روماتیسم ستون فقرات [اسپوندیلیت آنکیلوزان]، علت و درمان خانگی آن

روماتیسم ستون فقرات یا اسپوندیلیت آنکیلوزان بیماری التهابی است که به مرور زمان می تواند باعث جوش خوردن و اتصال بعضی  از استخوان های ستون فقرات (مهره ها) شود در این مطلب آموزشی پزشکی در سلام دنیا همه چیز درباره روماتیسم ستون فقرات (اسپوندیلیت انکیلوزان) علائم، چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد، عوامل خطر، عوارض، تشخیص، تست های آزمایشگاهی، داروها، درمان، درمان خانگی صحبت خواهیم کرد، لطفا با ما همراه شوید.

روماتیسم ستون فقرات (اسپوندیلیت آنکیلوزان) چیست 

اسپوندیلیت آنکیلوزان بیماری التهابی است که به مرور زمان می تواند باعث جوش خوردن و اتصال بعضی  از استخوان های ستون فقرات (مهره ها) شود. این جوش خوردن ستون فقرات، انعطاف پذیری ان ها را کمتر می کند و می تواند منجر به  خمیده شدن آن ها به سمت جلو شود. اگر دنده ها تحت تأثیر قرار گیرند، تنفس عمیق شما را دشوار می کند.

• مردان بیشتر از زنان دچار اسپوندیلیت آنکیلوزان یا روماتیسم ستون فقرات می شوند. علائم و نشانه های این بیماری معمولا در اوایل بزرگسالی شروع می شود. التهاب همچنین می تواند در سایر قسمت های بدن  معمولاً چشم ها رخ دهد.
• هیچ درمانی برای روماتیسم ستون فقرات (اسپوندیلیت انکیلوزان) وجود ندارد، اما درمان‌ها معمولا علائم را کاهش می دهند و احتمالاً پیشرفت بیماری را کند می کنند.

علائم روماتیسم ستون فقرات در زنان و مردان

علائم و نشانه های اولیه اسپوندیلیت آنکیلوزان ممکن است شامل درد در ناحیه کمر و باسن باشد، به خصوص در صبح و بعد از دوره های که تحرک ندارید. گردن درد و خستگی نیز شایع است. با گذشت زمان، علائم ممکن است بدتر شود، بهبود یابد یا در فواصل نامنظم متوقف شود.

علائم اولیه اسپوندیلیت آنکیلوزان

در زمان بروز التهاب در ستون فقرات، مهره های ستون فقرات متورم، سفت و دردناک می شوند. این علائم به ویژه در بیماری مفصل ساکروایلیاک رخ می دهد ،جایی که ستون فقرات به استخوان لگن متصل می شود.طبق گفته انجمن اسپوندیلیت آمریکا (SAA) علائم اسپوندیلیت آنکیلوزان معمولا در نوجوانان یا اوایل بزرگسالی ظاهر می شود. اگرچه اسپوندیلیت آنکیلوزان بیماری مزمنی است،اما علائم بسته به میزان فعل و انفعالات التهابی، ممکن است ظاهر شوند و از بین بروند. در ادامه علائمی برای اسپوندیلیت آنکیلوزان وجود دارد که ممکن است متوجه آنها شوید.

حتما بخوانید: روماتیسم مفصلی چیست

• درد و سفتی مزمن در قسمت تحتانی کمر، باسن و لگن، که به آرامی طی چند هفته یا چند ماه ایجاد می‌شود
• درد احتمالی در لگن، زانو، مچ پا و دست
• تحرک و انعطاف پذیری محدود ستون فقرات
• محدودیت اتساع قفسه سینه
• درد و سفتی که هنگام غیر فعال بودن بدتر می شود و با حرکت کردن بهبود می یابد
• کمردرد در طول شب یا صبح زود
• سفتی عضلات در  هنگام صبح
• خستگی

قسمت هایی از بدن که بیشتر تحت تأثیر قرار می گیرند عبارتند از:

• مفصل بین پایه ستون فقرات و لگن
• مهره ها در قسمت پایین کمر
• مکان هایی که تاندون ها و رباط ها به استخوان ها می چسبند، عمدتا در ستون فقرات، اما گاهی اوقات در امتداد پشت پاشنه پا
• غضروف بین استخوان سینه و دنده ها
• مفاصل لگن و شانه

نحوه پیشرفت اسپوندیلیت آنکیلوزان

التهاب سیستمیک در سراسر بدن می تواند در طول زمان منجر به علائم بیشتر یا وخیم تر شود، مانند:

• درد مفاصل به غیر از ستون فقرات: انواع دیگر اسپوندیلوآرتریت نیز  ممکن است رخ دهد، مانند اسپوندیلوآرتریت محیطی، که بازوها و پاها را تحت تاثیر قرار می دهد. سایر مفاصلی که تحت تاثیر قرار می دهدشامل شانه ها، دنده ها، باسن، زانوها و پاها هستند.
• محدودیت در تحرک: درد مفاصل و سفتی در پاها و ستون فقرات می تواند حرکت را دشوار کند. مشکلات پا و تغییرات در پاشنه نیز ممکن است بر تحرک فرد اثر بگذارد.
• افزایش خطر سایر بیماری‌های التهابی: به گفته دکتر پاتل، افراد مبتلا به اسپوندیلیت آنکیلوزان در معرض خطر بیماری قلبی، سکته مغزی، التهاب چشم (یووئیت) یا بیماری التهابی روده قرار دارند. در واقع، طبق گفته SAA، حدود یک سوم افراد مبتلا به اسپوندیلیت آنکیلوزان حداقل یک بار دچار التهاب چشم می شوند.
• انکیلوز یا همجوشی ستون فقرات: همانطور که از نام آن پیداست، این وضعیت زمانی رخ می دهد که مهره‌های ستون فقرات باهم ادغام می شوند و ستون فقرات سفت، انعطاف‌ناپذیر و به سختی حرکت می‌کند. دکتر پروتوپسالتیس می گوید: «درد فروکش می کند و مفاصل شکننده می شوند، یا بیماری کلسیفیکاسیون رخ می دهد و مفاصل باهم ادغام می شوند. "در این شرایط ممکن است درد کمی در مفاصل داشته باشید، اما حالا مفصلی دارید که دیگر حرکت نمی کند."

حتما بخوانید: 20 درمان خانگی روماتیسم مفصلی گیاهی

چه زمانی باید برای روماتیسم ستون فقرات به پزشک مراجعه کرد

اگر  کمردردی دارید که، در صبح بدتر می شود یا در نیمه  شب شما را از خواب بیدار می کند، سریعا به پزشک مراجعه کنید؛ به خصوص اگر این درد با ورزش بهبود یافته و با استراحت بدتر می شود. اگر  چشم شما شدیدا قرمز است یا حساسیت شدید به نور یا تاری دید دارید؛ سریعا به متخصص چشم مراجعه کنید.

اسپوندیلیت آنکیلوزان هیچ علائم مشخصی ندارد، اگرچه به نظر می رسد عوامل ژنتیکی در آن دخیل باشند. به ویژه، افرادی که دارای ژنی به نام HLA-B27 هستند، در معرض خطر ابتلا به اسپوندیلیت آنکیلوزان هستند. با این حال، تنها برخی از افراد دارای این ژن به این بیماری مبتلا می شوند.

عوامل خطر روماتیسم ستون فقرات

مردان بیشتر از زنان در معرض ابتلا به اسپوندیلیت آنکیلوزان هستند. به طور کلی این بیماری در اواخر نوجوانی یا اوایل بزرگسالی رخ می دهد. اکثر افرادی که مبتلا به اسپوندیلیت آنکیلوزان هستند دارای ژن HLA-B27 هستند. اما بسیاری از افرادی که این ژن را دارند هرگز دچار اسپوندیلیت آنکیلوزان نمی شوند.

عوارض روماتیسم ستون فقرات

در اسپوندیلیت آنکیلوزان شدید، استخوان جدید به عنوان بخشی از تلاش بدن برای التیام تشکیل می شود. این استخوان جدید به تدریج شکاف بین مهره ها را پر می کند و در نهایت بخش هایی از مهره ها را به هم می چسباند. آن قسمت های ستون فقرات سفت و غیر قابل انعطاف می شوند. فیوژن همچنین می تواند قفسه سینه را سفت کند و ظرفیت و عملکرد ریه را محدود کند.

