چای کوهی که با نام های توکلیجه و کلکنه نیز شناخته می شود؛ نوشیدنی با عطر و بویی لذیذ است که حاوی خواص سلامتی و درمانی فراوانی است. برای آشنایی با خواص چای کوهی چیست؛ نام دیگر چای کوهی، فواید و مضرات چای کوهی (پشیمنه کوهی) برای زنان، مردان، کلیه، کبد، دیابت، لاغری، رحم و سرماخوردگی و طرز تهیه و طریقه مصرف چای کوهی تا پایان این مطلب سلام دنیا با ما همراه باشید.
چای کوهی چیست و برای چی خوبه
چای کوهی که با نام های توکلیجه و کلکنه نیز شناخته می شود، گیاهی با ساقه رونده است و گلهایی بصورت سنبله های پنبه مانند و آبی مایل به بنفش دارد.این گیاه طبیعت گرم و خشکی دارد و در ایران در دامنه کوه های البرز، کرج، چالوس و مازندران و نقاط غرب ایران رشد می کند. چایی کوهی با داشتن ترکیبات شیمیایی نظیر هاپیرین، ماده قرمز رنگ هایپریسین، تانن و اسید نیکوتینیک برای سلامتی بدن خواص سلامتی متعددی بهمراه دارد،بعلاوه این چای برای درمان بیماری ها نیز مفید و موثر است. از خواص چای کوهی در گذشته فقط به عنوان داروی برای درمان و بهبود زخم بکار رفته است.از مهمترین خواص چای کوهی می توان به خواص آرام بخشی، نشاط آور و با خاصیت معجزه آسای تقویت کننده ی قوی برای اعصاب و روان اشاره کرد.
حتما بخوانید: خواص و مضرات گیاه سنبل الطیب برای اعصاب و بدن
نام دیگر چای کوهی
چای کوهی با نامهای توکلیجه، کلکنه، پشمینه، گل گربه، کلک گربه،گل پشموکی یا لولو پشمکی (نام محلی گیاه) نیز شناخته می شود.این گیاه در زیان ترکی اکلیجه و در زبان فارسی چای کوهی نام دارد.نام انگلیسی گیاه چای کوهی «Stachys lavandulifolia» است.
طبع چای کوهی
چای کوهی دارای طبیعت گرم و خشک است،به همین دلیل این چای برای درمان بیماری های مرتبط با مزاج سرد و رطوبت بسیار مفید و موثر است. در طب سنتی به افرادی که دارای مزاج سرد و تر هستند نوشیدن این چای گیاهی توصیه شده اما بنابر توصیه طب سنتی افراد که طبیعت گرمی دارند باید از مصرف چای کوهی خودداری کنند.
خواص چای کوهی برای سلامتی
1. خواص چای کوهی برای درمان ویروس ها
نوشیدن چای کوهی می تواند به از بین رفتن ویروسها کمک کند و بروی ویروس بیماری ایدز AIDS اثر بگذارد. مصرف این چای در بیماران مبتلا به ایدز سیستم دفاعی بدن آنها را تقویت و به کاهش بیماری کمک می کند.
2. خواص چای کوهی برای درمان افسردگی
نوشیدن چای کوهی، از طریق مهار آنزیم ها می تواند برای درمان افسردگی مفید باشد.این چای گیاهی برای درمان افسردگی اثربخشی خوبی دارد و به رفع حالات افسردگی و بیخوابی کمک می کند.
3. خواص چای کوهی برای کاهش اضطراب و بهبود کیفیت خواب
وجود خواص آرامبخشی و تسکیندهندگی در چای کوهی میتواند در کاهش اضطراب و بهبود کیفیت خواب موثر عمل کند.محققان خواص آرامبخشی و تسکین دهندگی چای کوهی را به وجود مواد شیمیایی متابولیتهای پینن (pinene ) به نامهای میرتنول (myrtenol ) و وربنول (verbenol) مرتبط دانسته اند.
