آزمایش ESR چیست و بالا و پایین بودن آن بیان کننده چیست؟
آزمایش (ESR)، سرعت رسوب گلبول های قرمز را اندازه گیری می کند، به این ترتیب گلبول های قرمز به سرعت در پایین یک نمونه خون ته نشین می شوند. پزشکان نمی توانند از نتایج این آزمایش برای تشخیص یک بیماری خاص استفاده نمایند، زیرا بسیاری از بیماری های مختلف می توانند باعث ERS بالا یا پایین شوند. پزشکان آزمایش ESR را یک آزمایش غیر تخصصی می نامند، زیرا تنها وجود یا عدم وجود فعالیت های التهابی در بدن را تایید می کند. پزشکان به طور معمول از دیگر تست های آزمایشگاهی، یافته های بالینی و سابقه سلامتی فرد در کنار نتایج آزمایش ESR برای تشخیص استفاده می کنند. التهاب معمولا در نتیجه بیماری های اساسی مانند: عفونت، سرطان، یا بیماری خود ایمنی بدن ایجاد می شود. پزشکان همچنین از آزمایش ESR استفاده می کنند تا ببینند که چگونه بیماری هایی مانند موارد زیر، در حال پیشرفت هستند یا به درمان پاسخ می دهند.
- رماتیسم مفصلی که یک بیماری خود ایمنی است که باعث التهاب در مفاصل می شود.
- آرتریت گیجگاهی که نوعی التهاب خونی رگ است.
- پلی میالژی روماتیکا که یک عارضه شریانی موقتی است.
- واسکولیت سیستمیک که یک التهاب دیواره رگ های خونی است.
در این مقاله، ما رویکردهای آزمایش ESR و اینکه نتایج آن ممکن است بیان کننده چه چیزی باشد را نشان می دهیم. ما همچنین خطرات احتمالی این رویکرد را توضیح می دهیم.
روند انجام آزمایش ESR
آزمایش ESR میزان سلول های قرمز یا گلبول های قرمز در نمونه خون را که ته شنین می شوند، اندازه گیری می کند. این فرآیند ته نشینی را رسوب گذاری می نامند. پزشک مقدار کمی از نمونه خون شخص را از رگ های او کشیده و به آزمایشگاه می فرستد. در آنجا، تکنیسین های آزمایشگاه، خون را به یک لوله آزمایش عمودی منتقل می کنند که در آن سلول های قرمز خون به آرامی به پایین لوله ته شنین می شوند. این کار باعث می شود که یک مایع زرد رنگ و شفاف در بالای آن باقی بماند که پلاسمای خون نامیده می شود.
نتایج آزمایش به میزان پلاسمای باقی مانده در بالای لوله بعد از یک ساعت بستگی دارد. اندازه گیری آن بر حسب میلی متر بر ساعت خواهد بود (mm/hr). گلبول های قرمز در افرادی که مشکلات التهابی دارند، با سرعت بیشتری ته شنین می شود. این شرایط باعث ایجاد یک روند التهابی در بدن شده که منجر به افزایش تعداد پروتئین ها در خون می شود، این افزایش باعث می شود که گلبول های قرمز تشکیل توده داده و سریع تر ته نشین شوند. افرادی که گلبول های قرمز خون شان سریع تر ته نشین می شود، در آزمایش مقدار ESR بالاتری دارند که به پزشکان نشان می دهد ممکن است یک بیماری داشته باشند.
نتایج آزمایش ESR
نتایج آزمایش ESR، مقدار پلاسمای باقی مانده در بالای لوله آزمایش پس از یک ساعت است. این آزمایش مربوط به یک بیماری خاص نیست، به این معنی که پزشکان مجبورند از نتایج این آزمایش در کنار سایر اطلاعات بالینی استفاده کنند تا تشخیص دقیقی صورت گرفته و مشخص شود فرد به یک بیماری مبتلا است یا خیر. محدوده مرجع طبیعی برای نتایج آزمایش ESR، یک تا 13 میلی متر بر ساعت برای مردان و 1 تا 20 میلی متر بر ساعت برای زنان است. این مقادیر بسته به سن شخص می تواند متفاوت باشد. افرادی که نتایج آزمایش ESR آنها خارج از محدوده استاندارد است، ممکن است یک بیماری داشته باشند.
سطوح پایین ESR
افرادی که مقدار ESR کمی دارند، ممکن است یکی از بیماری های زیر را داشته باشند:
- کم خونی داسی شکل، شرایطی است که بر شکل گلبول های قرمز خون تاثیر می گذارد.
- سرطان خون، که یک سرطان سلول خونی است
- تعداد گلبول های قرمز خون بالا
- نارسایی احتقانی قلب
- سطح پایین فیبرینوژن پروتئین در خون
- هایپرویسکوزیتی، که افزایش غلظت خون است
- تعداد بسیار بالای گلبول های سفید خون
نتایج سطوح متوسط ESR
یک ESR با شدت متوسط ممکن است همیشه یک بیماری را نشان ندهد. با این وجود، ممکن است افرادی که مقدار ESR آنها کمی بالا است، ممکن است یکی از بیماری های زیر را داشته باشند:
- رماتیسم مفصلی
- کم خونی، کاهش در تعداد گلبول های قرمز خون
- بیماری تیروئید
- بیماری کلیوی
- ناهنجاری های گلبول های قرمز مانند: ماکروسیتوز
- برخی از انواع سرطان مانند: سرطان لنفوم
- سل، نوعی عفونت ریه
- یک عفونت استخوانی
- یک عفونت قلبی
- یک عفونت سیستماتیک
نتایج بسیار بالای آزمایش ESR
مقدار ESR بسیار بالا، که بالاتر از 100 میلی متر در ساعت است، ممکن است یکی از این بیماری ها را نشان دهد:
- مولتیپل میلوما، سرطان سلول های پلاسما
- والدنشتروم ماکروگلوبولینمی، سرطان گلبول های سفید خون
- آرتریت گیجگاهی یا پلی میالژی روماتیكا
- واسکولیت حساسیت بالا که یک واکنش به آلرژن است که منجر به التهاب رگ های خونی می شود.
پزشکان معمولا نتایج آزمایش ESR را با نتایج سایر آزمایشات مقایسه می کنند تا یک تشخیص مشکوک را تایید نمایند. آنها همچنین علائم و نشانه هایی که فرد در حال تجربه کردن است و سابقه پزشکی شخص و سابقه خانوادگی او را در نظر می گیرند.
منبع: medicalnewstoday