داشتن اطلاعات در مورد نشانه های مختلف آسم برای تشخیص مناسب ضروری است. آسم یک بیماری مزمن است. علائم آن با مواردی مانند تنگی نفس، احساس تنگی یا درد در قفسه سینه و سرفه غیرقابل کنترل یا خس خس سینه مشخص می شود. از آنجایی که این علائم ممکن است به علت سایر بیماری های تنفسی مانند عفونت تنفسی یا بیماری مزمن انسدادی ریوی (COPD) ایجاد شود، ضروری است که بیمار تحت معاینۀ فیزیکی برای تایید علت بیماری قرار گیرد. ما در این مقاله سلام دنیا، به بررسی اینکه علائم بیماری آسم چیست؛ علت، روش های تشخیص و درمان آسم و چه کسانی در معرض ابتلا به آسم هستند پرداختیم. با ما همراه باشید.
بیماری آسم چیست
آسم بیماری است که در آن راه های هوایی شما باریک و متورم می شوند. این امر خود می تواند مخاط اضافی را برای شما تولید کند. آسم تنفس را دشوار میکند و باعث سرفه، صدای سوت (خس خس سینه) در هنگام بازدم و تنگی نفس می شود. برای برخی از افراد، آسم یک مشکل جزئی به شمار می آید و برای برخی دیگر، آسم می تواند یک مشکل عمده که با فعالیت های روزانه تداخل دارد باشد. آسم می تواند منجر به حمله آسمی که تهدید کننده برای زندگی شما است شود. آسم قابل درمان نیست، اما علائم آن قابل کنترل میباشد. از آنجایی که آسم اغلب در طول زمان تغییر می کند، مهم است که با پزشک خود برای ردیابی علائم و نشانه ها و تنظیم درمان در صورت نیاز همکاری لازم را به عمل آورید.
علائم بیماری آسم
تست های آسمدکتر ویشال سگال می گوید: «بیمارانی که علائم آسم را نشان می دهند معمولا تحت آزمایش تست های عملکرد ریه برای ارزیابی جریان هوا در داخل و خارج از ریه در طول روند تنفس قرار می گیرند. پزشک ممکن است تست هایی نظیر اسپیرومتری یا پیک فلو را توصیه کند. تست عملکرد ریه به طور کلی قبل و بعد از تجویز یک داروی شناخته شده به عنوان برونکودیلاتور (که به باز کردن راه های هوایی کمک می کند)، انجام می شود. در صورتی که برونکودیلاتور به بهبود عملکرد ریه بیمار کمک کند و احتمالا بیمار دچار آسم می باشد». نشانه هایی وجود دارد که به عنوان یک هشدار از حملات آسم مطرح می شوند، اما علل قطعی هنوز شناسایی نشده اند. آسم یک بیماری مزمن است که باعث ایجاد اختلال در فعالیت های روزمره می شود، ایجاد مشکل برای کودکان در مدرسه یا بزرگسالان در محیط کار خود می کند و کیفیت کلی زندگی را کاهش می دهد. مزمن بودن آسم سبب می شود که بیمار نیاز طولانی مدت به کمک پزشکی در طول عمر خود داشته باشد.
حتما بخوانید: برای آسم چی بخوریم
علائم آسم از فردی به فرد دیگر متفاوت است. شما می توانید حملات آسم را به ندرت و در زمان‌های خاصی -مانند ورزش کردن تجربه کنید و یا نیز همیشه آن علائم را داشته باشید.
علائم و نشانه های آسم عبارتند از:
- تنگی نفس
- سفتی یا درد قفسه سینه
- خس خس سینه در هنگام بازدم ( این یکی از علائم شایع آسم در کودکان میباشد)
- مشکلات خواب ناشی از تنگی نفس، سرفه یا خس خس سینه
- حملاتی همچون سرفه یا خس خس سینه که توسط یک ویروس تنفسی، مانند سرماخوردگی یا آنفولانزا بدتر می شود
علائمی که نشان می دهد آسم شما احتمالاً در حال بدتر شدن است عبارتند از:
- علائم و نشانه های آسمی که بیشتر و آزاردهنده تر شده اند
- افزایش دشواری در تنفس که با دستگاهی به نام پیک فلومتر که برای بررسی عملکرد ریه های شما استفاده می شود اندازه گیری می شود
- نیاز به استفاده کردن بیشتر از یک استنشاق سریع تسکین دهنده
برای برخی از افراد، علائم و نشانه های آسم در شرایط خاصی بیشتر از قبل می شود:
- آسم ناشی از ورزش کردن، که ممکن است زمانی که هوا سرد و خشک است بدتر شود
- آسم شغلی که ناشی از محرک‌های محل کار مانند: بخارات شیمیایی، گازها یا گرد و غبار میشود
- آسم ناشی از آلرژی، که توسط مواد معلق در هوا، مانند گرده، هاگ‌های کپک، ضایعات سوسک، یا ذرات پوست و بزاق خشکی که توسط حیوانات خانگی ریخته میشود (شوره حیوانات خانگی) ایجاد میشود.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
به دنبال درمان اورژانسی باشید
حملات شدید آسم می توانند تهدید کننده زندگی باشند. با پزشک خود همکاری لازم را به عمل بیاورید تا دریابید که وقتی علائم و نشانه های شما بدتر می شود - و زمانی که به درمان اورژانسی نیاز دارید، چه کاری باید انجام دهید. علائم اورژانسی آسم عبارتند از:
- بدتر شدن سریع تنگی نفس یا خس خس سینه
- هیچ بهبودی حتی پس از استفاده از یک استنشاق سریع تسکین دهنده وجود نداشته باشد
- تنگی نفس حتی زمانی که حداقل فعالیت بدنی را انجام می دهید
در این موارد با پزشک خود تماس بگیرید.
