اگر تشخیص پیش دیابت دریافت کرده اید، یعنی سطح قند در خون شما بیشتر از حد نرمال است. اما این امر دلیل کافی برای اینکه دیابت داشته باشید نیست. اگر آن را درمان نکنید، پیش دیابت می‌تواند منجر به دیابت تیپ 2، بیماری قلبی و سکته شود.
براساس موسسه ملی سلامتی (NIH) پیش دیابت قابل برگشت است. درمان می‌تواند شامل اصلاح سبک زندگی، مثل ورزش و رژیم و مصرف دارو باشد. براساس کلینیک Mayo، اگر شما پیش دیابت داشته باشید و سبک زندگی خود را تغییر ندهید ممکن است در طی 10 سال به دیابت تیپ 2 مبتلا شوید.
قدم اول برای مدیریت پیش دیابت این است که بفهمیم تشخیص پیش دیابت چه معنی دارد. ادامه مطلب را بخوانید تا بیشتر در مورد این تشخیص و کارهایی که می‌توانید بکنید بیاموزید.
پیش دیابت چیست و با چه نام هایی شناخته می شود؟
دکتر ممکن است پیش دیابت را با عنوان های زیر مطرح کند:
- اختلال تحمل گلوکوز (IGT)، که به معنی سطح قند بیش از حد نرمال در خون شما بعد از وعده غذایی است.
- اختلال قند ناشتا (IFG) ، به معنی سطح قند بیش از حد نرمال در خون شما در صبح و ناشتا است.
- سطح هموگلوبین A1C بین 5.7 و 6.4 درصد
علایم پیش دیابت چیست؟
پیش دیابت علامت مشخصی ندارد. برخی افراد ممکن است شرایطی مرتبط با مقاومت در برابر انسولین را تجربه کنند، مثل تخمدان پلیکیستیک و آگانتوز نیگریکانس، که شامل تیره شدن و ضخیم شدن و اغلب تکه تکه شدن و مخملی شدن پوست می‌شود. این تغییر رنگ معمولا در اطراف نواحی زیر اتفاق می افتد:
- آرنج ها
- زانوها
- گردن
- زیربغل
- بندهای انگشت
اگر در شما پیش دیابت تشخیص داده شده است، اگر تجربه های زیر را دارید مهم است که با پزشک خود مشورت کنید:
- افزایش احساس تشنگی
- افزایش ادرار، مخصوصا شبها
- خستگی
- دید تار
- زخم ها و بریدگی هایی که خوب نمی‌شوند
این ها علایم دیابت تیپ 2 هستند و ممکن است نشان دهند که پیش دیابت شما به دیابت تیپ 2 پیشرفت کرده است. یک پزشک می‌تواند مجموعه ای از آزمایشها را انجام دهد تا این موضوع را تایید کند.
علت پیش دیابت چیست؟
زمانی که شما چیزی می‌خورید پانکراس یک هورمون به نام انسولین آزاد می‌کند تا سلولهای بدن بتوانند قند را از خون بگیرند و به سلولهای مربوط به انرژی برسانند. انسولین اینگونه کمک می کند تا سطح قند شما را کاهش دهد. در پیش دیابت، سلولها به خوبی به انسولین پاسخ نمی‌دهند. به این مقاومت در برابر انسولین می‌گویند.
- علل مقاومت در برابر انسولین مشخص نیست. طبق گفته کلینیک Mayo، پیش دیابتها شدیدا به ژنتیک و فاکتورهای سبک زندگی وابسته هستند.
- افرادی که اضافه وزن دارند و کم تحرک هستند در معرض خطر بیشتر ابتلا به پیش دیابت هستند.
فاکتورهای خطر برای پیش دیابت
پیش دیابت می‌تواند در هر فردی رخ دهد، اما برخی فاکتورها شانس شما را افزایش می‌دهند. اگر بیش از 45 سال سن دارید یا BMI شما بیشتر از 25 است، بهتر است پزشک شما را برای ابتلا به پیش دیابت چک کند.
