طیف گسترده ای از علائم می تواند نشان دهنده گردش خون ضعیف باشد. این علائم می توانند کیفیت زندگی فرد را تحت تاثیر قرار بدهند و حتی ممکن است باعث عوارض جدی شود.
علائم شایع گردش خون ضعیف
- بی حسی و سوزن سوزن شدن در دست و پا
- سردی دست ها و پاها
- ورم روی پا، مچ پا و ساق پا
- از دست دادن حافظه و مشکل تمرکز
- مشکلات گوارش
- خستگی
- گرفتگی در مفاصل و عضلات
- تغییر رنگ پوست
- زخم در پاها
- رگ های واریسی
بهترین درمان برای گردش خون ضعیف، به علت آن بستگی دارد. و اغلب دلیل اصلی آن مشکلات در شریان ها یا رگ ها است.
علائم گردش خون ضعیف
علائم گردش خون ضعیف ممکن است آشکار نباشد. اما، چه این علائم مشخص باشد یا نه، ضعف گردش خون می تواند خطرناک باشد. در ادامه علائم شایع گردش خون ضعیف را توضیح می دهیم. در صورت مشاهده هر یک از این علائم به پزشک مراجعه کنید.
1. بی حسی و سوزن سوزن شدن اندام ها
یکی از رایج ترین علائم گردش خون ضعیف بی حسی و سوزن سوزن شدن در دست ها و پاها است. وقتی چیزی جریان گردش خون را متوقف می کنند و خون نمی تواند در مقدار کافی به اندام ها برسد، ممکن است فرد احساس سوزن سوزن شدن در آنها کند.
2. سردی دست و پا
کاهش جریان خون می تواند باعث شود دست و پاها سردتر از بقیه بدن شود. وقتی خون نمی تواند به میزان سالم جریان پیدا کند، ممکن است منجر به نوسانات دما در پوست و اعصاب منتهی با دست و پا شود.
3. تورم در اندام تحتانی
گردش خون ضعیف می تواند باعث جریان خون ضعیف در نواحی خاصی از بدن شود. به این حالت "اِدِم" یا ورم می گویند و اغلب در روی پا، مچ پا و ساق ها ایجاد می شود. تورم همچنین ممکن است نشانه نارسایی قلبی باشد. این بیماری ممکن است زمانی رخ بدهد که قلب قادر به گردش خون کافی در بدن نباشد. تورم در اندام پایینی می توانی زمان ایجاد شود که خون در این نواحی جمع شود. ایجاد فشار، باعث می شود مایعات از رگ های خونی به بافت های اطراف رانده شوند.
علائم اِدِم عبارتند از:
- سنگینی و تورم
- پوست سفت و گرم
- خشکی مفاصل
- درد در مناطق آسیب دیده
بعضی از افراد نیز بخاطر استفاده از جواهرات و لباس های تنگ دچار این مسئله می شوند. اگر فردی که دچار ورم شده است، به ناحیه درگیر شده فشار وارد کند، ممکن است گودی بر روی پوست متورم باقی بماند. همچنین هنگامی که مایعات حاوی پروتئین در شکم جمع می شوند، به آن آسیت یا آب آوردگی شکم گفته می شوند. مشکلات گردش خون و سیروز کبدی می تواند دلیل این بیماری باشد.
4. اختلال عملکرد شناختی
گردش خون ضعیف می تواند بر عملکرد مغز تاثیر گذار باشد و منجر به از دست رفتن حافظه و تمرکز گردد. این مسئله و سایر مشکلات شناختی می توانند ناشی از این موارد باشد:
- کاهش جریان خون به مغز
- کاهش مقدار خون پمپ شده در بدن
- تغییرات خاص فشار خون
5. مشکلات گوارشی
هضم به جریان خون بستگی دارد، جریان خون ضعیف ممکن است با چربی جمع شده در دیواره رگ های خونی شکم مرتبط باشد. مشکلات گوارشی مربوط به کاهش جریان خون عبارتند از:
- درد شکم
- اسهال
- مدفوع خونی، یبوست و گرفتگی.
6. خستگی
جریان خون ضعیف سطح انرژی را پایین می آورد و می تواند باعث ایجاد خستگی شود. همچنین، هنگامی که گردش خون ضعیف باشد کار پمپ کردن خون توسط قلب سخت تر می شود و این حالت می تواند منجر به خستگی شود.
7. درد مفاصل و گرفتگی عضلات
گردش خون ضعیف می تواند باعث درد در پاها، دست ها و بازوها شود. دست و پاهای سرد ممکن است دچار درد و لرز بشود، مخصوصاً وقتی که شروع به گرم شدن می کنند و جریان خون باز می گردد. گردش خون ضعیف در پاها و دست ها می تواند باعث درد و گرفتگی ماهیچه ها در این نواحی شود. این نوع درد در پاها اغلب بعد از نشستن و ایستادن به مدت طولانی بدتر می شود. همچنین، وقتی گردش خون به درستی انجام نمی شود، اکسیژن و مواد غذایی نمی تواند به طور موثری به بافت ها برسند و منجر به سفتی و گرفتگی می شود.
8. رنگ پوست تغییر می کند
هنگامی که مقدار کافی خون به بافت های بدن نرسد، احتمالاً پوست رنگ پریده یا آبی به نظر برسد. اگر خون از مویرگ ها نشت کند، این مناطق ممکن است به رنگ بنفش دیده شوند. نواحی زیر می تواند دچار تغییر رنگ شوند:
- بینی
- لب ها
- گوش ها
- نوک سینه ها
- دست ها
- پاها
9. زخم پا
گردش خون ضعیف روی توانایی بدن برای بهبود خود تاثیر می گذارد، این مسئله ممکن است موجب به ایجاد زخم در پاها شود. همچنین زخم ها زمانی ایجاد می شوند که خون در رگ های پا جمع می شود، که باعث ایجاد تورم در زیر پوست خواهد شد.