علت بیماری آسم چیست
هنوز هم مشخص نیست که چرا برخی افراد به آسم مبتلا می شوند و برخی دیگر نه. احتمالاً این امر به دلیل ترکیبی از عوامل محیطی و ارثی (ژنتیکی) باشد.
عواملی که آسم را تحریک می کنند
قرار گرفتن در معرض محرک های مختلف و موادی که محرک آلرژی هستند (آلرژن ها) می توانند علائم و نشانه های آسم را تحریک کنند. محرک های آسم از فردی به فرد دیگر متفاوت است و می تواند شامل موارد زیر شود:
- آلرژن های موجود در هوا، مانند گرده، گرد و غبار، هاگ های کپک، شوره حیوانات خانگی یا ذرات ضایعات سوسک
- عفونت های تنفسی، مانند سرماخوردگی
- فعالیت بدنی
- هوای سرد
- آلاینده ها و محرک های هوا، مانند دود
- برخی داروها، از جمله مسدود کننده های بتا، آسپرین، و داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی، مانند ایبوپروفن (Advil، Motrin IB، دیگران) و ناپروکسن سدیم (Aleve)
- احساسات شدید و داشتن استرس
- سولفیت ها و مواد نگهدارنده اضافه شده به برخی از انواع غذاها و نوشیدنی ها از جمله میگو، میوه های خشک، سیب زمینی فرآوری شده، آبجو و شراب
- بیماری بازگشت اسید به مری (رفلاکس معده) (GERD)، وضعیتی که در آن اسیدهای معده به گلو شما برمی‌گردند.
عوامل خطرساز آسم
تصور میشود که تعدادی از عوامل ، شانس ابتلا به آسم را افزایش می‌دهند. این عوامل خود عبارتند از:
- داشتن یک خویشاوند خونی مبتلا به آسم، مانند والدین یا خواهر و برادر
- داشتن یک بیماری آلرژیک دیگر، مانند درماتیت آتوپیک - که باعث قرمزی و خارش پوست می شود - یا تب یونجه - که باعث آبریزش بینی، گرفتگی و خارش چشم می شود.
- داشتن اضافه وزن
- سیگاری بودن
- قرار گرفتن در معرض دود
- قرار گرفتن در معرض دود اگزوز یا سایر انواع آلودگی ها
- قرار گرفتن در معرض محرک های شغلی، مانند مواد شیمیایی مورد استفاده در کشاورزی، آرایشگری و تولیدات
عوارض آسم چیست
عوارض آسم عبارتند از:
- علائم و نشانه هایی که در خواب، کار و سایر فعالیت ها اختلال ایجاد می کنند.
- باریک شدن دائمی لوله‌هایی که هوا را به ریه‌ها و از آنها به بیرون می‌برند (لوله‌های برونش)، که بر میزان خوب بودن تنفس شما تأثیر خود را می‌گذارند
- مراجعه به اورژانس و بستری شدن در بیمارستان برای حملات شدید آسمی
- عوارض جانبی مصرف طولانی مدت برخی از داروهایی که برای تثبیت آسم شدید استفاده می شوند
- درمان های مناسب تفاوت زیادی را در پیشگیری از عوارض کوتاه مدت و طولانی مدت ناشی از آسم ایجاد می کنند
نحوه تشخیص آسم
1. معاینه فیزیکی
پزشک شما یک معاینه بدنی برای رد سایر شرایط احتمالی مانند عفونت تنفسی یا بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD) انجام خواهد داد. پزشک همچنین در مورد علائم و نشانه ها و سایر مشکلات سلامتی از شما سوالاتی می پرسد
آزمایشاتی برای ارزیابی عملکرد ریه
ممکن است پزشک برای تشخیص میزان ورود و خروج هوا به ریه موقع تنفس آزمایش‌های عملکرد ریه را انجام دهد. این آزمایشات ممکن است شامل موارد زیر باشد:
اسپیرومتری. این آزمایش با بررسی میزان هوای بازدم بعد از یک نفس عمیق و سرعت بازدم، انسداد لوله های برونش (نایژه) تخمین می زند.
