایل متنوعی که می‌تواند موجب کیپ شدن و گرفتگی بینی شود، از جمله آلرژی‌ها، عفونت‌ها و عوامل محیطی، شناخت علل و مدیریت مناسب این وضعیت برای حفظ سلامت و راحتی مهم است. در این مطلب از سلام دنیا، ما به موضوع علت کیپ شدن بینی چیست؛ علائم، تشخیص و درمان گرفتگی بینی پرداخته ایم. با ما همراه باشید. 

گرفتگی بینی (کیپ شدن و احتقان بینی) چیست؟

کیپ شدن و گرفتگی بینی زمانی اتفاق می‌افتد که چیزی باعث تحریک بافت‌های داخلی بینی شود. این تحریک یک واکنش زنجیره ای التهاب ، تورم و تولید مخاط را ایجاد می کند و ورود هوا را از طریق بینی دشوار می کند. کیپ شدن و گرفتگی بینی معمولا پس از چند روز برطرف می شود، اما کیپ شدن و گرفتگی که یک هفته یا بیشتر طول می کشد ممکن است نشانه عفونت باشد. در صورت عدم درمان، کیپ شدن و گرفتگی بینی ممکن است باعث سینوزیت ، پولیپ بینی یا عفونت گوش میانی شود .

حتما بخوانید: علت و درمان خانگی آبریزش بینی کودکان زیر 2 سال

چگونه گرفتگی بینی بر بدن من تأثیر می گذارد؟

گرفتگی بینی چیزی برای عطسه کردن نیست. اگر بینی شما گرفتگی دارد، ممکن است:

• در تنفس از طریق بینی مشکل دارید.
• مخاط از بینی شما جاری می شود که به آن آبریزش بینی نیز می گویند .
• تنفس را از طریق دهان خود شروع کنید زیرا نمی توانید هوا را از طریق بینی خود وارد کنید. این تنفس دهانی است.
• نوزادانی که کیپ شدن و گرفتگی بینی دارند ممکن است در شیردهی یا خوردن شیشه مشکل داشته باشند.
• گاهی اوقات، کیپ شدن و گرفتگی بینی اولین علامتی است که بدن شما در حال مبارزه با عفونت ویروسی یا باکتریایی است. به ندرت، یک تومور یا پولیپ در بینی شما ممکن است باعث ایجاد احساس کیپ شدن و گرفتگی در بینی شود.

علائم کیپ شدن و گرفتگی بینی چیست؟

کیپ شدن و گرفتگی بینی ممکن است علائم دیگری مانند:

• عطسه کردن
• سرفه
• سردرد

حتما بخوانید: درمان آبریزش بینی با خوراکی و دمنوش

چه چیزی باعث کیپ شدن و گرفتگی بینی می شود؟

پاسخ کوتاه این است که خیلی چیزها باعث کیپ شدن و گرفتگی بینی می شود. این به این دلیل است که وقتی صحبت از محافظت از بدن شما در برابر مزاحمان می شود، بینی شما در خط مقدم قرار دارد. بینی شما هوایی را جذب می کند که ممکن است آلودگی، ذرات و آلرژن ها را حمل کند. داخل بینی شما دارای گردانی از مو و مژک (ساختارهای ریز مو مانند) است که مزاحمان را به دام می اندازند و آنها را به سوراخ بینی شما می فرستند.

هنگامی که عطسه می کنید یا بینی خود را باد می کنید، متجاوزان را از سیستم خود بیرون می کنید. گاهی اوقات، موهای بینی و مژک های شما همه مزاحمان را جذب نمی کند. هنگامی که این اتفاق می افتد، بافت پوشش داخلی بینی شما ملتهب شده و شروع به تورم می کند. سپس، سیستم ایمنی بدن شما وارد عمل می شود و بینی شما را با مخاطی پر می کند که قصد دارد مزاحمان را بشوید. بافت های متورم بینی و مخاط با هم ترکیب می شوند تا بینی شما را مسدود کنند و وضعیت شما را بدتر کنند.

شایع ترین علل گرفتگی بینی چیست؟

کیپ شدن و گرفتگی بینی اغلب با شرایطی مانند رینیت اتفاق می افتد. دو نوع رینیت وجود دارد - رینیت آلرژیک (تب یونجه) و رینیت غیر آلرژیک.