10. واریس
گردش خون ضعیف باعث می شود رگ های واریس قابل رویت شوند. واریس بازگشت خون به قلب را سخت تر می کند. همچنین می تواند باعث علائم زیر شود:
- سنگینی در پاها
- درد در پاها
- خارش
- تورم
- رگ هایی که به نظر می رسد گره خورده اند
واریس در افرادی که برای مدت طولانی می ایستند شایع است.
دلایل واریس چیست؟
بیماری های مختلفی می تواند باعث گردش خون ضعیف شود
1. آترواسکلروز
آترواسکلروز یکی از شایع ترین دلایل گردش خون ضعیف است. این حالت هنگامی اتفاق می افتد که پلاک ها در رگ های خونی به خصوص در عروق خونی ایجاد شود. این تجمع در نهایت شریان ها را باریک و تنگ می کند و منجر به محدود شدن جریان خون می شود. آترواسکلروز معمولاً بر شریان های مغز، قلب، پاها و بازوها تاثیر می گذارد. زمانی که آترواسکلروز در اندام های فوقانی و تحتانی ایجاد شود، به آن بیماری شریان محیطی (PAD) می گویند.
2. دیابت قندی
دیابت می تواند باعث مشکلات گردش خون و بیماری های مرتبط مثل PAD شود. با گذشت زمان، سطح بالای گلوکز خون می تواند به عروق خونی آسیب برساند و باعث ایجاد پلاک شود. لازم است که افراد مبتلا به دیابت، به طور صحیح میزان قند خون، فشار خون و کلسترول را برای جریان خون سالم کنترل کنند. دیابت می تواند باعث آسیب عصبی شود و سطح بالای گلوکز ممکن است منجر به بیماری ای شود که نورپاتی دیابتی نامیده می شود. این بیماری می تواند بر فشار خون و ضربان قلب فرد تاثیر بگذارد.
3. لخته شدن خون
لخته شدن می تواند خون موجود در اندام ها یا بافت ها را محدود کند. در برخی موارد، لخته به طور کامل جریان خون را مسدود می کند. لخته خون می تواند دردناک باشد و اگر شروع به جابجا شدن کند ممکن است مشکلات جدی به دنبال داشته باشد، مانند:
- حمله قلبی
- سکته مغزی
- آمبولی در شریان ریوی که به ریه آسیب می زند
لخته های خون می تواند هر جایی از بدن گسترش یابد و منجر به مشکلات گردش خون شود. با این حال در صورت مراجعه زودهنگام به پزشک، درمان می تواند موفقیت آمیز باشد.
4. داشتن اضافه وزن
وزن اضافی بار بدن را بیشتر می کند، به خصوص اگر شخص زمان زیادی بایستد یا بنشیند. اضافه وزن همچنین خطر بروز فشار خون و واریس را افزایش می دهد.
5. بیماری یا پدیده رینور
این بیماری باعث تنگ شدن رگ های خونی می شود. رگ های باریک شده و جریان خون محدود می تواند باعث بی حسی، سوزن سوزن شدن و سردی دست و پا شود این اثرات ممکن است با گذشت زمان شدیدتر شود.
6. مصرف دخانیات
مصرف دخانیات باعث افزایش احتمال گردش خون ضعیف می شود. همچنین با جریان خون تداخل می کند، به دیواره رگ ها آسیب می زند و باعث ایجاد پلاک در رگ ها می شود. این موارد خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی، سکته مغزی و حملات قلبی را افزایش می دهد.
تشخیص و درمان گردش خون ضعیف
پزشک هنگام تشخیص گردش خون ضعیف، سابقه پزشکی فرد را در نظر می گیرد. گردش خون ضعیف با طیفی از بیماری ها همراه است. قبل از تشخیص، پزشک این موارد را در فرد بررسی می کند:
- علائم
- عوامل خطر
- هر بیماری مرتبط
- سابقه پزشکی خانواده
- نتایج معاینه فیزیکی
سپس پزشک آزمایشاتی تجویز می کند که شامل این موارد است:
- آزمایش قند خون برای دیابت
- آزمایش خون برای تشخیص بیماری التهابی
- سونوگرافی یا تصویر برداری CT برای بررسی رگ های خونی و لخته ها
- شاخص مچ پایی- بازویی برای چک کردن PAD
درمان گردش خون ضعیف
درمان گردش خون ضعیف، به علت آن بستگی دارد. تغییر در سبک زندگی نیز می تواند موثر باشد:
- ترک سیگار
- کاهش وزن
- داشتن رژیم غذایی سالم
- پوشیدن جوراب ساق بلند می تواند به کنترل درد و تورم در پا کمک کند. برخی افراد نیز برنامه های ورزشی را برای بهبود گردش خون دنبال می کنند.
نتیجه گیری
بیماری هایی که باعث گردش خون ضعیف می شوند، هر چه زودتر تشخیص داده شوند، زودتر درمان می شوند. اگر فردی تحت درمان قرار نگیرد، ممکن است به عوارض خطرناکی مانند: لخته شدن خون و زخم های پوستی آلوده دچار شود. برخی افراد مجبور به قطع عضو می شوند. لازم است علائم گردش خون ضعیف را به پزشک اطلاع بدهید، درمان مناسب را دریافت کنید و دنبال کردن سبک زندگی سالم نیز ضروری است.
منبع: medicalnewstoday