حتما بخوانید: اسپیرومتری چیست
پیک فلومتری. پیک فلومتری یک دستگاه ساده است که میزان سختی تنفس را ارزیابی می کند. نتایج پیک فلومتری کمتر از حد معمول نشانه این است که ریه عملکرد خوبی ندارد و آسم شما ممکن است بدتر شود. پزشک به شما دستورالعمل هایی را در مورد نحوه ردیابی و مقابله با نتایج پیک فلومتری کم ارائه می دهد.
آزمایش‌های عملکرد ریه اغلب قبل و بعد از مصرف دارویی برای باز کردن مجرای تنفسی به نام برونکودیلاتور (brong-koh-DIE-lay-tur) مانند آلبوترول انجام میشود. اگر عملکرد ریه شما با استفاده از گشادکننده برونش بهبود پیدا کند، احتمالاً به آسم مبتلا هستید.
آزمایشات اضافی برای تشخیص آسم
سایر آزمایشات برای تشخیص آسم عبارتند از:
تست چالش متاکولین (MCT). متاکولین یک محرک شناخته شده برای بیماری آسم است. این محرک هنگام استنشاق، باعث می شود مجرای تنفسی شما کمی باریک شود.در صورتی که به متاکولین واکنش نشان دهید،احتمالاً به آسم مبتلا هستید.حتی در صورتی که تست اولیه عملکرد ریه شما نرمال هم باشد،بازهم این آزمایش ممکن است مورد استفاده قرار گیرد.
آزمایشات عکسبرداری. انجام عکسبرداری اشعه ایکس از قفسه سینه می تواند به شناسایی هر گونه ناهنجاری ساختاری یا بیماری (مانند عفونت) که می تواند باعث ایجاد یا تشدید مشکلات تنفسی شود کمک کند.
تست آلرژی. تست های آلرژی را می توان از طریق آزمایش پوست یا آزمایش خون انجام داد.نتایج آزمایشات به شما می گویند که آیا به حیوانات خانگی، گرد و غبار، کپک یا گرده گل آلرژی دارید یا خیر.اگر محرک های آلرژی شناسایی شوند، پزشک ممکن است واکسن های آلرژی را توصیه کند.
آزمایش اکسید نیتریک. این آزمایش میزان گاز اکسید نیتریک موجود در تنفس شما را اندازه گیری می کند. هنگامی که مجرای تنفسی شما چار التهاب می شود،که نشانه ای از آسم است، ممکن است سطح اکسید نیتریک بالاتر از حد طبیعی باشد.این آزمایش به طور گسترده در دسترس نیست.
ائوزینوفیل های خلط. این آزمایش گلبول‌های سفید خاصی (ائوزینوفیل‌ها) را در مخلوط بزاق و مخاط (خلط) که هنگام سرفه ترشح می‌کنید، بررسی میکند. ائوزینوفیل ها در زمان بروز علائم وجود دارند و زمانی که رنگ سرخ در رگ تزریق می شوند قابل مشاهده هستند.
تست تحریک ناشی از ورزش و آسم ناشی از سرما. در این آزمایشات، پزشک انسداد مجرای تنفسی شما را قبل و بعد از انجام فعالیت بدنی شدید یا چند بار تنفس هوای سرد اندازه گیری می کند.
طبقه بندی آسم
برای طبقه‌بندی شدت آسم، پزشک تعداد دفعات بروز علائم و نشانه‌ها و شدت آنها را در نظر می‌گیرد. پزشک شما همچنین نتایج معاینه فیزیکی و تست های تشخیصی را نیز مد نظر قرار می دهد. تعیین شدت آسم به پزشک برای انتخاب بهترین درمان کمک می کند. شدت آسم اغلب در طول زمان تغییر پیدا می کند و نیاز به تنظیم برنامه درمان دارد.
