سرطان مقعد یا رکتوم، نوعی سرطان است که از مقعد شروع می شود. سرطان زمانی شروع میشود که سلول‌های بدن شروع به رشد خارج از کنترل می‌کنند. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد چگونگی شروع و گسترش سرطان مقعد، علائم آن و روش‌های درمان ادامه این مقاله از سلام دنیا را از دست ندهید.
سرطان مقعد چیست
سرطان مقعد نوعی بیماری نادر است که در ناحیه مقعد بروز میکند و با تکثیر غیرعادی سلول‌های این ناحیه همراه است. سرطان مقعد می‌تواند ناشی از علل مختلف از جمله سایر بیماری‌هایی باشد که در نتیجه عدم پیگیری و درمان به مرحله سرطانی شدن سلول‌ها منتهی میشود. همچنین ممکن در اثر انواع ویروس‌ها یا سایر مشکلاتی باشد که سیستم ایمنی فرد را تضعیف می‌کنند.
ساختار و عملکرد طبیعی رکتوم
رکتوم یا مقعد دهانه انتهای پایین روده است. جایی است که انتهای روده‌ها به قسمت بیرونی بدن متصل می شود. همانطور که غذا هضم میشود، از معده به روده کوچک می‌رسد. سپس از روده کوچک به قسمت اصلی روده بزرگ (به نام کولون) حرکت میکند. روده بزرگ آب و نمک غذای هضم شده را جذب میکند. مواد زائدی که پس از عبور از روده بزرگ باقی می‌مانند به عنوان مدفوع شناخته می شود. مدفوع در آخرین قسمت روده بزرگ به نام رکتوم ذخیره می شود. از آنجا، مدفوع از طریق مقعد با حرکت روده از بدن خارج می شود.
مقعد توسط کانال مقعدی به راست روده متصل می شود. کانال مقعدی دارای دو عضله حلقوی شکل (موسوم به ماهیچه‌های اسفنکتر) است که مقعد را بسته نگه می‌دارد و از نشت مدفوع جلوگیری میکند. کانال مقعد حدود 1-1/2 تا 2 اینچ (حدود 3 تا 5 سانتی متر) طول دارد و از راست روده به سمت لبه مقعد می رود. لبه مقعد جایی است که کانال به پوست بیرونی مقعد متصل می شود. این پوست در اطراف لبه مقعد، پوست پری مقعدی نامیده می شود (که قبلاً حاشیه مقعد نامیده می شد).
حتما بخوانید: آبسه مقعدی چیست
پوشش داخلی کانال مقعد مخاط است. بیشتر سرطان های مقعد از سلول‌های مخاطی شروع می شوند. غدد و مجاری (لوله هایی که از غدد منتهی می شوند) در زیر مخاط قرار دارند. غدد مخاطی می سازند که به عنوان یک مایع روان کننده عمل می کند.
سلول های کانال مقعد با رفتن از راست روده به سمت مقعد تغییر می کنند:
- سلول‌های بالای کانال مقعد (در راست روده) و در قسمتی از مجرای مقعدی نزدیک به راست روده مانند ستون های کوچکی هستند.
- اکثر سلول‌های نزدیک به وسط کانال مقعد به شکل مکعب هستند و سلول‌های انتقالی نامیده می‌شوند. به این ناحیه، منطقه انتقالی می گویند.
- تقریباً در وسط کانال مقعد، خط دندانه‌ای قرار دارد، جایی که بیشتر غدد مقعدی مخاط را به داخل مقعد تخلیه می کنند.
- در زیر خط دندانه دار سلول های مسطح (صاف) قرار دارند.
- در لبه مقعد، سلول‌های سنگفرشی کانال مقعد تحتانی با پوست خارج از مقعد ادغام می‌شوند. این پوست در اطراف لبه مقعد (که پوست پری مقعد یا حاشیه مقعد نامیده میشود) نیز از سلول های سنگفرشی تشکیل شده است، اما حاوی غدد عرق و فولیکول های مو نیز می باشد که در پوشش کانال مقعد تحتانی یافت نمی شوند.
انواع سرطان مقعد
سرطان‌های مقعد معمولاً بر اساس محل شروع به 2 گروه تقسیم می‌شوند:
- سرطان های کانال مقعد (بالاتر از مرز مقعد)
- سرطان های پوست پری مقعد (زیر لبه مقعد) - که قبلا سرطان های حاشیه مقعد نامیده می شد.
گاهی اوقات، بسته به محل قرارگیری سرطان، درمان ممکن است متفاوت باشد. اما سرطان مقعد گاهی اوقات می‌تواند از یک ناحیه به ناحیه دیگر گسترش یابد، بنابراین تشخیص اینکه دقیقاً از کجا شروع شده است دشوار است.
