شکر قهوه ای به عنوان یک شیرین کننده بسیار پرطرفدار شناخته می شود که در بسیاری از محصولات پخته شده و آشپزی بکار می رود، اما علاوه بر مصارف آشپزی این شکر خواصی برای سلامتی هم بهمراه دارد دارد که ممکن است شما را شگفت زده کند! ممکن است تصور کنید که شکر قهوه ای مزایای سلامت بیشتری نسبت به همتای سفید خود داشته باشد. متاسفانه شکر قهوه ای، چه خام و یا تصفیه شده، تفاوت چندانی با شکر سفید در موضوع سلامت ندارد. عوامل اصلی تمایز شکر قهوه ای شامل ظاهر، طعم ملاس و مواد معدنی آن می باشد.
شکر قهوه ای چیست؟
شکر قهوه ای نوعی شکر به نام ساکارز بدست آمده است که به دلیل وجود ملاس رنگ قهوه ای به خود می گیرد. شکر قهوه ای را می توان به صورت تجاری یا طبیعی تولید کرد، نوع اول از ملاس تهیه می شود و به شکر سفید سنتی اضافه می شود و بین 4 تا 7 درصد محصول نهایی را تشکیل می دهد. شکر قهوه ای متوسط حاوی حدود 5 درصد ملاس از وزن شکر است. بسیاری از افراد فکر می کنند، شکر قهوه ای و شکر زرد (یک شکل قند تصفیه نشده) شبیه هم هستند، اما در واقع، شکر قهوه ای در مقایسه با شکر زرد حاوی معدنی کمتری است، چون شکر زرد از نیشکر یا شیره خرما تهیه می شود. شکر قهوه ای به دلیل ملاس موجود در آن به طور کلی سالم تر از شکر سفید است، اما باز هم حاوی مواد مغذی کمتری است.
حتما بخوانید: خواص و مضرات شیره خرما برای سلامتی
شکر قهوه ای به دلیل داشتن ملاس قوام نرمی دارد و معمولا تا حدی خیس به نظر می‌رسد، ولی این موضوع اصلا باعث بد بودن این شکر نمی شود. برخی از انواع شکرهای قهوه ای بعد از 2-3 سال طعم های خود را از دست می دهند، اما باز هم برای تهیه غذا و شیرینی های شما مفید هستند. این شکر به دلیل طعم برشته شده اش محبوبیت زیادی پیدا کرده است، زیرا در مقایسه با شکر معمولی طعم شیرین تری دارد یا حاوی ساخارین بیشتری است.
انواع شکر قهوه ای
شکر قهوه ای انواع مختلفی دارد، که شامل دمرارا، توربینادو، شکر قهوه‌ای تیره، و موسکووادو و موارد دیگر است.
شکر قهوه‌ای روشن: در برخی موارد، به سادگی ملاس را به شکر سفید معمولی اضافه می‌کنند، در انواع شکر قهوه‌ای روشن، ملاس حدود 3 درصد از وزن شکر را تشکیل می دهد.
شکر قهوه‌ای تیره: شکر قهوه‌ای تیره نیز حدود 6 درصد از وزنش از ملاس تشکیل شده است که به همین دلیل به آن طعم شیرینی کمی قوی‌تر می بخشد.
موسکوادو: این شکر تیره‌ترین و از لحاظ طعم قوی‌ترین نوع شکر قهوه ای محسوب می شود، دلیل ان هم فرآیند آهسته خشک شدن شکر است که معمولا در حضور آفتاب کامل انجام می‌شود.
دمرارا: همانطور که عنوان شد، معمولا شکر قهوه‌ای از نیشکر بدست می آید و زمانی که آب نیشکر استخراج و جوشانده می‌شود، کریستال‌های خام قهوه‌ای روشن به جا می‌ماند. در ادامه کار خشک کردن کریستال ها در یک دستگاه سانتریفیوژ انجام می شود و در نتیجه شکر قهوه‌ای با طعم ملاس ایجاد می شود.
