نیش حشرات معمولا تحریک کننده و گاهی اوقات مضر نیز هست. نیش و گزیدگی ناشی از حشرات شایع اکثرا بی ضرر هستند و ممکن است منجر به تحریک جزئی پوست شوند. اما هیچ مطالعه ای در مورد اثرات احتمالی نیش حشرات در دوران بارداری و اینکه چگونه نیش یا گزیدگی می تواند بر بارداری یا کودک متولد نشده آسیب برساند، صورت نگرفته است. از این رو، پس از نیش حشرات برای تشخیص و معالجه مناسب باید به دنبال مراقبت پزشکی باشید. در این مقاله، در مورد آنچه می تواند منجر به گزش حشرات شده، علائم آنها و نحوه محافظت از خود در برابر آنها صحبت می کنیم.
آیا نیش حشرات در هنگام بارداری خطرناک است؟
نیش حشرات ممکن است همیشه خطرناک نباشد. در برخی موارد، جای نیش ممکن است عفونی شده و باعث واکنش های آلرژی زا یا بیماری های جدی (مانند مالاریا و بیماری لایم) شود. نیش و گزیدگی از برخی پشه ها، مگس ها، کنه ها، عنکبوت ها، مورچه ها، زنبور وحشی، زنبور عسل، زنبور زرد و زنبور سرخ معمولا منجر به یک توده کوچک یا برآمدگی قرمز روی پوست می شود و گاهی ممکن است با خارش و درد همراه باشد.
در برخی موارد، واکنش آلرژی زا شدید به نیش می تواند منجر به عوارضی مانند مشکل در بلع، تنفس، احساس سرگیجه، سردرگمی، تورم صورت و دهان شود. این علائم درمان فوری پزشک را تضمین می کند. اگر نیش حشرات منجر به یک واکنش آلرژی زا شدید یا باعث ناراحتی شده، برای تشخیص و درمان با پزشک خود مشورت کنید.
علل نیش حشرات در دوران بارداری
بسته به قرار گرفتن در معرض زیستگاه این حشرات، زنان باردار می توانند توسط انواع مختلف حشرات گزیده شوند. نیش ها می توانند به طور بالقوه از کک، شپش، مگس، کنه، پشه ها و ساس باشد. همچنین، آراکنیدا (مانند کنه حیوانی، کنه و عنکبوت ها) اگرچه کاملا حشره نیستند، اما می تواند باعث گزش شوند. در صورت وجود هر کدام از موارد زیر، ممکن است در معرض خطر بیشتری از نیش حشرات قرار داشته باشید:
- در فضای بیرون وقت گذرانده یا کار می کنید.
- هنگام بازدید از باغ ها، پارک ها یا فضاهای دیگر با پوشش ضخیم از خود محافظت نکنید.
- گیاه خوار هستید
- در شرایط آب و هوایی گرم تر زندگی می کنید.
- در محیط زیست آلوده به حشرات زندگی می کنید.
- استفاده از داروهای پیشگیری از کنه و کک را برای حیوانات خانگی فراموش می کنید.
علائم گزش حشرات در دوران بارداری
در درجه اول، ممکن است متوجه یک زخم سوراخ کوچک بر روی پوست شوید. واکنشی که شما به نیش حشره نشان می دهید، می تواند نوع حشره ای که شما را نیش زده، تعیین نماید. در برخی موارد، احتمالا یک یا چند مورد از علائم زیر را تجربه خواهید کرد:
- جوش یا قرمزی
- درد در ناحیه آسیب دیده
- تورم
- خارش
- بی حسی یا حس سوزن سوزن شدن
- گرم شدن قسمت گزیدگی و اطراف آن
برخی ممکن است یک واکنش آلرژی زا (آنافیلاکسی) را تجربه کنند که منجر به علائمی از قبیل موارد زیر می شود:
- تب
- حالت تهوع یا استفراغ
- مشکل در تنفس و بلع
- ضربان قلب سریع
- اسپاسم عضلانی
- از دست دادن هوشیاری
برخی از این علائم، به خصوص شوک آنافیلاکتیک بعد از نیش زنبور یا نیش حشرات، شدید هستند و نیاز به مراقبت فوری پزشک دارند. اگر این علائم یک واکنش آلرژی زا یا هر گونه علائم مانند آنفولانزا را دارید، پزشک ممکن است آزمایشاتی را برای تشخیص بیماری یا عفونتی که احتمالاً از نیش ایجاد شده را پیشنهاد کند.