سرطان سلول سنگفرشی مقعد
بیشتر (نزدیک به 9 مورد از 10 مورد) سرطان مقعد در ایالات متحده سرطان سلول سنگفرشی است. این تومورها از سلول های سنگفرشی که بیشتر کانال مقعد و حاشیه مقعد را پوشانده اند شروع می شوند. سرطان های سلول سنگفرشی در کانال مقعد فراتر از سطح و به لایه های عمیق‌تر پوششی رشد کرده اند.
سرطان سلول سنگفرشی حاشیه مقعد (پوست پری مقعد) را می توان به عنوان سرطان مقعد یا مانند سرطان سلول سنگفرشی پوست درمان کرد. در صورت تشخیص سرطان پری مقعد، مراجعه به متخصص برای تعیین بهترین روش درمانی ضروری است. اطلاعات سرطان مقعد در اینجا عمدتاً بر روی کارسینوم سلول سنگفرشی مقعد متمرکز است، زیرا شایع ترین نوع سرطان مقعد است.
انواع نادر سرطان رکتوم
سرطان مقعدی آدنوکارسینوم (آدنوکارسینوم رکتوم چیست)
تعداد کمی از سرطان‌های مقعد آدنوکارسینوم هستند. این سرطان‌ها از سلول‌هایی شروع می‌شوند که قسمت بالایی مقعد را در نزدیکی راست روده میپوشانند. آنها همچنین می توانند در غدد زیر مخاط مقعد شروع شوند که ترشحات را به داخل کانال مقعدی آزاد می کنند. اکثر آدنوکارسینوم‌های مقعدی مانند کارسینوم های رکتوم درمان می شوند. برای اطلاعات بیشتر، سرطان کولورکتال را ببینید.
آدنوکارسینوم ها همچنین می توانند در غدد آپوکرین (نوعی غده عرق پوست پری مقعد) شروع شوند. بیماری پاژه نوعی کارسینوم غده آپوکرین است که از طریق لایه سطحی پوست پخش می شود. بیماری پاژه می‌تواند پوست را در هر نقطه از بدن درگیر کند، اما اغلب پوست ناحیه اطراف مقعد، فرج یا سینه را درگیر میکند. این را نباید با بیماری استخوان پاژه که یک بیماری متفاوت است و سرطان نیست، اشتباه گرفت.
سرطان مقعدی کارسینوم سلول بازال
کارسینوم سلول بازال نوعی سرطان پوست است که می تواند در پوست پری مقعد ایجاد شود. این تومورها در مناطقی از پوست که در معرض نور خورشید هستند، مانند صورت و دست‌ها بسیار شایع تر هستند. تعداد بسیار کمی از سرطان‌های مقعد سرطان سلول بازال هستند. آنها اغلب با جراحی برای از بین بردن سرطان درمان می شوند. برای اطلاعات بیشتر به سرطان پوست: سلول های بازال و سنگفرشی مراجعه کنید.
سرطان مقعدی ملانوما
این سرطان ها از سلول های پوست یا پوشش مقعد شروع می شوند که رنگدانه قهوه ای به نام ملانین را می سازند. تنها تعداد بسیار کمی از سرطان‌های مقعد ملانوم هستند. ملانوما در پوست سایر قسمت های بدن بسیار شایع تر است. اگر ملانوم در مراحل اولیه (قبل از اینکه عمیقاً در پوست رشد کند یا به غدد لنفاوی گسترش یابد) پیدا شود، می توان آنها را با جراحی برداشت و چشم انداز بقای طولانی مدت بسیار خوب است. اما از آنجایی که ملانوم‌های مقعدی به سختی قابل مشاهده هستند، بیشتر آنها در مراحل بعدی یافت می شوند.
حتما بخوانید: علت خارش و سوزش مقعد چیست و درمان خانگی
در صورت امکان، کل تومور با جراحی برداشته می شود. اگر بتوان تمام تومور را برداشت، درمان ممکن است. گاهی اوقات، برداشتن (APR) ممکن است توصیه شود. اگر ملانوم بیش از حد گسترش یافته باشد که به طور کامل حذف نشود، ممکن است درمان های دیگری انجام شود. برای اطلاعات بیشتر در این مورد، سرطان پوست ملانوما را ببینید.
تومور استرومایی دستگاه گوارش (GIST)
این سرطان ها در معده یا روده کوچک شایع‌تر هستند و به ندرت از ناحیه مقعد شروع می‌شوند. هنگامی که این تومورها در مراحل اولیه یافت می شوند، با جراحی برداشته می شوند. اگر به خارج از مقعد گسترش یافته باشند، می توان آنها را با درمان دارویی معالجه کرد. برای اطلاعات بیشتر، تومور استرومایی گوارشی (GIST) را ببینید.
کدام بیماری‌های مقعدی باعث سرطان می‌شوند؟
برخی تغییرات در مخاط مقعد در ابتدا بی ضرر هستند، اما ممکن است بعداً به سرطان تبدیل شوند. اینها را پیش سرطانی می نامند. ممکن است به پیش سرطان‌ها دیسپلازی نیز گفته شود. به عنوان مثال، برخی از زگیل‌ها حاوی مناطقی از دیسپلازی هستند که می تواند به سرطان تبدیل شود.