حتما بخوانید: خواص و مضرات نیشکر و آب نیشکر برای مردان و زنان
توربینادو: این نوع شکر فرایند تولیدی مشابه شکر دمرارا دارد، شکر توربینادو طعمی مانند عسل دارد و برای مصرف در کنار چای بسیار رایج است.
شکر قهوه ای طبیعی: زمانی که مقداری ملاس باقی مانده در مخلوط باقی می ماند، شکر متبلور می شود و شکر قهوه ای طبعی بدست می آید. این نوع شکر طعمی شیرین و کمی کاراملی دارد و نسبت به شکر سفید سنتی قوی تری است.
ارزش غذایی شکر قهوه ای
وقتی صحبت از ارزش غذایی به میان می آید، باید بدانید که شکر قهوه ای فقط کمی بیشتر از شکر سفید برای شما مواد مغذی فراهم می کند. شکر قهوه ای حاوی کلسیم، پتاسیم، آهن و منیزیم و غلظت بالایی از کربوهیدرات ها است که بیشتر از 97 درصد وزن خود شکر است. یک قاشق چای خوری از این شکر 17 کالری برای بدن فراهم می کند.
ارزش غذایی شکر قهوه ای به شرح زیر است:
- آب 1.34 گرم
- انرژی 380
- انرژی [کیلوژول] 1590
- پروتئین 0.12گرم
- خاکستر 0.45 گرم
- کربوهیدرات، با اختلاف 98.0 گرم
- قندها، مجموعا شامل NLEA 97.02گرم
- ساکارز 94.56 گرم
- گلوکز (دکستروز) 1.35 گرم
- فروکتوز 1.11 گرم
- کلسیم، 83 میلی گرم
- آهن، 0.71 میلی گرم
- منیزیم، 9 میلی گرم
- فسفر، 4 میلی گرم
- پتاسیم 133 میلی گرم
- سدیم 28 گرم
- روی، 0.03 میلی گرم
- مس، 0.05 میلی گرم
- منگنز، 0.06 میلی گرم
- سلنیوم 1.2 میکروگرم
- نیاسین 0.11 میلی گرم
- اسید پانتوتنیک (ویتامین B5 ) 0.13میلی گرم
- ویتامین ب 6: 0.04 میلی گرم
- فولات، کل 1 میکرو گرم
- فولات، غذا 1 میکروگرم
- فولات DFE 1 میکرو گرم
- کولین، کل2.3 میلی گرم
- بتائین 0.1 میلی گرم
خواص شکر قهوه ای برای سلامتی و درمان بیماری ها در طب سنتی
شکر قهوه ای تنها به دلیل محتوای ملاس، حاوی مقادیر کمی مواد معدنی بیشتر از شکر سفید تصفیه شده است. هر 100 گرم شکر سفید حاوی 387 کالری، بدون منیزیم، 2 میلی گرم پتاسیم و 1 میلی گرم کلسیم است. از سوی دیگر، شکر قهوه ای حاوی 380 کالری، 9 میلی گرم منیزیم، 133 میلی گرم پتاسیم و 83 میلی گرم کلسیم برای همین مقدار است. با این حال انتظار نداشته باشید که از مزایای سلامت زیادی برخوردار شوید، زیرا این تفاوت ها بسیار ناچیز است و بحث های زیادی در مورد مضرات شکر وجود دارد. فواید منحصر به فرد شکر قهوه ای برای سلامتی شامل قابلیت آن برای افزایش سطح انرژی، جلوگیری از سرماخوردگی، درمان عفونت های رحمی، بهبود هضم، کاهش نفخ و کمک به کاهش وزن است. در قسمت زیر به تفصیل آنها را مورد بحث قرار دهیم.
1. خواص شکر قهوه ای برای تسکین دردهای قاعدگی
در طب سنتی بعضی از فرهنگ‌ها با افزودن شکر قهوه ای و زنجبیل به یک چای سالم یک نوشیدنی تهیه می کنند که می‌تواند برای رفع ناراحتی ناشی از دردهای قاعدگی موثر باشد.
