سارکوم اصطلاح عمومی گروه گسترده ای از سرطانها می باشد که از استخوانها و بافتهای نرم یا همبند (سارکوم بافت نرم) منشا می گیرد. در این مطلب سلام دنیا، ما به تعریف سارکوم چیست؛ انواع سارکوم؛ عوامل خطر ساز سارکوم؛ تشخیص و درمان سارکوم پرداخته ایم. با ما همراه باشید.
سارکوم سرطان چیست (سارکوم بافت نرم)
سارکوم نوعی از سرطان می باشد که می تواند خود را در نقاط مختلف بدن شما نشان دهد. سارکوم اصطلاح عمومی گروه گسترده ای از سرطانها می باشد که از استخوانها و بافتهای نرم یا همبند (سارکوم بافت نرم) منشا می گیرد. سارکوم بافت نرم در بافت هایی شکل می گیرد که سایر ساختارهای بدن را به هم متصل، پشتیبانی و نیز احاطه می کنند.
این بافت ها شامل ماهیچه ها، چربی ها، رگ های خونی، اعصاب، تاندون ها و پوشش های مفاصل شما می شوند. باید بدانید که در حال حاضر بیش از 70 نوع سارکوم وجود دارد. درمان سارکوم بسته به نوع سارکوم، محل به وجود آمدن آن و سایر عوامل متفاوت می باشد.
حتما بخوانید: عجیب ترین عوامل افزایش دهنده سرطان
انواع سارکوم
- آنژیوسارکوم
- کندروسارکوم
- درماتوفیبروسارکوم پروتوبرانس
- تومورهای سلول گرد کوچک دسموپلاستیک
- سارکوم اپیتلیوئیدی
- سارکوم یوینگ
- تومور استرومایی دستگاه گوارش (GIST)
- سارکوم کاپوزی
- لیومیوسارکوم
- لیپوسارکوم
- تومورهای بدخیم عصبی محیطی
- میکسوفیبروسارکوم
- استئوسارکوم
- رابدومیوسارکوم
- سارکوم بافت نرم
- تومور فیبری انفرادی
- سارکوم سینوویال
- سارکوم پلئومورفیک تمایز نیافته
علت سارکوم
در حال حاضر ما، هنوز هم دلیلی مشخص برای بیشتر سارکوم ها نداریم. به طور کلی، سرطان زمانی شکل می گیرد که تغییرات (جهش) در DNA درون سلول ها اتفاق بیفتد. DNA درون یک سلول به تعداد زیادی از ژنهای فردی و مجزا تقسیمبندی شده است. هر یک از این ژن ها خود شامل مجموعه ای از دستورالعمل ها می شوند كه به سلول دستورات لازم برای انجام وظایف، رشد و تقسیم را می دهد.
جهشها به خودی خود می توانند باعث شوند که سلول ها شروع به رشد و تقسیمی غیرقابل کنترل کنند و با وجود مرگ سلولهای طبیعی دیگر به زندگی خود ادامه دهند. اگر که این اتفاق بیفتد، سلول های غیرطبیعی تجمع پیدا می کنند و باعث شکل گیری تومور می شوند. سلول ها می توانند از هم جدا شوند و به دیگر قسمت های بدن خود را گسترش (متاستاز) دهند.
حتما بخوانید: علائم کلانژیوکارسینوما چیست
علائم سارکوم
- وجود توده و یا تورمی (که از طریق پوست حس می شود) که می تواند هم دردناک باشد و یا نباشد
- درد استخوان
- شکستگی های استخوانی بدون داشتن دلیلی مشخص، مثلاً با یک آسیب جزئی یا بدون آسیب
- درد شکم
- کاهش وزن
عوامل خطر ساز
عواملی که می توانند خطر ابتلا به سارکوم را افزایش دهند شامل موارد زیر می شوند.
1. عوامل خطر ساز: سندرم های ارثی
آن دسته از سندرم هایی که خطر ابتلا به سرطان را در شما افزایش می دهند در اصل می توانند از والدین به فرزندان منتقل شوند. نمونههایی از سندرمهایی که خطر سارکوم را افزایش میدهند شامل رتینوبلاستوما و نوروفیبروماتوز نوع 1 می شوند.
