رینوره یا آبریزش بینی یکی از علائم رایج است که بسیاری از افراد در طول زندگی خود با آن مواجه می‌شوند. این وضعیت معمولاً به دلایلی همچون آلرژی ها و عفونت های ویروسی نظیر سرماخوردگی یا آنفولانزا رخ می‌دهد. با این حال، دلایل دیگری نیز وجود دارند که ممکن است باعث بروز آبریزش بینی شوند. در بیشتر موارد، این حالت خودبه‌خود بهبود می‌یابد، اما در برخی موارد نیاز به درمان های خاص برای تسکین و بهبود سریع‌تر آن احساس می‌شود. در این مطلب از سلام دنیا، ما به موضوعاتی همچون علت آب آمدن از بینی چیست؛ رینوره (آبریزش بینی) چیست؛ درمان خانگی آبریزش بینی؛ نحوه متوقف کردن، مدت زمان طول کشیدن نشت مایع نخاعی از بینی و درمان و جلوگیری از آبریزش بینی پرداخته ایم. با ما همراه باشید.
رینوره (آبریزش بینی) چیست؟
رینوره (آبریزش بینی) مخاطی است که از بینی شما چکه می کند یا "ریخته" می شود . چندین علت ممکن است باعث رینوره شود مانند هوای سرد و یا خشکی، آلرژی یا سرماخوردگی معمولی. یک بیماری مرتبط با آن رینیت است. رینیت التهاب بافت های بینی شما است. قوام و رنگ مخاطی که از بینی شما خارج می شود می تواند متفاوت باشد. آلرژی، خوردن غذاهای تند و قرار گرفتن در دمای سرد معمولا باعث ترشح آبکی بیشتر از بینی می شود. وقتی سرماخوردگی یا عفونت دیگری دارید، بدن شما معمولاً مخاط غلیظ تری تولید می کند. رینوره می تواند به خودی خود رخ دهد، اما اغلب همراه با علائم زیر رخ می دهد:
حتما بخوانید: علت و درمان خانگی آبریزش بینی کودکان زیر 2 سال
- گرفتگی بینی (گرفتگی بینی).
- عطسه کردن.
- پست‌نزال درپ . این زمانی است که مخاط بیش از حد معمول جمع می شود و از پشت گلوی شما می چکد. می تواند باعث گلودرد و سرفه شود.
- خارش یا آبریزش چشم.
بیشتر موارد آبریزش بینی موقتی است، اما برخی از افراد ممکن است به رینوره مزمن مبتلا شوند.
آب آمدن از بینی چگونه اتفاق می افتد؟
چندین ساختار بینی و فرآیندهای بدن می توانند به آبریزش بینی کمک کنند، از جمله:
- غدد مخاطی بینی : غدد مخاطی شما دائماً مخاط تولید می کنند تا داخل بینی شما مرطوب و سالم بماند. مخاط همچنین از شما در برابر میکروب ها و سایر محرک ها محافظت می کند. تحریک سیستم عصبی پاراسمپاتیک شما (PSNS) منجر به افزایش تولید و انتشار مخاط می شود.
- سلولهای اپیتلیال : اینها سلولهایی هستند که داخل حفره بینی شما را می پوشانند. آنها می توانند سلول هایی به نام سیتوکین ها را به عنوان بخشی از پاسخ التهابی بدن آزاد کنند که منجر به تولید مخاط و آبریزش بینی می شود.
- رگ های خونی در بینی : رگ های خونی شما می توانند منقبض (سفت شوند) و گشاد شوند (گشاد شوند). این امر احتقان مجرای بینی شما را در طول یک پاسخ التهابی تنظیم می کند. در فرآیندی به نام نفوذپذیری عروقی، مایعات از طریق دیواره رگ های خونی حرکت می کنند. در بینی شما، مایع از رگ های خونی شما می تواند "نشت" کند و منجر به آبریزش بینی شود. هیستامین (ماده شیمیایی که باعث واکنش های آلرژیک می شود) نفوذ پذیری عروق و گشاد شدن رگ های خونی را تحریک می کند و در نتیجه آبریزش بینی ایجاد می شود.
