اگر سندرم روده تحریک پذیر یا IBS دارید، ممکن است علائم شکمی ناراحت کننده یا دردناک داشته باشید. یبوست، اسهال، گاز و نفخ از علائم شایع IBS هستند. IBS به دستگاه گوارش شما آسیب نمی رساند یا خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزایش نمی دهد. شما اغلب می توانید علائم را از طریق رژیم غذایی و تغییر سبک زندگی کنترل کنید. هر آنچه درباره سندروم روده تحریک پذیر از علائم و علت تا روش تشخیص و درمان سندرم تحریک پذیر را در این مطلب از سلام دنیا بخوانید.
سندرم روده تحریک پذیر (IBS) چیست؟
سندرم روده تحریک پذیر یا IBS، گروهی از علائم است که بر سیستم گوارش شما تأثیر می گذارد. یک اختلال گوارشی شایع اما آزار دهنده است. افراد مبتلا به IBS دچار گاز بیش از حد، درد شکم و گرفتگی عضلات می شوند.
اختلال عملکردی دستگاه گوارش چیست؟
IBS نوعی اختلال عملکردی دستگاه گوارش (GI) است. این شرایط که اختلالات تعامل روده و مغز نیز نامیده می شود، با مشکلاتی در نحوه عملکرد روده و مغز شما در کنار هم مرتبط است. این مشکلات باعث می شود دستگاه گوارش شما بسیار حساس شود. همچنین نحوه انقباض عضلات روده شما را تغییر می دهد. نتیجه آن درد شکم، اسهال و یبوست است.
حتما بخوانید: سم زدایی و پاکسازی روده بزرگ در خانه
انواع مختلف روده تحریک پذیر چیست
محققان IBS را بر اساس نوع مشکلات حرکت روده دسته بندی می کنند. نوع IBS می تواند بر درمان شما تأثیر بگذارد. برخی داروها فقط برای انواع خاصی از IBS کار می کنند.
اغلب، افراد مبتلا به IBS در برخی روزها حرکات روده طبیعی و در روزهای دیگر حرکات غیرطبیعی دارند. نوع IBS به حرکات غیر طبیعی روده ای که تجربه می کنید بستگی دارد:
IBS با یبوست (IBS-C): بیشتر مدفوع شما سفت و توده ای است.
IBS همراه با اسهال (IBS-D): بیشتر مدفوع شما شل و آبکی است.
IBS با عادات مدفوع مختلط (IBS-M): در یک روز هم حرکات روده سخت و توده ای دارید و هم حرکات شل و آبکی.
IBS چگونه بر بدن من تأثیر می گذارد؟
در افراد مبتلا به IBS، عضله روده بزرگ بیشتر از افراد بدون این عارضه منقبض می شود. این انقباضات باعث گرفتگی و درد می شود. افراد مبتلا به IBS نیز تحمل درد کمتری دارند. تحقیقات همچنین نشان داده است که افراد مبتلا به IBS ممکن است باکتری های اضافی در دستگاه گوارش داشته باشند که به علائم کمک می کند.
نام های دیگری برای IBS چیست؟
ممکن است این نام ها را برای IBS بشنوید:
- روده تحریک پذیر.
- روده بزرگ تحریک پذیر
- کولون اسپاستیک.
- معده عصبی، زیرا علائم اغلب زمانی رخ می دهد که شما احساس استرس عاطفی، تنش و اضطراب می کنید.
چه کسانی در معرض خطر ابتلا به سندرم روده تحریک پذیر هستند؟
این عارضه اغلب در افرادی که در اواخر نوجوانی تا اوایل 40 سالگی هستند رخ می دهد. زنان می توانند دو برابر بیشتر از مردان به IBS مبتلا شوند. IBS ممکن است برای چندین عضو خانواده رخ دهد. در صورت داشتن موارد زیر ممکن است در معرض خطر بیشتری باشید:
- سابقه خانوادگی IBS
- استرس عاطفی، تنش یا اضطراب.
- عدم تحمل غذایی
- سابقه سوء استفاده فیزیکی یا جنسی.
- عفونت شدید دستگاه گوارش.
چه چیزی باعث تحریک سندرم روده تحریک پذیر (IBS) می شود؟
اگر مبتلا به IBS هستید، ممکن است متوجه شده باشید که برخی چیزها باعث ایجاد علائم می شوند. محرک های رایج شامل برخی غذاها و داروها است. استرس عاطفی نیز می تواند محرک باشد. برخی از محققان پیشنهاد می کنند که IBS پاسخ روده به استرس های زندگی است.
