پمفیگوس فولیکوس باعث بروز تاول های کوچکی در قسمت تنه فوقانی و روی صورت می شود. این بیماری نسبت نوع پمفیگوس ولگاریس خفیف تر است. در این مقاله از سایت سلام دنیا، به بررسی کامل بیماری پمفیگوس ؛ از جمله: بیماری پمفیگوس فولیکوس چیست ؛ دو نوع اصلی پمفیگوس؛ علائم و علت بروز پمفیگوس فولیکوس و راه های درمان بیماری پمفیگوس فولیکوس پرداخته ایم. با ما همراه باشید.
بیماری پمفیگوس فولیکوس چیست؟
پمفیگوس فولیکوس یک بیماری خود ایمنی است که باعث بروز تاول های خارش دار بر روی پوست می شود. پمفیگوس فولیکوس بخشی از گروه بیماری های نادر پوستی به نام پمفیگوس است که باعث ایجاد تاول یا زخم هایی روی پوست، داخل دهان یا ناحیه تناسلی می شود.
دو نوع اصلی پمفیگوس
1. پمفیگوس ولگاریس (pemphigus vulgaris):
پمفیگوس ولگاریس شایع ترین و شدید ترین نوع این بیماری است. پمفیگوس ولگاریس نه تنها بروی پوست بلکه غشاهای مخاطی را نیز تحت تاثیر قرار می دهد. این بیماری باعث ایجاد تاول هایی دردناک در داخل دهان، روی پوست و ناحیه تناسلی می شود.
حتما بخوانید: پمفیگوس ولگاریس چگونه درمان می شود؟
2. پمفیگوس فولیکوس (pemphigus foliaceus)
پمفیگوس فولیکوس باعث بروز تاول های کوچکی در قسمت تنه فوقانی و روی صورت می شود. این بیماری نسبت نوع پمفیگوس ولگاریس خفیف تر است. پمفیگوس اریتاماتوز نوعی پمفیگوس فولیکوس است که فقط باعث ایجاد تاول هایی روی صورت می شود. این بیماری افراد مبتلا به لوپوس را تحت تاثیر قرار می دهد.
علائم پمفیگوس فولیکوس
پمفیگوس فولیکوس معمولا باعث بروز تاول های پر از مایع روی پوست شما و در اکثر موارد بر روی سینه، پشت و بازوها می شود. در ابتدا این تاول ها کوچک هستند اما به تدریج بزرگ می شوند و تعداد آنها افزایش پیدا می کند. در نهایت آنها می توانند کل بدن، صورت و پوست سر را بپوشانند. تاول ها به راحتی پاره می شوند. ممکن است مایع داخل آنها بیرون بریزد. اگر در این حالت پوست تان را بمالید تمام لایه های رویی تاول می توانند از پایین جدا شوند و پوست آن کنده شود.
بعد از پاره شدن تاول ها آنها می تواند سبب بروز زخم شوند. میزان زخم پوست افزایش پیدا می کند. اگرچه پمفیگوس فولیکوس معمولا بیماری دردناکی نیست، اما ممکن است در نواحی که تاول دارید احساس درد یا سوزش داشته باشید. ممکن است تاول ها خارش هم در پی داشته باشند.
علت بروز پمفیگوس فولیکوس
پمفیگوس فولیکوس یک بیماری خودایمنی است. به طور طبیعی سیستم ایمنی بدن برای مقابله با مهاجمان خارجی مانند باکتری ها و ویروس ها پروتئینی به نام آنتی بادی تولید می کند. در افراد مبتلا به بیماری خود ایمنی آنتی بادی ها به اشتباه به بافت های خود بدن حمله می کنند. زمانی که به بیماری پمفیگوس فولیکوس مبتلا می شوید آنتی بادی ها به پروتئینی که در لایه بیرونی پوست است و اپیدرم نام دارد می چسبند.
درون این لایه پوست سلول هایی به نام کراتینوسیت وجود دارد. این سلول های پروتئین، کراتین تولید می کنند که ساختار و محافظتی برای پوست فراهم می کنند. وقتی آنتی بادی ها به کراتینوسیت ها حمله می کنند آنها از لایه پوست جدا می شوند و فضای خالی که آنها بر جا می گذارند با مایعی پر می شود، که این مایع باعث ایجاد تاول می شود.
حتما بخوانید: بیماری بولوس پمفیگوئید چیست
پزشکان نمی دانند که چه عاملی باعث بروز پمفیگوس فولیکوس می شوند. چند عامل وجود دارد که احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش می دهند، این عوامل شامل:
- ابتلا یکی از اعضاء خانواده به پمفیگوس فولیکوس
- قرار گرفتن در معرض نور آفتاب
- نیش حشرات (در کشورهای آمریکای جنوبی)
داروهایی که منجر به بروز بیماری پمفیگوس فولیکوس می شوند
همچنین مصرف چندین دارو را با بروز بیماری پمفیگوس فولیکوس مرتبط دانسته اند، این داروها شامل:
- پنی سیلین (Cuprimine) که برای درمان بیماری ویلسون استفاده می شود.
- آنزیم مبدل آنژیوتانسین مانند: کاپتوپریل (Capoten) و آنالاپریل (Vasotec) که برای درمان فشار خون بالا استفاده می شوند.
