کلسترول هم خوب است و هم بد. سطح نرمال کلسترول برای بدن ضروری است. با این حال، اگر غلظت کلسترول خون زیاد شود، خطر ابتلا به حمله قلبی بیشتر می شود. در این مقاله سلام دنیا، درباره علائم کلسترول خون چیست؛ درمان چربی خون بالا با غذا و قرص و بهترین روش های پیشگیری از چربی خون را مورد بحث قرار خواهیم داد.
چربی خون چیست
کلسترول در هر سلول بدن وجود دارد و عامل هضم غذا، تولید هورمون ها و تولید ویتامین D است. بدن کلسترول تولید کرده و از طریق غذا مصرف می شود. کلسترول مومی شکل و چربی مانند است.
دو نوع کلسترول وجود دارد:
- لیپوپروتئین کم چگالی یا کلسترول بد
- لیپوپروتئین پر چگالی یا کلسترول خوب
نکاتی در مورد کلسترول
1. کلسترول ماده ای ضروری است که بدن تولید کرده و از طریق غذا مصرف می شود.
2. عوامل کلسترول بالا عبارتند از: سابقه فامیلی و تغییر رژیم غذایی و ورزش.
3. کلسترول بالا معمولا علائم خاصی ندارد. اگر روش زندگی بد بوده و یا سطح کلسترول بسیار بالا باشد، پزشک ممکن است داروی کاهش چربی مانند استاتین تجویز کند.
حتما بخوانید: کلسترول بالا چه تاثیری بر روی بدن دارد؟
کلسترول چیست؟
کلسترول یک ماده روغنی است که با خون ترکیب نمی شود؛ زیرا پایه ی آن آب است. کلسترول در اطراف بدن در لیپوپروتئین ها حرکت می کند. دو نوع لیپوپروتئین ذرات کلسترول را حمل می کنند:
لیپوپروتئین کم چگالی: کلسترول بد (LDL)
لیپوپروتئین پر چگالی: کلسترول خوب (HDL)
وظایف کلسترول خون
کلسترول چهار وظیفه مهم دارد که بدون آن نمی توانیم زنده بمانیم. این وظایف عبارتند از:
1. مشارکت در ساختار دیواره سلولی
2. تشکیل اسیدهای صفراوی در روده
3. تولید ویتامین D
4. تشکیل هورمون های خاص
علت کلسترول بالا
کلسترول بالا عامل بیماری قلبی عروقی و علت حملات قلبی است. کلسترول باعث نازک شدن سرخرگ ها، به نام آترواسکلروز می شود. در آترواسکلروز، پلاک هایی تشکیل شده که از جریان خون جلوگیری می کنند.
کاهش میزان چربی در رژیم غذایی باعث کاهش سطح کلسترول می شود. و بنابراین کاهش مصرف مواد غذایی زیر مفید است، موادی حاوی:
1. کلسترول: غذاهای حیوانی، گوشت و پنیر.
2. چربی اشباع شده: برخی از گوشت ها، فرآورده های لبنی، شکلات، غذاهای پخته شده، غذاهای سرخ شده و فرآوری شده.
3. چربی ترانس: در برخی از غذاهای سرخ شده و فرآوری شده.
4. اضافه وزن یا چاقی باعث افزایش سطح لیپوپروتئین کم چگالی می شود.
5. عوامل ژنتیکی کلسترول را افزایش می دهند. در افراد مبتلا به هیپرکلسترولمی فامیلی سطح لیپوپروتئین کم چگالی بسیار بالاست.
سایر شرایطی که باعث افزایش کلسترول می شود:
6. دیابت
حتما بخوانید: بهترین دمنوش های گیاهی برای دیابت
7. نارسایی کبد یا کلیه
8. سندرم تخمدان پلی کیستیک
9. بارداری و سایر شرایطی که سطح هورمون های زنانه را افزایش می دهند
10. غده تیروئید کم کار
11. داروهایی که باعث افزایش و یا کاهش لیپوپروتئین کم چگالی می شوند، مانند پروژستین ها، استروئیدهای آنابولیک و کورتیکواستروئیدها
علائم کلسترول بالا
کلسترول بالا اغلب علائم و نشانه ای ندارد، اما غربالگری و آزمایش منظم خون می تواند سطح بالای کلسترول را مشخص کند. اشخاصی که آزمایش نمی دهند ممکن است دچار حمله قلبی شوند، زیرا نمی دانند که سطح کلسترول بالایی دارند. آزمایش های منظم خطر حمله ی قلبی را کاهش می دهد.