بیماری آسم به چهار دسته کلی طبقه بندی می شود:
| طبقه بندی آسم: | نشانه ها و علائم |
| آسم متناوب خفیف | علائم خفیف: علائم تا دو روز در هفته و تا دو شب در ماه بروز پیدا می کنند |
| آسم خفیف پایدار | علائم بیشتر: بیش از دو بار در هفته، اما نه بیشتر از یک بار در یک روز بروز پیدا می کنند |
| آسم پایدار متوسط | علائم یک بار در روز: علائم روزانه و بیشتر از یک شبانه روز در هفته رخ می دهند |
| آسم شدید پایدار | علائم مداوم: علائم مداوم روزانه و بصورت مکرر در شب رخ می دهند |
درمان آسم چیست
کارآیی هر برنامه درمان آسم شامل در ارتباط با تشخیص عواملی است که باعث حمله آسم می شوند و همچنین اقدامات پیشگیرانه ای که برای جلوگیری از این حملات انجام می شود. داروهای روزانه به کنترل آسم کمک می کند، اما در صورت حمله، داروهای تسکین دهنده اضطراری (SOS) به صورت یک تسکین دهنده سریع توصیه می شود. نظارت بر فرایند تنفسی از طریق دستگاه هایی مثل پیک فلو نیز توصیه می شود. پیک فلومتر یک دستگاه ساده اما حیاتی است که حداکثر جریان هوا را از ریه ها اندازه گیری می کند. در صورتی که مقدار اندازه گیری شده کمتر از جریان پیک عادی باشد، ممکن است به این معنی باشد که ریه ها به خوبی عمل نمی کنند و آسم بیمار بدتر شده است.
پیشگیری و کنترل طولانی مدت برای قطع حملات آسم قبل از شروع آنها ضروری است. درمان آسم معمولاً شامل آشنایی با تشخیص محرک‌ها، بکارگیری اقداماتی برای جلوگیری از بروز محرک‌ها و بررسی تنفس شما است تا مطمئن شوید که داروها علائم را تحت کنترل نگه می‌دارند. در صورت تشدید آسم، ممکن است لازم باشد از یک دارو تسکین دهنده سریع استنشاقی استفاده کنید.
داروهای آسم
تعیین داروهای مناسب برای شما به عوامل مختلفی از جمله سن، علائم، محرک های آسم و اینکه چه چیزی برای تحت کنترل نگه داشتن آسم شما بهتر عمل میکند، بستگی دارد. داروهای پیشگیری و کنترل طولانی مدت، تورم (التهاب) در مجراهای تنفسی شما که منجر به بروز علائم می شوند را کاهش می دهند. تسکین دهنده های سریع استنشاقی (گشادکننده‌های برونش) به سرعت راههای تنفسی متورم که باعث تنفس سخت می شوند را باز می‌کنند. در برخی موارد، مصرف داروهای آلرژی ضروری است.
داروهای کنترل طولانی مدت آسم که معمولاً بصورت روزانه مصرف می شوند، درمان اساسی برای آسم محسوب می شوند. این داروها آسم را به صورت روزانه تحت کنترل نگه می دارند و احتمال حمله آسم را کاهش می دهند. انواع داروهای کنترل طولانی مدت آسم عبارتند از:
کورتیکواستروئیدهای استنشاقی. این داروها شامل فلوتیکازون پروپیونات (Flovent HFA، Flovent Diskus، Xhance) بودزوناید(Pulmicort Respules، رینوکورت) سیکلزوناید (Alvesco)، بکلومتازون (Qvar Redihaler)، مومتازون Asmanex HFA)، Twisthaler Asmanex) و فلوتیکازون(Arnuity Ellipta).
ممکن است لازم باشد برای دستیابی به بهترین نتیجه این داروها را برای چند روز تا چند هفته مصرف کنید. برخلاف کورتیکواستروئیدهای خوراکی، کورتیکو استروئیدهای استنشاقی خطر بروز عوارض جانبی جدی نسبتاً کمی دارند.
داروهای اصلاح کننده های لکوترین. این داروهای خوراکی از جمله مونته لوکاست (Singulair)، زفیرلوکاست (Accolate) و zileuton (Zyflo) برای تسکین علائم آسم موثر هستند.
دارو مونته لوکاست با بروز واکنش های روانشناختی مانند بی قراری، پرخاشگری، توهم، افسردگی و تفکر خودکشی مرتبط بوده است. در صورت بروز هر یک از این واکنش ها فوراً به دنبال مشاوره پزشکی باشید.
حتما بخوانید: قرص مونته لوکاست برای چیست
داروهای استنشاقی ترکیبی . این داروها مانند فلوتیکازون-سالمترول (Advair HFA، Airduo Digihaler، غیره)، بودزوناید-فورموترول (Symbicort)، فورموترول-مومتازون (Dulera) و فلو متازون فوروات / ویلانترول (Breo Ellipta) - حاوی یک بتا آگونیست طولانی اثر به همراه یک کورتیکواستروئید هستند.
تئوفیلین تئوفیلین (Theo-24, Elixophyllin, Theochron) یک قرص برای مصرف روزانه است که با شل کردن عضلات اطراف راه های تنفسی به باز نگه داشتن راه های تنفسی کمک می کند. این دارو به اندازه سایر داروهای آسم مصرف نمی شود و نیاز به انجام آزمایش خون منظم دارد.