دیسپلازی در سلول‌های مقعد را نئوپلازی داخل اپیتلیال مقعدی (AIN) یا ضایعات داخل اپیتلیال سنگفرشی مقعدی (SILs) می گویند. بسته به شکل ظاهری سلول‌ها، AIN یا SIL مقعدی را می‌توان به 2 گروه تقسیم کرد:
- SIL با درجه پایین (یا AIN درجه 1): سلول های SIL درجه پایین شبیه سلول های طبیعی هستند. SIL با درجه پایین اغلب بدون درمان از بین می رود و شانس کمی برای تبدیل شدن به سرطان دارد.
- SIL با درجه بالا (یا AIN درجه 2 یا AIN درجه 3): سلول های SIL درجه بالا غیر طبیعی به نظر می رسند. SIL درجه بالا بدون درمان کمتر از بین می رود و با گذشت زمان می تواند تبدیل به سرطان شود. باید به دقت بررسی شود و برخی موارد SIL با درجه بالا باید درمان شوند.
تومورهای خوش خیم مقعد
بسیاری از انواع تومورها می توانند در مقعد ایجاد شوند. همه این تومورها سرطان نیستند - برخی خوش خیم هستند (غیر سرطانی).
پولیپ
پولیپ ها توده های کوچک، ناهموار یا قارچ مانندی هستند که در مخاط یا درست زیر آن ایجاد می‌شوند. انواع مختلفی از جمله پولیپ‌های التهابی، پولیپ‌های لنفاوی و پولیپ‌های فیبرواپیتلیال وجود دارد.
زائده خوش خیم مقعدی اسکین تگ
اسکین تگ (Skin tags) یا منگوله‌های پوستی رشد خوش خیم بافت همبند هستند که توسط سلول‌های سنگفرشی پوشیده شده اند. برچسب‌های پوستی اغلب با هموروئید (وریدهای متورم داخل مقعد یا رکتوم) اشتباه گرفته می‌شوند، اما آنها یکسان نیستند.
زگیل مقعدی و سرطان
زگیل مقعدی (همچنین کندیلوم نامیده می شود) زائده هایی هستند که درست خارج از مقعد و در کانال مقعد تحتانی زیر خط دندانه ای ایجاد می شوند. گاهی اوقات آنها را می توان درست بالای خط دندانه ای پیدا کرد. آنها در اثر عفونت با ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد می‌شوند. افرادی که زگیل مقعدی دارند یا داشته‌اند بیشتر در معرض ابتلا به سرطان مقعد هستند. (به «شرایط مقعدی که پیش از سرطان هستند» در بالا و عوامل خطر سرطان مقعد را سر بزنید.)
حتما بخوانید: علت به وجود آمدن فیستول یا آبسه مقعدی
تومورهای مقعدی خوش خیم دیگر
در موارد نادر، تومورهای خوش خیم می توانند در سایر بافت های مقعد رشد کنند. این شامل:
- لیومیوم: تومورهای خوش خیمی که از سلول های ماهیچه صاف ایجاد می شوند
- تومورهای سلولی دانه‌ای: تومورهایی که از سلول‌های عصبی ایجاد می‌شوند و از سلول‌هایی تشکیل شده‌اند که حاوی تعداد زیادی لکه‌های ریز (گرانول) هستند.
- لیپوم ها: تومورهای خوش خیم که از سلول های چربی شروع می شوند
علائم سرطان مقعد
گاهی اوقات سرطان مقعد از خود هیچ علائمی را نشان نمی‌دهد. اما خونریزی اغلب می‌تواند اولین علامت از این بیماری باشد. خونریزی آن نیز معمولا خونریزی ای جزئی است. در ابتدا، اکثر مردم تصور می‌کنند که خونریزی ناشی از هموروئید می باشد. هموروئید یک علت خوش خیم و نسبتاً شایع در خونریزی مقعدی است.
علائم مهم سرطان مقعد عبارتند از:
- خونریزی از رکتوم (مقعد)
- خارش در داخل یا اطراف مقعد
- وجود یک غده یا چند غده در دهانه مقعد
- درد داشتن یا احساس پر بودن در ناحیه مقعد
- باریک شدن مدفوع یا سایر تغییرات در حرکات روده
- ترشحات غیر طبیعی از مقعد
- بی اختیاری در مدفوع (از دست دادن کنترل روده و شکم )
- غدد لنفاوی متورم در ناحیه مقعد یا کشاله ران
اغلب این علائم بیشتر به دلیل شرایطی خوش خیم (غیر سرطانی) مانند هموروئید، پارگی و یا زگیل مقعدی به وجود می آید. با این حال بسیار مهم است که این علائم توسط پزشک در صورت مشاهده و داشتن آن ها بررسی شوند تا در صورت نیاز بتوانید علت آن را پیدا و درمان کنید.
