شربت نیتروفورانتوئین یکی از آنتی‌بیوتیک‌های موثر در درمان عفونت‌های دستگاه ادراری است که در اشکال مختلفی مانند سوسپانسیون و کپسول موجود است. این دارو به‌ویژه برای کودکان و نوزادان با نظارت دقیق پزشک تجویز می‌شود تا از بروز عوارض جانبی جلوگیری شود. مصرف نیتروفورانتوئین باید با دستور و تحت نظر پزشک انجام گیرد و از خوددرمانی پرهیز شود. در این مقاله از سلام دنیا، ما به بررسی کاربردها، نحوه مصرف، عوارض جانبی و نکات مهم مربوط به شربت نیتروفورانتوئین می‌پردازیم.
شربت نیتروفورانتوئین برای چیست
نیتروفورانتوئین برای درمان عفونت‌های دستگاه ادراری استفاده می‌شود. این دارو یک آنتی‌بیوتیک است. عملکرد آن با از بین بردن باکتری‌ها یا جلوگیری از رشد آن‌هاست. با این حال، این دارو برای سرماخوردگی، آنفلوآنزا یا سایر عفونت‌های ویروسی مؤثر نیست. این دارو تنها با نسخه پزشک قابل تهیه است.
نام‌های تجاری:
- در ایالات متحده: Furadantin، Macrodantin
- در کانادا: Novo-Furan SuspensionDrugBank
اشکال دارویی موجود:
- سوسپانسیون
- کپسول
حتما بخوانید: کپسول نیتروفورانتوئین (Nitrofurantoin)
شربت نیتروفورانتوئین برای کودکان
شربت نیتروفورانتوئین یکی از داروهای رایج برای درمان عفونت‌های دستگاه ادراری است که می‌تواند برای کودکان نیز تجویز شود. با این حال، مصرف آن در کودکان باید کاملاً تحت نظر پزشک باشد، چرا که نیاز به پایش دقیق دارد. پزشک با بررسی وضعیت عمومی کودک، در صورت لزوم آزمایش‌های خون و ادرار را برای اطمینان از عملکرد صحیح دارو و پیشگیری از عوارض احتمالی تجویز می‌کند. اگر علائم کودک طی چند روز بهبود نیابد یا تشدید شود، باید فوراً به پزشک اطلاع داده شود.
مصرف نیتروفورانتوئین در برخی موارد ممکن است با بروز عوارضی مانند واکنش‌های آلرژیک شدید (از جمله کهیر، تورم صورت و گلو، دشواری در تنفس)، مشکلات ریوی مانند التهاب یا فیبروز ریه، آسیب به کبد، احساس گزگز یا بی‌حسی در دست و پا (نوروپاتی محیطی) یا کم‌خونی همولیتیک همراه باشد. از دیگر عوارض ممکن می‌توان به تغییر رنگ ادرار به زرد زنگی تا قهوه‌ای (که بی‌ضرر است) و اسهال اشاره کرد که ممکن است حتی تا دو ماه پس از قطع دارو ادامه یابد.
همچنین اگر کودک مبتلا به دیابت باشد، نیتروفورانتوئین می‌تواند بر نتیجه آزمایش قند ادرار تأثیر بگذارد.بنابراین، شربت نیتروفورانتوئین تنها در صورتی برای کودک مناسب است که توسط پزشک تجویز شده باشد و در طول درمان نیز باید علائم به‌دقت پیگیری شود. از مصرف خودسرانه این دارو جداً باید خودداری کرد.
شربت نیتروفورانتوئین برای نوزاد
با توجه به اطلاعات تخصصی موجود درباره داروی نیتروفورانتوئین، استفاده از این شربت برای نوزادان به‌ویژه باید با احتیاط بسیار زیاد و تحت نظارت مستقیم پزشک متخصص انجام شود. نیتروفورانتوئین می‌تواند در برخی موارد باعث بروز عوارض جدی مانند واکنش‌های آلرژیک شدید (از جمله آنافیلاکسی)، مشکلات ریوی مانند ذات‌الریه یا فیبروز ریوی، آسیب به کبد، کم‌خونی همولیتیک و نوروپاتی محیطی شود.
