تشویق کردن ساده فرزندتان به جای اینکه فایده برای او بهمراه داشته باشد در واقع می تواند به او آسیب برساند. در این مطلب از سلام دنیا، یک راهنمای جامع در مورد چگونگی ایجاد عزت نفس در کودک به شما ارئه می دهیم.
هفته گذشته، پسرم آرون موفق شد در تیم فوتبال مدرسه گل بزند. پسرم باعث افتخار من شده بود. و من نمی توانستم این جمله را به او نگویم. «کارت عالی بود پسرم! تو بهترینی!" من شاد بودم، او هم شاد بود، و به نظر می رسید که همه چیز خوب و مرتب است.
این اولین باری نبود که بچه هایم را تشویق و از آنها تعریف می کردم، آنها قبلا هم از من این جملات را شنیده بودند. من همیشه آنها را تشویق کرده ام، بزرگترین طرفدار و حامی فوقالعاده ای برای آنها بوده ام. این روزها، متوجه می شوید که من برای انجام هرکاری آنها را تشویق و از آنها تعریف می کنم مثلا وقتی بچههایم گیتار تمرین میکنند، یا در بازی فوتبال گل میزنند یا در شستن ظرف غذا به من کمک میکنند.
منطق مادران به این صورت است: او بچه خوبی است (یا به اندازه کافی برای من خوب است)، بنابراین باعث می شوم که او نسبت به خودش احساس خوبی پیدا کند. این احساس خوب، تقویت عزت نفس نام دارد. شاید هم من اینطور فکر می کردم. در این مطلب مواردی را عنوان کرده ایم که ممکن است در مورد ایجاد عزت نفس در کودکان به آنها توجه نکرده باشید.
11 نکته برای ایجاد عزت نفس در کودکان
1. برای تقویت عزت نفس کودکان: عقب بایستید
جیم تیلور، نویسنده کتاب بچههای شما گوش میدهند، 9 پیامی که آنها نیاز دارند تا از زبان شما بشوند، عنوان می کند، همانطور که مشخص است، راههای بهتری برای ایجاد عزت نفس نسبت به تحسین و تمجید برای هر کاری که بچهها انجام میدهند وجود دارد. خب، برای انجام این کار، باید یاد بگیرید که عقب بایستید و به فرزندتان اجازه دهید خطر کند، انتخاب کند، مشکلات را حل کند و کاری که شروع کرد را تا اتمام آن رها نکند.
حتما بخوانید: عزت نفس دقیقا چیست؟
2. تشویق بیش از حد از کودکان به جای اثرگذاری مثبت اثر منفی به جا می گذارد
تیلور میگوید، عزتنفس از احساس دوست داشتن و امنیت، و از رشد توانمندی ها ناشی میشود، اگرچه والدین اغلب فرزندان خود را با دو مورد دوست داشتن و امنیت لبریز می کنند، اما توانمندی در انجام کارها مستلزم زمان و تلاش است. او میگوید: «هر چقدر هم که بخواهیم، نمیتوانیم فرزندانمان را با تشویق و تعریف توانمند کنیم.
در حقیقت، با تشویق کردن بیش از حد بچه ها، بیشتر از اینکه کار ما فایده ای برای آنها بهمراه داشته باشد به آنها آسیب می رساند. تیلور میگوید: "ما میزان توقع آنها را کاهش می دهیم ". اگر پیوسته به فرزندتان بگویید که دارد کار شگفت انگیزی انجام می دهد، یعنی به او می گویید که دیگر نیازی نیست خیلی سخت کار کند. اما اعتماد به نفس از انجام دادن، از تلاش کردن و شکست خوردن و تلاش مجدد و از تمرین ایجاد می شود.
سامانتا مک لئود، که مادر چهار پسر 1 تا 9 ساله است، اعتقاد دارد که تعریف و تشویق پیوسته میتواند عزت نفس آنها را از بین ببرد. یک استاندارد غیرممکن این است که کودکان فکر کنند کامل هستند یا سعی کنند که همیشه بی نقص باشند. به گفته سامانتا مک لئود، این تعریف غلط آنها را دچار سردرگمی می کند. «اگر پسرم نتواند کلمه ها را به درستی هجی کند و من به او بگویم که کارش معرکه است، یاد میگیرد که به استعداد ذاتی خود اعتماد نکند. او همچنین میآموزد که تعریف کردن فقط یک دروغ محض است.»
علاوه بر این، تیلور اضافه میکند، اینکه به فرزندتان بگویید او بهترین، باهوشترین یا با استعدادترین فرد است، با این کار او را آماده میکنید تا اتفاق های بسیار بدی را در این مسیر رشد تجربه کند. شما موجود خودشیفته ای را پرورش می دهید که فکر می کند خط خطی هایش مانند نقاشی های نقاش معروف روتکو هستند، اما او دیر یا زود متوجه می شود که اصلاً اینطور نیست.
