سوراخ قلب ASD نقص دیواره بین دهلیزی است و به معنی وجود سوراخ در دیواره دهلیزی قلب است. دیواره بین دهلیزی، دیواره ایجاد شده بین دو حفره بالایی قلب یعنی دهلیزهای راست و چپ است. این اختلال از جمله نقایص مادرزادی است. ممکن است نوزاد تنها مشکل سوراخ در قلب داشته باشد یا همراه با آن به اختلالات دیگری نیز دچار باشد. برخی از سوراخ های بین دهلیزی به خودی خود برطرف می شوند. در این مقاله از بخش سلامت سلام دنیا، قصد داریم تا به طور کامل در خصوص اینکه علت سوراخ قلب در نوزاد، علائم، روش تشخیص و درمان سوراخ قلب دهلیز نوزاد صحبت کرده ایم، با ما همراه باشید.
انواع سوراخ قلب ASD در نوزاد
چند نوع نقص دیواره بین دهلیزی وجود دارد؟
سوراخ قلب ASD به چهار گروه تقسیم می شود. این سوراخ ها بر اساس محل قرار گرفتن آنها در قلب و شدت ضایعه تقسیم بندی می شوند:
1. نقص دیواره بین دهلیزی ثانویه
در این حالت، سوراخ در بخش میانی دیوار دهلیزی وجود دارد. این سوراخ، شایع ترین نوع سوراخ قلب است و هنگامی رخ می دهد که بخشی از دیواره دهلیزی در هنگام رشد قلب در دوران جنینی به خوبی بسته نشود.
2. نقص دیواره بین دهلیزی پریمیوم
در این حالت، سوراخ در قسمت پایین جداره دهلیزی و در نزدیکی دریچه های سه لختی و میترال ایجاد می شود.
3. نقص دیواره بین دهلیزی سینوس کرونری
سوراخ در بین سینوس کرونری و دهلیز چپ ایجاد می شود. این حالت نادرترین نقص دیواره بین دهلیزی است و در جریان خون در خود ورید قلب نیز اختلال ایجاد می کند.
4. نقص دیواره بین دهلیزی سینوس سیاهرگی
در ناحیه فوقانی دیواره دهلیزی و در نزدیکی رگ هایی که وارد دهلیز راست می شوند، سوراخ ایجاد می شود. این سوراخ باعث می شود تا یکی یا چند تا از رگ های ریوی عمل تخلیه خون را به شکل طبیعی انجام ندهند.
حتما بخوانید: علل ضربان قلب پایین چیست
اکنون که با انواع سوراخ های بین دهلیزی قلب آشنا شده اید، بهتر است علت ایجاد آن را به شما توضیح دهیم.
علل ایجاد سوراخ در قلب نوزادان تازه متولد شده
در 8 هفته اول بارداری، قلب جنین شکل می گیرد. قلب از یک لوله توخالی ایجاد شده که به چهار محفظه تقسیم می شود. این محفظه ها با استفاده از دیواره هایی به نام سپتوم از هم جدا می شوند. دیواره قلب در زمان رشد جنین دارای چنین سوراخ هایی است و این مساله یک امر طبیعی است. به طور معمول این سوراخ ها در هنگام تولد و یا بعد از تولد بسته می شوند. اگر این سوراخ ها بسته نشوند، در سپتوم دهلیزی سوراخی باقی می ماند که به این حالت نقص دیواره بین دهلیزی یا همان سوراخ قلب ASD گفته می شود. برخی از این مشکلات، ریشه ژنتیکی داشته و از پدرها و مادرها به فرزندان منتقل می شود. اما ممکن است در مواردی به شکل کاملا اتفاقی ایجاد شود. هیچ دلیل و توضیح مشخصی برای سوراخ قلب در نوزادان وجود ندارد.
آیا وجود سوراخ در قلب نوزادان علائمی دارد؟ (علائم سوراخ بودن قلب نوزاد)
در صورتی که سوراخ قلب کوچک باشد، علائمی نداشته و معمولا کودک سالم به نظر می رسد. در صورتی که سوراخ قلب بزرگ باشد، کودک علائمی مثل خستگی زودهنگام، تنگی نفس، تند تند نفس کشیدن، عفونت تنفسی یا آریتمی قلبی و کندی در رشد را دارد. در صورتی که هر یک از علائم فوق را در کودک مشاهده می کنید، حتما به پزشک مراجعه نمایید. اگر کودک بزرگ تر شود، ممکن است به علت وجود سوراخ در قلب به سردردهای میگرنی دچار شود.