سایر عوارض ممکن است شامل موارد زیر باشد:

التهاب چشم (یووئیت): یکی ازرایج ترین  علائم در این بیماری  یوئیت است.  یعنی می توان گفت شایع ترین عوارض اسپوندیلیت آنکیلوزان التهاب چشم است. یووئیت می تواند باعث درد چشم ، حساسیت به نور و تاری دید شود. در صورت بروز این علائم سریعا به پزشک مراجعه کنید.

شکستگی های فشاری: در مراحل اولیه این بیماری استخوان های برخی افراد ضعیف می شود. مهره های ضعیف می توانند مچاله شوند و شدت حالت خمیده را افزایش دهند. شکستگی مهره ها می تواند به طناب نخاعی و اعصابی که از ستون فقرات عبور می کنند فشار وارد کند و احتمالاً به آن آسیب  جدی وارد کند.
مشکلات قلبی: اسپوندیلیت آنکیلوزان می تواند باعث ایجاد مشکلاتی در آئورت، بزرگترین شریان بدن شود. آئورت ملتهب می تواند به حدی بزرگ شود که شکل دریچه آئورت قلب را تغییر دهد که عملکرد آن را مختل می کند. التهاب مرتبط با اسپوندیلیت آنکیلوزان خطر ابتلا به بیماری قلبی را به طور کلی افزایش می دهد.

تشخیص روماتیسم ستون فقرات

در طول معاینه فیزیکی، پزشک  شما ممکن است از شما بخواهد که در جهات مختلف خم شوید تا دامنه حرکتی ستون فقرات خود را آزمایش کنید. پزشک شما ممکن است سعی کند درد شما را با فشار دادن بر روی بخش های خاصی از لگن یا با حرکت دادن پاهای شما به یک موقعیت خاص بسنجد. همچنین ممکن است از شما خواسته شود که یک نفس عمیق بکشید تا ببینید آیا در قفسه سینه خود مشکل دارید یا خیر.

• اشعه ایکس به پزشکان اجازه می دهد تا تغییرات مفاصل و استخوان ها را بررسی کنند، اگرچه علائم قابل مشاهده اسپوندیلیت آنکیلوزان ممکن است در اوایل بیماری مشهود نباشد.
• MRI از امواج رادیویی و یک میدان مغناطیسی قوی برای ارائه تصاویر دقیق تر از استخوان ها و بافت های نرم استفاده می کند. اسکن های MRI می توانند شواهدی از اسپوندیلیت آنکیلوزان را در مراحل اولیه بیماری نشان دهند، اما بسیار گران هستند.

تست های آزمایشگاهی روماتیسم ستون فقرات

• هیچ آزمایش آزمایشگاهی خاصی برای شناسایی اسپوندیلیت آنکیلوزان وجود ندارد. برخی از آزمایش‌های خون می‌توانند نشانگرهای التهاب را بررسی کنند، اما التهاب می‌تواند ناشی از بسیاری از مشکلات سلامتی باشد.
• خون می تواند برای ژن HLA-B27 آزمایش شود. اما بسیاری از افرادی که آن ژن را دارند به اسپوندیلیت آنکیلوزان مبتلا نیستند و افراد بدون داشتن ژن ممکن است به این بیماری مبتلا شوند.

درمان روماتیسم ستون فقرات

هدف از درمان، تسکین درد و جلوگیری یا به تاخیر انداختن عوارض و تغییر شکل ستون فقرات است. درمان اسپوندیلیت آنکیلوزان قبل از ایجاد آسیب غیرقابل برگشت بیماری بسیار موفق است.

داروها اسپوندیلیت آنکیلوزان

داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) - مانند ناپروکسن (Aleve، Naprosyn، ) و ایبوپروفن (Advil، Motrin IB، د) - داروهایی هستند که پزشکان معمولاً برای درمان اسپوندیلیت آنکیلوزان استفاده می‌کنند. این داروها می توانند التهاب، درد را تسکین دهند، اما ممکن است باعث خونریزی دستگاه گوارش نیز شوند.

