کلسترول به وسیله لیپیدها که از چربی و پروتئین ساخته شده است از راه جریان خون در سراسر بدن پخش می شوند. درد در زمان پیاده روی و سکته قلبی از علائم کلسترول بالا می باشد. کلسترول ماده چربی مانندی است که در تمام سلول های بدن وجود دارد. کلسترول یا چربی موجود در بافت ها برای تولید هورمون ها, ویتامین D و مواد لازم برای هضم غذا ضروری است. ما در این مطلب سلام دنیا درباره اینکه کلسترول خون چیست و علائم چربی خون بالا، روش های تشخیص و درمان چربی خون پرداختیم. با ما همراه باشید.
کلسترول خون چیست؟
کلسترول ماده چربی مانندی است که در تمام سلول های بدن وجود دارد. کلسترول یا چربی موجود در بافت ها برای تولید هورمون ها, ویتامین D و مواد لازم برای هضم غذا ضروری است. کلسترول توسط ( لیپیدها) که از چربی و پروتئین ساخته می شوند و لیپوپروتئین نام دارند از طریق جریان خون در سراسر بدن پخش می شوند. میزان کلسترل سالم در بدن از سکته قلبی و مغزی جلوگیری می کند. همان طور که هر چیز خوب زیادش ضرر است . بنابراین کلسترل زیاد هم که موجب سکته ی قلبی و مغزی می شود برای بدن مضر است.
آزمایش کلسترول خون
میزان کلسترول می تواند به پزشک در تشخیص ریسک حمله قلبی یا مغزی که ممکن است با آن روبه رو باشید، کمک کند. طی آزمایش سطح کلسترول, پزشک همچنین می تواند علائم دیگری از جمله موارد زیر را هم تست می کند:
1. فشارخون
حتما بخوانید: علائم فشار خون بالا چیست
2. دیابت
3. سن، جنسیت و نژاد
4. سیگار کشیدن
حد متعادل کلسترول LDL باید کمتر از 100 میلی گرم DL باشد . میزان 130تا 150 میلی گرم DL نسبتا بالا است. و از 160 تا 189 میلی گرم DL بالا است.
کلسترول چگونه در سطح بدن پخش می شود؟
کلسترول توسط (لیپیدها) که از چربی و پروتئین تشکیل می شوند و لیپوپروتئین نام دارند، با جریان خون در سطح بدن پخش می شوند.
دو نوع لیپوپروتئین وجود دارد:
1. لیپوپروتئین با چگالی پایین (LDL)
کلسترولی که اگر میزان آن در خون خیلی بالا باشد مضر است. این کلسترول در دیواره ی رگهای خونی یا شریان ها انباشته می شوند که پلاک ها را تتشکیل می دهند. کلسترول LDL ریسک سکته قلبی و مغزی را افزایش می دهد.
حتما بخوانید: تفاوت بین VLDL و LDL خون
2. لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL)
که نوع مفید کلسترول است، چربی اضافه موجود در جریان خون را جمع کرده به کبد باز می گرداند و در آنجا شکسته و از بدن دفع می شود.
کلسترول بالا چه تاثیری بر روی بدن دارد؟
اگر میزان کلسترول LDL خون بالا باشد در رگهای خونی و یا شریان ها انباشته شده و به مرور باعث باریک تر شدن رگ ها و جریان خون می شود. هرچه قدر کلسترول، بیشتر در رگ ها و شریان ها انباشته شود باعث باریک تر شدن جریان خون می شود؛ و این عارضه به آنها اجازه نمی دهد که به طور کامل خون رسانی را انتشار دهند. بنابراین جریان خون در قلب را محدود کرده و شریان ها به دلیل کلسترول انباشته شده یا پلاک ها مسدود می شوند که منجر به سکته یا نارسایی قلبی می شود.
پلاک ها نیز لخته های خونی را ایجاد می کند که جریان خون در قلب را مسدود می کند که موجب درد در قسمت قفسه سینه (آنژین) یا حمله قلبی می شود.
عوامل کلسترول بالا چیست؟
عوامل کلسترول خون بالا شامل:
1. رژیم غذایی ناقص
مصرف غذاهایی با چربی اشباع شده مانند موارد زیر باعث بالا رفتن کلسترول خون می شود
- محصولات لبنی مثل: کره، خامه، شیر پر چرب و پنیر.
- کاهش چربی گوشت گاو، خوک، بره، گوشت های فرآوری شده مثل سالامی، سس ها و پوست مرغ، ناگت های سوخاری تجاری، کراکرها و شکلات های خامه ای .
2. چاقی
شاخص توده بدنی (BMI) از 30 یا بیشتر ریسک ابتلا به کلسترول بالا را افزایش می دهد.
حتما بخوانید: روش محاسبه شاخص توده بدنی چیست
3. دور کمر زیاد (پهلو)
ریسک خطر ابتلا به کلسترول بالا در مردان با دور کمر حداقل 40 اینچ و زنان با حداقل دور کمر 35 اینچ بالا است.
4. کم تحرکی
این نوع شیوه زندگی ریسک خطر ابتلا به کلسترول را بالا می برد. از طرف دیگر با ورزش منظم، LDL یا کلسترول مضر را تحت کنترل داشته باشید.