سندرم روده تحریک پذیر چقدر شایع است؟
کارشناسان تخمین می زنند که حدود 10 تا 15 درصد از جمعیت بزرگسال در ایالات متحده به IBS مبتلا هستند. با این حال، تنها 5٪ تا 7٪ تشخیص IBS دریافت می کنند. این شایع ترین بیماری است که متخصصان گوارش تشخیص می دهند.
علت سندرم روده تحریک پذیر (IBS) چیست؟
محققان دقیقاً نمی دانند چه چیزی باعث IBS می شود. تصور بر این است که ترکیبی از عوامل می تواند منجر به IBS شود، از جمله:
- Dysmotility: مشکلات مربوط به نحوه انقباض عضلات دستگاه گوارش و حرکت غذا از طریق دستگاه گوارش.
- حساسیت احشایی: اعصاب فوق حساس در دستگاه گوارش.
- اختلال عملکرد مغز و روده: ارتباط نادرست بین اعصاب مغز و روده.
حتما بخوانید: درمان های خانگی برای از بین بردن انگل روده
علائم سندرم روده تحریک پذیر ( IBS) چیست؟
علائم IBS عبارتند از:
- درد یا گرفتگی شکم، معمولاً در نیمه پایینی شکم.
- نفخ.
- حرکات روده ای که سخت تر یا شل تر از حد معمول است.
- اسهال، یبوست یا متناوب بین این دو.
- گاز اضافی
- مخاط در مدفوع شما (ممکن است سفید به نظر برسد).
علائم سندروم روده تحریک پذیر در زنان
زنان مبتلا به IBS ممکن است متوجه شوند که علائم در طول قاعدگی شعله ور می شود. این علائم اغلب بارها و بارها اتفاق می‌افتد، که می‌تواند باعث استرس یا ناراحتی شود. همانطور که تکنیک های مدیریت را یاد می گیرید و کنترل شعله ور شدن را به دست می آورید، از نظر فیزیکی و ذهنی احساس بهتری خواهید داشت.
چگونه IBS تشخیص داده می شود؟ (تشخیص سندروم روده تحریک پذیر)
اگر علائم گوارشی ناراحت کننده ای دارید، به ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی خود مراجعه کنید. اولین قدم در تشخیص IBS، تاریخچه پزشکی و معاینه فیزیکی است. ارائه دهنده شما در مورد علائم شما از شما سوال خواهد کرد:
- آیا درد مربوط به اجابت مزاج دارید؟
- آیا متوجه تغییری در دفعات دفع مدفوع می شوید؟
- آیا تغییری در ظاهر مدفوع شما ایجاد شده است؟
- هر چند وقت یکبار علائم دارید؟
- علائم شما از چه زمانی شروع شد؟
- چه داروهایی مصرف می کنید؟
- آیا اخیراً بیمار بوده اید یا رویداد استرس زا در زندگی خود داشته اید؟
بسته به علائم شما، ممکن است برای تایید تشخیص به آزمایشات دیگری نیاز داشته باشید. آزمایش خون، نمونه مدفوع و اشعه ایکس می تواند به رد سایر بیماری هایی که شبیه IBS هستند کمک کند.
آیا نیاز به کولونوسکوپی دارم؟
بسته به علائم، سابقه پزشکی و سایر عوامل، ارائه‌دهنده شما ممکن است یک سیگموئیدوسکوپی یا کولونوسکوپی انعطاف‌پذیر را برای بررسی دقیق‌تر روده بزرگ توصیه کند. این دو روش سرپایی مشابه هستند. تفاوت این است که سیگموئیدوسکوپی فقط نیمه پایینی کولون را بررسی می کند. کولونوسکوپی کل کولون را بررسی می کند. سیگموئیدوسکوپی انعطاف پذیر می تواند به ارزیابی اختلالات روده، خونریزی رکتوم یا پولیپ کمک کند. ارائه دهنده شما:
- یک سیگموئیدوسکوپ، یک ابزار بلند، نازک و قابل انعطاف را در رکتوم قرار میدهد.
- سیگموئیدوسکوپ را به سمت کولون پیش میبرد.
- پوشش رکتوم و قسمت تحتانی کولون را مشاهده میکند.
چیزی است که می توانید در طول کولونوسکوپی انتظار داشته باشید. ارائه دهنده شما:
- کولونوسکوپ را از طریق رکتوم وارد میکند.
- پیش میبرد و کل کولون را بررسی میکند.