11 غذا که کلسترول خون را کاهش می دهند
دانشکده ی سلامت هاروارد 11 غذا که کلسترول خون را کاهش می دهند معرفی کرده است:
1. جو
2. جو و غلات
3. لوبیا
4. بادمجان
5. بامیه
6. آجیل
7. روغن گیاهی (کلزا، آفتابگردان)
8. میوه ها (مخصوصا سیب، انگور، توت فرنگی و مرکبات)
9. سویا
10. ماهی های چرب (به خصوص ماهی قزل آلا، ماهی تن و ساردین)
11. غذاهای غنی از فیبر
اضافه کردن این مواد به رژیم غذایی باعث تعادل سطح کلسترول می شود.
همان گزارش همچنین لیست غذاهایی که برای کلسترول، بد هستند را منتشر کرده است که شامل موارد زیر است:
1. گوشت قرمز
2. لبنیات پر چرب
3. مارگارین
حتما بخوانید: غذاهای ضد کلسترول و چربی خون بالا
4. روغن هیدروژنه
5. محصولات پخته شده
سطوح و محدوده چربی خون چیست
در بزرگسالان، میزان کلسترول کمتر از 200 میلی گرم در دسی لیتر (mg / dL) سالم است.
- کلسترول بین 200 و 239 میلی گرم در دسی لیتر نزدیک به نقطه ی خطر است.
- کلسترول 240 میلی گرم در دسی لیتر و بالاتر خطرناک است.
سطح لیپوپروتئین کم چگالی (LDL) باید کمتر از 100 میلی گرم در دسی لیتر باشد.
100.129 میلی گرم در دسی لیتر برای افراد سالم قابل قبول است، اما برای افرادی با ناراحتی قلبی نگران کننده است.
- 130.159 میلی گرم در دسی لیتر نزدیک به نقطه خطر است.
- 160.189 میلی گرم در دسی لیتر بالا است.
- 190 میلی گرم در دسی لیتر یا بالاتر بسیار خطرناک است.
سطح لیپوپروتئین پر چگالی باید بالاتر باشد. میزان مطلوب لیپوپروتئین کم چگالی 60 میلی گرم / دسی لیتر یا بالاتر است.
- و کمتر از 40 میلی گرم در دسی لیتر یک عامل خطر برای بیماران قلبی است.
- و کمتر از 41 میلی گرم/دسی لیتر تا 59 میلی گرم/ دسی لیتر بسیار کم است.
جلوگیری از بالا رفتن کلسترول خون
افرادی که می خواهند کلسترول را کاهش داده یا آن را متعادل کنند می توانند یکی از روش های زیر را اتخاذ کنند.
1. یک رژیم غذایی برای سلامت قلب
2. ورزش منظم
3. دوری از سیگار
4. وزن متعادل
این اقدامات خطر ابتلا به بیماری قلبی عروقی و حمله قلبی را کاهش می دهد.
از سال 2013، دستورالعمل های کاهش یا جلوگیری از کلسترول بالا بر شیوه زندگی، حتی در سن جوانی تمرکز کرده اند. از سال 2018، دستورالعمل های جدید منتشر شده در مجله آمریکایی قلب و عروق از پزشکان خواسته است که در مورد عوامل خطرناک زیر به مردم هشدار دهند:
1. سابقه خانوادگی و قومیت
2. شرایط خاص که خطر کلسترول بالا را افزایش می دهند: نارسایی مزمن کلیه یا التهاب حاد.
توجه به این عوامل باعث درمان بهتر و پیشگیری از کلسترول بالا خواهد شد.
حتما بخوانید: چربی خون بالا در کودکان
درمان کلسترول بالا
روش های درمان کلسترول بالا عبارتند از:
1. کاهش چربی خون
برای یک شخص با سطح کلسترول بالا روش درمانی بستگی به سطح کلسترول و دیگر عوامل خطر دارد.
درمان معمولا با رژیم غذایی و ورزش شروع می شود، اما افرادی که در معرض حمله قلبی هستند باید استاتین یا داروهای دیگر مصرف کنند.