4. خواص چای کوهی برای کاهش فشار خون
نتایج تحقیقات مشخص کرده است که ترکیبات شیمیایی موجود در چای کوهی خواص رگگشایی دارد و میتواند به کاهش فشار خون کمک کند.البته لازم به ذکر است که نتایج مطالعات حیوانی بوده، و آزمایش روی خرگوشها و در آزمایشگاه انجام شد. چای کوهی مانند چای ترش برای درمان فشار خون بالا عملکرد خوبی دارد.
حتما بخوانید: درمان قطعی فشار خون بالا با عرقیات گیاهی و دمنوش
5. خواص چای کوهی برای بهبود دستگاه گوارش
نتایج مطالعات در سال 2012 مشخص کرد که نوشیدن چای کوهی اثربخشی مثبتی روی سلامت معده، روده و اختلالهای مربوط به آن دارد.در حقیقت،آنتی اکسیدان و فنولهای طبیعی موجود در چای کوهی می تواند منجر به کاهش التهاب موجود در مجرای معد و رودهای شود. این چای در دراز مدت با کاهش سمیت و التهاب در دستگاه گوارش بدن از سلامت آن محافظت می کند.
6. خواص چای کوهی برای زنان
چای کوهی برای زنان خواص سلامتی فوق العاده ای بهمراه دارد.از آنجایی که این چای طبع گرمی دارد،میتواند در درمان مشکلات و بیماریهای زیادی در زنان مفید باشد. از جمله خواص چای کوهی برای زنان می توان به کاهش درد در زمان قاعدگی، پیشگیری از بروز و همچنین درمان سرطانهای سینه و دهانه رحم، جلوگیری از ایجاد کیست تخمدان و عفونت رحم، خاصیت قاعده آوری اشاره کرد.چای کوهی با داشتن خاصیت قاعده آوری می تواند به کنترل و تنظیم چرخه قاعدگی و میزان خونریزی در این دوره کمک کند.
7. خواص چای کوهی برای رحم
نتایج تحقیقات محققان مجارستان در سال 2017 بروی اثرات چای کوهی بر سرطان دهانه رحم،مشخص کرد که نوشیدن مقدار 30 میکرومتر (0,03 میلیمتر) عصارهٔ چای کوهی، میتواند تا 50 درصد از رشد این سلولهای سرطانی جلوگیری کند. محققان با بررسی 6 ترکیب مختلف در چای کوهی دریافتند که چای کوهی وجود دو ترکیب پامیفرین ایی (pomiferin E) و متوکسیساکورانتین-6 (6-methoxysakuranetin)،نسبت به سایر ترکیبات در آن در درمان سرطان دهانه رحم اثرگذار هستند.
8. خواص چای کوهی برای عفونت رحم
یکی از خواص مهم چای کوهی تنظیم و تقویت دستگاه تولید مثلی زنان است. نوشیدن چای کوهی با تقویت رحم، از ایجاد انواع عفونت در این اندام جلوگیری کرده و رحم را از باکتریها و عفونتها پاکسازی میکند.
حتما بخوانید: برای عفونت رحم چی بخوریم
9. خواص چای کوهی برای کیست تخمدان
کیست تخمدان یکی از شایع ترین اختلال غدد درونریز در زنان شناخته شده است،نوشیدن چای کوهی به دلیل وجود اولئیکاسید می تواند بطرز قابل توجهی بروی سلولهای سرطان تخمدان و کیست های تخمدانی اثربگذارد و آنها را ازبین ببرد.
10. خواص چای کوهی برای مردان
مصرف جوشانده و دمکرده چای کوهی موجب افزایش تعداد اسپرم در آقایان می شود.برای این منظور به اقایان توصیه می شود که روزانه یک تا دو لیوان از این چای گیاهی را بنوشند.همچنین این چای گیاهی برای توقیت قوای جنسی در افرادی که دچار ضعف جنسی هستند هم موثر است.برای تقویت قوای جنسی نیز نوشیدن یک یا دو لیوان دو لیوان چای کوهی توصیه می شود.
11. خواص چای کوهی برای لاغری
نوشیدن چای کوهی باعث افزایش اشتها در نتیجه مصرف غذای بیشتر و افزایش وزن می شود از این رو افراد لاغری که به دنبال افزایش وزن هستند می تواند از خواص این چای گیاه بهره مند شوند.