نحوه تشخیص به موقع سرطان مقعد
بسیاری از سرطان های مقعد را می توان در مراحل اولیه تشخیص داد. سرطان های اولیه مقعد اغلب دارای علائم و نشانه‌هایی هستند که افراد را به مراجعه به پزشک سوق می‌دهند. متأسفانه، برخی از سرطان های مقعد تا زمانی که به مرحله ای از پیشرفتگی نرسند، علائمی را از خود ایجاد نمی‌کنند. سایر سرطان‌های مقعد می‌توانند نشانه‌هایی مانند علائم بیماری‌های دیگر به جز مواردی که سرطان از خود ایجاد کنند را به همراه داشته باشند. این علائم ممکن است تشخیص آنها را به تاخیر بیندازد.
سرطان مقعد در بخشی از دستگاه گوارش شما ایجاد میشود که پزشک شما به راحتی می تواند آن را ببیند و به آن دسترسی داشته باشد.معاینه کردن دیجیتالی رکتوم/مقعد (DRE) می‌تواند برخی از علائم سرطان مقعد را در مراحل اولیه تشخیص دهد. در این معاینه، پزشک یک دستکش را دست خود کرده و آن را روغنی (روان میکند) و وارد مقعد می کند تا غده ها یا رشد غیرمعمول غده ها را احساس کند. گاهی اوقات از این آزمایش برای بررسی سرطان پروستات در مردان نیز استفاده می شود (زیرا غده پروستات از طریق مقعد قابل لمس و دسترسی میباشد). معاینه رکتوم/مقعد نیز به‌عنوان بخشی از معاینه لگنی در زنان به‌طور روتین انجام میشود.
حتما بخوانید: شایع ترین سرطان ها در جوانان
احتمال تشخیص زودهنگام سرطان مقعد به محل و نوع سرطان نیز بستگی دارد. سرطان‌هایی که بالاتر از کانال مقعد شروع به رشد می کنند، کمتر احتمال دارد علائمی ایجاد کنند که در مراحل اولیه تشخیص داده شوند. ملانوم(تومر سیاه رنگ قشر عمیق پوست) مقعدی زودتر از سایر سرطان‌ها گسترش می یابد و تشخیص زودهنگام آنها را دشوارتر می کند.
چه افرادی در معرض خطر سرطان مقعد هستند؟
به دنبال گشتن بیماری مانند سرطان در فردی بدون داشتن هیچ علائمی غربالگری می گویند.هدف از غربالگری یافتن سرطان در مراحل اولیه است، زمانی که درمان احتمالاً در مفیدترین موقع خودش باشد. سرطان مقعد در ایالات متحده رایج نیست، بنابراین غربالگری عموم مردم از نظر سرطان مقعد در حال حاضر به طور گسترده توصیه نمی شود.
با این حال، برخی از افراد در معرض افزایش خطر نئوپلازی داخل اپیتلیال مقعد (AIN، یک وضعیت بالقوه پیش سرطانی) و سرطان مقعد ممکن است از غربالگری سود ببرند. این شامل مردانی است که با مردان رابطه جنسی دارند (صرف نظر از وضعیت HIV)، زنانی که سرطان دهانه رحم، سرطان واژن یا سرطان ولوار (نوعی سرطان است که در سطح خارجی دستگاه تناسلی زنانه ایجاد می شود) دارند و یا هر کسی که HIV مثبت و نقص ایمنی دارد (مانند افرادی که پیوند عضو دریافت کرده اند یا استروئیدهای طولانی مدت مصرف می کنند) میشود. برخی از متخصصان همچنین غربالگری را برای افراد دارای سابقه زگیل مقعدی و زنان بالای 45 سال که HPV 16 مثبت دارند، توصیه می کنند.
برای این افراد، برخی از متخصصان غربالگری را با آزمایش سیتولوژی مقعدی به طور منظم توصیه می کنند (همچنین این تست به عنوان تست پاپ مقعدی یا پاپ اسمیر مقعدی شناخته میشود، زیرا این تست بسیار شبیه تست پاپ برای سرطان دهانه رحم است). برای تست پاپ مقعدی، پوشش مقعدی swabbed گرفته میشود و سلول هایی که از روی swab جدا می شوند در آزمایشگاه به دقت بررسی می شوند. سپس تست پاپ مقعدی را می توان با DRE یا روشی به نام آنوسکوپی دنبال کرد.
تست پاپ مقعدی هنوز به اندازه کافی مورد مطالعه قرار نگرفته است برای اینکه مشخص کند که این تست چند بار باید انجام شود، یا اینکه آیا واقعاً با ابتلای زودهنگام به AIN خطر ابتلا به سرطان مقعد را کاهش می‌دهد. برخی از کارشناسان توصیه می کنند که این آزمایش هر ساله در افرادی که در معرض خطر HIV مثبت هستند و هر 2 تا 3 سال در افرادی که در معرض خطر HIV منفی هستند انجام شود. هیچ توافق گسترده‌ای در مورد بهترین برنامه غربالگری، یا حتی اینکه دقیقاً کدام گروه از افراد می توانند از غربالگری بهره مند شوند، وجود ندارد.