- سیستم ایمنی بدن شما : وقتی بیمار هستید، به این دلیل است که عوامل بیماری زا از مخاط بینی و سیستم تنفسی شما عبور کرده اند . سیستم ایمنی بدن شما مواد خاصی را برای جستجو و از بین بردن پاتوژن ها آزاد می کند. همین مواد به سلولهای بینی شما دستور می‌دهند که مخاط بیشتری تولید کنند تا سایر پاتوژن‌های بالقوه مضر را پاک کنند. همانطور که تولید مخاط زیاد می شود، بینی شما شروع به ریزش می کند. هنگامی که بدن شما عوامل بیماری زا را پاک می کند، سیستم ایمنی زنگ هشدار خود را کاهش می دهد و پوشش مخاطی شما به حالت عادی باز می گردد. سیستم ایمنی بدن شما نیز در بروز آلرژی نقش دارد. فکر می‌کند آلرژن‌ها مضر هستند (حتی اگر نیستند) و به حالت حمله می‌رود.
چه چیزی باعث آبریزش بینی می شود؟ (علل احتمالی)
دو علت رایج آبریزش بینی عبارتند از:
- آلرژی ( رینیت آلرژیک ) مانند گرده گل، حیوانات خانگی یا گرد و غبار.
- عفونت های ویروسی ، مانند سرماخوردگی، آنفولانزا و کووید-19.
حتما بخوانید: درمان آبریزش بینی با خوراکی و دمنوش
آلرژن ها برای اکثر افراد بی ضرر هستند. اما اگر به رینیت آلرژیک مبتلا هستید، سیستم ایمنی بدن شما فکر می‌کند که آلرژن در حال نفوذ است. سیستم ایمنی بدن شما سعی می کند با ترشح هیستامین از بدن شما محافظت کند. این باعث می شود غشاهای مخاطی در بینی، چشم ها و گلو ملتهب و خارش پیدا کنند، زیرا آنها برای خارج کردن آلرژن کار می کنند. هیستامین همچنین باعث آبریزش بینی می شود. آلرژی معمولاً باعث ترشح آبکی بیشتر از بینی می شود.
تنفس یک ویروس باعث تحریک پوشش بینی و سینوس ها (جیب های پر از هوا در اطراف صورت) می شود. در پاسخ، بینی شما شروع به تولید مخاط شفاف می کند. این مخاط ویروس را به دام می اندازد و به خارج شدن آن از بینی و سینوس ها کمک می کند. اگر ویروس از پوشش مخاطی شما عبور کند، بیمار می شوید. بدن شما مخاط بیشتری تولید می کند که ممکن است تغییر رنگ داده و سفید یا زرد شود. گاهی اوقات، مخاط ممکن است به رنگ سبز تبدیل شود.
سایر علل های آبریزش بینی
سایر علل رینیت عبارتند از، اما به موارد زیر محدود نمی شوند:
- دماهای سرد : هنگامی که از طریق بینی تنفس می کنید، بینی شما هوا را گرم می کند و هنگامی که به داخل ریه ها می رود، رطوبت را به آن اضافه می کند. هوای سرد و خشک پوشش بینی شما را تحریک می کند. در دفاع، غدد بینی شما مخاط اضافی تولید می کنند تا پوشش داخلی را مرطوب نگه دارد و در نتیجه آبریزش بینی ایجاد می شود.
- ریختن اشک ( اشک ریختن ) : وقتی بدن شما اشک اضافی تولید می کند (مانند گریه یا محرک در چشم )، اشک از گوشه داخلی پلک ها، از مجرای بینی اشکی و به حفره های بینی شما تخلیه می شود. این اشک ها می توانند از بینی شما چکه کنند و تولید مخاط را تحریک کنند و منجر به ترشح بیشتر بینی شوند.
- عفونت سینوسی (سینوزیت) : عفونت‌های باکتریایی ، عفونت‌های ویروسی و آلرژی‌ها می‌توانند سینوس‌های شما را تحریک کرده و باعث مسدود شدن و پر شدن آنها از مایع شوند. این می تواند باعث فشار و درد در صورت، احتقان بینی و آبریزش بینی با مخاط غلیظ زرد یا سبز شود.