5. سیگار کشیدن
سیگار میزان HDL یا کلسترول مفید را کم می کند و حتی به پوشش داخلی شریان ها آسیب می زندو به چسبیدن کلسترول و دیگر چربی ها به رگ های خونی سرعت می بخشد.
6. دیابت
باعث افزایش کلسترول LDL و کاهش HDL در بدن شده و به شریان ها آسیب زده و موجب حمله قلبی می شود.
چه کسانی در معرض ابتلا به کلسترول بالا است؟
بعضی افراد بیش از دیگرا ن در معرض ابتلا به کلسترول بالا هستند. از جمله این افراد :
1. زنانی که دوره یائسگی را گذرانده اند سطح LDL بدن شان بعد از این دوره افزایش می یابد؛ که بیماری های قلبی را به دنبال دارد.
2. مردان بالای 45 سال و زنان بالای 50 سال.
3. افرادی که در خانواده خود سابقه بیماری های قلبی دارند.
4. افرادی که از چاقی رنج می برند بیشتر در معرض ابتلا به کلسترول بالا هستند که متعاقبا بیماریهای قلبی را در پی دارد.
5. افراد کم تحرک
6. افرادی که زیاد سیگار می کشند.
7. زنانی که سایز کمرشان بیش از 35 اینچ و مردانی که بیشتر از 45 اینچ باشد.
علائم چربی خون بالا چیست و چگونه تشخیص داده می شود؟
کلسترول بالا شامل علائم زیر است:
1. درد قفسه سینه یا آنژین
2. سکته قلبی
3. سکته مغزی
4. درد در هنگام پیاده روی که باعث مسدود شدن شریان ها می شود و قادر به انتقال خون به پاها نمی شود.
حتما بخوانید: علائم سکته مغزی چیست
تشخیص چربی خون بالا
پزشک عمومی یا حتی متخصص قلب و عروق با چکاپ سطح کلسترول قادر به تشخیص میزان آن در خون هستند. ممکن است برای اندازه گیری سطوح کلسترول بدن تان، از شما خواسته شود تحت آزمایش خون که پانل لیپوپروتیئن نام دارد، قرار بگیرید.
قبل از انجام آزمایش باید تا 12 ساعت چیزی نخورید تا مطمئن شوند که تمام مواد غذایی در بدن تان هضم شده و بر روی نتیجه آزمایش تاثیری نداشته است. این آزمایش تمام سطوح کلسترول، شامل: میزان LDL، چربی مضر یا HDL چربی مفید و تری گلیسیرید که نوعی چربی خون است را اندازه گیری می کند.
عوارض کلسترول بالا چیست؟
کلسترول بالا می تواند عوارض زیادی را ایجاد کند به ویژه آتروسکلروز، که از جمع شدن چربی و مواد دیگر در دیواره شریان ها ایجاد شده و پلاک ها را بوجود می آورد.
جمع شدن پلاک ها عوارض دیگری ازجمله موارد زیر دارد:
1. آنژین، یا درد ناحیه ی قفسه سینه هنگامی رخ می دهد که خون مورد نیاز قلب, توسط شریانها مسدود شده و موجب سکته قلبی می شود؛ شدت پلاک ها شریان ها را پاره کرده و جریان خون موجب سکته مغزی می شود.
چگونه میتوان کلسترول بالا درمان کرد یا کاهش داد؟
1. درمان پزشکی کلسترول بالا
در درمان اولیه کلسترول بالا، ممکن است پزشک تغییر سبک زندگی مثل رژیم غذایی و ورزش رابه شما توصیه کند. اگر این روش ها برای درمان کلسترول بالا کافی نباشد احتمالا پزشک داروهای شیمیایی را تجویز کند.
بنابراین قبل از اینکه برای کنترل کلسترول تان نسخه بپیچد؛ باید سابقه مصرف داروهای شیمیایی خود را با او در میان بگذارید تا مطمئن شود داروهای مصرفی شما بر داروهایی که برای درمان کلسترول تجویز می کند تاثیری ندارد.
حتما بخوانید: درمان چربی خون با بهترین دمنوش و عرقیات گیاهی
2. ورزش
ورزش منظم موجب تقویت میزان HLD یا کلسترول مفید و سوختن کلسترول LDL مضر می شود. برای کاهش میزان کلسترول می توانید روزانه ورزش های سبک را حدود نیم ساعت انجام دهید و یا ورزش های سنگین را 2 تا 3 بار هر هفته حدود 75 دقیقه انجام دهید.
راه رفتن سریع، شنا، ایروبیک، دوچرخه سواری و پیاده روی در کاهش میزان کلسترول موثر است. در کنار ورزش باید رژیم غذایی سالمی را هم برنامه ریزی کرد.
سخن آخر
کلسترول، ماده چربی شکل است که در تمام سلول های بدن وجود دارد. کلسترول بالا می تواند باعث سکته ی قلبی و مغزی شود. استفاده از رژیم غذایی ناقص با چربی اشباع مثل شیر پر چرب و چاقی از عوامل کلسترول بالاست. کلسترول به وسیله لیپیدها که از چربی و پروتئین ساخته شده است از راه جریان خون در سراسر بدن پخش می شوند. درد در زمان پیاده روی و سکته قلبی از علائم کلسترول بالا می باشد.