بیماران با نتایج مثبت در تست پاپ مقعدی باید برای بیوپسی ارجاع داده شوند. اگر AIN در بیوپسی یافت شود، ممکن است نیاز به درمان داشته باشید (به خصوص اگر درجه بالایی از آن یافت شود).
مراحل سرطان مقعد
پس از تشخیص سرطان مقعد برای یک فرد، پزشکان سعی می‌کنند بفهمند که آیا این سرطان گسترش و بسط یافته است یا خیر، و اگر چنین باشد، تا چه حد پیشرفت کرده است. این فرآیند، مرحله بندی نامیده می شود. مرحله سرطان، میزان انتشار سرطان در بدن را توصیف میکند. این به تعیین اینکه سرطان شما چقدر جدی است و بهترین روش درمان آن چیست کمک می کند.
مراحل اولیه سرطان مقعد مرحله 0 نامیده می شود و سپس از مراحل I (1) تا IV (4) متغیر است. به عنوان یک قانون و قاعده، هرچه این تعداد (مقدار اعداد) کمتر باشد، سرطان کمتر پیشرفت کرده است.عدد بالاتر، مانند مرحله IV، به معنای پیشرفت بیشتر سرطان است. در یک مرحله، عدد قبلی و پایین‌تر به معنای مرحله پایین‌تر است. اگرچه تجربه سرطان هر بیمار منحصربه‌فرد است، اما سرطان‌هایی که مراحل مشابه دارند، در ادامه بیماری روند مشابهی دارند و اغلب به روش مشابهی درمان می‌شوند.
حتما بخوانید: همه چیز درباره سرطان روده بزرگ
مراحل سرطان مقعد چگونه تعیین می شود؟
سیستم مرحله بندی که اغلب برای سرطان مقعد استفاده می شود، سیستم TNM کمیته مشترک آمریکایی سرطان (AJCC) است که بر اساس 3 اطلاعات کلیدی است:
- وسعت (اندازه) تومور (T): اندازه سرطان چقدر است؟ آیا سرطان به ساختارها یا اندام‌های مجاور رسیده است؟
- گسترش به غدد لنفاوی مجاور (N): آیا سرطان به غدد لنفاوی مجاور سرایت کرده است؟
- گسترش (متاستاز) به نقاط دوردست (M): آیا سرطان به غدد لنفاوی دور یا اندام‌های دور مانند کبد یا ریه‌ها گسترش یافته است؟
اعداد یا حروف بعد از T ،Nو M جزئیات بیشتری در مورد هر یک از این عوامل ارائه می‌دهند. اعداد بالاتر به معنای پیشرفته تر بودن سرطان میباشند.هنگامی که دسته بندی های T، N و M یک فرد مشخص شد، این اطلاعات در فرآیندی به نام گروه بندی مرحله‌ای ترکیب می شوند تا یک مرحله کلی را تعیین کنند. برای اطلاعات بیشتر به مرحله بندی سرطان مراجعه کنید.
سرطان مقعد معمولاً بر اساس نتایج معاینه فیزیکی، بیوپسی و آزمایش‌های تصویربرداری مرحله بندی می شود. این مرحله، بالینی نامیده می شود. اگر جراحی انجام شود، مرحله پاتولوژیک (که مرحله جراحی نیز نامیده می شود) با بررسی بافت برداشته شده در طول عمل تعیین می شود.
سیستم توضیح داده شده در زیر، جدیدترین سیستم AJCC است که در ژانویه 2018 اجرا شده است. این سیستم برای تومورها در کانال مقعد و ناحیه پری مقعد (که لبه مقعد نیز نامیده می شود) استفاده می شود. مرحله بندی سرطان می تواند پیچیده باشد، بنابراین از پزشک خود بخواهید آن را به گونه‌ای که شما درک خواهید کرد برای شما توضیح دهد.
درمان سرطان مقعد
سه روش درمان استاندارد که برای درمان سرطان مقعد بکار گرفته می شود به شرح زیر است:
درمان سرطان مقعد با جراحی
برداشتن موضعی تومور: یک روش جراحی که در آن تومور از مقعد به همراه برخی از بافت‌های سالم اطراف آن برداشته می شود. اگر سرطان کوچک باشد و گسترش پیدا نکرده باشد، بافت سرطانی از طریق جراحی برداشته می شود. این روش ممکن است عضلات اسفنکتر را نجات دهد تا بیمار بتواند همچنان حرکات روده‌ای خود را کنترل کند. تومورهایی که در قسمت تحتانی مقعد تشکیل می شوند اغلب با برداشتن موضعی می توانند رفع شوند.