- مسدود کننده های گیرنده آنژیوتانسین2 مانند: کاندسارتان (Atacand) که برای درمان فشار خون بالا مصرف می شود.
- آنتی بیوتیک هایی مانند ریفامپین (Rifadin) که برای درمان عفونت های باکتریایی استفاده می شود.
- داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs).
پمفیگوس فولیکوس می تواند در هر سنی بروز پیدا کند، اما بیشتر اوقات افراد 50 تا 60 ساله را تحت تاثیر قرار می دهد. افرادی که از نژاد یهودی هستند در معرض خطر بالای ابتلا به پمفیگوس فولیکوس قرار دارند.
گزینه های درمانی پمفیگوس فولیکوس
هدف از درمان این بیماری خلاص شدن از تاول ها و درمان تاول هایی که از قبل داشته اید می باشد. ممکن است پزشک کرم یا قرص کورتیکواستروئیدی تجویز کند. این دارو باعث کاهش التهاب در بدن می شود. مصرف دوزهای زیاد داروهای کورتیکواستروئیدی می تواند عوارض جانبی مانند افزایش سطوح قند خون، افزایش وزن و تحلیل بافت استخوان را ایجاد کند.
سایر داروهایی که برای درمان پمفیگوس فولیکوس استفاده می شوند شامل:
- سرکوب کننده های سیستم ایمنی: داروهای مانند: آزاتیوپرین (ایموران) و مایکوفنولات موفتیل (سل سپت) از حمله سیستم ایمنی به بافت های خود بدن (بافت هایی که سالم هستند) جلوگیری می کنند. عوارض جانبی جدی این داروها افزایش خطر عفونت است.
- آنتی بیوتیک ها و داروهای ضد ویروسی و ضد قارچ: این داروها می توانند در صورت باز شدن زخم ها از عفونی شدن آنها جلوگیری کنند. اگر تاول ها قسمت زیادی از بدن را پوشانده است احتمالا نیاز دارید برای درمان در بیمارستان بمانید. پزشکان و پرستاران برای جلوگیری از عفونت، زخم های شما را تمیز و پانسمان خواهند کرد. ممکن است برای جبران موادی که با زخم ها از دست داه اید مایعات دریافت کنید.
حتما بخوانید: کاربردهای قرص آزاتیوپرین (Azathioprine)
عوارض جانبی پمفیگوس فولیکوس
تاول هایی که پاره می شوند می توانند به باکتری آلوده شوند. اگر باکتری ها وارد جریان خون شوند، آنها می توانند باعث بروز یک عفونت تهدید کننده حیات به نام سپسیس شوند.
چه زمانی برای بیماری پمفیگوس فولیکوس باید به پزشک مراجعه کنید
در صورت داشتن تاول های روی پوست تان به ویژه اگر آنها پاره شده باشند باید به پزشک خود مراجعه کنید. پزشک درباره علائم از شما خواهد پرسید و پوست تان را معاینه می کند. ممکن است پزشکان یک تکه از بافت را جدا کرده و آن را برای بررسی به آزمایشگاه بفرستند. به این کار نمونه برداری پوست (بیوپسی) می گویند.
همچنین ممکن است برای بررسی آنتی بادی هایی که سیستم ایمنی در زمان ابتلا به پمفیگوس فولیکوس تولید می کند آزمایش خون هم انجام شود. اگر از قبل مشخص شده است که به پمفیگوس فولیکوس مبتلا هستید باید در صورت مواجهه با شرایط زیر با پزشک خود تماس بگیرید:
- شکل گیری تاول ها یا زخم های جدید
- افزایش سریع تعداد زخم ها
- تب
- قرمزی یا تورم
- لرز
- ضعف یا دردهای عضلانی و مفصلی
طول عمر افراد مبتلا به پمفیگوس فولیکوس
برخی از افراد مبتلا به پمفیگوس فولیکوس بدون درمان بهبود پیدا می کنند. اما ممکن است برخی دیگر با این بیماری ها سال های زیادی زندگی کنند. احتمالا برای جلوگیری از بازگشت مجدد تاول ها لازم باشد سال های زیادی دارو مصرف کنید. اگر دارویی باعث ایجاد پمفیگوس فولیکوس شده باشد معمولا قطع مصرف دارو می تواند باعث رفع بیماری شود.
سخن آخر
پمفیگوس فولیکوس معمولا باعث بروز تاول های پر از مایع روی پوست شما و در اکثر موارد بر روی سینه، پشت و بازوها می شود. پمفیگوس فولیکوس می تواند در هر سنی بروز پیدا کند، اما بیشتر اوقات افراد 50 تا 60 ساله را تحت تاثیر قرار می دهد. هدف از درمان بیماری پمفیگوس خلاص شدن از تاول ها و درمان تاول هایی که از قبل داشته اید می باشد. امیدوارم این مطلب سلام دنیا، برای شما مفید بوده باشد. می توانید این پست را در شبکه های اجتماعی با دوستان خود به اشتراک بگذارید تا آنها هم از این بیماری آگاهی پیدا کنند. همچنین می توانید نظرات و سوالات خود را در خصوص بیماری پمفیگوس فولیکوس با ما در بخش نظرات در میان بگذارید.