این دارو همچنین ممکن است باعث تغییر رنگ ادرار، بروز علائم گوارشی مانند تهوع، بی‌اشتهایی یا درد شکم و در موارد نادری اسهال شدید شود که حتی تا دو ماه پس از قطع دارو ادامه یابد. در نوزادان، به دلیل کامل نبودن عملکرد کبد و کلیه‌ها، احتمال بروز این عوارض جدی بیشتر است. نیتروفورانتوئین ممکن است باعث ایجاد کم‌خونی همولیتیک شدید در نوزادان زیر یک ماه شود، به‌ویژه در نوزادانی که دچار کمبود آنزیم G6PD هستند. به همین دلیل، مصرف این دارو برای نوزادان زیر یک ماه کاملاً ممنوع است، مگر در موارد بسیار خاص و تحت کنترل کامل پزشکی.
در صورتی که این دارو برای نوزادی بالای یک ماه تجویز شود، باید به‌طور منظم وضعیت سلامت کودک توسط پزشک بررسی شود. آزمایش‌های خون و ادرار باید به‌صورت دوره‌ای انجام گیرد تا از بروز عوارض احتمالی جلوگیری شود. همچنین والدین باید به محض مشاهده علائمی مانند بی‌حالی، زردی پوست یا چشم، بی‌اشتهایی، تیره شدن ادرار، رنگ‌پریدگی یا هرگونه علائم غیرعادی دیگر، فوراً پزشک را مطلع کنند. در نتیجه، مصرف شربت نیتروفورانتوئین برای نوزاد تنها باید بر اساس دستور پزشک متخصص کودکان و با بررسی دقیق شرایط بالینی کودک انجام شود و در نوزادان زیر یک ماه به‌هیچ‌وجه توصیه نمی‌شود.
حتما بخوانید: بهترین و قوی ترین آنتی بیوتیک برای عفونت ادراری
طریقه مصرف شربت نیتروفورانتوئین
نحوه صحیح استفاده:
- این دارو را دقیقاً طبق دستور پزشک مصرف کنید.
- نیتروفورانتوئین را بهتر است با غذا یا شیر مصرف کنید تا ناراحتی معده کاهش یابد و جذب دارو بهبود یابد.
- قبل از هر دوز، سوسپانسیون خوراکی را به‌خوبی تکان دهید.
- کپسول را کامل ببلعید و آن را باز نکنید، خرد نکنید یا نجوید.
- در طول مصرف نیتروفورانتوئین، از مصرف آنتی‌اسیدهای حاوی منیزیم تری‌سیلیکات خودداری کنید.
- حتی اگر پس از چند دوز اول احساس بهبودی کردید، مصرف دارو را برای مدت زمان کامل تجویز شده ادامه دهید.
مقدار مصرف (دوز) شربت نیتروفورانتوئین
مقدار دارو برای بیماران مختلف متفاوت است. دستور پزشک یا برچسب دارو را دنبال کنید. اطلاعات زیر فقط دوزهای میانگین هستند. اگر دوز شما متفاوت است، آن را تغییر ندهید مگر به دستور پزشک. مقدار مصرف به قدرت دارو بستگی دارد. همچنین تعداد دفعات مصرف، فاصله زمانی بین دوزها و مدت زمان مصرف بستگی به نوع بیماری دارد.
برای شکل خوراکی (کپسول و قرص):
پیشگیری از عفونت ادراری:
- بزرگسالان: 50 تا 100 میلی‌گرم قبل از خواب
- کودکان بالای 1 ماه: دوز بر اساس وزن بدن و توسط پزشک تعیین می‌شود
- کودکان زیر 1 ماه: توصیه نمی‌شود
درمان عفونت ادراری:
- بزرگسالان: 50 تا 100 میلی‌گرم 4 بار در روز
- کودکان بالای 1 ماه: دوز بر اساس وزن بدن و توسط پزشک تعیین می‌شود
- کودکان زیر 1 ماه: توصیه نمی‌شود
حتما بخوانید: سیپروفلوکساسین برای چیست
برای کپسول‌های با رهش طولانی:
- بزرگسالان و کودکان 12 سال به بالا: 100 میلی‌گرم هر 12 ساعت به مدت 7 روز
- کودکان زیر 12 سال: دوز و مصرف باید توسط پزشک تعیین شود.