برداشتن شکمی_پرینه (APR): یک روش جراحی که در آن مقعد، رکتوم (راست روده) و بخشی از کولون سیگموئید(خم روده) از طریق برشی که در شکم ایجاد میشود، برداشته میشود. پزشک انتهای روده را به دهانه ای به نام استوما وصل میکند که در سطح شکم ایجاد می شود تا مواد زائد بدن را بتوان در یک کیسه خارج از بدن جمع آوری کرد. این روش کولوستومی نامیده میشود. غدد لنفاوی حاوی سرطان نیز ممکن است در طی این عمل برداشته شوند. این روش فقط برای درمان سرطانی که پس از درمان با پرتودرمانی و شیمی درمانی باقی مانده یا عود میکند استفاده می شود.
برداشتن روده بزرگ با روش کولوستومی- در این روش جراحی بخشی بافت سرطانی روده بزرگ و بافت سالم کنار آن برداشته میشود، یک استوما (شکاف) ایجاد میشود و کیسه کولوستومی (کیسه ای برای خارج کردن مدفوع از روده بزرگ) به استوما متصل می شود.
معالجه سرطان مقعد با پرتو درمانی
پرتودرمانی نوعی درمان سرطان است که از پرتوهای پرانرژِی اشعه ایکس یا انواع دیگر پرتوها به جهت از بین بردن سلول‌های سرطانی یا جلوگیری از رشد آنها استفاده میکند. 2 نوع پرتودرمانی وجود دارد:
- پرتودرمانی خارجی- از طریق دستگاهی در خارج از بدن برای ارسال پرتوها به بافت سرطانی بدن انجام می شود.
- پرتودرمانی داخلی- از طریق یک ماده رادیواکتیو محافظت شده که در داخل سوزن‌ها، سیم‌ها یا کاتترهایی که مستقیماً در داخل یا نزدیک بافت سرطان قرار می‌گیرند، انجام می شود.
نحوه انجام پرتودرمانی به نوع و مرحله سرطان تحت درمان بستگی دارد. برای درمان سرطان مقعد از پرتودرمانی خارجی و داخلی استفاده میشود.
حتما بخوانید: پرتو درمانی چیست و چگونه انجام میشود
درمان سرطان مقعد به روش شیمی درمانی
شیمی درمانی نوعی درمان سرطان است که با استفاده از داروها یا با از بین بردن سلول ها یا با جلوگیری از تقسیم سلول‌ها مانع از رشد سلول‌های سرطانی می شود. زمانی که شیمی درمانی از طریق داروی خوراکی و بصورت قرص مصرف میشود یا به ورید یا عضلانی تزریق میشود، داروها وارد جریان خون می‌شوند و می توانند به سلول‌های سرطانی در سراسر بدن برسند (شیمی درمانی سیستمیک).
معالجه سرطان مقعد با انواع جدید شیمی درمانی
این بخش خلاصه درمان‌هایی را که در کارآزمایی‌های بالینی مورد مطالعه قرار می‌گیرند، شرح می‌دهد. ممکن است به هر درمان جدیدی که در حال مطالعه است اشاره نشود. اطلاعات مربوط به آزمایشات بالینی از وب سایت موسسه ملی سرطان NCI در دسترس است.
درمان سرطان مقعد با رادیو داروها (رادیوسنسیتایزر)
رادیوسنسیتایزرها داروهایی هستند که سلول های تومور را نسبت به پرتودرمانی حساس‌تر می‌کنند. ترکیب پرتودرمانی با حساس کننده های پرتویی ممکن است سلول های تومور بیشتری را از بین ببرد.
درمان سرطان مقعد با ایمونوتراپی
ایمونوتراپی یا ایمنی درمانی نوعی درمانی است که از سیستم ایمنی بدن بیمار برای مبارزه با سرطان استفاده می کند.از مواد ساخته شده توسط بدن یا ساخته شده در آزمایشگاه برای تقویت، هدایت یا بازیابی دفاع طبیعی بدن در برابر سلول های سرطان استفاده می شود. این درمان سرطان نوعی درمان بیولوژیک است.
درمان سرطان مقعد با بازدارنده ناظر ایمنی (Immune checkpoint inhibitor) نوعی ایمونوتراپی است. درمان با مهارکننده‌های PD-1 و PD-L1: PD-1 پروتئینی روی سطح سلول‌های T است که به کنترل پاسخ‌های ایمنی بدن کمک می کند. PD-L1 پروتئینی است که روی برخی از انواع سلول‌های سرطانی یافت می شود. هنگامی که PD-1 به PD-L1 متصل می شود، مانع از کشتن سلول سرطانی توسط سلول T می‌شوند. مهارکننده های PD-1 و PD-L1 از اتصال پروتئین‌های PD-1 و PD-L1 به یکدیگر جلوگیری می‌کنند. این به سلول های T اجازه می‌دهد تا سلول‌های سرطانی را از بین ببرند. پمبرولیزوماب و نیولوماب از انواع مهارکننده های PD-1 هستند.
