هموروئید یا بواسیر (به انگلیسی: Hemorrhoids)، تورم بافت با عروق خونی و ماهیچه ها در مقعد است. انواع هموروئید شامل بواسیر داخلی و خارجی است. می توانید با علت و علائم بواسیر چیست و همچنین درمان خانگی و پزشکی هموروئید، در این مطلب سلام دنیا، آشنا شوید. با ما همراه باشید.
هموروئید یا بواسیر (Hemorrhoids) چیست
تورم بافت با عروق خونی و ماهیچه ها در مقعد است. در حالی که بیشتر مردم گمان می کنند بواسیر غیر طبیعی هست، اما حقیقت این است که همه مردم آن را تجربه می کنند. با این حال، هنگامی که هموروئیدها اطراف کانال مقعد را احاطه می کنند و با خون بزرگ و متوم می شوند، علائم بیماری را ایجاد می کنند. هموروئیدهای بزرگ شده، بواسیر هم نامیده می شود و باعث ایجاد ناراحتی، درد و تحریک در میلیون ها نفر می شود.
بواسیر شایع هست و اغلب در افراد بین 45 تا 65 سال اتفاق می افتد. در حدود 75% از مردم در ایالات متحده در دوره ای از زندگی تحت تاثیر بواسیر قرار گرفته اند. بواسیر یا هموروئید مشکل زیاد جدی نیست. این توده ها اغلب خودشان رفع می شوند، اما هموروئیدهایی که مدت زیادی طول بکشند و همراه با خونریزی باشند باید بیشتر مراقبت شوند تا از بوجود آمدن عوارض شدید جلوگیری شود. خوشبختانه، می توانید عوارض و نشانه های بواسیر را با پیاده کردن تغییراتی در رژیم غذایی و سبک زندگی و امتحان کردن برخی داروهای ساده و خانگی تسکین دهید.
انواع هموروئید
نوع بواسیر بستگی به جایی دارد که بیماری در آن رخ می دهد.
بواسیر داخلی
در عمق داخلی رکتوم قرار دارد. این هموروئیدها قابل مشاهده نیستند و احساس نمی شوند. هموروئید داخلی همراه با خونریزی بدون درد است. این تورم های بدون درد می تواند به چهار دسته تقسیم شود:
- درجه 1: این هموروئیدها در امتداد دیواره مقعد قرار دارد و باعث هیچ ناراحتی نمی شود.
- درجه 2: این هموروئیدها در امتداد دیواره مقعد پیدا می شوند. آنها در طول عبور مدفوع به بیرون می آیند و بعد خود به خود به محل خود برمی گردد.
- درجه 3: به عنوان هموروئید پرولاپس شناخته می شود. در چنین بواسیری لازم است بیمار برای بازگرداندن توده به درون مقعد از فشار استفاده کند.
- درجه 4: این هموروئیدها خارج از مقعد آویزان است و نمی توان آن را با فشار به داخل مقعد برگرداند. هموروئید داخلی درجه 4 می تواند بخاطر درد و تورم باعث ناراحتی زیادی شود.
حتما بخوانید: بهترین درمان خانگی بواسیر
بواسیر خارجی
تومورهایی هستند که نزدیک مقعد شما قرار دارند و با بافت های دردناک احساس می شوند. آنها احتمالاً با درد و خونریزی همراه هستند.
علت هموروئید یا بواسیر چیست
هموروئیدهای بزرگ شده یک بیماری معمولی است که اکثر ما را نگران می کند. این توده ها می توانند از فشار بیش از حد به رگ های خونی درون و اطراف مقعد بوجود آیند. این باعث می شود بافت مقعد و رگ های خونی متورم و ملتهب شوند. هموروئیدهای التهابی می تواند بر اثر حرکات روده دچار خونریزی شود. اگرچه عوامل ایجاد کننده خاصی می تواند منجر به مشکلات بواسیر شود، برخی از افراد ممکن است به دلایل نامشخص دچار بواسیر شوند.