برای سوسپانسیون خوراکی:
- بزرگسالان و کودکان با وزن 40 کیلوگرم یا بیشتر: 50 تا 100 میلی‌گرم 4 بار در روز
- کودکان بالای 1 ماه: دوز بر اساس وزن بدن توسط پزشک تعیین می‌شود. معمولاً 5 تا 7 میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن در 24 ساعت، در 4 دوز تقسیم‌شده.
مقادیر پیشنهادی بر اساس غلظت‌های مختلف سوسپانسیون:
25mg / 5mL:
- 30–40 کیلوگرم: 10mg چهار بار در روز
- 25–30 کیلوگرم: 8.5mg چهار بار در روز
- 20–25 کیلوگرم: 7mg چهار بار در روز
- 14–20 کیلوگرم: 5mg چهار بار در روز
- 10–14 کیلوگرم: 3.5mg چهار بار در روز
- 7–10 کیلوگرم: 2.5mg چهار بار در روز
- 5–7 کیلوگرم: 1.8mg چهار بار در روز
- 4–5 کیلوگرم: 1.4mg چهار بار در روز
- کمتر از 4 کیلوگرم: 1mg چهار بار در روز
50mg / 5mL:
- 30–40 کیلوگرم: 5mg چهار بار در روز
- 25–30 کیلوگرم: 4.25mg چهار بار در روز
- 20–25 کیلوگرم: 3.5mg چهار بار در روز
- 14–20 کیلوگرم: 2.5mg چهار بار در روز
- 10–14 کیلوگرم: 1.75mg چهار بار در روز
- 7–10 کیلوگرم: 1.25mg چهار بار در روز
- 5–7 کیلوگرم: 0.9mg چهار بار در روز
- 4–5 کیلوگرم: 0.7mg چهار بار در روز
- کمتر از 4 کیلوگرم: 0.5mg چهار بار در روز
- کودکان کمتر از 1 ماه: مصرف توصیه نمی‌شود
در صورت فراموش کردن دوز
اگر یک دوز را فراموش کردید، آن را در اسرع وقت مصرف کنید. با این حال، اگر زمان دوز بعدی نزدیک است، دوز فراموش‌شده را نادیده بگیرید و به برنامه منظم خود بازگردید. دوزها را دو برابر نکنید.
حتما بخوانید: شربت گایول برای چیست
عوارض شربت نیتروفورانتوئین
در کنار اثرات مورد نیاز یک دارو، ممکن است باعث بروز برخی اثرات ناخواسته نیز شود. اگرچه همه این عوارض جانبی ممکن است رخ ندهند، اما در صورت بروز ممکن است نیاز به مراقبت پزشکی داشته باشند. در صورتی که هر یک از عوارض جانبی زیر رخ دهد، بلافاصله با پزشک خود مشورت کنید.