2. عوامل خطر ساز: پرتودرمانی برای سرطان
پرتودرمانی برای سرطان خود می تواند خطر ابتلا به سارکوم را در آینده در شما افزایش دهد.
3. عوامل خطر ساز: تورم مزمن (لنف ادما)
لنف ادما تورم ناشی از ذخیره مایع لنفاوی می باشد. این تورم زمانی رخ می دهد که سیستم لنفاوی مسدود شود و یا صدمه ببیند. لنف ادما خطر ابتلا به نوعی از سارکوم به نام آنژیوسارکوم را هم نیز افزایش می دهد.
حتما بخوانید: پرتو درمانی چیست و چگونه انجام میشود
4. عوامل خطر ساز: قرار گرفتن در معرض ویروس ها
ویروسی به نام هرپس ویروس انسانی 8 می تواند خطر ابتلا به نوعی از سارکوم به نام سارکوم کاپوزی را در افرادی که دارای سیستم ایمنی ضعیف می باشند، افزایش دهد.
5. عوامل خطر ساز: قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی
برخی از مواد شیمیایی صنعتی و علف کش ها، می توانند خطر ابتلا به سارکوم کبد را افزایش دهند.
تشخیص سارکوم
1. تشخیص سارکوم: آزمایش های تصویربرداری
اینکه کدام یک از آزمایش های تصویربرداری برای شما مناسب هستند به شرایط شما بستگی دارد. برخی از آزمایش های تصویربرداری مانند اشعه ایکس برای مشاهده مشکلات و بیماری در استخوان و آزمایش های تصویربرداری دیگر همچون MRI برای مشاهده مشکلات و بیماری در بافت همبند مورد استفاده قرار می گیرند. سایر آزمایشات تصویربرداری شامل سونوگرافی، سی تی اسکن، اسکن استخوان و اسکن توموگرافی گسیل پوزیترون (PET) می شوند.
2. تشخیص سارکوم: معاینه بدنی
پزشک از معاینه بدنی برای شناسایی بهتر علائم بر روی شما استفاده می کند و از طریق آن به دنبال سرنخ های دیگر برای کمک در تشخیص، می گردد.
3. تشخیص سارکوم: برداشتن نمونه بافت برای آزمایش (بیوپسی)
بیوپسی روشی است که از آن برای برداشتن یک تکه بافت مشکوک برای ارسال به آزمایشگاه - برای بررسی - استفاده می شود. تستهای پیچیده آزمایشگاهی میتوانند سلولهای سرطانی و نوع سرطان شما را تشخیص دهند. این نوع از آزمایش همچنین میتواند اطلاعات مفید برای انتخاب بهترین نوع از روشهای درمانی را به شما نشان دهد. چگونگی نحوه جمع آوری نمونه بیوپسی به وضعیت خاص شما بستگی دارد. نمونه بیوپسی را میتوان از طریق سوزنی که از داخل پوست عبور داده میشود و یا در حین عمل جراحی برداشت. گاهی اوقات پزشک از روش بیوپسی همزمان با یک عمل جراحی برای برداشتن توده ای سرطانی استفاده می کند.
درمان سارکوم
سارکوم معمولاً با جراحی برای از بین بردن سرطان درمان می شود. پزشک ممکن است که برای شما درمان های دیگری را - به جز جراحی - قبل و یا بعد از جراحی توصیه کند. انتخاب درمان مناسب برای شما به نوع سارکوم، محل آن، میزان تهاجمی بودن سلول ها و اینکه آیا سرطان به سایر قسمت های بدن شما سرایت کرده است یا نه، بستگی دارد.
1. درمان سارکوم: عمل جراحی
هدف از عمل جراحی برای سارکوم حذف تمام سلول های سرطانی می باشد. گاهی اوقات برای حذف تمام سلول های سرطانی لازم است که یک دست و یا یک پا قطع شود. گاهی اوقات جراح خود نمی تواند که تمام سلول های سرطان را بدون آسیب رساندن به ساختارهای مهمی مانند اعصاب یا اندام ها از بین ببرد. در چنین موقعیتی، جراحان تمام تلاش خود را می کنند که تا حد ممکن خود سارکوم را خارج کنند و آن را از بین ببرند.