عواملی که می توانند علل اصلی بواسیر یا هموروئید باشند عبارتند از:
- یبوست
- ناتوانی در دفع طبیعی و زور زدن در حین دفع
- تحرک کم، طولانی نشستن یا ایستادن
- کار فیزیکی مانند بلند کردن اجسام سنگین که می تواند فشار زیادی بر ناحیه لگنی ایجاد کند
- سرفه مداوم
- عدم مصرف فیبر و آب کافی
- چاقی یا اضافه وزن
- عطسه مکرر
- اسهال مکرر
- رابطه جنسی مقعدی
نشانه ها و علائم بواسیر چیست
هموروئیدها همیشه باعث درد و ناراحتی نمی شود. ممکن است اصلا متوجه وجود آن نشوید تا زمانی که خود به خود بهبود یابد. علائمی که ممکن است در طول بواسیر دیده شوند عبارتند از:
- خونریزی هنگام عبور مدفوع
- حرکات دردناک روده
- سوزش معقد
حتما بخوانید: درمان خانگی سوزش و خارش مقعدی
- خارش و درد اطراف مقعد
- تورم اطراف ناحیه مقعد
- تخلیه مخاط از مقعد
- ناراحتی و تمایل به دفع مدفوع حتی فوراً پس از بیرون آمدن از توالت
- بواسیر آویزان که باید بعد از دفع آن را با انگشت به عقب برانید
عوامل خطر زا: چه کسانی بیشتر در معرض ابتلا هستند؟
بعضی از افراد به علت عوامل مختلف از جمله موارد زیر دچار بزرگ شدن هموروئید می شوند.
- استعداد ژنتیکی ابتلا به بواسیر، که توسط ضعف رگ های مقعدی، ضعیف بودن دیوارهای رگ مقعدی یا ضعف دریچه های وریدی مشخص می شود.
- یبوست مزمن
- بارداری، که می تواند فشار اضافی به لگن وارد کند
- سبک زندگی کم تحرک
- ضعف پیش رونده مرتبط با سن (سن بالای 50 سال)
- برخی بیماری ها، مانند سیروز و بیماری های التهاب روده
روش های درمان هموروئید یا بواسیر چیست
هموروئیدها اغلب با ناتوانی در دفع مدفوع مرتبط است. اطمینان از عملکرد درست روده، کلید اصلی برای درمان و جلوگیری از یبوست است.
درمان بواسیر با روش های پزشکی
به جز درمان های معمول و تغییرات در شیوه زندگی، بواسیرهای طولانی و ماندگار را می توان با روش های زیر درمان کرد:
- پمادهای قابض برای کاهش تورم هموروئید.
حتما بخوانید: آبسه مقعدی چیست
- هموروئیدکتومی یا هموروئید پکسی برای خارج کردن هموروئیدهایی که بزرگ شده اند.
- جراحی بواسیر- این روش زمانی توصیه می شود که سایر روش های درمانی بی اثر بوده باشد. مهمترین فاکتوری که درباره جراحی برداشتن بواسیر مورد بررسی قرار می گیرد، شدت بیماری است.
روش های پزشکی استاندارد برای درمان هموروئید
1. بستن باند لاستیکی
دراین روش به دور توده هموروئید یک باند لاستیکی بسته می شود، این باند با قطع کردن جریان خون به توده باعث از بین رفتن آن می شود. بواسیر پس از 2 تا 10 روز می افتد.
2. اسکلروتراپی
این کار نیاز به تزریق یک محلول شیمیایی برای کاهش بواسیر دارد.
3. لخته سازی الکتریکی
این روش شامل سوزاندن بافت التهابی با استفاده از لیزر یا نور مادون قرمز است. هدف اصلی در درمان هموروئید، کاهش فشار اضافی روی لگن است که می تواند باعث انسداد روده سالم شود. رژیم غذایی حاوی غذاهای فیبری مانند سبزیجات، میوه ها و غلات و مقدار مناسب آب، به کاهش مشکلات روده و کاهش درد و ناراحتی کمک می کند.
راه های طبیعی برای درمان هموروئید (درمان خانگی بواسیر چیست)
در اینجا برخی از درمان های خانگی بواسیر ارائه شده است.
1. استفاده از بسته یخ
اولین و مهمترین چیزی که می توانید برای کاهش التهاب و ناراحتی بواسیر استفاده کنید استفاده از کمپرس سرد است. استفاده از بسته یخ روی بواسیر ملتهب به شدت توصیه می شود. استفاده از یک بسته یخ می تواند در کنار نرم کننده های مدفوع و داروهای کاهش دهنده درد، در طول 10 تا 14 روز بیماری بواسیر را رفع کند.
- یک تکه یخ را در پارچه بپیچید و به مدت 10 دقیقه آن را روی ناحیه آسیب دیده قرار دهید. این کار را چند بار در روز انجام دهید تا بواسیر برطرف شود.
- حتی می توانید از سبزیجات یخ زده مانند نخودها یا ذرت نیز استفاده کنید. آنها را درون پارچه بپیچید و روی بواسیر قرار دهید، این کار را سه بار در روز و به مدت 20 دقیقه انجام دهید.
2. ماساژ محل با ژل آلوئه ورا
آلوئه ورا یکی از بهترین مواد طبیعی برای درمان بواسیر است. خواص ضد التهابی و درمانی آلوئه ورا کمک می کند تا تحریک و احساس سوزش ناشی از تورم بواسیر را کاهش دهید. آلوئه ورا می تواند برای هموروئید داخلی و خارجی استفاده شود. مطالعات نشان داده است که یک کرم حاوی 0.5% پودر آلوئه ورا می تواند درمان موثری برای زخم مزمن مقعد باشد.