بازدارنده ناظر ایمنی. پروتئین های بازرسی یا چک پوینت، مانند PD-L1 در سلول های تومور و PD-1 در سلول های T، به کنترل پاسخ های ایمنی کمک می کنند. اتصال PD-L1 به PD-1 مانع از کشتن سلول های تومور در بدن توسط سلول های T می شود. مسدود کردن اتصال پروتئین های PD-L1 به PD-1 با یک بازدارنده ناظر ایمنی (anti PD-L1 یا anti-PD-1) به سلول های T اجازه می دهد تا سلول های تومور را بکشند.
ایمونوتراپی از سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با سرطان استفاده میکند. درمان سرطان مقعد ممکن است عوارض جانبی بهمراه داشته باشد. بیماران ممکن است بخواهند در مورد شرکت در یک کارآزمایی بالینی فکر کنند.
برای برخی از بیماران، شرکت در یک کارآزمایی بالینی ممکن است بهترین انتخاب درمانی باشد. پژوهشهای بالینی بخشی از فرایند تحقیقات درمان سرطان هستند. کارآزمایی‌های بالینی به منظور بررسی اینکه آیا درمان‌های جدید سرطان بی‌خطر و مؤثر هستند یا اینکه درمان‌های استاندارد بهتر هستند، انجام می‌شوند.
بسیاری از درمان های استاندارد امروزی برای سرطان، بر اساس آزمایشات بالینی که پیشتر بدست آمده اند، ایجاد شده اند. بیمارانی که در یک کارآزمایی بالینی شرکت می‌کنند ممکن است درمان استاندارد را دریافت کنند، یا جزو اولین کسانی باشند که درمان جدیدی دریافت می کنند.
بیمارانی که در کارآزمایی‌های بالینی شرکت می‌کنند نیز به بهبود روش درمان سرطان در آینده کمک می‌کنند. حتی زمانی که آزمایش‌های بالینی به درمان‌های جدید مؤثر منجر نمی‌شوند، اغلب به سؤالات مهم پاسخ می‌دهند و به پیشرفت تحقیقات کمک می‌کنند.
بیماران می توانند قبل، در طول یا بعد از شروع درمان سرطان خود در آزمایشات بالینی شرکت کنند. برخی از کارآزمایی‌های بالینی فقط شامل بیمارانی می‌شوند که هنوز درمانی را دریافت نکرده اند. کارآزمایی‌های دیگر درمان‌ها را برای بیمارانی آزمایش می‌کنند که سرطان آنها بهبودی پیدا نکرده است. همچنین آزمایشات بالینی وجود دارد که روش‌های جدیدی را برای جلوگیری از عود سرطان (بازگشت) یا کاهش عوارض جانبی درمان سرطان آزمایش می کند.
آزمایشات بالینی در بسیاری از نقاط کشور در حال انجام است. اطلاعات مربوط به آزمایشات بالینی پشتیبانی شده توسط موسسه ملی سرطان NCI را می توان در وب سایت جستجوی آزمایشات بالینی NCI پیدا کرد. کارآزمایی‌های بالینی که توسط سازمان‌های دیگر پشتیبانی می‌شوند را می‌توانید در وب‌سایت ClinicalTrials.gov پیدا کنید.
ممکن است نیاز به انجام آزمایش‌های پیگیری داشته باشید. برخی از آزمایشاتی که برای تشخیص سرطان یا تعیین مرحله سرطان انجام شده است، ممکن است تکرار شوند. بعضی از آزمایش‌ها برای اینکه پزشکان متوجه شوند درمان چقدر موثر عمل میکند، تکرار می‌شوند. تصمیم گیری در مورد ادامه، تغییر یا توقف درمان ممکن است بر اساس نتایج این آزمایشات باشد.
برخی از آزمایشات پس از پایان درمان هر از گاهی انجام می شوند. نتایج این آزمایشات می‌تواند نشان دهد که آیا وضعیت شما تغییر کرده یا اینکه سرطان عود کرده است. این تست ها گاهی اوقات آزمایش های پیگیری یا چک آپ نامیده می شوند.
درمان مرحله صفر سرطان (کارسینوم درجا)
درمان سرطان در مرحله صفر معمولاً شامل برداشتن موضعی تومور است. برای یافتن کارآزمایی‌های بالینی سرطان با پشتیبانی موسسه ملی سرطان NCI که بیماران را می‌پذیرند، از جستجوهای کارآزمایی بالینی ما استفاده کنید. می‌توانید کارآزمایی‌ها را بر اساس نوع سرطان، سن بیمار و محل انجام آزمایش‌ها جستجو کنید. اطلاعات کلی در مورد کارآزمایی‌های بالینی نیز در دسترس است.
حتما بخوانید: عجیب ترین عوامل افزایش دهنده سرطان
درمان مراحل II ، I و III (اول، دوم، سوم) سرطان مقعد
درمان سرطان مقعد مرحله I، مرحله II و مرحله III ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- برداشتن موضعی تومور برای تومورهای پوست اطراف قسمت خارجی مقعد و تومورهای داخل دهانه مقعدی که اسفنکتر مقعد را درگیر نمی کنند.