حتما بخوانید: 5 عاملی که باعث شروع سردردهای میگرنی می شوند
روش تشخیص سوراخ در قلب نوزاد
برای تشخیص وجود سوراخ در قلب از چه آزمایش هایی استفاده می شود؟
جهت تشخیص ابتدا پزشک کودک را معاینه می کند. اگر با گوشی پزشکی صدای غیر معمولی در ضربان قلب کودک را بشنود، ممکن است شما را به یک متخصص قلب ارجاع دهد. پزشک متخصص قلب و ریه ابتدا به صدای قلب کودک گوش می دهد تا مشخص شود که این صدای غیر معمول از چه ناحیه ای ایجاد می شود و بلندی آن چقدر است. همچنین از آزمایش های زیر برای تشخیص سوراخ در قلب کودک استفاده می کنند:
- تصویربرداری با اشعه ایکس از قفسه سینه: این عکس می تواند بزرگ شدن احتمالی قلب یا تغییراتی که در اثر تغییرات جریان خون ناشی از سوراخ قلب در ریه ها ایجاد می شود را نشان دهد.
- اکو قلب: این آزمایش تصاویر متحرکی از قلب و دریچه های آن ارائه می دهد. اکو قلب حتی می تواند اندازه سوراخ ایجاد شده را مشخص کند.
- نوار قلب: نوار قلب می تواند فعالیت الکتریکی قلب را ثبت کرده و در صورت وجود ضربان غیر طبیعی ناشی از سوراخ بین دهلیزی، آن را نشان می دهد. با این آزمایش می توان فشار عضلانی ایجاد شده در قلب به واسطه سوراخ را مشاهده کرد.
- کاتتریزاسیون قلبی: یک لوله نازک و انعطاف پذیر در نزدیکی قلب قرار می گیرد. در این آزمایش از رنگ کنتراست استفاده می کنند تا وضوح عکس افزایش پیدا کند.
آیا اختلال سوراخ قلب قبل از تولد نوزاد قابل تشخیص است؟
همانطور که قبلا توضیح داده شد، قلب تا هفته هشتم بارداری تشکیل می شود. سونوگرافی در حدود هفته 12 بارداری می تواند نقایص قلبی احتمالی کودک را مشخص کند. به طور معمول نقایصی مانند وجود سوراخ در قلب و نقص های خفیف دریچه در پروسه غربالگری و سونوگرافی آنومالی نیز قابل تشخیص هستند. البته این احتمال وجود دارد که همه این نقایص در سونوگرافی قابل تشخیص نباشند.
حتما بخوانید: اتفاقات مهم حاملگی در هفته هشتم بارداری
درمان سوراخ قلب نوزادان
همه این نقایص به درمان نیاز ندارند. مثلا اگر سوراخ قلب نوزاد کوچک باشد، ممکن است به درمان نیازی نباشد و حتی به تدریج کوچک تر شده و به طور خود به خودی بسته شوند. به علت آشفتگی جریان، در نواحی اطراف سوراخ خطر عفونت باکتریایی وجود دارد. همچنین به این بیماران توصیه می شود تا از دندان های خود به خوبی مراقبت کنند. در صورتی که نیاز به انجام عملیات دندانی و یا جراحی دندان باشد، دوره های پیشگیری با مصرف آنتی بیوتیک ها برای بیماران تجویز می شود تا از ایجاد عفونت و انتقال آن به خون و آلوده کردن قلب جلوگیری شود.
اما متاسفانه برخی از این نواقص قلبی به میزان متوسط تا شدید هستند و ممکن است در کودک نارسایی قلبی ایجاد کنند. علائم این بیماری شامل تغذیه نامناسب، کم آوردن نفس و افزایش وزن کم است. برخی از این موارد با دارو درمان خواهد شد. اگر با مصرف داروها این مشکل برطرف نشد، شخص باید برای رفع مشکل به جراح قلب مراجعه کند.
آیا وجود سوراخ در قلب نوزاد عوارضی دارد؟
بله. اما عوارض ایجاد شده به نقص و محل نقص و ارتباط آن با ساختارهای حیاتی قلب بستگی دارد. اندازه سوراخ نیز مهم است. مثلا نقص بزرگ در دیواره بطنی می تواند باعث نارسایی قلب، عفونت های تنفسی و آسیب به عروق خونی در ریه ها شود.
نتیجه گیری
برخی از کودکان با سوراخ بین دهلیزی متولد می شوند. این اختلال می تواند ژنتیکی بوده و یا بدون هیچ گونه دلیل خاصی رخ دهد. این بیماری عوارضی داشته و ممکن است باعث نارسایی قلبی در کودکان شود. در مواردی این مشکل به طور خود به خودی رفع می شود، اما گاهی اوقات پزشکان برای برطرف شدن آن دارو تجویز می کنند. اگر این مشکل با مصرف دارو برطرف نشد، شخص باید به جراح قلب مراجعه کند. می توانید سوالات و نظرات خود را در خصوص سوراخ قلب نوزاد با ما در بخش نظرات در میان بگذارید.