موارد استفاده از آپیکسابان
از قرص آپیکسابان (Apixaban) یا الیکوییس (Eliquis) برای جلوگیری از ایجاد لخته خون های جدی در اثر ضربان قلب نامنظم خاص (فیبریلاسیون دهلیزی) یا بعد از عمل جراحی تعویض مفصل ران یا بازو استفاده می شود. در صورت فیبریلاسیون دهلیزی، بخشی از قلب به شکلی که باید شروع به تپیدن کند، کار نمی کند. این امر می تواند منجر به تشکیل لخته خون شود، که می تواند به قسمت های دیگر بدن منتقل شده (مانند ریه ها یا پاها) که خطر سکته مغزی را افزایش می دهد. در ایالات متحده، داروی آپیکسابان برای درمان انواع خاصی از لخته های خون (ترومبوز ورید عمقی (DVT)، آمبولی ریه (PE)) و جلوگیری از تشکیل مجدد آنها تایید شده است. آپیکسابان یک داروی ضد انعقادی است که با مسدود کردن پروتئین های لخته کننده خون عمل می کند.
نحوه استفاده از قرص آپیکسابان (Apixaban) یا الیکوییس (Eliquis)
قبل از شروع استفاده از آپیکسابان و هر بار که مجددا مصرف آن را آغاز می کنید، راهنمای دارویی آن را مطالعه کرده و در صورت امکان، بروشور اطلاعات مربوط به بیمار را که توسط داروساز نوشته شده، تهیه کنید. اگر سوالی دارید، از پزشک یا داروساز خود بپرسید. این دارو را به شکل خوراکی با یا بدون غذا و مطابق با تجویز پزشک مصرف کنید، که معمولا دو بار در روز (هر 12 ساعت یک بار) است. اگر نمی توانید کل قرص آن را ببلعید، می توانید قرص را خرد کرده و با آب، آب سیب یا پوره سیب مخلوط کرده و سریعا بخورید.
- میزان دوز مصرفی شما بستگی به بیماری، سن، وزن، عملکرد کلیه، پاسخ به درمان و سایر داروهای مصرفی شما دارد. حتما در مورد کلیه محصولاتی که استفاده می کنید (از جمله داروهای تجویزی، داروهای بدون نسخه و محصولات گیاهی) به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید.
- اگر برای جلوگیری از تشکیل لخته خون بعد از عمل، از آپیکسابان استفاده می کنید، طول مدت درمان، به جراحی که شما انجام داده اید؛ بستگی دارد.
- بدون مشورت با پزشک خود مصرف این دارو را قطع نکنید. با قطع ناگهانی این دارو شرایط شما ممکن است وخیم تر شود. قرص های شما تمام نشوند. برای جلوگیری از اتمام قرص ها، دوباره داروهای نسخه خود را تهیه کنید.
- از این دارو به طور منظم استفاده کنید تا بیشترین فواید دارو را دریافت کنید. برای کمک به یادآوری، آن را هر روز در یک زمان خاص مصرف کنید.
عوارض جانبی قرص آپیکسابان
- ممکن است حالت تهوع، به آسانی دچار کبودی یا خونریزی جزئی شدن (مانند خونریزی از بینی و خونریزی از بریدگی زخم ها) رخ دهد. اگر هر یک از این عوارض جانبی ادامه پیدا کرد و یا وخیم تر شد، سریعا با پزشک یا داروساز خود تماس بگیرید. به خاطر داشته باشید که پزشک این دارو را تجویز کرده است؛ زیرا او تشخیص داده است که فواید آن بیشتر از خطر عوارض جانبی دارو است. بسیاری از افراد با مصرف این دارو عوارض جانبی جدی ندارند.
- در صورتی که این دارو بیش از حد بر روی لخته های پروتئین خون تاثیر بگذارد، می تواند منجر به خونریزی جدی شود.
- در صورت بروز هر یک از علائم خونریزی جدی زیر، سریعا به پزشک خود اطلاع دهید: درد یا تورم یا ناراحتی غیر معمول، کبودی غیر معمول، خونریزی طولانی مدت ناشی از بریدگی ها یا لثه، خونریزی مداوم یا مکرر بینی، خونریزی قاعدگی طولانی مدت و شدید غیر معمول، ادرار تیره یا صورتی، خون سرفه کردن، استفراغ خونی یا استفراغی که به رنگ قهوه به نظر می رسد، سردرد شدید، سرگیجه، غش کردن، خستگی یا ضعف مداوم یا غیر معمول، مدفوع خونی یا سیاه یا به رنگ قیر، مشکل در بلع.