- مقادیر کمی از بافت را برای بیوپسی بر میدارد (در صورت لزوم).
- توده های کوچکی به نام پولیپ را شناسایی و حذف میکند (در صورت لزوم).
- اغلب، ارائه دهندگان می توانند تشخیص دقیق و حتی با استفاده از کولونوسکوپی ارائه دهند. کولونوسکوپی در مقایسه با عمل شکمی روشی بسیار کم خطرتری است.
حتما بخوانید: 5 بیماری قابل تشخیص با کولونوسکوپی
آیا باید به متخصص گوارش مراجعه کنم؟
اگر علائم IBS دارید، ابتدا با پزشک عمومی خود صحبت کنید. ارائه دهنده شما ممکن است شما را به یک متخصص گوارش ارجاع دهد. متخصص گوارش پزشکی است که بیماری های دستگاه گوارش از جمله:
- سندرم روده تحریک پذیر.
- سرطان کولورکتال (کولون).
- بیماری کبد.
- بلع و اختلالات مری.
- اختلالات پانکراس.
تشخیص و درمان میکند.
درمان سندروم روده تحریک پذیر چیست؟
هیچ درمان خاصی برای همه کار نمی کند، اما اکثر افراد مبتلا به IBS می توانند درمانی مناسب برای آنها پیدا کنند. ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی شما برنامه درمانی IBS شما را برای نیازهای شما شخصی سازی می کند. گزینه های درمانی معمولی شامل تغییر رژیم غذایی و شیوه زندگی است. یک متخصص تغذیه می تواند به شما در ایجاد یک رژیم غذایی متناسب با زندگی شما کمک کند.
بسیاری از مردم متوجه می شوند که با این تغییرات، علائم بهبود می یابند:
درمان سندروم روده تحریک پذیر با تغییرات رژیم غذایی:
- فیبر را در رژیم غذایی خود افزایش دهید - میوه، سبزیجات، غلات و آجیل بیشتری بخورید.
- فیبرهای مکمل را به رژیم غذایی خود اضافه کنید، مانند Metamucil®️ یا Citrucel®️.
- مقدار زیادی آب بنوشید - هشت لیوان 8 اونس در روز.
- از کافئین (از قهوه، شکلات، چای و نوشابه‌های گازدار) خودداری کنید.
- پنیر و شیر را محدود کنید. عدم تحمل لاکتوز در افراد مبتلا به IBS شایع تر است. مطمئن شوید که کلسیم را از منابع دیگر مانند بروکلی، اسفناج، ماهی آزاد یا مکمل ها دریافت کنید.
- رژیم غذایی کم FODMAP را امتحان کنید، یک برنامه غذایی که می تواند به بهبود علائم کمک کند.
درمان سندروم روده تحریک پذیر با تغییرات فعالیت:
- به طور منظم ورزش کن.
- سیگار نکشید
- تکنیک های تمدد اعصاب را امتحان کنید.
- وعده های غذایی کوچکتر را در دفعات بیشتر مصرف کنید.
- غذاهایی که می خورید را یادداشت کنید تا بتوانید بفهمید کدام غذاها باعث تشدید IBS می شوند. محرک های رایج فلفل قرمز، پیاز سبز، شراب قرمز، گندم و شیر گاو هستند.
درمان سندروم روده تحریک پذیر با تغییرات پزشکی:
- اگر افسردگی و اضطراب همراه با درد شدید شکمی دارید، پزشک ممکن است داروهای ضد افسردگی را تجویز کند.
- سایر داروها می توانند به اسهال، یبوست یا درد شکم کمک کنند.
- پروبیوتیک ها ممکن است گزینه ای برای شما باشند. این "باکتری های خوب" می توانند به بهبود علائم کمک کنند.
- اگر علائم شما بهبود نیافت، با ارائه دهنده خود صحبت کنید. ممکن است به آزمایش‌های بیشتری نیاز داشته باشید تا ببینید آیا یک بیماری زمینه‌ای باعث ایجاد علائم شده است یا خیر.
حتما بخوانید: درمان سندرم روده تحریک پذیر با منشا استرس
اگر داروها اثر نکنند چه اتفاقی می افتد؟
در برخی موارد، علائم به درمان پزشکی پاسخ نمی‌دهند. ارائه دهنده شما ممکن است شما را برای درمان های سلامت روان معرفی کند. برخی از بیماران از طریق:
- درمان شناختی رفتاری (CBT).