• رینیت آلرژیک: رینیت آلرژیک یا تب یونجه نحوه واکنش بدن شما به آلرژن ها است. آلرژن ها ذرات ریز موجود در هوا هستند. آلرژن های رایج عبارتند از:
• گرده: وقتی درختان و گیاهان در بهار، تابستان و پاییز شکوفا می شوند، گرده تولید می کنند که ممکن است به بینی شما راه پیدا کند و واکنش آلرژیک ایجاد کند.
• کنه های گرد و غبار: حتی تمیزترین محیط ها نیز ممکن است مایت های گرد و غباری داشته باشند که در فرش، مبلمان و ملافه ها زندگی می کنند.
• کپک: کپک هاگ هایی را می فرستد که ممکن است باعث واکنش های آلرژیک شوند.
• موی حیوانات خانگی: برخی افراد به موی دوستان پشمالوی بسیار حساسیت دارند

حتما بخوانید: علت آبریزش چشم چیست؟

رینیت غیر آلرژیک و کیپ شدن و گرفتگی بینی

رینیت غیر آلرژیک و کیپ شدن و گرفتگی بینی زمانی اتفاق می‌افتد که التهاب باعث تجمع مایع در بافت‌های بینی شده و باعث تورم آن‌ها شود. این التهاب ممکن است به این دلیل اتفاق بیفتد که شما یک بیماری ویروسی دارید یا در معرض محرک های خاصی قرار گرفته اید. محرک ها ممکن است:

• محیطی: استرس، قرار گرفتن در معرض دود، بخار رنگ یا غذاهای تند نمونه هایی از موادی هستند که می توانند باعث کیپ شدن و گرفتگی بینی شوند.
• داروها: اگر داروهای خاصی را برای فشار خون بالا یا درد مصرف کنید، ممکن است دچار گرفتگی بینی شوید.
• هورمونی: تغییرات هورمونی مانند بلوغ یا باردار شدن ممکن است باعث کیپ شدن و گرفتگی بینی شود.
• عفونت: عفونت سینوسی (سینوزیت) یا سرماخوردگی ممکن است باعث کیپ شدن و گرفتگی بینی شود.
• آدنوئیدهای بزرگ شده : آدنوئیدها غددی هستند که درست در پشت مجرای بینی شما قرار دارند. آنها به دام انداختن میکروب ها کمک می کنند. گاهی اوقات آدنوئیدها متورم می شوند و باعث کیپ شدن و گرفتگی بینی می شوند.

تشخیص و آزمایشات کیپ شدن و گرفتگی بینی

ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی کیپ شدن و گرفتگی بینی را با ارزیابی علائم شما و بررسی بینی، گوش و گلو تشخیص می دهند. آنها ممکن است آزمایش های بیشتری را برای رد سایر علل بالقوه مانند:

• کشت گلو: این آزمایش وجود باکتری های خاص در گلو را بررسی می کند. ارائه دهندگان این آزمایش را با کشیدن پشت گلوی شما با یک سواب پنبه ای بلند انجام می دهند.
• اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT) : ارائه دهنده شما ممکن است سی تی اسکن را برای جستجوی انسداد در بینی شما درخواست کند.
• آندوسکوپی بینی: ممکن است ارائه دهنده شما از یک دوربین مخصوص برای بررسی داخل بینی شما استفاده کند.

حتما بخوانید: علائم و روش پیشگیری از مه مغزی 

مدیریت و درمان کیپ شدن و گرفتگی بینی

ارائه دهندگان کیپ شدن و گرفتگی بینی را بر اساس علت خاص درمان می کنند. به عنوان مثال، اگر به دلیل حساسیت به گربه، گرفتگی بینی دارید، نوعی رینیت آلرژیک دارید. اجتناب از گربه و مصرف دارو برای کنترل علائم ممکن است وضعیت شما را کاهش دهد. اگر کیپ شدن و گرفتگی شما نوعی رینیت غیر آلرژیک است، ممکن است بتوانید با شناسایی عواملی که باعث کیپ شدن و گرفتگی می شود و با مصرف دارو برای کنترل علائم، وضعیت خود را مدیریت کنید. در اینجا برخی از داروها یا سایر درمان هایی که ارائه دهندگان ممکن است توصیه کنند آورده شده است:

درمان رینیت غیر آلرژیک:

• اسپری سالین یا شستشو: محلول نمکی در یک اسپری یا آبکشی، داخل بینی شما را مرطوب می کند و مخاط را از بین می برد.
• آنتی هیستامین ها : این دارو به آرام کردن واکنش سیستم ایمنی بدن به عوامل مزاحم مانند آلرژن ها کمک می کند.
• اسپری بینی کورتیکواستروئیدی : این دارو به التهاب کمک می کند.
• اسپری ایپراتروپیوم بروماید: این اسپری ممکن است به آبریزش بینی کمک کند.

درمان رینیت آلرژیک:

افراد مبتلا به رینیت آلرژیک ممکن است از آنتی هیستامین ها یا کورتیکواستروئیدها برای تسکین بافت های ملتهب بینی استفاده کنند. در اینجا سایر درمان‌های کیپ شدن و گرفتگی ناشی از رینیت آلرژیک آورده شده است:

• اسپری های ضد کیپ شدن و گرفتگی بینی: این درمان ممکن است گرفتگی بینی شما را برطرف کند. بیش از سه روز از اسپری های ضد کیپ شدن و گرفتگی بینی استفاده نکنید. استفاده از آنها بیش از سه روز به طور بالقوه می تواند کیپ شدن و گرفتگی بینی شما را بدتر کند.
• اسپری های بینی آنتی کولینرژیک: این درمان ممکن است مخاط را در بینی شما کاهش دهد.

در اینجا راه هایی وجود دارد که می توانید کیپ شدن و گرفتگی بینی را از بین ببرید:

• مقدار زیادی آب و مایعات شفاف بنوشید. مایعات به رقیق شدن مخاط و کاهش کیپ شدن و گرفتگی کمک می کنند.
• از اسپری بینی نمکی یا شستشو برای شستشوی مخاط استفاده کنید.
• نوارهای چسب را روی بینی خود بمالید تا مجرای بینی باز شود.
• از دستگاه های مرطوب کننده برای مرطوب کردن هوای خانه و/یا محل کار خود استفاده کنید.

حتما بخوانید: لنف ادم چیست

• از ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی خود بخواهید که داروهای بدون نسخه را برای درمان کیپ شدن و گرفتگی بینی توصیه کند. مطمئن شوید که آنها از تمام داروهایی که مصرف می کنید اطلاع دارند تا بتوانند داروهایی را توصیه کنند که با داروهای موجود شما تداخل نداشته باشند.
• اگر کیپ شدن و گرفتگی بینی باعث می شود کودک شما شیشه شیر نخورد، از سرنگ حباب بینی برای پاک کردن مخاط بینی او استفاده کنید.

پیشگیری از کیپ شدن و گرفتگی بینی

موارد زیادی ممکن است باعث کیپ شدن و گرفتگی بینی شود. ممکن است نتوانید از این عارضه پیشگیری کنید، اما می توانید تعداد دفعات بروز این مشکل را کاهش دهید:

• اگر فصول خاصی باعث گرفتگی بینی شما می شود، از ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی خود در مورد آلرژی های فصلی اطلاعاتی بخواهید. آنها به شناسایی آلرژن های بالقوه، راه های جلوگیری از آلرژن ها و درمان علائم کمک می کنند.
• از خود در برابر عفونت های ویروسی مانند سرماخوردگی و آنفولانزا محافظت کنید.

سوالات متداول

1. اگر گرفتگی بینی داشته باشم چه انتظاری می توانم داشته باشم؟

شما می توانید انتظار داشته باشید که کیپ شدن و گرفتگی بینی در طول زندگی خود ادامه داشته باشد. ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی نمی توانند این بیماری را درمان کنند، اما می توانند علائم را درمان کنند و برای کاهش علائم، خودمراقبتی را توصیه کنند.

2. چه زمانی باید به دنبال مراقبت باشم؟

کیپ شدن و گرفتگی بینی معمولا در عرض چند روز برطرف می شود. اگر اینطور نباشد، ممکن است دچار عفونت باکتریایی شوید. اگر علائم زیر را دارید باید به دنبال مراقبت باشید:

• کیپ شدن و گرفتگی بینی شما بیش از 10 روز طول می کشد.
• مخاطی که از بینی شما می آید سبز، زرد یا دارای خون است.
• شما تب دارید.
• نوزاد تازه متولد شده شما گرفتگی بینی دارد که او را از شیر خوردن جلوگیری می کند.