استاتین داروی اصلی کاهش کلسترول است. استاتین های موجود در ایالات متحده عبارتند از:
- آتورواستاتین (نام تجاری لیپیتور)
- فلوواستاتین (لسکول)
- لووستاتین (مواکور)
- پراواستاتین (پراوچول)
- کلسیم رزوواستاتین (کرستور)
- سیمواستاتین (زوکور )
پزشک ممکن است داروی دیگری غیر از استاتین نیز تجویز کند:
- مهار کننده جذب کلسترول انتخابی
- رزین ها
- فیبرها
- نیاسین
در سال 2017، محققان اظهار داشتند که یک داروی جدید به نام ازتیمایب، می تواند به طور قابل توجهی خطر ابتلا به بیماری قلبی عروقی را در افراد مستعد کاهش دهد. ازتیمایب با کاهش جذب کلسترول در روده، چربی را کاهش می دهد. محققان همچنین داروی جدیدی معرفی کرده اند: مبدل پرو پروتئین آنزیم (subtilisin / kexin PCSK9). شواهدی وجود دارد که این داروها در کاهش میزان کلسترول موثر است، به ویژه هنگامی که با ازتیمایب مصرف شود.
در سال 2018، روش های جدیدی بسته به ریسک فرد معرفی شده است. اگر یک فرد دچار حمله ی قلبی باشد، پزشک ممکن است ازتیمایب و استاتین تجویز کند. برای کسانی که در معرض خطر بسیار بالایی هستند، استفاده از مهار کننده PCSK9 نیز توصیه می شود. با این حال، مهار کننده های PCSK9 گران بوده و شرکت های بیمه ممکن است هزینه آن ها را پوشش ندهند. به همین دلیل، تنها برای افرادی با ریسک بسیار بالا تجویز می شود.
ایمنی استاتین
مصرف داروی استاتین بحث برانگیز است زیرا ممکن است مانند سایر داروها عوارض جانبی داشته باشد.
عوارض جانبی استاتین:
- میوپاتی ناشی از مصرف استاتین (ضعف عضلانی)
- خستگی
- خطر دیابت و عوارض دیابت، هرچند هنوز تایید نشده است.
نباید بدون مشورت با پزشک مصرف استاتین را متوقف کنید، زیرا خطر ابتلا به بیماری قلبی عروقی را افزایش می دهد.
حتما بخوانید: قرص آتورواستاتین برای چیست
توصیه های پزشکی:
- تغییر دارو
- تلاش برای کاهش کلسترول از طریق تغییر شیوه زندگی
عوارض کلسترول بالا
در گذشته، مردم در نظر داشتند که سطح کلسترول را تا 100 میلی گرم/ دسی لیتر کاهش دهند اما امروزه هدف چنین نیست. آزمایشات بالینی، تصادفی و کنترل شده، شواهد کافی برای تایید یک درمان خاص ارائه نکرده اند. با این حال، بعضی از پزشکان هنوز هم به دنبال نشانه هایی برای درمان هستند.
خطر حمله قلبی در یک دوره ی 10 ساله
سطح کلسترول نقش زیادی در خطر حمله ی قلبی در طی 10 سال آینده دارد. موسسه ملی قلب، ریه و خون، یک برنامه ی آنلاین برای ارزیابی خطر قلبی عروقی ارائه داده است. بر اساس نتایج مطالعات، عوامل زیر خطر را افزایش می دهند:
- سن
- جنسیت
- سطح کلسترول
- سیگار کشیدن
- فشار خون
دستورالعمل های منتشر شده در سال 2018 این محاسبه و ابزار ضروری برای ارزیابی سطح کلسترول و خطر آنها را در نظر می گیرند.
سخن آخر
کلسترول، ماده روغنی بر پایه آب است و برای همین با خون ترکیب نمی شود. کلسترول 2 نوع دارد: کلسترول بد، کلسترول خوب. چربی اشباع شده و ژنتیک از دلایل کلسترول بالا می باشد. ورزش مانع از کلسترول بالا می شود . کلسترول برای بدن ضروری می باشد و در هضم غذا و تولید ویتامین D نقش دارد. اما اگر میزان کلسترول بالا رود، خطر ابتلا به حمله قلبی افزایش می یابد. دلایل و علائم کلسترول بالا
مقالات مرتبط:
برای کاهش سریع چربی خون چه بخوریم