حتما بخوانید: سرطان لنفوم غیر هوچکین چیست
2. درمان سارکوم: شیمی درمانی
شیمی درمانی نوعی از درمانی دارویی می باشد که از مواد شیمیایی برای از بین بردن سلول های سرطانی استفاده می کند. برخی از انواع سارکوم ها بیشتر از سایرین به درمان شیمی درمانی پاسخ می دهند.
3. درمان سارکوم: پرتو درمانی
پرتودرمانی از پرتوهای انرژی پرقدرتی همچون اشعه ایکس و پروتون برای از بین بردن سلول های سرطانی استفاده می کند. تابش حاصل شده می تواند از دستگاهی که در اطراف بدن شما حرکت می کند و پرتوهای انرژی (تابش پرتو خارجی) را هدایت می کند، باشد و یا اینکه می تواند به طور موقت در بدن شما قرار گیرد (براکی تراپی). گاهی اوقات می توان از پرتودرمانی در حین عمل برای از بین بردن سلول های سرطانی استفاده کرد (اشعه در حین عمل).
4. درمان سارکوم: ایمونوتراپی
ایمونوتراپی یک درمان دارویی می باشد که از سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با سرطان استفاده می کند. سیستم ایمنی بدن که وظیفه مبارزه با بیماری ها را دارد می تواند گاهی به سلول های سرطانی حمله نکند. دلیل این نقص پروتئین های تولید شده توسط سلول های سرطانی می باشند که سلول های سیستم ایمنی را کور می کنند و به اشتباه می اندازند. داروهای ایمونوتراپی با به وجود آوردن تداخل در این نوع فرآیند اثر خود را می گذارند.
5. درمان سارکوم: درمان هدفمند
درمان هدفمند یک درمان دارویی است که از داروهایی که به نقاط ضعف خاص سلولهای سرطانی حمله میکنند، استفاده میکند. برای استفاده از این روش درمانی پزشک می تواند پس از بیوپسی، سلولهای سارکوم را به آزمایشگاه بفرستد تا تاثیر این درمان را بر روی شما ببیند.
6. درمان سارکوم: درمان ابلیشن (فرسایشی)
درمانهای ابلیشن با استفاده از برق برای گرم کردن و یا مایعی بسیار سرد برای یخ زدن سلولها و یا امواج فراصوت با فرکانس بالا - برای آسیب رساندن به سلولها - سلولهای سرطانی را از بین میبرند.
نکته: شما با گذشت زمان، می آموزید که چه چیزی به شما در کنار آمدن با عدم اطمینان و ناراحتی ناشی از تشخیص سرطان کمک می کند.
سخن آخر
در مورد سارکوم به اندازه کافی بیاموزید. از پزشک خود در مورد سرطان و از جمله نتایج آزمایش، گزینه های درمانی و در صورت تمایل، پیش آگهی خود بپرسید. همانطور که در مورد سرطان بیشتر می آموزید، می توانید در تصمیم گیری های درمانی خود هم به اطمینان بیشتری دست پیدا کنید. دوستان و خانواده را نزدیک خود نگه دارید. قوی نگه داشتن روابط نزدیک به شما کمک می کنند که با سرطان خود بهتر مقابله کنید. دوستان و خانواده شما می توانند حمایت عملی مورد نیاز را - مانند کمک به مراقبت از خانه شما در صورت عدم حضور شما و بستری بودن شما در بیمارستان - به شما ارائه دهند.
خانواده شما می توانند در زمانی که احساس کردید تحت تأثیر سرطان قرار گرفته اید، به عنوان یک حمایت گر عاطفی عمل کنند. شخصی را پیدا کنید که شنونده خوبی باشد. این شخص می تواند یکی از دوستان و یا حتی اعضای خانواده شما باشد. نگرانی و درک یک مشاور، مددکار اجتماعی پزشکی، عضو روحانی یا گروه حمایت از سرطان هم نیز می تواند مفید واقع شود.