3. برای تقویت عزت نفس کودکان: اجازه دهید فرزندتان خطرات سالمی را تجربه کند
به گفته ویکتوریا سوپیک، مدیر عامل شرکت Kids & Company، یک شرکت ارائه دهنده خدمات مراقبت از کودکان در تورنتو، و مادر هشت فرزند، این کار را با کمی فاصله گرفتن از کودک در حالیکه که او در حال تجربه خطرات سالمی است، شروع کنید. سوپیک میگوید: «برای ساخت اعتماد در جهان، بچهها باید فرصتی در اختیار داشته باشند، انتخاب کنند و مسئولیت کارهای خود را برعهده بگیرند. او بسیاری از والدین را می بیند که همیشه سعی می کنند فرزندان خود را از شکست خوردن خلاص کنند.
سوپیک صحنه ای را به خاطر میآورد که پسر دو سالهاش، فریزر، در یک مهمانی مجلل بطری بزرگ از آب پرتقال را بلند کرد، و او از آن سوی اتاق فقط به او خیره شده بود. او به یاد میآورد:" پسرم میخواست آب پرتقال را در لیوان بریزد، من سرجا خودم ایستادم و نفسم را در سینه نگه داشتم. سوپیک به جای اینکه تلاش کند تا پسرش را از انجام این کار اشتباه نجات دهد، فقط تماشا کرد که فریزر چطور تمام آب پرتقال ها را روی زمین می ریزد. خوب بهترین قسمت داستان این بود که: فریزر یک پیشخدمت را پیدا کرد، از او خواست تا یک دستمال بدهد و کثیف کاری خود را تمیز کرد. سوپیک میگوید: «او مشکل خودش را دقیقا مثل ما به عنوان بزرگسالان موفق برطرف کرد».
حتما بخوانید: ویژگی های افراد با عزت نفس بالا چیست
4. برای تقویت عزت نفس کودکان: اجازه دهید بچه ها خودشان انتخاب کنند
سوپیک میگوید: وقتی بچهها انتخابهای مناسب سن خود را انجام میدهند، حس قدرت بیشتری دارند، و اشاره میکند که بچههای 2 ساله میتوانند عواقب تصمیمهایشان را در نظر بگیرند.سوپیک همیشه به بچههایش اجازه میدهد خودشان تصمیم بگیرند که در زمستان کت، کلاه و دستکش بپوشند یا اینکه نپوشند. وقتی آنها متوجه تفاوت بین گرما و سرما می شوند، این تصمیم برای پوشیدن لباس گرم دیگر به عهده خودشان است. آنها باید مراقب بدن خود باشند و مسئولیت انتخاب های خود را برعهده بگیرند.»
5. اجازه دهید در کارهای خانه کمک کنند
تیلور میگوید: برای ایجاد عزت نفس، بچهها به فرصتهایی نیاز دارند تا توانمندی های خود را نشان دهند و احساس کنند که همکاری آنها باارزش تلقی می شود. همکاری در خانه، بدان معناست که از آنها بخواهید، حتی زمانی که خیلی کوچک هستند، در آشپزی، چیدن میز و مرتب کردن تختخواب به شما کمک کنند.
6. آنها را تشویق کنید تا علایق خود را بطور کامل دنبال کنند
یکی دیگر از روش های موثر برای تقویت اعتماد به نفس در کودکان این است که آنها را تشویق کنید تا کارهایی که به آنها علاقه نشان می دهند را انجام دهند، و بعد مطمئن شوید که کارهای مورد علاقه شان را تا پایان کار دنبال می کنند. مهم نیست که چه کاری باشد – این می تواند شامل هر چیزی باشد، از دورهای شنا گرفته تا رقابت کردن در مراحل بازی های ویدیویی. اما موضوعی که حائز اهمیت است پایبندی آنها به کاری است که شروع می کنند، تا در پایان کار احساس موفقیت داشته باشند.
7. وقتی کودکان با مشکل مواجه می شوند یا شکست می خورند والدین چه کاری انجام دهند
اگر کودک شما از تیم ژیمناستیک حذف شد یا نتواند جدول ضرب را حفظ کند، و عزت نفس او به شدت کاهش پیدا کند، چه؟ آنوقت چه کاری باید انجام دهید؟
8. خیلی خودتان را درگیر این مسئله نکنید
تیلور میگوید: «بسیاری از والدین در این مورد احتیاط می کنند." آنها فکر می کنند مبارزه و شکست لطمه ای به عزت نفس فرزندانشان وارد می کند، اما در حقیقت مبارزه و شکست یک فرصت عالی برای کمک به ایجاد عزت نفس برای کودکان محسوب می شود."
حتما بخوانید: بهبود بخشیدن عزت نفس با 10 شیوه متفاوت
9. نشان دهید که عشق شما بی چون و چرا است
بگذارید کودک تان متوجه شود که دوستش دارید حتی زمانی که شکست می خورد یا تصمیمات نادرستی می گیرد. سوپیک عنوان میکند که اگر تمام حرف های شما در مورد عملکرد کارهایش باشد، فکر میکند که صرفا او را به خاطر نتیجه کارنامه یا نقشی که در نمایشنامه برعهده دارد دوست دارید.