حتما بخوانید: فواید گیاه آلوئه ورا برای سلامتی
- برای درمان هموروئید خارجی، کمی از ژل آلوئه ورا را به طور مستقیم روی مقعد بگذارید و به آرامی ماساژ دهید. این یک درمان خانگی ساده برای کاهش احساس درد و سوزش است.
3. حمام سیتز حمام آب گرم
حمام سیتز، حمام آب گرمی است که فضای بین رکتوم، سرین و باسن را تمیز می کند.
- از یک وان کوچک برای اینکار استفاده کنید و اطمینان یابید آب آن به اندازه ای است که اندام خصوصی شما را می پوشاند. حمام سیتز می تواند خارش و التهاب اطراف مقعد را تسکین دهد.
- دو بار در روز و هر مرتبه به مدت 10 دقیقه حمام سیتز انجام دهید، این کار برای بیماران مبتلا به درد مقعد، خارش و سوزش مفید است. حمام سیتز نتایج قابل قبولی در افراد مبتلا به هموروئید ترومبوزه دارد.
- کارشناسان توصیه می کنند بعد از حرکات روده، دو تا سه بار در روز و هر بار به مدت 20 دقیقه حمام سیتز را انجام دهید. سپس محل را به آرامی خشک کنید.
4. مصرف فیبر غذایی خود را افزایش دهید
مصرف غذاهای فیبر دار می تواند به حرکات منظم روده کمک کند. عملکرد درست روده می تواند در کاهش خطر ابتلا به بواسیر موثر باشد. فیبر غذایی باعث ایجاد حجم در روده می شود که مدفوع را نرم می کند تا بتواند به راحتی به داخل رکتوم منتقل شود و برای حرکت روده ای نیاز به فشار نداشته باشید. مطالعه انجام شده در سال 2006 که در مجله آمریکایی گاستروآنترلوژی منتشر شد، اثرات سودمند مصرف فیبر را در درمان علائم و خونریزی ناشی از بواسیر تایید کرد.
غذاهای غنی از فیبر عبارتند از:
- میوه های تازه مانند گلابی، موز، سیب، تمشک و انجیر
- سبزیجات مانند کلم بروکلی، نخود سبز و کنگر فرنگی
- دانه های کامل مانند جو دوسر، برنج قهوه ای و جو
- حبوبات مانند لوبیا و عدس
حتما بخوانید: غذاهای فیبردار برای یبوست
توجه: فیبر مصرفی خود را به تدریج افزایش دهید تا از ایجاد گاز و گرفتگی معده و نفخ جلوگیری کنید.
5. حرکات روده خود را با پوسته اسفرزه آسان کنید
این گیاه معمولا به نام ispaghula (اسپغول) شناخته می شود، پوسته اسفرزه یک منبع طبیعی فیبر است و از پوست دانه های اسفرزه که گونه ای از بارهنگ ها است تهیه می شود. پوسته اسفرزه یک مکمل است که با جذب آب حجم لازم را در روده پیدا می کند و با حالت ژله ای که بدست می آورد حرکت غذا در دستگاه گوارش را آسان می کند. بیماران بواسیر می توانند از خاصیت ملین پوسته اسفرزه برای بهبود حرکات روده و ارتقاء سلامت کلی سیستم گوارش کمک بگیرند.
توجه: اگر این مکمل را مصرف می کنید، مقدار زیادی آب بنوشید.
6. آب کافی بنوشید
مصرف مناسب آب، موثرترین راه برای حفظ حرکات آسان سیستم گوارش است. هنگامی که از هموروئید داخلی یا خارجی رنج می برید، مصرف آب خود را افزایش دهید. سعی کنید حداقل 8 تا 10 لیوان آب در روز بنوشید. مصرف آب کافی کمک می کند تا سیستم داخلی خود را تمیز کنید و به کل بدن خود آبرسانی کنید. این کار حتی حرکات روده را تسهیل می کند و باعث نرم شدن مدفوع می شود و نیاز به زور زدن برای دفع را کاهش می دهد.
هنگامی که به اندازه کافی آب و مایعات دیگر نمی نوشید، فرآیند دفع مواد زائد از بدن کند می شود و می تواند باعث جمع شدن این مواد در روده شود. در نتیجه دفع مدفوع سخت شده و باعث بدتر شدن بواسیر می شود.
تغییرات سبک زندگی برای جلوگیری از بزرگ شدن هموروئید
برخی تغییرات در شیوه زندگی می تواند به طور کلی یبوست شما را کاهش دهد. هنگامی که عملکرد روده شما طبیعی باشد، از ابتلا به بواسیر یا بدتر شدن آن جلوگیری می کنید.