خطر دیگر ذخیره چربی بیشتر در اطراف کمر نسبت به باسن است. برای اندازه گیری این فاکتور خطر می‌توانید چک کنید که آیا کمر شما 40 اینچ یا بیشتر است.(اگر مرد هستید) و 35 اینچ یا بیشتر است (در صورتی که زن هستید).
فاکتور خطر دیگر برای پیش دیابت کم تحرکی است.
پیش دیابت چگونه تشخیص داده می‌شود؟
پزشک شما برای یک تشخیص دقیق به یک آزمایش خون نیاز دارد. یعنی نمونه ای از خون شما به یک آزمایشگاه فرستاده شود.
نتایج می‌تواند بسته به نوع تست متفاوت باشد. طبق NIH، برای تایید تشخیص باید یک آزمایش یکسان را دوبار انجام دهید. وسایلی که سطح گلوکوز را اندازه می‌گیرند، مثل تست چسب انگشت، برای تشخیص استفاده نمی‌شوند. در عوض، پزشک شما باید یک یا دو مورد از این آزمایشها را انجام دهد:
علائم آزمایشگاهی پیش دیابت
آزمایش هموگلبین A1C برای تشخیص پیش دیابت
این آزمایش، که به آن آزمایش A1C یا آزمایش هموگلوبین گلیکوزیله شده نیز می‌گویند، میانگین سطح قند خون شما را در طول 2 تا 3 ماه اخیر اندازه می‌گیرد. هر چه A1C بالاتر باشد، خطر پیشرفت پیش دیابت به دیابت تیپ 2 بیشتر می‌شود.
تشخیص پیش دیابت با آزمایش گلوکوز پلاسما ناشتا (FPG)
در طول این آزمایش، پزشک از شما می‌خواهد برای 8 ساعت و یا طول یک شب ناشتا باشید. قبل از خوردن چیزی متخصص از شما نمونه خون می‌گیرد.
سطح قند خون 100-125 میلی گرم در هر دسی لیتر، پیش دیابت را نشان می‌دهد.
تست تحمل گلوکوز دهانی
این آزمایش نیز نیاز به ناشتا بودن دارد. پزشک شما دو بار سطح گلوکوز خون شما را چک می‌کند، یک بار در ابتدا و بار دوم، 2 ساعت بعد، بعد از اینکه یک نوشیدنی قندی نوشیدید.
اگر سطح قند خون بعد از 2 ساعت بین 140-199 باشد، نتیجه آزمایش IGT یا پیش دیابت است.
درمان پیش دیابت
درمان پیش دیابت می‌تواند بعنوان پیشگیری از دیابت تیپ 2 هم در نظر گرفته شود. اگر پزشک شما تشخیص دهد که شما پیش دیابت دارید، به شما تغییراتی در سبک زندگی توصیه می‌کند. یک مطالعه با عنوان برنامه پیشگیری از دیابت، کاهش تقریبا 58 درصدی را در افرادی که این تغییرات را در سبک زندگی خود اعمال کردند، در دراز مدت نشان داد.
مرسوم‌ترین روشهای مدیریت پیش دیابت موارد زیر هستند:
- داشتن رژیم با فیبر زیاد
- ورزش منظم
- کاهش وزن
- مصرف دارو در صورت تجویز پزشک
برخی افراد مبتلا به دیابت درمانهای دارویی جایگزین و مکمل (CAM) را برای مدیریت شرایط انتخاب می‌کنند. این درمانها می‌توانند شامل مکملها، مدیتیشن و طب سوزنی باشند. همیشه قبل از شروع هر درمان CAM با پزشک خود مشورت کنید چون ممکن است با داروهای شما تداخل داشته باشند.