داروهای تسکین سریع (نجات دهنده). این داروها در صورت نیاز برای تسکین سریع و کوتاه مدت علائم در طول حمله آسم مصرف می شود.اگر پزشک این داروها را برای شما تجویز کند، ممکن است قبل از ورزش هم مصرف شوند. انواع داروهای تسکین سریع عبارتند از:
بتا آگونیست کوتاه اثر. این گشادکننده‌های برونش استنشاقی و با تسکین سریع در عرض چند دقیقه برای کاهش سریع علائم در طول حمله آسم عمل می‌کنند. آنها شامل آلبوترول (ProAir HFA، Ventolin HFA، دیگران) و لوالبوترول (Xopenex، Xopenex HFA) هستند.
بتا آگونیست های کوتاه اثر را می توان با استفاده از یک استنشاق دستی قابل حمل یا نبولایزر مصرف کرد، دستگاهی که داروهای آسم را به صورت مه ریز تبدیل می کند. داروها از طریق ماسک صورت یا بصورت دهانی استنشاق می شوند.
عوامل آنتی کولینرژیک. مانند سایر گشادکننده‌های برونش، ایپراتروپیوم (Atrovent HFA) و تیوتروپیم (Spiriva، Spiriva Respimat) به سرعت عمل می‌کنند و بلافاصله راههای تنفسی شما را شل و تنفس را آسان‌تر می‌کنند. آنها بیشتر برای بیماری آمفیزم ریوی و برونشیت مزمن استفاده می شوند، اما می توانند برای درمان آسم نیز استفاده شوند.
داروهای خوراکی و داخل وریدی آسم
کورتیکواستروئیدها. این داروها که شامل پردنیزون (Prednisone ، Intensol ، Rayos) و متیل پردنیزولون (Medrol، Depo-Medrol، Solu-Medrol) هستند، التهاب راه های تنفسی ناشی از آسم شدید را تسکین می دهند.آنها می توانند در صورت استفاده طولانی مدت عوارض جانبی جدی ایجاد کنند، بنابراین این داروها فقط به صورت کوتاه مدت برای درمان علائم شدید آسم استفاده می شوند.در صورتی که با علائم شدید آسم مواجه هستید، یک اسپری تسکین سریع می تواند علائم شما را فورا کاهش دهد. اما اگر داروهای کنترل طولانی مدت شما به درستی کار می کنند، نیازی به استفاده از استنشاق تسکین سریع ندارید.
تعداد دمیدن اسپری که در هفته استفاده می کنید را یادداشت کنید. اگر نیاز دارید از استنشاق تسکین سریع بیشتر از آنچه پزشک توصیه می کند استفاده کنید، به پزشک خود مراجعه کنید. احتمالاً باید داروهای کنترل طولانی مدت خود را تنظیم کنید.
اگر آسم به دلیل وجود آلرژی تحریک یا بدتر شود، ممکن است داروهای آلرژی برای کاهش علائم موثر باشند. این داروها شامل:
واکسن های آلرژی (ایمونوتراپی). با گذشت زمان، واکسن های آلرژی به تدریج باعث کاهش واکنش سیستم ایمنی بدن شما به آلرژن های خاصی می شوند.شما معمولا یک بار در هفته برای چند ماه و سپس یک بار در ماه برای یک دوره سه تا پنج ساله واکسن آلرژی دریافت می کنید.
داروهای بیولوژیک. این داروها که شامل اومالیزوماب (Xolair)، مپولیزومب (Nucala)، دوپیلوماب dupilumab) )، رسلیزومب (Cinqair) و بنرالیزومب((Fasenra) هستند، به طور خاص برای افرادی است که به آسم شدید مبتلا هستند،تجویز می شود.
ترموپلاستی برونش
این درمان برای افراد مبتلا به آسم شدید که با کورتیکواستروئیدهای استنشاقی یا سایر داروهای طولانی مدت آسم بهبود پیدا نکرده اند،استفاده می شود.این درمان به طور گسترده در دسترس نیست و برای همه افراد هم مناسب نیست. در طی ترموپلاستی برونش، پزشک درون مجاری تنفسی در ریه ها را با الکترود گرم می کند. گرما باعث شل شدن ماهیچه صاف داخل راههای تنفسی می شود. این کار سفت شدن راه های تنفسی را محدود و تنفس را آسان تر می کند و احتمالاً حملات آسم را کاهش می دهد. درمان به طور کلی طی سه جلسه سرپایی انجام می شود.
درمان بر اساس شدت آسم برای کنترل بهتر: یک رویکرد مرحله به مرحله
درمان شما باید انعطاف پذیر و بر اساس تغییرات در علائم شما صورت بگیرد. پزشک باید هر جلسه در مورد علائم از شما سوالاتی را بپرسد. پزشک می تواند درمان را بر اساس علائم و نشانه های شما تنظیم کند. به عنوان مثال، اگر آسم شما به خوبی کنترل شده باشد، پزشک ممکن است داروی کمتری تجویز کند.در صورتی که آسم شما به خوبی کنترل نشده باشد یا بدتر شود، پزشک ممکن است داروهای شما را افزایش دهد و جلسات ترموپلاستی برونش مکرر را توصیه کند.