این می تواند شامل موارد زیر باشد:
- مقدار فیبر را در رژیم غذایی خود به تدریج افزایش دهید. روزانه در حدود 7 تا 20 گرم فیبر مصرف کنید. منابع خوب از فیبر شامل سبزیجات، میوه ها، دانه های غلات، حبوبات، جو و بروکلی هستند.
- مایعات زیاد به خصوص آب در رژیم غذایی می تواند مدفوع را نرم کند. از کافئین یا الکل اجتناب کنید.
- هنگامی که نیاز به دفع دارید فوراً اقدام کنید. تاخیر در این کار می تواند عملکرد طبیعی روده را مختل کند.
- از مصرف داروهایی نظیر کدئین که می تواند باعث یبوست و عوارض جانبی شود، اجتناب کنید.
- سعی کنید وزن سالم را حفظ کنید. داشتن اضافه وزن ممکن است باعث التهاب در مقعد شود.
- از سبک زندگی بی حرکت و ساکن خودداری کنید و ورزش منظم داشته باشید تا روده های شما حرکت آسان داشته باشند و از یبوست جلوگیری شود.
اقدامات پیشگیرانه ای که باید انجام شود
برای جلوگیری از هموروئید مهم است که عادات بهداشتی و نکات لازم برای سلامت روده را رعایت کنید. نکات زیر ممکن است به شما در حفظ سلامت و کاهش درد و ناراحتی ناشی از بواسیر کمک می کند:
- اولین و مهمترین مسئله این است که مقعد خود را تا جای ممکن تمیز نگه دارید. از دستمال مرطوب برای تمیز کردن ناحیه مقعد پس از هر حرکت روده استفاده کنید.
- زمان نشستن در توالت را کوتاه تر کنید.
- برای تحریک حرکت روده، برای دفع فشار زیادی اعمال نکنید.
- هنگامی که نیاز به دفع دارید، فوراً اقدام کنید.
- هنگامی که در توالت می نشینید سعی کنید با تغییر موقعیت بدن خود عمل دفع را آسان تر کنید.
- برای جلوگیری از یبوست میزان فیبر و مایعات غذا را افزایش دهید.
عوارض جانبی هموروئید
به ندرت پیش می آید که بواسیر شرایط پیچیده ای برای فرد به وجود بیاورد، اما در موارد تکرار شونده یا شدید، بواسیر باعث مشکلات دیگری می شود که عبارتند از:
- از دست دادن خون و کم خونی ناشی از بواسیر در دراز مدت می تواند باعث از دست دادن خون و کمبود آهن شود.
- لخته شدن در رگ های خونی، هموروئیدها که با پرولاپس می تواند باعث از دست رفتن خون شود. این مسئله باعث ایجاد لخته های خونی می شود که می تواند بسیار دردناک باشد.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟
ممکن است ملاقات با پزشک برای معاینه این بیماری برای شما خجالت آور باشد. بواسیر معمولاً به صورت خود بخودی یا با درمان های خانگی ساده درمان شود اما باید نوع آن به درستی تشخیص داده شود.
- اگر علائم پایدار یا شدید باشد باید آن را با پزشک خود مطرح کنید، مثلا وقتی دستمال توالت شما بیش از حد خونی شده باشد. خونریزی رکتوم همیشه باید مورد بررسی باشد.
- پزشک از شما درباره سابقه پزشکیتان سوال می کند و معاینه فیزیکی شکم و مقعد را انجام می دهد. این کار ممکن است راحت نباشد اما برای تعیین وضعیت بیماری لازم است. پزشک همچنین ممکن است برخی از آزمایش ها را برای ارزیابی وضعیت شما تجویز کند تا از احتمال سایر بیماری ها جدی روده و انسداد مانند کولیت یا سرطان رکتوم جلوگیری کند.
- پزشک همچنین ممکن است سیگموئیدوسکوپی و آنسکوپیک را تجویز کند تا از داخل مقعد شما تصویر داشته باشد و بتواند نوع هموروئید داخلی را تشخیص بدهد.
نتیجه گیری
بواسیر شایع هست و اغلب در افراد بین 45 تا 65 سال اتفاق می افتد. می توانید عوارض و نشانه های بواسیر را با تغییراتی در رژیم غذایی و سبک زندگی و برخی داروهای ساده و خانگی تسکین دهید. استفاده از غذاهای فیبری، مصرف مقدار کافی آب و تغییر در برخی از شیوه های زندگی می تواند در حفظ عملکرد روده کمک کند. داشتن حرکات روده ای طبیعی می تواند در کنترل بواسیر و حفظ سلامت دستگاه دفع تاثیر جدی داشته باشد.
منبع: top10homeremedies