2. خواص شکر قهوه ای برای بهبود سلامت پوست
یکی از کاربردهای شکر قهوه ای که فکرش را هم نمی کنید استفاده به عنوان لایه بردار پوست است. بافت زبر و خشن شکر قهوه ای آن را به یک ماده لایه بردار مناسب برای رفع آلودگی ها، کثیفی ها و سلول های مرده پوست از روی مهم ترین اندام بدن یعنی پوست تان تبدیل می کند.
حتما بخوانید: طرز تهیه 10 اسکراب صورت خانگی با شکر قهوه ای
3. خواص شکر قهوه ای برای افزایش انرژی
مانند هر کربوهیدرات ساده دیگری، شکر قهوه ای نیز باعث افزایش انرژی بدن می شود، و همین ویژگی آن را به یک مکمل محبوب برای قهوه صبحگاهی تبدیل می کند.
4. خواص شکر قهوه ای برای لاغری و کمک به کاهش وزن
اگر چه مصرف بیش از حد شکر قهوه ای ایده خوبی نیست، اما ملاس موجود در آن به عنوان تقویت کننده متابولیسم و رفع گرسنگی شناخته شده است، که می تواند برای کاهش وزن مفید باشد.
5. خواص شکر قهوه ای برای بارداری و تسکین ناراحتی های آن
پس از زایمان، این قند به سرعت به روند بهبودی مادر کمک می کند، علاوه بر این برخی از گرفتگی ها و ناراحتی های دوران بارداری را نیز تسکین می دهد.
6. خواص شکر قهوه ای برای تسکین نفخ شکم
برخی از تحقیقات مشخص کرده اند که شکر قهوه ای و ملاس موجود در آن می تواند برای رفع و تسکین نفخ بیش از حد روده موثر عمل کند، اگرچه نفخ روده وضعیت خطرناکی نیست اما می تواند خجالت آور باشد.
7. خواص شکر قهوه ای برای درمان آسم
شواهد حکایتی نشان می دهند که مخلوط این شکر با آب گرم و نوشیدن آن می‌تواند برای مهار علائم التهابی ناشی از آسم موثر عمل کند.
موارد مصرف شکر قهوه ای
شکر قهوه ای را می‌توان به روش‌های مختلفی در برنامه غذایی استفاده کرد، این شکر هم کاربردهای مانند شکر سفید دارد، اما به دلیل طعم متفاوتش به جای شکر سفید در برخی از دستور العمل‌ها مصرف می شود. احتمالا شکر قهوه ای را برای تهیه دسرها و غذاهای پخته شده و همچنین در سس ها و مارینادهای خوش طعم، در گوشت و غذاهای مختلف مشاهده کرده اید. همچنین می‌توانید برای شیرین کردن قهوه هم از این شکر استفاده کنید.
عوارض جانبی و مضرات شکر قهوه ای
در صورت مصرف بیش از حد شکر قهوه ای تعدادی عوارض جانبی برای آن وجود دارد که شامل افزایش خطر ابتلا به شرایط زیر است:
- افزایش وزن
- بیماری دیابت
حتما بخوانید: درمان خانگی دیابت نوع دو با بهترین داروهای گیاهی
- عفونت های مخمری
- مانند شکر سفید، شکر قهوه ای نیز باید در حد اعتدال مصرف شود.
تفاوت شکر قهوه ای و سفید چیست؟
شکر قهوه ای و شکر خام اغلب با هم اشتباه گرفته می شوند، زیرا هر دو قهوه ای یا برنزه هستند. با این حال، فرایند تولید برای دو شکر متفاوت است. طبق اعلام اتحادیه آمریکایی شکر، شکر خام کمتر از شکر سفید یا شکر قهوه ای فرآوری می شود. در حقیقت، شکر خام به دلیل ناخالصی های آن برای استفاده مستقیم نامناسب در نظر گرفته می شود. هنگامی که شرکت ها محصولات خود را با نام شکر "خام" به فروش می رسانند، اغلب شکر قهوه ای می باشند که به رنگ قهوه ای مایل به زرد هستند.