برنامه مراقبتی برای آسم
با پزشک خود برای ایجاد یک برنامه مراقبتی برای درمان آسم همکاری کنید مثلا به صورت کتبی مشخص کند که چه زمانی باید داروهای خاصی را مصرف کنید یا چه زمانی دوز داروهای خود را بر اساس علائم خود افزایش یا کاهش دهید. همچنین فهرستی از محرک های و اقداماتی که باید از آنها اجتناب کنید را تهیه کنید. همچنین ممکن است پزشک ردیابی علائم آسم یا استفاده از یک پیک فلومتر را به طور منظم برای نظارت بر نحوه عملکرد درمان برای کنترل علائم آسم، توصیه کند.
سبک زندگی و درمان خانگی آسم
اگرچه بسیاری از افراد مبتلا به آسم برای پیشگیری و تسکین علائم به مصرف داروها اتکا می کنند، اما می توانید چندین کار را به تنهایی برای حفظ سلامت خود و کاهش احتمال حملات آسم انجام دهید.
حتما بخوانید: آسم و سرماخوردگی چه تفاوتی دارند
پرهیز از عوامل محرک آسم
انجام اقداماتی برای کاهش قرار گرفتن در معرض عوامل محرک آسم، نکته مهمی برای کنترل آسم است.برای کاهش قرار گرفتن در معرض محرک ها، باید اقدامات زیر را انجام دهید:
- از دستگاه تهویه هوا استفاده کنید. تهویه هوا مقدار گرده درختان، علف‌ها و علف‌های هرز که به داخل خانه نفوذ پیدا میکند را کاهش می‌دهد. تهویه هوا همچنین رطوبت داخل خانه را کاهش می دهد و می تواند قرار گرفتن شما در معرض گرد و غبار را کاهش دهد. اگر دستگاه تهویه هوا ندارید، سعی کنید در فصل گرده افشانی پنجره های خود را بسته نگه دارید.
- لوازم خانه را پاکسازی کنید. با تعویض برخی از وسایل در اتاق خواب گرد و غباری که ممکن است علائم آسم شبانه را بدتر کند را به حداقل برسانید. به عنوان مثال، بالش ها، تشک ها و چارچوب زیر تخت را با روکش های ضد گرد و غبار بپوشانید.
- از بالش و پتوهای که از پر ، پر شده اند استفاده نکنید. فرش های خانه را جمع کنید و کفپوش چوبی یا لینولئوم در اتاق را نصب کنید. از پرده های قابل شسشتشو و پرده های کرکره ای استفاده کنید.
- رطوبت مطلوب را در خانه حفظ کنید. اگر در منطقه ای با آب و هوایی مرطوب زندگی می کنید، با پزشک خود در مورد استفاده از رطوبت گیر صحبت کنید.
- جلوگیری از کپک زدن. مناطق مرطوب مانند حمام، آشپزخانه و اطراف خانه را تمیز کنید تا از ایجاد کپک جلوگیری کنید.برگ های کپک زده یا هیزم مرطوب در حیاط را دور بریزید.
- قرار گرفتن در معرض پرز حیوانات خانگی را کاهش دهید. اگر به پرز حساسیت دارید، از نگهداری حیوانات خانگی که خز یا پر دارند خودداری کنید.البته حمام کردن یا نظافت مرتب حیوانات خانگی ممکن است میزان پز در محیط اطراف شما را کاهش دهد.
- خانه را به طور منظم تمیز کنید. خانه خود را حداقل هفته ای یکبار تمیز کنید. اگرموقع تمیز کردن خانه احتمال بلند شدن گرد و غبار وجود دارد، از ماسک استفاده کنید یا از شخص دیگری بخواهید که کار نظافت را انجام دهد. ملافه های خود را مرتب بشویید.
- در صورت سرد بودن هوا، بینی و دهان خود را بپوشانید. اگر آسم شما در اثر هوای سرد یا خشک بدتر شده است، استفاده از ماسک صورت می تواند برای کاهش علائم موثر باشد.
- سالم بمانید
مراقبت از خودتان می تواند برای کنترل علائم شما مفید باشد،این مراقبت ها شامل:
- ورزش منظم داشته باشید. ابتلا به آسم به این معنی نیست که شما باید تحرک کمتری داشته باشید. درمان فقط می تواند از حملات آسم جلوگیری کرده و علائم را در حین فعالیت کنترل کند. ورزش منظم می تواند قلب و ریه های شما را تقویت کند، که اینکار برای تسکین علائم آسم مفید است.اگر در دمای سرد ورزش می کنید، از ماسک صورت استفاده کنید تا هوایی که تنفس می کنید گرم شود.