عوارض شایع‌تر
- تغییر رنگ پوست صورت
- درد قفسه سینه
- لرز
- سرفه
- تب
- احساس عمومی ناراحتی یا بیماری
- کهیر، خارش، جوش پوستی
- گرفتگی صدا
- درد مفاصل یا عضلات
- مشکل ناگهانی در بلعیدن یا تنفس
- تورم صورت، دهان، دست‌ها یا پاها
- تنگی نفس
عوارض کمتر شایع
- مدفوع سیاه و قیری شکل
- خون در ادرار یا مدفوع
- احساس سوزش، بی‌حسی، مورمور شدن یا دردناک بودن
- سرگیجه
- خواب‌آلودگی
- سردرد
- نقاط قرمز ریز روی پوست
- گلودرد
- عدم تعادل یا ناهماهنگی حرکتی
- خونریزی یا کبودی غیرطبیعی
- خستگی یا ضعف غیرمعمول
- ضعف در بازوها، دست‌ها، پاها یا ساق‌ها
حتما بخوانید: شربت سالبوتامول برای چیست
عوارض نادر
- کوری
- تاول زدن، پوست‌پوست شدن یا شل شدن پوست
- کوررنگی آبی-زرد
- رنگ مایل به آبی ناخن‌ها، لب‌ها، پوست، کف دست یا بستر ناخن‌ها
- تاری دید یا از دست دادن بینایی با یا بدون درد چشم
- برآمدگی نرم روی سر نوزاد
- تغییر در توانایی دیدن رنگ‌ها، مخصوصاً آبی یا زرد
- تنگی قفسه سینه
- سردرگمی
- ترک‌های پوست
- ادرار تیره
- کاهش بینایی
- اسهال
- اسهال آبکی، شدید که ممکن است خون‌آلود باشد
- درد چشم
- خستگی و ضعف عمومی
- مدفوع روشن
- کاهش اشتها
- از دست دادن حرارت بدن
- افسردگی ذهنی
- تغییرات خلقی یا ذهنی
- تهوع یا استفراغ
- پوست رنگ‌پریده
- مدفوع رنگ‌پریده
- ضایعات پوستی قرمز که اغلب مرکز بنفش دارند
- قرمزی و التهاب چشم‌ها
- پوست قرمز و متورم
- پوست قرمز، ضخیم یا پوسته‌پوسته شده
- جوش پوستی
- زخم‌ها، آفت‌ها یا لکه‌های سفید روی لب‌ها یا داخل دهان
- درد شکم
- غدد متورم یا دردناک
- حساسیت غدد بزاقی
- بوی بد دهان
- درد بالای سمت راست شکم
- تغییرات بینایی
- استفراغ خون
- زردی چشم‌ها یا پوست
برخی از عوارض جانبی ممکن است رخ دهند که معمولاً نیاز به مراقبت پزشکی ندارند. این عوارض ممکن است در طول درمان و با تطبیق بدن با دارو برطرف شوند. همچنین، مراقب سلامت شما ممکن است راه‌هایی برای پیشگیری یا کاهش برخی از این عوارض به شما ارائه دهد. اگر هر یک از عوارض زیر ادامه داشت، اذیت‌کننده بود یا سوالی داشتید با مراقب سلامت خود مشورت کنید:
عوارض شایع‌تر
- اسهال
- نفخ
شیوع نامشخص
- سرگیجه یا احساس سبکی سر
- احساس حرکت مداوم خود یا محیط اطراف
- ضعف یا از دست دادن قدرت
- ریزش موقت مو
- حس چرخش
- حرکات غیرارادی چشم
حتما بخوانید: شربت لوراتادین برای چیست
عوارض جانبی دیگری که در این فهرست نیامده نیز ممکن است در برخی بیماران رخ دهد. اگر هر اثر دیگری مشاهده کردید، با مراقب سلامت خود تماس بگیرید. برای مشاوره پزشکی درباره عوارض جانبی با پزشک خود تماس بگیرید. شما می‌توانید عوارض جانبی را به FDA به شماره 1-800-FDA-1088 گزارش دهید.
عکس شربت نیتروفورانتوئین
قیمت شربت نیتروفورانتوئین خارجی
قیمت هر عدد شربت نیتروفورانتوئین خارجی حدود 348,000 ریال است.
سخن آخر
شربت نیتروفورانتوئین دارویی موثر برای درمان عفونت‌های دستگاه ادراری است که مصرف آن به‌ویژه در کودکان و نوزادان نیازمند مراقبت و نظارت دقیق پزشکی است. آگاهی از دوز مصرفی، نحوه صحیح استفاده و شناخت عوارض جانبی احتمالی به کاهش خطرات کمک می‌کند. رعایت دستور پزشک و پیگیری دقیق وضعیت بیمار در طول درمان از اهمیت بالایی برخوردار است. مصرف این دارو بدون نسخه و نظارت پزشکی توصیه نمی‌شود.
دیدگاه ها