حتما بخوانید: علائم پوکی استخوان در زنان و مردان

کیپ شدن و گرفتگی بینی یک مشکل رایج است که دلایل مختلفی دارد. بسیاری از افراد دارای آلرژی های فصلی هستند که سیستم ایمنی بدن آنها را بیش از حد تحریک می کند - و بینی آنها را به حالت گرفتگی می رساند. اگر زمانی را در اطراف دود  می گذرانید، تحت استرس هستید، باردار هستید یا دوران بلوغ را می گذرانید، بینی شما ممکن است مسدود شود. اگر بینی شما بیش از 10 روز گرفتگی داشت با پزشک خود صحبت کنید. آنها عفونت را بررسی می کنند. بهتر از این، آنها روش هایی را توصیه می کنند که بتوانید کیپ شدن و گرفتگی را از بین ببرید و راحت نفس بکشید.

3. چه زمانی به پزشک مراجعه کنم؟

برای بزرگسالان - اگر:

• بیش از 10 روز علائم دارید.
• تب شدید داری
• چیزی که از بینی شما می آید زرد یا سبز است. شما همچنین درد سینوسی یا تب دارید. این ممکن است نشانه عفونت باکتریایی باشد.
• آنچه از بینی شما می آید خونی است. یا بعد از آسیب سر، بینی شما همچنان می دود.
• صورتت درد میکنه

برای کودکان - اگر:

• علائم کودک شما بهتر یا بدتر نمی شود.
• گرفتگی بینی کودک شما باعث مشکلاتی در شیردهی یا تنفس می شود.

4. چگونه خودمراقبتی داشته باشیم؟

تا زمانی که به یک ارائه دهنده مراقبت مراجعه نکنید، این مراحل ساده را برای تسکین علائم امتحان کنید:

• از علل آلرژی خودداری کنید.
• یک داروی آلرژی را که می توانید بدون نسخه تهیه کنید، امتحان کنید. اگر عطسه می‌کنید و چشم‌هایتان خارش دارد یا آب می‌ریزد، ممکن است بینی شما به دلیل آلرژی می‌ریزد. حتماً دستورالعمل های برچسب را دقیقاً دنبال کنید.
• برای نوزادان، چند قطره نمک را در یک سوراخ بینی بریزید. سپس به آرامی آن سوراخ بینی را با یک سرنگ لاستیکی نرم مکش کنید.
• برای تسکین بزاق تجمع یافته در پشت گلو که به آن چکه پس از بینی نیز می گویند، این اقدامات را انجام دهید:
• از محرک های رایج مانند دود سیگار و تغییرات ناگهانی رطوبت اجتناب کنید.
• مایعات زیادی مانند آب، آب میوه یا آبگوشت بنوشید. مایعات به از بین بردن کیپ شدن و گرفتگی کمک می کنند.
• از اسپری های سالین بینی یا شستشو دهنده ها استفاده کنید.

سخن آخر

کیپ شدن و گرفتگی بینی یک مشکل رایج است که می‌تواند دلایل متعددی داشته باشد، از جمله آلرژی‌های فصلی، عفونت‌های ویروسی و عوامل تحریک‌کننده محیطی. در حالی که این وضعیت اغلب به خودی خود برطرف می‌شود، در مواردی که کیپ شدن و گرفتگی بینی بیش از 10 روز طول بکشد یا با علائم دیگری مانند تب و درد سینوسی همراه باشد، مراجعه به پزشک ضروری است. با انجام اقدامات پیشگیرانه و استفاده از درمان‌ های مناسب، می‌توان به کاهش علائم و بهبود کیفیت زندگی کمک کرد. اگر کیپ شدن و گرفتگی بینی به طور مداوم شما را آزار می‌دهد، مشاوره با متخصص به شما کمک خواهد کرد تا علت اصلی را شناسایی و بهترین راهکارها را برای درمان آن بیابید.

مطالب مرتبط:

درمان خانگی سرماخوردگی 

بهترین دمنوش ها برای سرماخوردگی