هیدروکسی تریپتوفان 5 (5-HTP) اسید آمینه ای که بدن به طور طبیعی آن را تولید می کند. بدن از این ماده برای تولید سروتونین، یک پیام رسان شیمیایی که علائم را بین سلول های عصبی ارسال می کند، بهره می گیرد. سطح کم سروتونین با افسردگی، اضطراب، نارسایی های خواب، افزایش وزن و سایر مشکلات سلامتی در ارتباط است. در نتیجه، افزایش تولید سروتونین در بدن می تواند مزایای مختلفی داشته باشد. به این دلیل، مکمل های HTP-5 تولید کننده سروتونین به طور روز افزون مورد توجه قرار گرفته است.
5 مزیت بالقوه HTP-5 برای سلامتی بر پایه شواهد علمی
1. این ماده می تواند به کاهش وزن با افزایش احساس سیری کمک کند
مکمل HTP-5 می تواند احساس سیری را افزایش داده و باعث شود شما غذای کمتری مصرف کرده و وزن کم کنید. کاهش وزن می تواند تولید هورمون هایی که باعث می شوند احساس گرسنگی کنید را تشدید کند. این احساس گرسنگی مداوم می تواند کاهش وزن را در دراز مدت ناپایدار نماید. HTP-5 می تواند با این هورمون های القا کننده گرسنگی مبارزه کرده و اشتها را سرکوب نماید تا شما بتوانید وزن خود را کاهش دهید.
در یک تحقیق، 20 نفر از افراد مبتلا به دیابت به صورت تصادفی HTP-5 یا یک دارونما را برای مدت دو هفته مصرف نمودند. نتایج نشان داد افرادی که HTP-5 دریافت نموده اند در مقایسه با گروه دیگر، حدوداً 435 کالری کمتر در روز مصرف کرده اند. علاوه بر این، 5-HTP اساساً می تواند دریافت کالری از هیدرات های کربن را که با کنترل بهتر قند خون در ارتباط است، مهار کند. بسیاری از تحقیقات دیگر نیز دریافته اند که 5-HTP احساس سیری را افزایش داده و به کاهش وزن در افراد دارای اضافه وزن یا چاق کمک کرده است. علاوه بر این، تحقیقات بر روی حیوانات نشان داده است که 5-HTP می تواند مصرف غذای اضافی را به دلیل استرس یا افسردگی کاهش دهد.
2. با بالا بردن سطوح سروتونین با افسردگی مبارزه می کند
تاثیر 5-HTP بر علائم افسردگی به خوبی مورد بررسی قرار گرفته است. در حالی که دلیل اصلی افسردگی تا حدودی ناشناخته است اما بعضی محققین بر این باورند که عدم تعادل در سطح سروتونین می تواند بر حال و هوای شما به نحوی تاثیر گذارد که در نهایت منجر به بروز افسردگی شود. مکمل های 5-HTP به نظر می رسد می توانند با افزایش میزان سروتونین به درمان افسردگی کمک کنند.
در واقع، چندین تحقیق کوچک دریافته اند که 5-HTP علائم افسردگی را کاهش داده است. با این وجود دو مورد از این تحقیقات از دارونما برای مقایسه استفاده نکرده و قدرت یافته هایشان را زیر سئوال برده اند. به طور مشابه، یک تحلیل دیگر نتیجه گرفته است که 5-HTP می تواند به درمان افسردگی کمک کند. با این وجود بسیاری از این تحقیقات پیشنهاد کرده اند که اثر ضد افسردگی 5-HTP وقتی با سایر مواد یا داروهای ضد افسردگی ترکیب شود نسبت به حالت استفاده منفرد از آن، بسیار بیشتر می شود.
3. بهبود علائم فیبرومیالژیا
استفاده از مکمل های 5-HTP ممکن است بتواند علائم فیبرومیالژیا (وضعیتی که با درد ماهیچه ها و استخوان ها و همچنین ضعف کلی شناخته می شود) را بهبود بخشد. در حال حاضر دلیل خاصی برای فیبرومیالژیا مشخص نشده است اما سطوح پایین سروتونین به نظر می رسد با این وضعیت در ارتباط باشد. این مساله باعث شده است محققین بر این باور باشند که افزایش سروتونین از طریق مکمل های 5-HTP ممکن است بتواند برای افراد مبتلا به فیبرومیالژیا مفید باشد. در واقع شواهد اولیه نشان می دهند که 5-HTP ممکن است علائم فیبرومیالژیا مانند درد ماهیچه ای، مشکلات خواب، اضطراب و خستگی را بهبود بخشد.
