قرص تئوفیلین به طبقه ای از داروها تعلق دارد که تحت عنوان « گزانتین» شناخته می شوند. در ادامه اطلاعات دارویی قرص تئوفیلین (theophylline) از جمله: کاربرد، روش استفاده و ... بیان شده است.
موارد استفاده از تئوفیلین
از تئوفیلین برای درمان بیماری های ریه مانند آسم و COPD (برونشیت و آمفیزم) استفاده می شود. این دارو برای جلوگیری از خس خس سینه و تنگی نفس باید به طور مرتب مصرف شود. این دارو به طبقه ای از داروها تعلق دارد که تحت عنوان « گزانتین» شناخته می شوند. این دارو با باز کردن مجاری از طریق آرامش عضلات، باز شدن مجاری تنفسی شخص و کاهش واکنش ریه ها به محرک عمل می کند. کنترل مشکلات علائم تنفسی می تواند زمان غیبت در مدرسه یا محل کار را کاهش دهد. این دارو باید به طور مرتب مصرف شود تا موثر باشد. این دارو بلافاصله اثر نمی کند و نباید از آن برای رفع مشکلات ناگهانی تنفسی استفاده کرد. در صورت بروز ناگهانی تنگی نفس، می توانید از اسپری تسکین دهنده سریع مطابق با تجویز پزشک استفاده کنید.
نحوه استفاده از تئوفیلین (Theophylline)
- این دارو را به شکل خوراکی و مطابق با تجویز پزشک و معمولا یک مرتبه در روز مصرف کنید. از آنجا که کارخانه های سازنده این داروها روش های مختلفی برای مصرف این داروها ارائه می دهند، در صورتی که نیاز است این دارو را با یا بدون غذا مصرف کنید، از پزشک یا داروساز خود در مورد بهترین زمان مصرف تئوفیلین برند خاص بپرسید.
- قرص ها یا کپسول های آن را خرد نکرده یا نجوید. با انجام این کار ممکن است کل دارو را به طور هم زمان آزاد کنید. همچنین قرص ها را نصف نکنید، مگر اینکه قرص خط تقسیم داشته باشد و پزشک یا داروساز شما انجام این کار را توصیه کرده باشد. کل قرص یا مقدار نصف شده آن را ببلعید بدون اینکه آن را خرد کرده یا بجوید.
- مقدار مصرف این دارو به شرایط پزشکی، پاسخ به درمان، سن، وزن، آزمایشات پزشکی (سطح تئوفیلین در خون) و سایر داروهای مصرفی شما دارد. حتما در مورد کلیه داروهایی که مصرف می کنید (از جمله داروهای تجویزی، داروهای بدون نسخه و داروهای گیاهی)، با پزشک یا داروساز خود مشورت کنید. برای کاهش خطر عوارض جانبی، پزشک ممکن است ابتدا دوز کمتر این دارو را تجویز کند و به تدریج دوز مصرفی شما را افزایش دهد. با دقت از دستورات پزشک خود تبعیت کنید.
- برخی از رژیم های غذایی (مانند پروتئین زیاد و کربوهیدرات کم یا کربوهیدرات بالا و پروتئین کم) ممکن است اثرات داروی تئوفیلین را تغییر دهند. اگر تغییر زیادی در رژیم غذایی خود ایجاد کردید، با پزشک خود صحبت کنید.
- ممکن است نیاز باشد تا پزشک دوز شما را تنطیم کند.
- به طور مرتب از این دارو استفاده کنید تا بیشترین فواید آن را کسب کنید. جهت کمک به یادآوری، هر روز آن را در یک زمان (زمان های مشابه) مصرف کنید. حتی اگر احساس خوبی دارید، مهم است که مصرف این دارو را مطابق با تجویز پزشک ادامه دهید. دوز مصرفی خود را افزایش نداده، آن را سریع تر از زمانبندی تجویز شده مصرف نکرده یا مصرف آن را بدون مشورت با پزشک متوقف نکنید.
- اگر علائم آسم شما وخیم تر شد و یا اگر از اسپری تسکین دهنده فوری بیشتر از حد معمول یا بیشتر از حد تجویز شده استفاده می کنید، سریعا درخواست کمک پزشکی کنید.
