گاهی اوقات، به خصوص با افزایش سن، ممکن است در پوشش سیستم گوارش افراد میانسال کیسه های کوچک برآمده ای ایجاد شود. به این عارضه دیورتیکول می گویند و این بیماری به نام دیورتیکولوز شناخته می شود. هنگامی که این کیسه ها ملتهب یا دچار عفونت می شوند، منجر به یک وضعیت گاها بسیار دردناکی به نام دیورتیکولیت می شود. علاوه بر درد شکمی، افراد مبتلا به دیورتیکولیت ممکن است حالت تهوع، استفراغ، نفخ، تب، یبوست یا اسهال را نیز تجربه کنند. روش درمان خانگی دیورتیکولیت با رژیم غذایی و داروی گیاهی برای درمان دیورتیکولیت را در این مقاله سلام دنیا بخوانید.
درمان خانگی دیورتیکولیت چیست
- بسیاری از کارشناسان بر این باورند که رژیم غذایی کم فیبر می تواند باعث بروز بیماری دیورتیکولوز و عارضه دیورتیکولیت شود. ممکن است علت شیوع کم این بیماری در بین مردم آسیا و آفریقا همین مورد باشد چون رژیم غذایی آنها دارای فیبر بالاتری است.
- بیماری دیورتیکولوز معمولاً بدون علائم است یا علائم کمی به دنبال دارد. همین علت باعث می شود بسیاری از افراد از وجود عارضه دیورتیکول در سیستم گوارش خود بی خبر باشند.
- ممکن است برای درمان دیورتیکولیت لازم باشد آنتی بیوتیک مصرف شود و یا در موارد شدید جراحی انجام شود.
رژیم غذایی برای بیماری دیورتیکولیت
اگر علائم شدید دیورتیکولیت را تجربه می کنید، ممکن است پزشک رژیم غذایی دیورتیکولیت مایع را به عنوان بخشی از درمان شما توصیه کند که می تواند شامل موارد زیر باشد:
- آب
- آب میوه ها
- سوپ آبکی
- تکه های یخ
بعد از رعایت این رژیم غذایی به تدریج می توانید رژیم غذایی عادی خود را داشته باشید. پزشک ممکن است به شما توصیه کند که قبل از معرفی غذاهای پرفیبر، رژیم غذایی را با مصرف غذاهای حاوی فیبر کم مانند (نان سفید، گوشت، مرغ، ماهی، تخم مرغ و محصولات لبنی) شروع کنید. فیبر مدفوع را نرم و حجیم می کند و کمک می کند تا راحت تر از روده بزرگ عبور کند. همچنین فشار در دستگاه گوارش را هم کاهش می دهد.
حتما بخوانید: علت بیماری دیورتیکولیت
بسیاری از مطالعات نشان می دهد که مصرف غذاهای که حاوی فیبر زیادی هستند می تواند برای مدیریت علائم دیورتیکول مفید باشند. زنان کمتر از 51 سال باید روزانه 25 گرم فیبر مصرف کنند. مردان کمتر از 51 سال باید روزانه 38 گرم فیبر مصرف کنند. زنان 51 سال و بالاتر باید روزانه 21 گرم فیبر دریافت کنند. مردان 51 سال و بالاتر باید 30 گرم در روز فیبر دریافت کنند.
در ادامه چند غذای سرشار از فیبر برای گنجاندن در وعده های غذایی شما آورده شده است:
- نان تهیه شده از غلات کامل، پاستا و غلات صبحانه
- لوبیاها (مثلاً لوبیا کلیوی (قرمز) و لوبیا سیاه)
- میوه های تازه (سیب، گلابی، آلو)
- سبزیجات (کدو، سیب زمینی، نخود فرنگی، اسفناج)
اگر نمی توانید خودتان یک رژیم غذایی تهیه کنید، با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید. آنها می توانند یک برنامه غذایی مناسب برای شما تنظیم کنند. پزشک تان همچنین ممکن است به شما توصیه کند که 1 تا 3 بار در روز مکمل حاوی فیبر مانند پسیلیوم (متاموسیل) یا متیل سلولز (سیتروسل) مصرف کنید. نوشیدن آب کافی و سایر مایعات در طول روز نیز به پیشگیری از یبوست کمک می کند.