در یک تحقیق، افراد مبتلا به فیبرومیالژیا که به آنها 5-HTP همراه با نوعی داروی ضد افسردگی به نام مهار کننده مونوآمین اکسیداز (MAOI) داده شده بود، تا حدودی زیادی با کاهش درد روبرو شده بودند. با این وجود تحقیقات کافی تاکنون در این زمینه انجام نشده است تا بتوان درباره کارآیی 5-HTP بر بهبود علائم فیبرومیالژیا نتیجه گیری کرد.
4. می تواند به کاهش دفعات وقوع میگرن کمک کند
هیدروکسی تریپتوفان (5-HTP) ممکن است بتواند به افراد مبتلا به میگرن که از سردردهای تپنده که گاهی همراه با حالت تهوع و مشکلات بینایی نیز می شود، رنج می برند، کمک کند. دلیل اصلی بروز میگرن کماکان جای بحث دارد اما بعضی محققین بر این باورند که عامل محرک بروز این حالت، سطوح پایین سروتونین در بدن می باشد.
یک تحقیق بر روی 124 نفر به مقایسه توانایی 5-HTP و میتیسرگید (یک داروی مرسوم درمان میگرن) برای جلوگیری از بروز حملات میگرنی پرداخته است. این تحقیق دریافته است که مصرف روزانه مکمل های 5-HTP برای مدت شش ماه توانسته تا حدود زیادی تعداد دفعات حملات میگرنی را در 71% بیماران کاهش دهد. در یک تحقیق دیگر بر روی 48 نفر، 5-HTP باعث 70% کاهش در دفعات بروز سردرد نسبت به 11% کاهش در گروه دارونما شده است.به طور مشابه بسیاری از تحقیقات دیگر دریافته اند که 5-HTP می تواند یک گزینه درمانی موثر برای افراد مبتلا به میگرن باشد.
5. می تواند با افزایش تولید ملاتونین در بدن به ارتقا سطح خواب کمک کند
مکمل 5-HTP باعث تولید سروتونین می شود که این ماده نیز می تواند به هورمون ملاتونین تبدیل گردد. ملاتونین نقش مهمی در تنظیم خواب دارد. سطح این هورمون در زمان عصر در بدن شروع به افزایش یافتن می کند تا بتواند خواب شبانه را بهبود بخشد و برعکس در زمان صبح کاهش می یابد تا به شما در بیدار شدن از خواب کمک کند. در نتیجه استفاده از مکمل های 5-HTP ممکن است بتواند وضعیت خواب فرد را با افزایش تولید ملاتونین در بدن بهبود بخشد.
یک تحقیق انسانی نشان داده است که ترکیب 5-HTP و اسید گاما آمینوبوتیریک (GABA) به طور قابل توجهی می تواند زمان لازم برای به خواب رفتن را کاهش، طول مدت خواب را افزایش و کیفیت خواب را بهبود بخشد. GABA یک پیام رسان شیمیایی است که آرامش فرد را ارتقا می بخشد. ترکیب آن با 5-HTP احتمالاً باعث تاثیر هم افزایی این دو ماده خواهد شد. در واقع، چندین تحقیق بر روی حیوانات و حشرات پیشنهاد نموده است که 5-HTP می تواند کیفیت خواب را بهبود بخشیده و اینکه این تاثیر وقتی با GABA ترکیب شود، به مراتب بیشتر خواهد شد. در حالی که این نتایج امیدبخش می باشند اما عدم وجود تحقیق انسانی در این زمینه، توصیه کردن 5-HTP برای بهبود کیفیت خواب بویژه به صورت منفرد را کمی دشوار ساخته است.
عوارض جانبی احتمالی 5-HTP
بعضی افراد ممکن است پس از مصرف مکمل های 5-HTP دچار حالت تهوع، اسهال، استفراغ و درد شکمی شوند. این عوارض جانبی معمولاً وابسته به دوز مصرف می باشند یعنی با افزایش میزان دوز مصرفی، تشدید می شوند. برای به حداقل رساندن این عوارض جانبی، با دوز 100-50 میلی گرم دو بار در روز شروع کرده و در مدت دو هفته بتدریج مقدار دوز را به حد مناسب برسانید.