12. خواص چای کوهی برای کبد
چای کوهی برای سلامت کبد عملکرد موثری دارد و با کمک به بهبود هضم غذا، از بروز بیماری کبد چرب جلوگیری کرده و پاکسازی کبد کمک می کند.
13. خواص چای کوهی برای دیابت
وجود ترکیبات شیمیایی قوی و موثر در چای کوهی باعث کنترل و تنظیم قند خون میشود، از این رو نوشیدن این چای برای مبتلایان به دیابت مفید است.
14. خواص چای کوهی برای ریه
نوشیدن چای کوهی برای درمان آسم ، تنگی نفس، درد عصب سه قلو و درد سینه عملکرد موثری دارد. این گیاه می تواند به درمان تورم ریوی و خونریزی ریه کمک کند.
حتما بخوانید: غذاهای مفید و مضر برای درمان آسم
15. خواص چای کوهی برای کلیه
چای کوهی دارای خاصیت ادرارآوری طبیعی است و باعث افزایش میزان ادرار میشود.افزایش دفع ادرار ممکن است منجر به از بین رفتن سموم و افزایش سلامتی کلیهها گردد، متخصصان طب سنتی نوشیدن چای کوهی در طول روز را برای درمان عفونتهای مجاری ادراری نیز اثرگذار عنوان می کنند.
16. خواص چای کوهی برای اعصاب
چای کوهی به عنوان یک دمنوش گیاهی قوی و اثرگذار برای تقویت اعصاب و در درمان سرگیجه و دردهای عصبی شناخته شده است. نوشیدن چای کوهی با داشتن ترکیبات شیمیایی قوی باعث رفع خستگی ذهنی می شود و به علت افزایش سطح انرژی و نشاط می تواند برای افرادیی که دچار افسردگی هستند،موثر باشد.همچنین این چای گیاهی برای درمان بیماریهای معده و روده مرتبط با مشکلات روانی و بیماری های اسهال همراه با تحریکات عصبی اثربخشی فوق العاده ای دارد.
17. خواص چای کوهی برای سرماخوردگی
چای کوهی نه تنها دارای خاصیت ضد باکتریایی،بلکه حاوی اثرات خلط آوری نیز است، بنابراین می تواند در زمان ابتلا به سرماخوردگی برای درما این عارضه و علائمی نظیر سرفه و آبریزش بینی هم موثر عمل کند.
18. خواص چای کوهی برای سرفه
متخصصان طب سنتی از گذشته از خواص چای کوهی برای تسکین علائم آسم، عفونتهای تنفسی و سرفه از این چای استفاده میکردند، این گیاه دارویی با داشتن خاصیت خلط آور برای درمان بیماریهایی، چون ذاتالریه و برونشیت نیز مؤثر است. نوشیدن چای کوهی در زمان بروز سرفه باعث نرم شدن گلو،کاهش التهاب در مجرای تنفسی و رفع سرفه می شود.
19. خواص چای کوهی برای پوست
از گذشته از خواص برگهای چای کوهی برای بهبود جای سوختگی،درمان و التیام زخم ها استفاده شده است.محققان خاصیت چای کوهی برای رفع سوختگی پوست را با وجود ماده قرمز رنگی به نام هایپریسین مرتبط دانسته اند.همچنین پودر چای کوهی تا حدودی باعث کاهش جای نیش حشرات نیز می شود.
20. خواص چای کوهی برای مو
استفاده از جوشانده چای کوهی به دلیل وجود ترکیبات شیمیایی قوی در آن میتواند در تقویت و درخشندگی موها نیز موثر عمل کند.
حتما بخوانید: چگونه موهای صاف و براق داشته باشیم
21. خواص چای کوهی در طب اسلامی
چای کوهی دارای طبیعت گرم و خشکی است و برای درمان شرایط زیر موثر است.
- چای کوهی حاوی کم کالری است و هر فنجان آن فقط حدود 22 کالری دارد.
- این گیاه قولنجهای سرد در بدن را باز می کند.