حتما بخوانید: قرص ناپروکسن برای چیست

اگر NSAID ها مفید نباشند، پزشک ممکن است شروع یک مسدودکننده فاکتور نکروز تومور (TNF) یا مهارکننده اینترلوکین 17 (IL-17) را پیشنهاد کند. این داروها زیر پوست یا از طریق یک خط داخل وریدی تزریق می شوند. این نوع داروها می توانند سل درمان نشده را دوباره فعال کنند و شما را مستعد ابتلا به عفونت کنند.

نمونه هایی از مسدود کننده های TNF عبارتند از:

• Adalimumab (Humira)
• Certolizumab pegol (Cimzia)
• اتانرسپت (انبرل)
• گلیموماب (سیمپونی)
• اینفلیکسیماب (رمیکید)
• مهارکننده‌های IL-17 که برای درمان اسپوندیلیت آنکیلوزان استفاده می‌شوند عبارتند از secukinumab (Cosentyx) و ixekizumab (Taltz).

درمان اسپوندیلیت آنکیلوزان با فیزیوتراپی

فیزیوتراپی بخش مهمی از درمان است و می‌تواند مزایای متعددی از تسکین درد گرفته تا افزایش قدرت و انعطاف‌پذیری را به همراه داشته باشد. یک فیزیوتراپیست می تواند تمرینات خاصی را برای نیازهای شما طراحی کند. برای کمک به حفظ وضعیت بدنی خوب، ممکن است به شما آموزش داده شود:

• حرکات دامنه حرکتی و کششی
• تمرینات تقویتی برای عضلات شکم و پشت
• وضعیت خواب و راه رفتن مناسب

عمل جراحي اسپوندیلیت آنکیلوزان

اکثر افراد مبتلا به اسپوندیلیت آنکیلوزان نیازی به جراحی ندارند. اگر درد شدید دارید یا اگر مفصل ران به حدی آسیب دیده است که نیاز به تعویض دارد، ممکن است جراحی توصیه شود.

کمردرد ناشی از روماتیسم ستون فقرات 

کمردرد هر ساله میلیون ها نفر را تحت تاثیر قرار می دهد، کمردرد می تواند به دلایل مختلفی ایجاد شود. در صورتی که کمردرد شما مدام عود می کند، این فقط مربوط به استفاده از خوشخواب بد و نامناسب نیست، ممکن است وقت آن رسیده باشد که علت کمردرد خود را جدی تر بررسی کنید. یکی از دلایل احتمالی کمردرد اسپوندیلیت آنکیلوزان (AS) یا روماتیسم ستون فقرات است، اسپوندیلیت آنکیلوزان نوعی آرتریت التهابی است که باعث درد و سفتی در ستون فقرات می‌شود. به گفته کالج روماتولوژی آمریکا، این شایع‌ترین نوع آرتریت مرتبط با اسپوندیلوارتریت است که باعث التهاب در قسمت اتصال رباط‌ها و تاندون‌ها به استخوان‌ها می‌شود.

حتما بخوانید: خواص روغن سیاه دانه برای درد مفاصل و کمرد درد

درمان کمردرد التهابی ناشی از اسپوندیلیت آنکیلوزان

اسپوندیلیت آنکیلوزان هیچ درمانی ندارد، اما درمان های دارویی می تواند به مدیریت علائم و جلوگیری از بدتر شدن بیماری کمک کند.هرچه زودتر این وضعیت تشخیص داده شود، می توانید بیماری را  بهتر درمان کنید و پیشرفت آن را کاهش دهید. به گفته دکتر پاتل: «با ترکیبی از مصرف داروها و تغییرات در شیوه زندگی، می توان درد و سفتی را تسکین داد، و پیشرفت بیماری آرتریت را بهبود ببخشید».

درمان خانگی روماتیسم ستون فقرات

انتخاب سبک زندگی همچنین می تواند به مدیریت اسپوندیلیت آنکیلوزان کمک کند.