مراحل اولیه تولید شکر در انواع مختلف آن مشابه است. بعد از اینکه کارخانجات آب نیشکر را از آن خارج می کنند، آب را تا زمانی که تبدیل به شربت شود و سپس تبدیل به کریستال شود می جوشانند. کریستال ها را در یک سانتریفیوژ می چرخانند و بلورهای شکر خام را به پالایشگاه منتقل می کنند.
پایان فرایند تولید کمی بر نوع شکر اثر می گذارد. برای تولید شکر قهوه ای، بسیاری از تولید کنندگان کریستال های شکر سفید را با ملاس ترکیب می کنند و شکر رنگ و طعم آن را می گیرد. از سوی دیگر، شکر سفید به منظور ریز شدن بیشتر کریستالها مورد پردازش بیشتر قرار می گیرد که ملاس آن به کل از بین می رود.
ملاس در شکر قهوه ای و خام کمی طعم متفاوت ایجاد می کند که اگر شما طعم ملاس را ترجیح می دهید، میل به مصرف این نوع شکر خواهید داشت. اگر شما طعم ملاس قوی تری را دوست داشته باشید، شکر قهوه ای تیره را انتخاب کنید زیرا بیشتر از عصاره این ماده در آن موجود است.
طرز تهیه شکر قهوه ای
مواد لازم:
- شکر گرانول - 1 فنجان
- ملاس - 1 قاشق غذاخوری
طرز تهیه:
- شکر و ملاس را در یک کاسه با هم مخلوط کنید.
- خوب هم بزنید تا شکر به رنگ قهوه ای تبدیل شود.
- برای جلوگیری از خشک شدن شکر را در ظرف دربسته نگهداری شود.
شکر قهوه ای کاربردهای زیادی در آشپزی به خصوص در پختن کیک و شیرینی دارد. می توانید از آن به عنوان شیرین کننده در کلوچه، کیک و براونی استفاده کنید.
نحوه نگهداری شکر قهوه ای
شکر قهوه ای پس از باز کردن بسته بندی تا 2 سال ماندگاری دارد. اما ممکن است شاهد تغییر جزئی در کیفیت مانند طعم و بافت آن شوید. بعد از گشت 2 سال شکر بو می گیرد و وقتی خراب می شود حالت فشرده شده پیدا می کند. بهتر است شکر قهوه ای را در مکانی خنک و مرطوب در یک ظرف ضد زنگ با درب محکم نگهداری کنید.
شکر قهوه ای مستعد فشرده و جمع شدن است و وقتی در معرض هوا قرار می گیرد بسیار سفت می شود. نگهداری آن در یخچال توصیه نمی شود. اگر می خواهید شکر قهوه ای را در فریزر نگهداری کنید، آن را در یک کیسه دربسته قرار دهید.
نتیجه گیری:
شکر قهوه ای به دلیل وجود ملاس، مواد معدنی کمی بیشتر و کالری کمتری نسبت به شکر سفید دارد. این شیرین کننده محبوب به کاهش دردهای قاعدگی، تسکین ناراحتی در دوران بارداری و محافظت از پوست در برابر آسیب نور کمک می کند. با این حال، مصرف بیش از حد آن ممکن است باعث مشکلاتی برای سلامت دندان ها شود. علاوه بر این، به افراد مبتلا به دیابت نوع 2 توصیه می شود مصرف آن را محدود کنند. یکی از تفاوت های شکر قهوه ایی با شکر سفید در شیرینی پزی است، برخی افراد معتقدند که در شکر قهوه ایی مقداری آب وجود دارد که رنگ و بافت کیک را بهبود می بخشد.