- نوشیدن چای کوهی به دلیل وجود ترکیبات موثر در آن،به منظور درمان کمکی در تنظیم سیستم ایمنی و مقابله با بیماریهای ویروسی، توصیه شده است.
- چای کوهی به ویژه برای سینوزیت، برونشیت و عفونتهای ریوی که ترشحات فراوانی را بهمراه دارد،درمان طبیعی خوبی محسوب می شود.
- چای کوهی برای درمان سنگ کلیه و عفونت مجاری ادراری بسیار موثر است.
- نوشیدن چای کوهی در تسکین مشکلات خواب و افسردگی افراد سردمزاج، توصیه شده است.
- نوشیدن یک فنجان دمنوش چای کوهی در سالمندان، با بهبودی حافظه و رفع بیاشتهایی همراه است.
- نوشیدن این چای گیاهی در افرادی که دچار ورم معده هستند، از صدای شکم شکایت میکنند و دچار نفخ می شوند و گاهی بیعلت، بیرون روی دارند نیز مناسب است.
- جوشانده چای کوهی نیز برای تسکین اکثر بیماریهای رطوبتی به ویژه بیماریهای روماتیسمی و درد مفاصل اثربخشی دارد.
- نوشیدن چای کوهی برای آرام سازی و تسکین سیستم عصبی خاصیت آرامبخشی بهمراه دارد.
طریقه مصرف چای کوهی
- دم کرده چای کوهی: یک قاشق مربا خوری پر چای کوهی را به یک لیوان آب جوش اضافه کنید و به خوبی با قاشق هم بزنید، سپس روی آن را بپوشانید تا به مدت 10 دقیقه دم بکشد،بعد از این مدت دم کرده را از صافی رد کنید و با کمی عسل میل نمایید.
- جوشانده چای کوهی: یک قاشق چایخوری برگ و گل خشک چای کوهی را به دو فنجان آب جوش اضافه کنید و به قدری بجوشانید تا یک فنجان از آن باقی بماند.
ترکیب چای کوهی با چی خوبه
ترکیب چای کوهی به همراه آویشن برای سلامتی بدن خواص زیر را بهمراه دارد.
- دارای خاصیت انتی اکسیدانی است،البته میزان آنتی اکسیدان های آن از چای سبز کمی کمتر است.
- خاصیت آرامش بخشی دارد و به داشتن خواب راحت کمک می کند.
- مصرف ترکیب چای کوهی و آویشن در تقویت حافظه موثر است و باعث بهبود یادگیری می شود.
- ترکیب چای و آویشن رشد سلولهای بدخیم سرطان دهانهٔ رحم را کاهش می دهد.
- این ترکیب برای پیشگیری از سرطان های زنانه مفید است.
عوارض و مضرات چای کوهی
- همانطور که در قسمت بالا گفته شد این چای دارای طبیعت گرم و خشک است،به همین دلیل مصرف آن در افراد گرم مزاج با بروز عوارض جانبی همراه است و مصرف زیاد آن منجر به خون آلود شدن ادرار میشود.
- مصرف چای کوهی به دلیل خاصیت قاعده آوری در زنان باردار ممکن است منجر به سقط جنین شود.
- نوشیدن این چای در افرادی که از داروهای آسم، قرص ضد بارداری، داروهای رفع حساسیت و ضد سرماخوردگی مصرف میکنند،منع مصرف دارد.
- چای کوهی به دلیل خاصیت اشتها آوری برای افرادی که دچار اضافه وزن هستند،توصیه نمیشود.
سخن پایانی:
چای کوهی حاوی ترکیبات شیمیایی بسیار قوی است و میتواند برای درمان بیماریها اثربخشی خوبی داشته باشد، بعلاوه این چای دارای خواص سلامتی متعددی هم است که از مهمترین خواص سلامتی آن می توان به بهبود دستگاه گوارش، سیستم عصبی، رفع افردگی، بی خوابی، درمان سرماخوردگی و...اشاره کرد.
مقالات مرتبط:
خواص و مضرات چای سبز و لیمو ترش برای لاغری و سلامتی
خواص علف چای [هوفاریقون] برای فشار خون، سلامتی + طرز مصرف