عوارض جانبی تئوفیلین آنهیدروز
- ممکن است حالت تهوع یا استفراغ، درد معده یا شکم، سردرد، مشکل در خواب، اسهال، تحریک پذیری، بی قراری، عصبی بودن، لرزش یا افزایش ادرار ایجاد شود. اگر هر یک از این اثرات ادامه پیدا کرد یا وخیم تر شد، سریعاً به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید.
- به خاطر داشته باشید که پزشک این دارو را تجویز کرده است؛ زیرا او تشخیص داده است که فواید آن بیشتر از خطر عوارض جانبی دارو است. بسیاری از افراد با مصرف این دارو عوارض جانبی جدی ندارند.
- در صورت بروز هر یک از عوارض جانبی جدی زیر، به پزشک خود اطلاع دهید: حالت تهوع یا استفراغی که متوقف نمی شود، ضربان قلب تند یا آهسته یا نامنظم، گرفتگی عضلات، غش، گیجی، سرگیجه.
- در صورت بروز هر یک از عوارض جانبی بسیار جدی زیر، فورا درخواست کمک پزشکی کنید: تشنج.
- یک واکنش آلرژی زا بسیار جدی به این دارو نادر است، اما در صورت مشاهده علائم واکنش آلرژی زا جدی، از جمله موارد زیر، فورا درخواست کمک پزشکی نمایید: جوش، خارش یا تورم (به ویژه در صورت یا زبان یا گلو)، سرگیجه شدید، مشکل در تنفس.
این فهرست کاملی از عوارض جانبی احتمالی این دارو نیست. اگر شما عوارض جانبی دیگر ذکر نشده در فهرست فوق را مشاهده کردید، با پزشک یا داروساز خود تماس بگیرید.
اقدامات احتیاطی قبل از مصرف تئوفیلین
- قبل از مصرف تئوفیلین، اگر به این دارو و یا اگر به گزانتین های دیگر (مانند آمینوفیلین، اکستریفیلین، کافئین) آلرژی دارید، و یا اگر به مواد دیگری آلرژی دارید، به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید. این محصول ممکن است حاوی مواد غیر فعال باشد، که می تواند باعث بروز واکنش های آلرژی زا یا سایر مشکلات شود. برای اطلاعات بیشتر با داروساز خود صحبت کنید.
- قبل از مصرف این دارو، در مورد سابقه پزشکی خود به خصوص اگر هر یک از بیماری های زیر را دارید، با پزشک یا داروساز خود مشورت نمایید: زخم معده یا روده، تشنج، بیماری تیروئید، مشکلات قلبی (نارسایی قلبی، ضربان قلب نامنظم)، بیماری کبد، فشار خون بالا.
- اگر در هنگام مصرف این دارو بیمار شدید یا تب دارید، سریعا به پزشک خود اطلاع دهید. ممکن است نیاز به تنظیم دوز مصرفی شما باشد.
- قبل از جراحی، در مورد کلیه محصولاتی که استفاده می کنید (از جمله: داروهای تجویزی، داروهای بدون نسخه و محصولات گیاهی) به پزشک یا دندانپزشک خود اطلاع دهید.
- سالمندان ممکن است نسبت به عوارض جانبی این دارو، به ویژه ضربان قلب تند یا نامنظم، یا مشکل در خواب حساس تر باشند. نظارت دقیق بر عوارض جانبی و سطح این دارو در خون توصیه می شود.
- کودکان ممکن است نسبت به عوارض جانبی این دارو حساس تر باشند. نظارت دقیق بر عوارض جانبی و سطح این دارو در خون توصیه می شود.
- در دوران بارداری، این دارو فقط در مواردی که به وضوح به آن نیاز باشد، باید مورد استفاده قرار بگیرد. در مورد خطرات و فواید مصرف آن در دوران بارداری با پزشک خود مشورت کنید. تغییرات بدن در سه ماهه آخر دوره بارداری، ممکن است بر میزان این دارو در خون شما تاثیر بگذارد. پزشک باید با دقت میزان این دارو در خون شما و عوارض جانبی را اندازه گیری کند، به این معنا که در صورت لزوم دوز مصرفی شما تغییر می کند.
- این دارو به شیر مادر منتقل می شود و ممکن است اثرات نامطلوبی بر روی کودک شیرخوار داشته باشد. قبل از شیردهی با پزشک خود مشورت کنید.