10. مطمئن شوید که اهداف فرزندتان قابل دستیابی و در سطحی مناسب با توانایی او هستند
مثلا می توانید به او پیشنهاد بدهید تا به یک لیگ محلی ملحق شود، یعنی جایی که او می تواند به جای اینکه نفر آخر انتخابی در یک تیم مطرح باشد، در این لیگ محلی احساس یک ستاره داشته باشد. مک لئود زمانی که پسرش الکس کلاس دوم بود؛ این درس را یاد گرفت. الکس احساس می کرد که از پس کتاب خواندن برنمی آید، و می خواست خواندن کتاب را کنار بگذارد اما همان موقع مک لئود تعدادی کتاب خانه درخت جادویی که کمی پایینتر از سطح خواندن الکس بود را به خانه آورد. او به یاد می آورد: "او هر دو روز یک بار کمی از قسمت های کتاب را می خواند و قدری به خودش افتخار می کرد که مشغول خواندن سریال Goosebumps شد، و مشکلی نداشت." پس از آن، مادر و پسر در مورد اینکه چگونه انتخاب الکس برای تمرین کردن نتیجه داد حرف زدند و او پشتکار پسرش را مورد تشویق قرار داد.
11. تشویق مناسبی برای کودک در نظر بگیرید
تیلور میگوید اگرچه تشویق اغلب بصورت نادرست مورد استفاده قرار میگیرد، اما زمانی که خاص و در نتیجه عملکرد کار کودک باشد، به یک راه حل ارزشمند و سازنده عزت نفس تبدیل می شود.
لورنا کراس، معلم سابق موسیقی، به خاطر میآورد که از دانشآموزان گروه کر خود خواسته بود تا در یک «پوشه تشویق» تمامی تشویق ها و تعریف هایی که به دست آوردهاند را نگه دارند. هر زمان که نام خود را در برنامه یا مقاله ای در روزنامه می دیدند یا نوشته ای درباره تعریف و تمجید به آنها داده می شد، باید آن را داخل پوشه تشویق می گذاشتند. وقتی بچهها روز بدی داشتند، آن جملات تحسین برانگیز را بیرون میآوردند و تمام کارهایی خوبی که به خاطر ان تحسین شده بودند را می خوانند و این باعث میشد که احساس خوشایندتری نسبت به خودشان پیدا کنند.»
تیلور میگوید، پوشه تعریف و تمجید برای ایجاد عزت نفس در کودکان اثرگذار است، زیرا به روش خاصی به بچهها نشان میدهد که آنها منحصر به فرد هستند و به آنها یاد می دهد که تمرین کردن با پاداش همراه است. سوپیک میگوید در واقع این تمرین، تلاش هستند که باید در کانون تشویق قرار داشته باشند. "فقط نگویید که بازی تو عالی بود". به او بگویید که موقعی که توپ را به هم تیمیات پاس دادی هم کارت عالی بود.»
و به خاطر داشته باشید که کمی تمجید غیرمستقیم، مانند ستارهها روی نمودار کار آنها، میتواند برای ایجاد عزت نفس در کودکان معجزه آسا باشد. مادری به نام نانسی بوتلهو حتی ابتکار بیشتری هم به خرج داد . او با این روش مطمئن میشود که بچههایش کمی تعریف و تمجید را بطور غیر مستقیم از زبان او میشنوند. مثلا من به دوستانم خواهم گفت که چگونه معلم گفته که مارگارت بسیار مهربان است، یا چطور دیدم که بریجت به سختی برای بستن بند کفش هایش تلاش می کند. بچه ها ذوق می کنند. از آنجایی که آنها در جایی ایستاده و به صحبت های ما گوش می دهند، می دانند که من واقعا کار آنها را تحسین می کنم و سعی نمی کنم که فقط آنها احساس خوبی پیدا کنند.
لیست عزت نفس شما
در ادامه مواردی که توسط انجمن سلامت روان کانادا عنوان شده و می توانید برای کمک به پرورش کودکانی با اعتماد به نفس بکار بگیرید را ارائه می دهیم:
- احساس خاص بودن داشته باشید. باید در جهت کشف استعدادها و ویژگی های منحصر به فرد کودکانتان به آنها کمک کنید تا برای نقاط قوت خود ارزش قائل شوند. اما در حین حال به آنها آموزش دهید که احساس خاص بودن به معنای بهتر بودن از دیگران نیست.
- اهداف مشخص کنید. به فرزندان خود آموزش دهید که برای دستیابی به یک هدف تلاش کنند و به دستاوردهای خود افتخار کنند. فرصت هایی برای کسب موفقیت در اختیار آنها بگذارید.
- تلاش کن، دوباره تلاش کن: فرزندانتان را تشویق کنید تا کارها را به روش خودشان انجام دهند، با چالش ها رویاروی شوند و خطر کنند.
مقالات مرتبط:
اعتماد به نفس و عزت نفس چه تفاوتی دارند
6 راز که ارتباط بین سایز سینه با عزت نفس و هوش را فاش می کند!