- هیپنوتیزم درمانی
- بیوفیدبک
آیا می توانم از IBS جلوگیری کنم؟
از آنجایی که هیچ دلیل شناخته شده ای برای IBS وجود ندارد، نمی توانید از آن پیشگیری یا اجتناب کنید. اگر مبتلا به IBS هستید، می توانید با اجتناب از محرک ها از تشدید علائم جلوگیری کنید.
چگونه می توانم IBS را کنترل کنم؟
ممکن است تلاش برای کنترل IBS خسته کننده باشد. درمان اغلب می تواند آزمون و خطا باشد. اما خبر خوب این است که تقریباً همه افراد مبتلا به IBS می توانند درمانی پیدا کنند که به آنها کمک کند.
معمولاً تغییرات رژیم غذایی و فعالیت با گذشت زمان علائم را بهبود می بخشد. ممکن است به صبر و حوصله نیاز داشته باشید تا محرک های خود را کشف کنید تا بتوانید اقداماتی را برای اجتناب از آنها انجام دهید. اما پس از چند هفته یا چند ماه، باید متوجه بهبود قابل توجهی در احساس خود شوید. یک متخصص تغذیه می تواند به شما در برنامه ریزی یک رژیم غذایی سالم و سرشار از نیازهای شما کمک کند.
اگر IBS دارم، آیا این بدان معناست که احتمال ابتلا به مشکلات جدی گوارشی بیشتر است؟
خیر، IBS شما را در معرض خطر بالاتر ابتلا به بیماری هایی مانند کولیت، بیماری کرون یا سرطان روده بزرگ قرار نمی دهد.
حتما بخوانید: همه چیز درباره سرطان روده بزرگ
آیا IBS کشنده است؟
IBS تهدید کننده زندگی نیست. زندگی با این شرایط می تواند چالش برانگیز باشد زیرا می تواند در طول زندگی شما بیاید و برود. اما راه های زیادی برای مدیریت و زندگی با IBS وجود دارد.
آیا درمانی برای IBS وجود دارد؟
هیچ درمانی برای IBS وجود ندارد. هدف از درمان، کنترل و مدیریت علائم است.
چه زمانی باید به یک ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی مراجعه کنم؟
اگر بیش از سه بار در ماه برای بیش از سه ماه علائم داشتید به پزشک مراجعه کنید. و اگر علائم کمتری دارید، اما در زندگی شما اختلال ایجاد می کند، بهتر است با پزشک خود صحبت کنید.
برخی علائم ممکن است به مشکل جدی تری اشاره کنند. در صورت داشتن موارد زیر در اسرع وقت با پزشک خود تماس بگیرید:
- خون ریزی.
- تب.
- کاهش وزن.
- درد شدید.
اگر IBS دارم چگونه می توانم از خودم مراقبت کنم؟
IBS احتمالا مادام العمر با شما خواهد بود. اما طول عمر شما را کوتاه نمی کند و برای درمان آن نیازی به جراحی نخواهید داشت. سعی کنید محرک های خود را شناسایی کنید و از آن اجتناب کنید، از جمله برخی غذاها، داروها و موقعیت های استرس زا. یک متخصص تغذیه می تواند به شما در برنامه ریزی یک رژیم غذایی مغذی بر اساس نیازهای خاص خود کمک کند. اگر علائم بهبود نیافت، با ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی خود صحبت کنید.
چه چیز دیگری باید از پزشک خود بپرسم؟
اگر علائم IBS دارید، از پزشک خود بپرسید:
آیا شرایط دیگری می تواند باعث علائم من شود؟
چه داروهایی می تواند کمک کند؟
از چه غذاهایی پرهیز کنم؟
چه تغییرات دیگری در سبک زندگی باید ایجاد کنم؟
آیا یک متخصص تغذیه می تواند به من کمک کند؟
آیا باید به متخصص گوارش مراجعه کنم؟
چه زمانی بهتر خواهم شد؟
آیا من در معرض خطر سایر بیماری ها هستم؟
سخن آخر
زندگی با سندرم روده تحریک پذیر یا IBS می تواند چالش برانگیز باشد. علائم IBS، مانند درد معده، اسهال، گاز و نفخ اغلب در زندگی شما اختلال ایجاد می کند. اما IBS قابل کنترل است. اگرچه هیچ درمانی وجود ندارد، اما می توانید علائم را از طریق تغییر رژیم غذایی و سبک زندگی کنترل و بهبود بخشید. اگر علائم معده دارید که از بین نمی روند، با پزشک خود صحبت کنید. با هم، می توانید یک طرح درمان IBS را پیدا کنید که برای شما مفید باشد.