پیشگیری از پیش دیابت با رژیم با کربوهیدرات کم (رژیم غذایی پیش دیابت)
تحقیقات زیادی نشان داده که یک رژیم با کربوهیدرات کم کنترل گلوکوز خون، مقاومت در برابر انسولین و وزن را بهبود می‌دهد. بسیاری از افراد این مقدار کم را 21 تا 70 گرم در روز می‌دانند اما هیچ استانداردی برای آن وجود ندارد. براساس مقاله‌ای، سطح پایین کربوهیدرات می‌تواند به افراد دارای دیابت تیپ 2 کمک کند اما اغلب این داده‌هایی که از این تحقیقات به دست می‌آیند مربوط به یک دوره کوتاه هستند و همچنین مشخصا در این تحقیقات به پیش دیابت اشاره نشده اما می‌توان در نظر گرفت که این موارد برای پیش دیابت نیز صدق می‌کنند.
رژیم با کربوهیدرات پایین بهتر است به افرادی که بیماری قلب، کلیوی یا کلسترول بالا دارند توصیه نشود. قبل از ایجاد تغییرات بزرگ در رژیم خود با پزشک خود مشورت کنید.
پیش دیابت و عواض جانبی آن
اگر اقدام به درمان نکنید، پیش دیابت می‌تواند منجر به دیابت تیپ 2 و موارد دیگر شود:
- بیماری قلبی
- سکته
- آسیب عصبی
- آسیب کلیوی
- آسیب چشمی
- آسیب پا، که در آن جریان خون ضعیف ممکن است باعث قطع عضو شود
- عفونت های پوستی
- مشکل شنیداری
- بیماری آلزایمر
خبر خوب این است که پیش‌دیابت، با تغییر سبک زندگی در طولانی مدت قابل برگشت است.
پیش دیابتی ها چه بخورند
غذاهایی که به کنترل پیش دیابت کمک می کنند:
- ماهی و اسیدهای چرب امکا3 مثل سالمون و تن
- سبزیجات
- میوه‌ها
- غذاهای با فیبر بالا، مثل همه دانه‌ها
غذاهای ممنوعه برای پیش دیابتی ها:
- نمک (سدیم)، کمتر از 1500 میلی گرم در روز
- الکل، یا اینکه مصرف آن را به یک بار نوشیدن در روز محدود کنید
- غذاهایی با چربی های ناسالم و قند افزوده شده
پیش دیابت برگشت پذیر است. می‌توانید با تغییر در سبک زندگی از رشد آن جلوگیری کنید یا رشد آن را آهسته کنید.
براساس NIH، یک تحقیق نشان داد که 5 تا 7 درصد کاهش وزن خطر دیابت را به شدت کاهش می‌دهد. افرادی که در این تحقیق مورد مطالعه قرار گرفتند، یک رژیم کم کالری و کم چربی و ورزش 30 دقیقه‌ای 5 بار در هفته را دنبال کردند.
کارهایی که برای کنترل پیش دیابت پیشنهاد می شود:
خوردن صحیح
غذاهای با فیبر زیاد مثل میوه ها و سبزیجات و همه دانه ها کمک می کنند تا به اهداف سلامتی خود برسید. براساس کلینیک Mayo، رژیم سبک مدیترانه‌ای از این اصول پیروی می‌کند.
حتما بخوانید: فواید رژیم مدیترانه ای چیست
ورزش بیشتر
می‌توانید خطر دیابت را با فعالیت منظم کاهش دهید. 30 دقیقه از هر فعالیتی که ضربان قلب شما را تا حد مورد نظرتان بالا ببرد، مثل پیاده روی در بیشتر روزها توصیه می‌شود.
راههای ترکیب فعالیت فیزیکی با برنامه روزانه شما شامل:
- با دوچرخه به محل کار رفتن
- پیاده روی بجای استفاده از اتومبیل یا اتوبوس
- باشگاه رفتن
- شرکت در ورزشهای تفریحی با یک تیم
طبق نظر انجمن دیابت آمریکا، 30 دقیقه ورزش در هر روز و 5 تا 10 درصد کاهش وزن، خطر دیابت تیپ 2 را بیش از 58 درصد کاهش می‌دهد.
سخن آخر
پیش دیابت یعنی اگر شما سبک زندگی خود را تغییر ندهید تا آینده ایی نه چندان دور مبتلا به دیابت خواهید شد. خوشبختانه پیش دیابت قابل درمان است و می توانید آن را از بین ببرید.
منبع: healthline