بعضی داروها تولید سروتونین را افزایش می دهند. ترکیب این داروها با 5-HTP می تواند باعث ایجاد سطوح خطرناک سروتونین در بدن شوند. این حالت سندرم سروتونین نامیده شده و می تواند خطرناک باشد. داروهایی که ممکن است سطح سروتونین را در بدن افزایش دهند عبارتند از: بعضی از داروهای ضد افسردگی، داروهای ضد سرفه و بعضی داروهای مسکن درد.
چون 5-HTP می تواند خواب را نیز افزایش دهد، مصرف آن همراه با داروهای آرام بخشی مانند: کلونوپین، آتیوان یا آمبین ممکن است باعث خواب آلودگی شدید شود. به دلیل اینکه این ماده پتانسیل لازم برای ایجاد تداخل با سایر داروها را داراست، قبل از مصرف مکمل های 5-HTP حتماً با پزشک یا مسئول داروخانه در این خصوص مشورت نمایید.
در هنگام خرید مکمل ها، به برچسب های پلمپ NSF یا USP توجه کنید. این موارد می توانند نشان دهنده کیفیت بالای مکمل باشند. این ها شرکت های ثالثی هستند که تضمین می نمایند مکمل ها دارای موادی که بر روی برچسب اعلام شده است (بدون داشتن ناخالصی) می باشند.
دوز 5-HTP و دستور العمل مکمل
به عنوان یک مکمل، 5-HTP از دانه های یک درختچه آفریقایی به نام گریفونیا سیمپلیسیفولیا بدست می آید. این مکمل ها مشابه مکمل های ال-تریپتوفان که آنها نیز می توانند سطوح سروتونین را افزایش دهند، نمی باشند. ال-تریپتوفان یک اسید آمینه ضروری است که در غذاهای سرشار از پروتئین مانند: محصولات لبنی، ماکیان، گوشت، حبوبات و سویا یافت می شود. از طرف دیگر، 5-HTP در غذاها وجود نداشته و تنها می تواند از طریق مکمل ها به رژیم غذایی افزوده شود. دوز توصیه شده برای 5-HTP بسته به دلیل استفاده از آن دارد.
در اینجا راهنمایی های برای شروع مصرف این ماده ارائه شده است:
- مدیریت وزن: 300-250 میلی گرم، 30 دقیقه قبل از صرف غذا.
- بالا بردن حال و هوا: 100-50 میلی گرم، 3 بار در روز همراه با غذا. حداقل بایستی برای مدت یک هفته مصرف شود تا اثرات آن آشکار گردد.
- تسکین علائم فیبرومیالژیا: 100 میلی گرم، 3 تا 4 بار در روز همراه با غذا. حداقل بایستی برای مدت دو هفته مصرف شود تا اثرات آن آشکار گردد.
- میگرن: 200-100 میلی گرم، 2 تا 3 بار در روز همراه با غذا. حداقل بایستی برای مدت سه هفته مصرف شود تا اثرات آن آشکار گردد.
- کمک به خواب: 300-100 میلی گرم، 30 تا 45 دقیقه قبل از رفتن به تختخواب. برای افزایش تاثیر همراه با GABA مصرف شود.
نتیجه گیری
بدن 5-HTP را به سروتونین، ماده ای که اشتها، حساسیت به درد و خواب را تنظیم می کند، تبدیل می نماید. استفاده از مکمل 5-HTP می تواند راه کارآمدی برای تقویت سطوح سروتونین در بدن باشد. سطوح بالای سروتونین می تواند مزایایی مانند بهبود روند کاهش وزن، بهبود علائم افسردگی و فیبرومیالژیا، کاهش تعداد دفعات وقوع حملات میگرنی و کمک به بهبود روند خواب داشته باشد. بعضی عوارض جانبی خفیف ممکن است با مصرف 5-HTP در ارتباط باشند اما می توان با شروع دوز مصرف این ماده از مقادیر پایین تر و افزایش میزان دوز آن بتدریج، این عوارض را به حداقل رساند. به دلیل این که 5-HTP ممکن است با بعضی داروها تداخل ایجاد کند، بایستی قبل از شروع به مصرف این مکمل، با پزشک در این خصوص مشورت نمایید.
منبع: healthline