- پرتودرمانی خارجی به همراه شیمی درمانی. پرتودرمانی به تنهایی.
- برداشتن شکمی-پرینه، در صورت باقی ماندن یا بازگشت سرطان پس از درمان با پرتودرمانی و شیمی درمانی. گزینه های دیگر ممکن است شامل درمان با شیمی درمانی اضافی، شیمی درمانی به تنهایی یا ایمونوتراپی باشد.
بیمارانی که تحت درمان‌هایی که ماهیچه های اسفنکتر را نجات می‌دهد قرار گرفته اند، ممکن است در 2 سال اول هر 3 ماه یک‌بار در صورت لزوم برای بررسی عود سرطان آزمایشات پیگیری شامل معاینه رکتوم (راست روده) با آندوسکوپی و نمونه برداری، دریافت کنند. برای یافتن کارآزمایی‌های بالینی سرطان با پشتیبانی موسسه ملی سرطان NCI که بیماران را می‌پذیرند، از جستجوهای کارآزمایی بالینی ما استفاده کنید. می‌توانید کارآزمایی‌ها را بر اساس نوع سرطان، سن بیمار و محل انجام آزمایش‌ها جستجو کنید. اطلاعات کلی در مورد کارآزمایی‌های بالینی نیز در دسترس است.
درمان مرحله چهارم سرطان مقعد
برای کسب اطلاعات در مورد درمان‌های ذکر شده در قسمت زیر، به بخش بررسی اجمالی گزینه‌های درمان مراجعه کنید. درمان سرطان مقعد مرحله چهارم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- جراحی تسکینی برای تسکین علائم و بهبود کیفیت زندگی.
- پرتودرمانی تسکینی.
- شیمی درمانی تسکینی به همراه پرتودرمانی یا بدون پرتودرمانی.
- کارآزمایی بالینی بازدارنده های ناظر ایمنی.
- کارآزمایی بالینی برای گزینه های درمانی جدید.
برای یافتن کارآزمایی‌های بالینی سرطان با پشتیبانی موسسه ملی سرطان NCI که بیماران را می‌پذیرند، از جستجوهای کارآزمایی بالینی ما استفاده کنید. می‌توانید کارآزمایی‌ها را بر اساس نوع سرطان، سن بیمار و محل انجام آزمایش‌ها جستجو کنید. اطلاعات کلی در مورد کارآزمایی‌های بالینی نیز در دسترس است.
درمان ایدز و سرطان مقعد
به طور کلی، درمان بیماران مبتلا به سرطان مقعد و ویروس نقص ایمنی انسانی (HIV) مشابه درمان سایر بیماران است و این بیماران نتایج مشابهی دارند. با این حال، این درمان می‌تواند به سیستم ایمنی ضعیف بیماران مبتلا به ایدز آسیب بیشتری وارد کند. درمان در بیماران با سابقه عوارض مرتبط با بیماری ایدز ممکن است. نسبت به دوزهای استفاده شده برای بیمارانی که به ایدز مبتلا نبوده اند، به دوزهای کمتری از داروهای ضد سرطان و پرتودرمانی نیاز داشته باشد.
درمان سرطان مقعد عود کننده
درمان سرطان مقعد عود کننده ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- پرتودرمانی و شیمی درمانی، برای عود سرطان مقعد پس از جراحی.
- جراحی، برای درمان عود سرطان پس از پرتودرمانی و/یا شیمی درمانی.
- کارآزمایی بالینی پرتودرمانی به همراه شیمی درمانی و رادیوسنسیتایزرها .
- کارآزمایی بالینی برای گزینه های شیمی درمانی.
- کارآزمایی بالینی بازدارنده های ناظر ایمنی.
برای یافتن کارآزمایی‌های بالینی سرطان با پشتیبانی موسسه ملی سرطان NCI که بیماران را می‌پذیرند، از جستجوهای کارآزمایی بالینی ما استفاده کنید. می‌توانید کارآزمایی‌ها را بر اساس نوع سرطان، سن بیمار و محل انجام آزمایش‌ها جستجو کنید.
سخن آخر
سرطان مقعد یا رشد غیر عادی سلول‌های این ناحیه، مسئله‌ای غیر عادی است که در بخشی به نام کانال مقعد ظاهر میشود. درست مانند سایر سرطان‌ها، تشخیص و درمان به موقع آن از مشکلات جدی‌تر پیشگیری میکند. اغلب این تومورها با روش‌های درمانی جراحی، شیمی درمانی، پرتودرمانی و ایمنوتراپی معالجه میشود. مهم است در صورتیکه درباره ابتلا به این بیماری دچار شک شده اید، توسط پزشک معاینه شوید و از تاخیر در درمان پرهیز کنید.