- در صورت بروز هر یک از علائم خونریزی بسیار جدی، فورا درخواست کمک پزشکی کنید: تغییر در بینایی، گیجی، با لکنت زبان صحبت کردن، ضعف در یک سمت از بدن.
- یک واکنش بسیار جدی آلرژی زا به این دارو نادر است. با این وجود، اگر هر گونه علائم جدی یک واکنش آلرژی زا از جمله موارد زیر را مشاهده کردید، فورا درخواست کمک پزشکی نمایید: جوش یا خارش یا تورم (به ویژه در صورت، زبان و گلو)، سرگیجه شدید، مشکل در تنفس.
این یک فهرست کامل از عوارض جانبی این دارو نیست. اگر شما عوارض جانبی دیگر ذکر نشده در فهرست فوق را مشاهده کردید، با پزشک یا داروساز خود تماس بگیرید.
اقدامات احتیاطی قبل از مصرف آپیکسابان
قبل از مصرف آپیکسابان، اگر آلرژی به این دارو دارید و یا هر گونه آلرژی دیگری دارید، به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید. این محصول ممکن است حاوی مواد غیر فعال باشد، که می تواند باعث بروز واکنش های آلرژی زا یا سایر مشکلات شود. برای اطلاعات بیشتر با داروساز خود صحبت کنید.
قبل از مصرف این دارو، با پزشک یا داروساز خود در مورد سابقه پزشکی تان به ویژه اگر هر یک از شرایط زیر را دارید، صحبت نمایید: بیماری کبد، بیماری کلیه، مشکلات خونریزی (مانند خونریزی معده یا روده، خونریزی مغزی)، اختلال خونی (مانند کم خونی، هموفیلی، ترومبوسیتوپنی)، اخیرا جراحت یا جراحی اساسی داشته اید، سکته مغزی، اختلال لخته شدن خاص (سندرم آنتی فسفولیپید)، افتادن یا آسیب دیدگی مکرر.
قبل از جراحی، یا هر عمل پزشکی یا دندان پزشکی (به خصوص پونکسیون کمری یا بی حسی اپیدورال یا نخاعی) در مورد کلیه محصولاتی که استفاده می کنید (از جمله داروهای تجویزی، داروهای بدون نسخه و محصولات گیاهی) به پزشک یا دندانپزشک خود اطلاع دهید. پزشک یا دندان پزشک شما ممکن است بگوید که قبل از جراحی از مصرف آپیکسابان اجتناب کنید. در مورد دستورالعمل های خاص شروع یا توقف مصرف این دارو بپرسید.
- این دارو ممکن است باعث خونریزی معده شود. استفاده روزانه از الکل در حین استفاده از این دارو خطر ابتلا به خونریزی معده را افزایش می دهد. مصرف مشروبات الکلی را محدود کنید. از پزشک یا داروساز خود در مورد اینکه چه میزان الکل را می توانید با اطمینان مصرف کنید، بپرسید.
- این دارو ممکن است منجر به خونریزی شود. برای کاهش احتمال بریدگی، کبودی یا آسیب دیدگی، در هنگام استفاده از اشیاء تیز مانند تیغ ها و ناخن گیر، احتیاط زیادی کنید.
- در هنگام اصلاح، از یک تیغ برقی و یک مسواک نرم استفاده کنید. از انجام فعالیت هایی مانند ورزش تماسی خودداری کنید.
- اگر افتاده اید یا به خود آسیب رسانده اید، به خصوص اگر به سر خود ضربه وارد کردید، سریعا با پزشک خود تماس بگیرید. پزشک ممکن است شما را به علت خونریزی پنهان معاینه کند که ممکن است جدی باشد.
- در دوران بارداری این دارو فقط در مواردی که شدیدا به آن نیاز است، باید مورد استفاده قرار بگیرد. آپیکسابان ممکن است احتمال خونریزی را در زنان باردار، کودک متولد نشده و کودک تازه متولد شده افزایش دهد. در مورد خطرات و فواید مصرف آن با پزشک یا داروساز خود صحبت کنید. پزشک ممکن است نوع دارویی که باید در دوران بارداری مصرف می کنید را تغییر دهد.
- اینکه این دارو به شیر مادر منتقل می شود، مشخص نیست. قبل از شیردهی با پزشک خود مشورت کنید.
تداخلات دارویی آپیکسابان
تداخلات دارویی ممکن است باعث تغییر رفتار داروهای شما یا افزایش خطر ابتلا به عوارض جانبی جدی شود. این مطلب شامل تمام تداخلات احتمالی این دارو نیست. فهرستی از تمام محصولاتی که استفاده می کنید (از جمله: داروهای تجویزی، داروهای غیر تجویزی و محصولات گیاهی) را تهیه کنید و آن را با پزشک یا داروساز خود به اشتراک بگذارید. بدون مشورت با پزشک، مصرف این دارو را شروع یا متوقف نکرده و دوز آن را تغییر ندهید.