درمان گزش حشرات در دوران بارداری
درمان زودهنگام ممکن است به کاهش علائم و عوارض جانبی نیش حشرات در بارداری کمک کند. در صورت خفیف بودن واکنش، اکثر نیش و گزیدگی حشرات در خانه قابل درمان است. اولین قدم برای نیش و گزیدگی حشرات، می تواند خارج کردن نیش، مو، یا گزش بر روی پوست باشد. از هیچ گونه ابزار تیز یا موچین استفاده نکنید، زیرا می تواند میزان سم رها شده ناشی از نیش را افزایش دهد.
- کمپرس سرد اعمال کنید: اگر از نیش حشرات آگاه هستید، سریعا محل را با آب بشوئید. یک بسته یخ بر روی آن اعمال کنید که می تواند درد و تورم را کاهش دهد.
- کرم ها و پمادهای ضد خارش: لوسیون کالامین، بنادریل، کرم یا پمادهای هیدروکورتیزون یا قرص های آنتی هیستامین می توانند به رفع خارش کمک کنند.
- مسکن ها: داروهای بدون نسخه از جمله استامینوفن ها (پاراستامول) یا داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (ایبوپروفن) ممکن است برای تسکین درد و التهاب همراه با نیش حشرات تجویز شود.
- کمک های اولیه: اگر فرد واکنش شدیدی داشته باشد، ممکن است مجبور شوید CPR (احیاء قلبی ریوی) را شروع کنید. لباس های او را باز کنید، اجازه دهید تا در گوشه ای دراز بکشد و CPR را تا زمان رسیدن امدادگران انجام دهید. در صورت وجود داروی اپی نفرین در کیت تجهیزات اضطراری، می توانید آن را نیز تزریق کنید.
موارد شدید گزش حشرات به کمک پزشکی احتیاج دارد و برخی ممکن است منجر به عوارض سلامتی شوند. بنابراین، مراقبت باشید و با محدود کردن و یا اجتناب از قرارگیری در مکان هایی که می تواند باعث گزیدگی حشرات شود، از نیش حشرات دوری کنید.
عوارض نیش حشرات در دوران بارداری
برخی از نیش های حشرات، می توانند بیماری هایی با چند علامت خفیف را گسترش دهند. با این وجود، در مورد عوارض در دوران بارداری اطلاعات کمی وجود دارد.
- در موارد نادر، حشرات می توانند «ویروس نیل غربی» (WNV) را به انسان منتقل کنند. این عفونت ویروسی ممکن است باعث علائم شدید مانند تب، خستگی، سردرد، تورم غدد، درد بدن یا جوش پوستی در ناحیه شکمی شود. مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها در سال 2003 اطلاعات مربوط به 70 زن باردار را که به ویروس نیل غربی دچار شده بودند، جمع آوری کرد. و به نظر می رسید که خطرات برای جنین نسبتا کم است. تنها تعداد کمی از گزارش ها، مربوط به تولد نوزاد مبتلا به ویروس نیل غربی بود.
- برخی از نیش کنه ها ممکن است حامل باکتری بورلیا بورگدورفری باشد که باعث بیماری لایم می شود. در این صورت، احتمالا علائمی مانند تب، سفت شدگی گردن، درد عضلات یا مفاصل، فلج صورت و تپش قلب را تجربه می کنید. اگرچه این مورد به ندرت اتفاق می افتد، اما می تواند به جنین نیز منتقل شود. با این وجود، درمان زودهنگام می تواند خطر در دوران بارداری را کاهش دهد.
آیا زنان باردار بیشتر در معرض نیش پشه قرار دارند؟
بر اساس مطالعه ای منتشر شده در مجله پزشکی بریتانیا، پشه های مالاریا (Anopheles gambiae) زنان باردار را جذاب تر از زنان غیر باردار می دانند. حدود 36 زن باردار را با 36 زن غیر باردار در گامبیا مقایسه کردند و مشخص شد زنان باردار نسبت به زنان غیر باردار شرکت کننده در این مطالعه دو برابر بیشتر جذب پشه ها شده اند.