- پولیپ بینی : پولیپ بینی توده های بدون درد و خوش خیم (نه سرطانی) داخل بینی و سینوس ها هستند. همانطور که رشد می کنند، می توانند باعث آبریزش بینی و سایر علائم شوند.
- جسم خارجی بینی : اگر چیزی در بینی شما گیر کند، بدن شما برای پاک کردن آن مخاط ایجاد می کند. این در کودکان رایج است و معمولاً شامل مخاط بدبو است که از یک سوراخ بینی خارج می شود.
- رینیت غیر آلرژیک : این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که هفته‌ها تا ماه‌ها آبریزش بینی، عطسه و علائم مرتبط بدون علت آلرژیک شناخته شده داشته باشید. محرک هایی مانند دود تنباکو، دودهای ترافیکی و بوهای شدید می توانند باعث رینیت غیر آلرژیک شوند. رینیت وازوموتور شایع ترین نوع است.
- رینیت چشایی : وقتی غذاهای خاصی مانند غذای تند یا گرم مصرف می کنید، باعث آبریزش بینی می شود. یک ماده شیمیایی در غذاهای تند به نام کپسایسین باعث تحریک عصب سه قلو می شود که باعث می شود بینی شما ریزش کند.
- رینیت بارداری : این زمانی است که شما به مدت شش هفته یا بیشتر در دوران بارداری دچار آبریزش بینی و/یا احتقان بینی می شوید. این به دلیل تغییر در جریان خون (در این مورد، به غشای مخاطی شما) و تغییرات هورمونی اتفاق می افتد.
حتما بخوانید: علت آبریزش چشم چیست؟
- برخی داروها : برخی داروها می توانند عوارض جانبی آبریزش بینی داشته باشند، از جمله قرص های ضد بارداری ، برخی از داروهای فشار خون ، داروهای ضد افسردگی و داروهای اختلال نعوظ .
- نشت مایع مغزی نخاعی (CSF) : نشت مایع مغزی نخاعی زمانی است که مایع اطراف مغز و نخاع شما از جایی که قرار است باشد نشت کند. در برخی موارد، ممکن است از بینی شما چکه کند. معمولاً شفاف و آبکی است و معمولاً فقط از یک سوراخ بینی خارج می شود.
- ترک مواد افیونی : اگر وابستگی فیزیکی به مواد افیونی داشته باشید و مصرف آنها را متوقف کنید، ترک مواد افیونی اتفاق می افتد. این علائم بسیاری از جمله آبریزش بینی و آبریزش بیش از حد چشم را ایجاد می کند.
آبریزش بینی چگونه درمان می شود؟
در بیشتر موارد آبریزش بینی خود به خود از بین می رود. به طور کلی، آنها نیازی به درمان ندارند. اما استثناهایی وجود دارد، از جمله:
- عفونت سینوسی : عفونت سینوسی می تواند خود به خود از بین برود. اما اگر علائم شما پس از 10 روز بهبود نیافت، پزشک ممکن است آنتی‌بیوتیک ، ضداحتقان‌های خوراکی یا موضعی یا اسپری‌های استروئیدی داخل بینی را تجویز کند.
- رینیت مزمن : اگر آبریزش مزمن (طولانی مدت) بینی دارید، ممکن است پزشک شما را به یک متخصص گوش، حلق و بینی (ENT) ارجاع دهد تا علت اصلی را تعیین کند. ممکن است برای مشکلات ساختاری مانند پولیپ بینی، انحراف تیغه بینی یا بزرگ شدن آدنوئید نیاز به جراحی داشته باشید .
- اجسام خارجی بینی : شی گیر کرده در بینی شما (یا فرزندتان) باید برداشته شود. ارائه دهندگان از تکنیک های برداشتن چندگانه، از جمله ابزارهایی مانند موچین یا فورسپس، بازدم اجباری و مکش استفاده می کنند.