برخی از محصولاتی که ممکن است با این دارو تداخل داشته باشند، عبارتند از: میفپریستون، سایر داروهایی که منجر به خونریزی یا کبودی می شوند (از جمله داروی ضد پلاکت خون مانند کلوپیدوگرل، «داروهای رقیق کننده خون» مانند وارفارین، آنوکساپارین)، داروهای ضد افسردگی خاص (داروهای مهارکننده‌های بازجذب سروتونین مانند: فلوکستین، داروهای مهارکننده بازجذب سروتونین و نوراپی نفرین مانند: دسونلافاکسین، ونلافاکسین).
سایر داروها می توانند بر دفع آپیکسابان از بدن شما تاثیر بگذارند، که ممکن است بر نحوه عملکرد داروی آپیکسابان تاثیر بگذارد. نمونه هایی از این داروها عبارتند از: ضد قارچ های خاص ازول (مانند ایتراکونازول، کتوکونازول، پوساکونازول)، کانیواپتان، مهار کننده های پروتئاز HIV (مانند لوپیناویر، ریتوناوویر)، ریفامایسین (مانند ریفابوتین)، گل راعی، داروهای مورد استفاده در درمان تشنج (مانند کاربامازپین، فنی توئین) و سایر داروها.
برچسب بر روی تمام داروهای تجویزی و فاقد نسخه خود را بررسی کنید؛ زیرا بسیاری از داروها حاوی مسکن ها و کاهش دهنده تب هستند (آسپرین، داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن، ناپروکسن)، که در صورت مصرف با این دارو ممکن است خطر خونریزی شما را افزایش دهند. با این وجود، در صورتی که پزشک تجویز کرده است که از آسپرین با دوز کم استفاده کنید تا از حمله قلبی یا سکته مغزی جلوگیری کند (معمولاً با دوزهای 81-325 میلی گرم در روز)، باید مصرف آسپرین را ادامه دهید؛ مگر اینکه پزشک به شما دستور دیگری دهد. از پزشک یا داروساز خود برای جزئیات بیشتر سوال بپرسید.
اوردوز
اگر کسی اوردوز کرده و یا علائم جدی مانند بیهوشی یا مشکلات تنفسی دارد، با 115 تماس بگیرید. علائم اوردوز این دارو می تواند شامل: مدفوع خونی یا سیاه یا به رنگ قیر، ادرار تیره یا صورتی، خونریزی غیر عادی یا طولانی مدت باشد.
تذکر
- این دارو را با دیگران سهیم نشوید.
- تست ها و یا آزمایشات پزشکی (مانند هماتوکریت یا هموگلوبین، شمارش گلبول های قرمز) باید بطور دوره ای انجام شود تا پیشرفت شما یا نظارت بر عوارض جانبی بررسی شود. برای جزئیات بیشتر با پزشک خود مشورت کنید.
دوزهای فراموش شده دارو
اگر مصرف یک دوز را فراموش کرده اید، آن را هر زمان که به خاطر آورید، مصرف کنید. اگر تقریبا زمان مصرف دوز بعدی فرا رسیده است، دوز فراموش شده را مصرف نکنید. دوز بعدی را مطابق با برنامه زمانی عادی آن مصرف کنید. هرگز دو دوز را به طور هم زمان برای جبران دوز فراموش شده مصرف نکنید.
نگهداری از دارو
- این دارو را در دمای اتاق و به دور از نور و رطوبت نگهداری کنید آن را در حمام نگهداری نکنید. اگر قرص را خرد می کنید و با آب، آب سیب یا پوره سیب ترکیب می کنید، این مخلوط را ظرف مدت 4 ساعت از آماده سازی مصرف کنید. تمام داروها را از دسترس کودکان و حیوانات خانگی دور نگه دارید.
- بعد از اینکه درمان شما به اتمام رسید، هر گونه داروی استفاده نشده را دور بریزید. آنها را جهت دور ریختن در داخل چاه دست شویی یا فاضلاب نریزید، مگر اینکه در دستورالعمل دارو این گونه نوشته شده باشد.
- این دارو را زمانی که تاریخ انقضاء آن گذشته و یا دیگر قصد استفاده از آن را ندارید، به درستی دور بریزید. با داروساز یا شرکت دفع زباله های محلی برای چگونگی روش های بی خطر دور ریختن دارو مشورت نمایید.
منبع: webmd