- وزن سالم را حفظ کنید. اضافه وزن می تواند علائم آسم را بدتر کند و شما را در معرض خطر بیشتر سایر مشکلات سلامتی قرار دهد.
- کنترل سوزش سر دل و بیماری ریفلاکس معده به مری (GERD). این احتمال وجود دارد که رفلاکس اسید که باعث سوزش سر دل می شود، منجر به آسیب رساندن به راه های تنفسی ریه شود و علائم آسم را بدتر کند. اگر سوزش سر دل مکرر یا مداوم دارید، در مورد گزینه های درمانی با پزشک خود صحبت کنید. ممکن است قبل از بهبود علائم آسم به درمان این وضعیت نیاز داشته باشید.
طب مکمل
برخی از درمان های طب مکمل یا طب جایگزین ممکن است برای علائم آسم موثر باشند. با این حال، به یاد داشته باشید که درمان های طب مکمل، جایگزینی برای درمان های پزشکی نیستند، به ویژه اگر به آسم شدید مبتلا هستید. قبل از مصرف هر گونه داروهای گیاهی یا مکمل با پزشک خود صحبت کنید، زیرا برخی از این داروها ممکن است با داروهایی که مصرف می کنید تداخل داشته باشند.
در اکثر موارد، تحقیقات بیشتری برای مشاهده اثرگذاری درمان‌های طب جایگزین و ارزیابی میزان عوارض جانبی احتمالی آنها لازم است . درمان های طب مکمل آسم عبارتند از:
- تمرینات تنفسی. این تمرینات ممکن است نیاز به مصرف مقدار دارو برای تحت کنترل نگه داشتن علائم آسم را کاهش دهد.
- داروهای گیاهی و طبیعی. چند داروی گیاهی و طبیعی که ممکن است به بهبود علائم آسم کمک کنند عبارتند از سیاه دانه، کافئین، کولین و پیکنوژنول.
پیشگیری از آسم
هیچ راهی برای پیشگیری از آسم وجود ندارد. شما و پزشکتان می توانید یک برنامه گام به گام برای شرایط خود و جلوگیری از حملات آسمی خود طراحی کنید.
- برنامه اقدامی آسم خود را دنبال کنید. با پزشک و تیم مراقبت های بهداشتی خود، یک برنامه دقیق برای مصرف داروها و مدیریت حمله آسم خود بنویسید و سپس برنامه خود را دنبال کنید.
- آسم یک بیماری دائمی است که نیاز به نظارت و درمان منظم دارد. کنترل کردن درمان های خود می تواند باعث شود که احساس کنترل بیشتری بر زندگی خود داشته باشید. برای آنفولانزا و ذات الریه حتما واکسن بزنید. تداوم واکسیناسیون می تواند از بروز آنفولانزا و ذات الریه در تشدید کردن آسم شما جلوگیری کند.
حتما بخوانید: بیماری ذات الریه چیست
- محرک های آسم را شناسایی کرده و از آن ها اجتناب و دوری کنید. تعدادی از آلرژن‌ها و محرک‌های فضای باز - از گرده و کپک گرفته تا هوای سرد و آلودگی هوا - می‌توانند باعث حملات آسم در شما شوند. بفهمید که چه چیزی باعث ایجاد یا بدتر شدن آسم شما می شود و سپس بفهمید که چه اقداماتی را برای جلوگیری از این محرک ها باید انجام دهید.
- تنفس خود را کنترل کنید. با این کار شما میتوانید یاد بگیرید که علائم هشدار دهنده یک حمله قریب الوقوع، مانند سرفه خفیف، خس خس سینه یا تنگی نفس را دنبال و تشخیص دهید.
- به طور منظم حداکثر جریان هوای خود را با یک پیک فلومتر خانگی اندازه گیری و ثبت کنید. یک پیک فلومتر سنج میزان سختی تنفس را اندازه گیری می کند. پزشک میتواند به شما نشان دهد که چگونه جریان اوج خود را در خانه کنترل کنید.
- حملات خود را به موقع شناسایی و درمان کنید. اگر سریع اقدام کنید، احتمال کمتری دارد که دچار حمله شدید شوید.
- هنگامی که اندازه گیری پیک فلو شما کاهش می یابد و به شما هشدار می دهد که یک حمله پیش رو دارید، داروهای خود را طبق دستورالعمل مصرف کنید. فوراً هرگونه فعالیتی که میتواند باعث حمله در شما شده باشد را متوقف کنید. اگر علائم شما همانطور که در برنامه اقدام خود راهنمایی شده اید بهبود نیافتند ، از کمک پزشکی استفاده کنید.
