لیپوپروتئین های کم چگالی (LDL) و لیپوپروتئین های بسیار کم چگالی (VLDL) دو نوع متفاوت از لیپوپروتئین های موجود در خون شما هستند. لیپوپروتئین ها ترکیبی از پروتئین ها و انواع مختلفی از چربی هستند. آنها کلسترول و تری گلیسیرید را در جریان خون حمل می کنند. کلسترول یک ماده چرب است که برای ساخت سلول ها ضروری است. این ماده در بدن، معمولا از طریق یک مسیر پیچیده در کبد تولید می شود. تری گلیسرید نوع دیگری از چربی است که برای ذخیره انرژی اضافی در سلول های شما استفاده می شود. با سلام دنیا همراه شوید تا با تفاوت های VLDL و LDL موجود در خون و همچنین چگونگی تشخیص و درمان مقادیر بالای لیپوپروتئین های چکالی کم/بسیار کم آشنا شوید.
تفاوت اصلی بین VLDL و LDL این است که آنها درصد متفاوتی از کلسترول، پروتئین و تری گلیسیرید را در خود جای می دهند. همان طور که گفتیم این مواد در هر لیپوپروتئینی وجود دارد. VLDL حاوی تری گلیسیرید بیشتری است، اما LDL کلسترول بیشتری دارد. VLDL و LDL هر دو از انواع کلسترول بد شناخته می شوند. در حالی که بدن شما نیاز به عملکرد کلسترول و تری گلیسیرید دارد، اما وجود بیش از حد آنها می تواند موجب تنگ شدن شریان ها شود. این تنگی می تواند خطر بیماری های قلبی و سکته را افزایش دهد. سطح طبیعی کلسترول توصیه شده در بدن تان را بشناسید.
VLDL و LDL چیست و چه تفاوت هایی باهم دارند؟
تعریف VLDL
VLDL در کبد شما برای انتقال تری گلیسیرید در بدن تولید می شود. تری گلیسیرید های VLDL توسط سلول های بدن برای انرژی استفاده می شوند. مصرف کربوهیدرات ها یا قندها، بیشتر از آن چه می سوزانید ممکن است منجر به افزایش بیش از حد تری گلیسیرید و افزایش سطح VLDL در خون شود. تری گلیسیرید اضافی در سلول های چربی ذخیره می شود و زمانی که نیاز به انرژی است، آزاد می شود. سطوح بالای تری گلیسیرید با ایجاد رسوبات سخت در شریان های شما مرتبط است. این رسوب ها پلاک نامیده می شوند. تجمع پلاک باعث افزایش خطر ابتلا به حمله قلبی و سکته می شود. کارشناسان معتقدند که این امر به دلایل زیر رخ می دهد:
- افزایش التهاب
- فشار خون بالا
- تغییر در پوشش رگ های خونی
- سطح پایین لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL) یا همان کلسترول خوب
تری گلیسیرید بالا همچنین با سندرم متابولیک (نشانگان سوخت و سازی) و بیماری کبد چرب غیرالکلی نیز مرتبط است.
تعریف LDL
برخی از VLDL موجود در جریان خون حذف می شوند. بقیه آن به واسطه آنزیم های خون به LDL تبدیل می شوند. LDL دارای تری گلیسیرید کمتر و درصد بالاتری از کلسترول نسبت به VLDL است. LDL کلسترول را در سراسر بدن شما حمل می کند. وجود کلسترول بیش از حد در بدن شما باعث بالا رفتن سطح LDL می شود. افزایش سطح LDL با ایجاد پلاک در شریان ها نیز همراه است. این رسوبات در نهایت منجر به آترواسکلروز (تصلب شرایین) می شود. بیماری آترواسکلروز هنگامی رخ می دهد که رسوبات پلاک سفت شده، و رگ ها را تنگ می کنند. این تنگی باعث افزایش خطر ابتلا به حمله قلبی و سکته می شود.
دستورالعمل های اخیر متخصصان انجمن قلب آمریکا، در حال حاضر بر روی خطر کلی بیماری های قلبی، به جای نتایج فردی کلسترول تمرکز می کند. سطح کلسترول کلی، LDL و HDL همراه با عوامل مختلف دیگر، گزینه های درمانی مناسب را برای شما تعیین می کند. با پزشک خود در مورد کلسترول خون خود صحبت کنید و در صورت لزوم، نحوه کاهش خطر ابتلا به بیماری های قلبی از طریق رژیم غذایی، ورزش، تغییر سبک زندگی و دارو را از او بپرسید.
آزمایش VLDL و LDL
اکثر افراد سطح LDL خود را در طول آزمایش معمولی فیزیکی اندازه گیری می کنند. معمولا به عنوان بخشی از آزمون کلسترول مورد آزمایش قرار می گیرد. متخصصان انجمن قلب آمریکا توصیه می کنند که همه افراد بالای 20 سال، هر چهار تا شش سال سطح کلسترول خود را بررسی کنند. اگر خطر ابتلا به بیماری قلبی در شما بالا باشد، یا برای نظارت بر هر گونه درمان، ممکن است سطح کلسترول، بیشتر مورد بررسی قرار گیرد. هیچ آزمایش خاصی برای کلسترول VLDL وجود ندارد. معولا VLDL بر اساس میزان تری گلیسرید شما تخمین زده می شود. تری گلیسیرید نیز معمولا با آزمایش کلسترول بررسی می شود. بسیاری از پزشکان برای تخمین زدن سطح VLDL شما محاسباتی را انجام نمی دهند؛ مگر اینکه شما آنها را خواسته باشید یا بیماری خاصی وجود داشته باشد:
- دیگر عوامل خطر برای ابتلا به بیماری قلبی عروقی
- شرایط خاصی که منجر به غیر طبیعی شدن کلسترول میشود
- شروع زودرس بیماری های قلبی
عوامل خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی عبارتند از:
- افزایش سن
- افزایش وزن
- ابتلا به دیابت یا فشار خون بالا
- داشتن سابقه خانوادگی ابتلا به بیماری های قلبی عروقی
- سیگار کشیدن
- عدم فعالیت بدنی منظم
- رژیم ناسالم (مصرف زیاد چربی های حیوانی و قند و مصرف کم میوه ها، سبزیجات و فیبر)
چگونه سطح VLDL و LDL را کاهش دهیم؟
استراتژی های کاهش سطح VLDL و LDL در بدن یکسان هستند. این استراتژی ها عبارتند از: افزایش تمرینات ورزشی و خوردن غذاهای متنوع و سالم. ترک سیگار و کاهش مصرف الکل نیز می تواند مفید باشد. پزشک شما بهترین فرد برای شروع توصیه هایی در مورد تغییرات شیوه زندگی برای بهبود سلامت قلب است.
راهکارها
- مواد غذایی مانند آجیل، آووکادو، جو دو سر غنی شده، ماهی های غنی از اسیدهای چرب امگا 3 مانند ماهی قزل آلا و ماهی سالمون را مصرف کنید.
- از مصرف چربی اشباع شده که در غذاهایی مانند گوشت گاو، کره و پنیر یافت می شود، اجتناب کنید.
- حداقل 30 دقیقه در روز ورزش کنید.
منبع: healthline