مواد غذایی که باید از مصرف آنها اجتناب کنید
در گذشته، پزشکان توصیه می کردند که افراد مبتلا به بیماری دیورتیکول (دیورتیکولوز یا دیورتیکولیت) از مصرف غذاهای که به سختی هضم می شوند مانند آجیل، ذرت، ذرت بو داده و مغز ها، به علت ترس از اینکه این غذاها در دیورتیکول گیر کرده و منجر به التهاب شوند، خودداری کنند. با این حال، تحقیقات اخیر نشان داده است که هیچ مدرک علمی واقعی این مطلب را تایید نمی کنند. در واقع، آجیل و مغزها ها جزء مواد غذایی پرفیبر محسوب می شوند که مصرف آنها به افراد مبتلا به بیماری دیورتیکول توصیه می شود.
حتما بخوانید: بهترین غذاهای فیبردار برای درمان یبوست
شناخت و پیشگیری از بروز بیماری دیورتیکولیت
چگونه می توانم از بیماری دیورتیکولیت جلوگیری کنم؟
بهترین روش برای پیشگیری از دیورتیکولیت اصلاح رژیم غذایی و سبک زندگی تان است.
در اینجا چند نکته برای پیشگیری از دیورتیکولیت ارائه شده است:
با افزودن نان های تهیه شده از غلات کامل، بلغور جو دوسر، غلات صبحانه، میوه های تازه سرشار از فیبر و سبزیجات به برنامه رژیم غذایی خود، فیبر بیشتری دریافت کنید. با این حال، مراقب باشید که فیبر را به تدریج به رژیم غذایی خود اضافه می کنید. تغییر ناگهانی در یک رژیم غذایی با فیبر بالا می‌تواند باعث ایجاد نفخ و گاز شود.
داروی گیاهی برای درمان دیورتیکولیت
با افزودن یک داروی بدون نسخه حاوی پسیلیوم که از گیاه دارویی اسفرزه یا Plantago psyllium تهیه شده است، رژیم غذایی خود را پربار کنید. همچنین می‌توانید دانه پسیلیوم آسیاب شده را امتحان کنید: یک بار در روز، 1 قاشق چای‌خوری دانه پسیلیوم آسیاب شده را به هر مایع سرد اضافه کنید و قبل از اینکه مخلوط حالت ژلی پیدا کند، ظرف چند دقیقه آن را بنوشید.
- اگر مصرف فیبر خود را افزایش می دهید، مقدار زیادی مایعات بنوشید (حداقل هشت لیوان آب در روز).
- از مصرف غذاهای تصفیه شده مانند آرد سفید، برنج سفید و سایر غذاهای فرآوری شده خودداری کنید.
با مصرف روان کننده های مدفوع بدون نسخه، مانع از بروز یبوست شوید. با این حال، بدون مشورت با پزشک، از مصرف شیاف یا ملین برای درمان یبوست برای طولانی مدت خودداری کنید. آلو، آب آلو و دانه پسیلیوم همگی ملین های طبیعی خوبی برای رفع یبوست محسوب می شوند. چای هایی که بصورت خاص برای مبارزه با یبوست طراحی شده اند در فروشگاه های مواد غذایی سالم موجود هستند، اما برخی ممکن است بسیار قوی باشند، بنابراین از آنها فقط طبق دستور استفاده کنید.
از مصرف محصولات حاوی گیاه سنا (کاسیا) که یک ملین گیاهی قوی است و می‌تواند اعتیادآور باشد، خودداری کنید. همچنین، سنا می‌تواند باعث تغییر رنگ پوشش روده بزرگ شود که ممکن است منجر به بیماری به نام ملانوز کولی شود. پلی اتیلن گلیکول (میرالاکس) یک ملین مفید برای استفاده کوتاه مدت برای درمان یبوست است. برای درمان یبوست طولانی مدت داروهای با تجویز پزشک، مانند آمیتیزا، در دسترس هستند. در مورد این داروها با پزشک خود صحبت کنید.
به طور منظم ورزش کنید. ورزش می تواند به ماهیچه های روده شما کمک کند تا حالت ارتجاعی خود را حفظ کنند، که این حرکات منظم روده را بهبود می بخشد. اگر احساس می کنید که نیاز به اجابت مزاج دارید، آن را به تاخیر نیندازید یا نادیده نگیرید.
سخن آخر
علاوه بر درد شکمی، افراد مبتلا به دیورتیکولیت ممکن است حالت تهوع، استفراغ، نفخ، تب، یبوست یا اسهال را نیز تجربه کنند. بسیاری از مطالعات نشان می دهد که مصرف غذاهای که حاوی فیبر زیادی هستند می تواند برای مدیریت علائم دیورتیکول مفید باشند. امیدوارم با درمان خانگی دیورتیکولیت که شامل رژیم غذایی و داروهای گیاهی بود ، بتوانید به درمان بیماری دیورتیکولیت روده در خانه اقدام نمایید.