چگونه می توانم آبریزش بینی را متوقف کنم؟
رینوره به طور معمول دوره خود را طی می کند. هیچ کاری نمی توانید انجام دهید تا فوراً آن را متوقف کنید. معمولا به مرور زمان از بین می رود. اما برخی از داروهای خانگی و برخی داروها ممکن است کمی تسکین دهند.
حتما بخوانید: علائم و روش پیشگیری از مه مغزی
درمان خانگی آبریزش بینی
برای کمک به علائم آبریزش بینی موارد زیر را امتحان کنید:
- استراحت
- نوشیدن مایعات زیاد به خصوص آب.
- یک پارچه گرم و مرطوب را روی صورت خود بمالید.
- استنشاق بخار دو تا چهار بار در روز. یکی از راه‌های انجام این کار، نشستن در حمام با دوش است. بخار خیلی داغ را استنشاق نکنید.
- از یک مرطوب کننده یا بخارساز در کنار تخت خود استفاده کنید. این می تواند با ازدحام بدتر شده توسط هوای خشک مبارزه کند.
- استفاده از اسپری بینی نمکی برای کمک به پاکسازی مخاط. استفاده از اسپری های ضد احتقان بینی را طبق دستورالعمل روی برچسب بسته بندی، به بیش از چند روز محدود کنید.
داروهای آبریزش بینی
برخی از داروهای بدون نسخه (OTC) می توانند کمک کنند، از جمله:
- اکسپکتورانت ها : این داروها می توانند مخاط را رقیق کنند و به پاکسازی آن از قفسه سینه کمک کنند. ممکن است به آبریزش بینی نیز کمک کند.
- ضد احتقان ها : این داروها مجرای بینی شما را کوچک و خشک می کنند. آنها ممکن است به خشک شدن آبریزش یا گرفتگی بینی کمک کنند.
- آنتی هیستامین ها : اگر آبریزش بینی شما به دلیل آلرژی باشد، این داروها می توانند کمک کنند.
حتما بخوانید: لنف ادم چیست
با ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی خود مشورت کنید تا ببینید چه داروهای بدون نسخه برای شما مناسب است. همیشه دستورالعمل های روی داروها را دنبال کنید. مگر اینکه ارائه دهنده شما آن را توصیه کند، داروهای سرماخوردگی بدون نسخه را به کودک زیر 6 سال ندهید.
آبریزش بینی چقدر طول می کشد؟
مدت زمان ماندگاری آبریزش بینی به علت اصلی آن بستگی دارد. با یک عفونت ویروسی، مانند سرماخوردگی، آبریزش یا گرفتگی بینی می تواند تا 10 تا 14 روز ادامه داشته باشد. آبریزش بینی ناشی از آلرژی معمولاً تا زمانی که در معرض آلرژن هستید ادامه دارد. اگر به گرده آلرژی دارید، می تواند شش هفته در طول فصل گرده در بهار، تابستان یا پاییز باقی بماند. اگر بیش از سه هفته آبریزش بینی دارید که ناشی از آلرژی شناخته شده نیست، باید به پزشک خود مراجعه کنید.
آیا آبریزش بینی می تواند عوارضی ایجاد کند؟
در برخی موارد، آبریزش بینی می تواند منجر به عوارض خفیفی شود، از جمله:
- ابریزش پس از بینی : مخاط اضافی می تواند در پشت گلو جمع شود و به سمت پایین چکه کند. این می تواند گلو شما را درد کند و باعث سرفه شود.
- عفونت سینوسی : اگر مجرای سینوس مسدود شود، می تواند منجر به عفونت سینوسی شود که اغلب دردناک است. ممکن است برای درمان آن به داروهای تجویزی نیاز داشته باشید.
- گوش درد یا عفونت گوش : اگر مخاط اضافی به شیپور استاش شما برگردد، می تواند منجر به گوش درد یا عفونت گوش شود.
همه این شرایط قابل درمان هستند.
آیا می توانم از آبریزش بینی جلوگیری کنم؟
همیشه نمی توانید از آبریزش بینی جلوگیری کنید. اما اقداماتی وجود دارد که می توانید برای جلوگیری از ابتلا به عفونت ویروسی انجام دهید. در اینجا چند نکته ساده برای جلوگیری از انتشار میکروب ها وجود دارد:
- دست های خود را اغلب بشویید.