• فعال بمانید: ورزش می تواند به کاهش درد، حفظ انعطاف پذیری و بهبود وضعیت بدن کمک کند.
• سیگار نکشید: اگر سیگار می کشید، آن را ترک کنید. سیگار به طور کلی برای سلامتی شما مضر است، اما برای افراد مبتلا به اسپوندیلیت آنکیلوزان، از جمله اختلال بیشتر در تنفس، مشکلات بیشتری ایجاد می کند.
• وضعیت بدنی خوب را تمرین کنید: تمرین ایستادن مستقیم در مقابل آینه می تواند به شما کمک کند از برخی از مشکلات مرتبط با اسپوندیلیت آنکیلوزان جلوگیری کنید.

زندگی با روماتیسم ستون فقرات

روند بیماری شما می تواند در طول زمان تغییر کند و ممکن است دوره های دردناک و دوره هایی با درد کمتر در طول زندگی خود داشته باشید. اما اکثر مردم علیرغم تشخیص اسپوندیلیت آنکیلوزان می توانند زندگی خوبی داشته باشند. ممکن است ابتدا علائم خود را به پزشک خانواده خود اطلاع دهید. او ممکن است شما را به یک دکتر متخصص در اختلالات التهابی (روماتولوژیست) ارجاع دهد.

آنچه شما می توانید انجام دهید

فهرستی از موارد زیر تهیه کنید:

• علائم شما: از جمله علائمی که ممکن است به نظر بی ارتباط با دلیل قرار ملاقات و زمان شروع آنها باشد
• اطلاعات شخصی کلیدی: از جمله استرس های عمده، تغییرات اخیر زندگی و سابقه پزشکی خانوادگی
• تمام داروها: ویتامین ها و سایر مکمل هایی که مصرف می کنید و دوز آنها

سوالاتی که باید از پزشک خود بپرسید

در صورت امکان یکی از اعضای خانواده یا دوستان خود را همراه داشته باشید تا به شما کمک کند اطلاعاتی را که به شما داده شده به خاطر بسپارید. برای اسپوندیلیت آنکیلوزان، سوالات اساسی که باید از پزشک بپرسید عبارتند از:

• چه چیزی احتمالاً باعث علائم من می شود؟
• به غیر از محتمل ترین علت، دلایل احتمالی دیگری برای علائم من چیست؟
• به چه آزمایشاتی نیاز دارم؟
• آیا وضعیت من احتمالا موقتی است یا مزمن؟
• بهترین اقدام چیست؟
• جایگزین های رویکرد اولیه ای که پیشنهاد می کنید چیست؟
• من شرایط سلامتی دیگری دارم. چگونه می توانم آنها را با هم مدیریت کنم؟
• آیا محدودیت هایی وجود دارد که باید رعایت کنم؟
• آیا باید به متخصص مراجعه کنم؟
• آیا بروشور یا مواد چاپی دیگری وجود دارد که بتوانم داشته باشم؟ چه وب سایت هایی را پیشنهاد می کنید؟

سخن آخر

گاهی اوقات کمر دردها ناشی از مشکلات جدی و مزمنی هستند که نباید از کنار آنها بی تفاوت رد شد،چون در صورت تشخیص زودهنگام می توان از پیشرفت بیماری جلوگیری کرد.بیماری اسپوندیلیت آنکیلوزان که یک وضعیت التهابی است یکی از دلایل کمردرد مزمن محسوب می شود و با علائمی چون سفتی ستون فقرات و محدودیت حرکت همراه است. اگرچه این وضعیت درمانی ندارد اما با تشخیص به موقع می توانید شدت علائم و پیشرفت بیماری را کاهش دهید.

امیدواریم از مطلب اسپوندیلیت آنکیلوزان یا روماتیسم ستون فقرات که درباره عوامل خطر، عوارض، تشخیص، تست های آزمایشگاهی، داروها، درمان، درمان خانگی می باشد استفاده لازم را برده باشید.

مقالات مرتبط:

18 علت ایجاد قرمزی چشم و لکه های خون در چشم و درمان آن

درمان خانگی سیاتیک پا و کمر با روش های سریع و موثر در خانه