تداخلات دارویی تئوفیلین
- تداخلات دارویی ممکن است باعث تغییر رفتار داروهای شما یا افزایش خطر ابتلا به عوارض جانبی جدی شود. این مطلب شامل تمام تداخلات احتمالی این دارو نیست. فهرستی از تمام محصولاتی که استفاده می کنید (از جمله داروهای تجویزی، داروهای غیر تجویزی و محصولات گیاهی) را تهیه کنید و آن را با پزشک یا داروساز خود به اشتراک بگذارید. بدون مشورت با پزشک، مصرف این دارو را شروع یا متوقف نکرده و دوز آن را تغییر ندهید.
- محصولاتی که ممکن است با این دارو تداخل داشته باشند عبارتند از: ریوسیگوات.
- سایر داروها می توانند باعث از بین رفتن اثر تئوفیلین در بدن شما شوند، که می تواند بر نحوه عملکرد تئوفیلین تاثیرگذار باشد. نمونه هایی از این داروها عبارتند از: سایمتیدین، دی سولفیرام، فلووكسامین، اینترفرون، مكسیلیتین، پروپرانولول، ریفامپین، داروهای مورد استفاده جهت درمان تشنج (مانند كاربامازپین، فنی توئین)، گل راعی، تیكلوپیدین و سایر داروها.
- استعمال سیگار یا ماری جوانا (cannabis)، ممکن است باعث کاهش سطح این دارو در خون شما شود. اگر اخیرا مصرف سیگار را ترک کرده اید، به پزشک خود اطلاع دهید.
- مصرف کافئین یا الکل می تواند عوارض جانبی این دارو را افزایش دهد. از نوشیدن مقدار زیاد نوشیدنی های حاوی الکل یا کافئین (مانند قهوه، چای، نوشابه)، خوردن مقدار زیاد شکلات، یا مصرف داروهای فاقد نسخه حاوی کافئین اجتناب کنید. تئوفیلین بسیار شبیه به آمینوفیلین و اکستریفیلین است. در حین استفاده از تئوفیلین از داروهای حاوی آمینوفیلین یا اکستریفیلین استفاده نکنید.
- این دارو ممکن است با تست های آزمایشگاهی خاصی (مانند قند خون، کلسترول، اسید اوریک، آزمایشات اسکن دی پیریدامول - تالیوم) تداخل داشته باشد، که ممکن است باعث نتایج آزمایش نادرست شود. اطمینان حاصل کنید که پرسنل آزمایشگاه و تمام پزشکانتان از مصرف این دارو توسط شما اطلاع دارند.
اوردوز
اگر کسی اوردوز کرده و یا علائم جدی مانند بیهوشی یا مشکلات تنفسی دارد، با 115 تماس بگیرید. علائم اوردوز این دارو شامل موارد زیر است: حالت تهوع یا استفراغی که برطرف نمی شود، تشنج، گرفتگی عضلات، ضربان قلب سریع یا نامنظم، تغییرات خلقی یا روحی (مانند پریشانی یا گیجی)، استفراغی که شبیه به قهوه به نظر می رسد.
تذکر
- این دارو را با دیگران سهیم نشوید.
- تست ها و یا آزمایشات پزشکی (مانند سطح تئوفیلین در خون) باید هر هنگام مصرف این دارو انجام شود. به طور منظم بر اساس نوبت خود به مطب پزشک و آزمایشگاه مراجعه کنید. برای جزئیات بیشتر با پزشک خود مشورت کنید.
دوزهای فراموش شده دارو
اگر مصرف یک دوز را فراموش کرده اید، دوز فراموش شده را مصرف نکنید. دوز بعدی را مطابق با برنامه زمانی عادی آن مصرف کنید. هرگز دو دوز را به طور هم زمان برای جبران دوز فراموش شده مصرف نکنید.
نگهداری از دارو
- قرص ها و فرم مایع این دارو را در دمای اتاق و به دور از نور و رطوبت نگهداری نمایید. آن را در حمام نگهداری نکنید.
- نوع مایع آن را منجمد نکنید.
- تمام داروها را از دسترس کودکان و حیوانات خانگی دور نگه دارید.
- آنها را جهت دور ریختن در داخل چاه دست شویی یا فاضلاب نریزید، مگر اینکه در دستورالعمل دارو این گونه نوشته شده باشد.
- این دارو را زمانی که تاریخ انقضاء آن گذشته و یا دیگر قصد استفاده از آن را ندارید، به درستی دور بریزید. با داروساز یا شرکت دفع زباله های محلی برای چگونگی روش های بی خطر دور ریختن دارو مشورت نمایید.
منبع: webmd