- از کسانی که سرماخوردگی یا عفونت دارند دور نگه دارید.
- غذای سالم بخورید و به طور منظم ورزش کنید تا سیستم ایمنی بدن شما تقویت شود.
- در داخل آرنج خود سرفه و عطسه کنید نه داخل دست.
- سطوح معمولی مانند میز و میز، اسباب بازی، دستگیره در، تلفن و وسایل حمام را تمیز و ضدعفونی کنید.
- از تمام واکسن ها استفاده کنید.
حتما بخوانید: علائم پوکی استخوان در زنان و مردان
وقتی صحبت از آلرژی به میان می آید، اقدامات زیر ممکن است کمک کند:
- زمانی که تعداد گرده ها زیاد است، معمولاً در صبح زود و در روزهای بادی در خانه بمانید.
- پنجره های خود را در فصل آلرژی بسته نگه دارید و تا حد امکان از تهویه مطبوع استفاده کنید.
- اگر در خارج از منزل کار می کنید از ماسک گرد و غبار استفاده کنید. بلافاصله پس از آمدن به داخل خانه لباس خود را عوض کنید و دوش بگیرید.
- اگر به پوست حیوانات حساس هستید از تماس با گربه ها و سگ ها خودداری کنید.
- از آنتی هیستامین ها برای کمک به جلوگیری از علائم آلرژی، مانند آبریزش بینی، استفاده کنید.
چه زمانی باید در مورد آبریزش بینی به پزشک مراجعه کنم؟
آبریزش بینی بسیار شایع است و اغلب نیازی به مراجعه به پزشک ندارد. اما باید با ارائه دهنده خود صحبت کنید اگر:
- آبریزش بینی یا احتقان شما بیش از سه هفته طول می کشد یا همراه با تب رخ می دهد.
- ترشحات از یک سوراخ بینی خارج می شود، به خصوص اگر بدبو یا خونی باشد.
- در تنفس مشکل دارید.
- در ناحیه پیشانی، چشم ها، سمت بینی یا گونه ورم کرده اید.
- شما تاری دید دارید
- بعد از ضربه به سر، ترشحات بینی دارید، به خصوص اگر شفاف و آبکی باشد.
حتما بخوانید: روش تشخیص و درمان توده هیپواکو
سوالات متداول
1. آیا آبریزش بینی نشانه COVID-19 است؟
بله، آبریزش بینی یکی از علائم احتمالی COVID-19 است. علائم دیگر ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- تب یا لرز.
- سرفه.
- گرفتگی بینی.
- تنگی نفس یا مشکل در تنفس.
- خستگی.
- دردهای عضلانی یا بدن.
- سردرد.
- از دست دادن جدید چشایی یا بویایی.
- گلو درد
- حالت تهوع یا استفراغ.
- اسهال
2. آیا دندان درآوردن باعث آبریزش بینی می شود؟
دندان درآوردن باعث آبریزش بینی نمی شود. اما اغلب باعث ترشح بیش از حد آب دهان می شود. اگر کودک شما هنگام دندان درآوردن آبریزش بینی دارد، احتمالاً به دلیل عفونت ویروسی (مانند سرماخوردگی) یا آلرژی است.
سخن آخر
اگرچه آبریزش بینی می تواند آزاردهنده باشد، اما اغلب موقتی است و نشانه ای از کارکرد سیستم ایمنی بدن شماست. آبریزش بینی در هوای سرد یا زمانی که سرما خورده اید، آنفولانزا یا آلرژی شایع است. معمولاً به این معنی نیست که عفونت یا چیز جدی وجود دارد. به یاد داشته باشید که برای جلوگیری از آبریزش بینی یا مسائل مشابه از اقدامات بهداشتی مناسب استفاده کنید. اگر آبریزش بینی شما یا فرزندتان غیرعادی به نظر می رسد، به پزشک مراجعه کنید.
مطالب مرتبط:
بهترین دمنوش ها برای سرماخوردگی