یکی از مشاهدات این بود که زنان در مراحل پیشرفته بارداری، 21 درصد هوای بیشتری را از زنان غیر باردار استنشاق می کنند. بنابراین، پشه ها در بازدم جذب رطوبت اضافی و دی اکسید کربن می شوند. یکی دیگر از مشاهدات مربوط به دمای شکم بود که در زنان باردار حدود 0.7 درجه سانتی گراد گرمتر بود. بنابراین، مواد فرار که از سطح گرم پوست آزاد می شوند، حشرات را جذب می کنند. این فقط یک حدس و گمان است و می تواند دلیلی باشد که باعث شود زنان باردار برای حشرات جذاب تر باشند.
جلوگیری از گزش حشرات در دوران بارداری
اقداماتی که می توانید برای کاهش خطر نیش و گزیدگی حشرات انجام دهید، در ادامه فهرست شده است:
- لباس های کاملا پوشیده بپوشید. اگر در ساعات فعالیت های پشه ها و کنه ها در بیرون از خانه هستید، از پوست خود با پوشیدن لباس آستین بلند، شلوار بلند و کفش و جوراب محافظت کنید.
- از محصولات بسیار معطر مانند عطرها، دئودورانت ها، صابون ها و شامپوها استفاده نکنید، زیرا بو می تواند حشرات را به خود جذب کند.
- از بیرون آمدن در زمان های طلوع و غروب خورشید و سایر زمان هایی که پشه ها زیاد فعال هستند، اجتناب کنید. در این بازه های زمانی در و پنجره را ببندید.
- از گیاهان گلدار، حوضچه ها و باتلاق ها و کودها و نواحی زباله دور بمانید، زیرا لانه یا محل جمع شدن حشرات در این نواحی است.
- استفاده از پشه بند را در اطراف تختخواب خود در نظر بگیرید.
- حیوانات خانگی خود را به طور مرتب برای کک ها درمان کنید.
- استفاده از موانع دافع حشرات دیت (DEET) (N، N-ethyl-m-toluamide و ام دیت) می تواند به شما کمک کند.
در مرحله بعد، به برخی از سوالات در مورد بارداری و نیش حشرات پاسخ می دهیم.
سوالات متداول
1. آیا نیش حشرات می تواند به نوزاد متولد نشده آسیب برساند؟
برخی از گزش های حشرات می توانند ویروس ها را از مادر به نوزاد متولد نشده منتقل کنند و باعث ایجاد عوارضی شود. یکی از موارد مشاهده شده، پشه های حامل ویروس زیکا هستند. بر اساس مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها، ویروس زیکا یافته شده در بدن مادر بیمار شده، منجر به میکروسفالی و سایر نقص های شدید مغز جنین در کودک می شود. میکروسفالی، نقص هنگام تولد است که سر کودک از آنچه انتظار می رود کوچکتر می شود و باعث تاخیر رشد می شود.
2. آیا نیش حشرات می تواند باعث سقط جنین شود؟
اگرچه نادر است، اما نیش و گزیدگی از موجوداتی که دارای زهر هستند، احتمالا باعث سقط جنین می شود. ویروس زیکا از طریق پشه ها منتقل می شود و ممکن است مشکلاتی مانند سقط جنین، تولد نوزاد مرده و نقض هنگام تولد شود.
3. آیا دافع حشرات در دوران بارداری بی خطر هستند؟
دافع حشرات ثبت شده توسط سازمان حفاظت از محیط زیست (EPA) برای زنان باردار بی خطر و موثر محسوب می شوند. مواردی که حاوی دیت، پیکاریدین، IR3535، روغن اکالیپتوس لیمو و پارا-متان دیول هستند، می توانند کمک کنند. باید به خاطر داشته باشید که مطابق برچسب های درج شده بر روی محصول از آنها استفاده کنید. از استفاده از آنها در نزدیک چشم، دهان، بینی، گوش، و بریدگی های پوستی اجتناب کنید.
نتیجه گیری
نیش حشرات در بارداری ممکن است آزاردهنده باشد، اما ممکن است هر گونه نیشی به عوارض جدی منجر نشود. شدت هر گونه نیش حشره به نوع حشره ای که شما را نیش زده و حساسیت شما به آن بستگی دارد. برای دریافت بهترین توصیه های پزشکی با پزشک خود مشورت کنید. اقدامات پیشگیرانه شناخته شده یک راه مؤثر برای کاهش خطرات گزش توسط حشرات است.