- داروهای خود را طبق دستور پزشک مصرف کنید. داروهای خود را بدون مشورت کردن با پزشک خود، حتی اگر آسم شما در حال بهبود است تغییر ندهید. در هر بار وقت ملاقات ، داروهای خود را همراه داشته باشید.
- پزشک شما می تواند با این کار مطمئن شود که از داروهای خود به درستی استفاده و دوز مناسب را مصرف می کنید.
- اگر متوجه شدید که به داروهای استنشاقی تسکین سریع خود مانند آلبوترول متکی هستید ، آسم شما تحت کنترل نیست. برای تنظیم کردن درمان خود به پزشک خود مراجعه کنید.
کنار آمدن و حمایت
بیماری آسم می تواند چالش برانگیز و استرس زا باشد. گاهی اوقات ممکن است ناامید، عصبانی یا افسرده شوید زیرا باید فعالیت های معمول خود را کاهش دهید تا مانع از بروز محرک های محیطی شوید. همچنین ممکن است از علائم و روال های پیچیده کنترل بیماری احساس محدودیت یا خجالت کنید. اما آسم نباید یک شرایط محدود کننده باشد. بهترین راه حل برای غلبه بر اضطراب و احساس درماندگی این است که شرایط خود را درک کنید و درمان خود را تحت کنترل داشته باشید. در ادامه چند پیشنهاد وجود دارد که ممکن است برای کنترل شرایط مفید باشد:
- آهسته و پیوسته پیش بروید. بین کارها استراحت کنید و از فعالیت هایی که علائم شما را بدتر می کند اجتناب کنید. فهرستی از کارهای روزانه تهیه کنید. اینکار ممکن است برای جلوگیری از دست پاچه شدن به شما کمک کند.وقتی به اهداف ساده خود دست پیدا کردید به خود پاداش دهید.
- در مورد شرایط خود با دیگران صحبت کنید. اتاق‌های گفتگو و تالار گفتگو در اینترنت یا گروه‌های پشتیبانی در منطقه شما می‌توانند شما را با افرادی که با چالش‌های مشابهی روبرو هستند ارتباط دهند و به شما اطلاع دهند که تنها نیستید.
- درصورتی که فرزندتان دچار آسم است، مشوق او باشید. توجه خود را روی کارهایی متمرکز کنید که فرزندتان می تواند انجام دهد، نه روی کارهایی که نمی تواند انجام دهد. معلمان، پرستاران مدرسه، مربیان، دوستان و بستگان را برای کمک به فرزندتان در مدیریت بیماری آسم مشارکت دهید.
به پزشک خود مراجعه کنید:
اگر فکر می کنید که دارای آسم هستید. اگر سرفه یا خس خس مکرری که بیش از چند روز طول می کشد و یا هر علامت یا نشانه دیگری از آسم را دارید، به پزشک خود مراجعه کنید. درمان زودهنگام آسم میتواند از آسیب طولانی مدت به ریه ها جلوگیری کند. این عمل خود، به جلوگیری از بدتر شدن این بیماری در طول زمان کمک میکند.
برای نظارت و کنترل بر آسم خود پس از تشخیص. اگر می‌دانید که مبتلا به آسم هستید، برای کنترل آن با پزشک خود همکاری کنید. کنترل طولانی مدت به شما کمک می کند که روز به روز احساس بهتری را تجربه کنید. این کار خود می تواند از حمله آسمی که تهدید کننده زندگی است جلوگیری کند.
اگر علائم آسم شما بدتر شد. زمانی که داروی شما علائم شما را کاهش نداد و یا اگر نیاز به استفاده بیشتر از استنشاق سریع تسکین دهنده داشتید، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید.
بدون مشورت با پزشک، بیشتر از مقدار تجویز شده دارو مصرف نکنید. استفاده بیش از حد از داروهای آسم می تواند عوارض جانبی را برای آسم شما بدتر کند. برای بررسی کردن درمان خود. آسم اغلب در طول زمان تغییر می کند. به طور منظم با پزشک خود ملاقات کنید. در مورد علائم خود با پزشک صحبت کنید تا هرگونه تنظیمات درمانی مورد نیاز را برای شما انجام دهد.
سخن آخر
آسم یک بیماری مزمن است. هنوز دلیل مشخص و دقیقی برای ابتلا به بیماری آسم یافت نشده است اما کسانی که آلرژی بینی و آلرژی غذایی دارند بیشتر در معرض این بیماری هستند. از آنجایی که یک بیماری مزمن مانند آسم نیازمند نظارت کامل بر زمان و امکان دسترسی به مراقبت های تخصصی است، لازم است به طور مداوم با پزشک در تماس باشید. بیماران همچنین می توانند برخی از آزمایش های تشخیصی را در خانه انجام دهند.