در این مقاله اطلاعات دارویی دیکلوفناک سدیم که شامل موارد استفاده، طریقه مصرف، عوارض جانبی و... می شود، مطرح کرده ایم.
موارد مصرف دیکلوفناک
دیکلوفناک برای تسکین درد، تورم (التهاب) و سفتی مفصل ناشی از آرتریت استفاده می شود. کاهش این علائم به شما کمک می کند تا بیشتر فعالیت های روزمره خود را بیشتر انجام دهید. این دارو به عنوان یک داروی ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAID) شناخته می شود. اگر در حال درمان یک بیماری مزمن مانند ورم مفاصل هستید، از پزشک خود در مورد درمان های غیر دارویی یا استفاده از داروهای دیگر برای درمان درد خود سوال کنید.
نحوه استفاده از دیکلوفناک سدیم (diclofenac sodium)
راهنمای اطلاعات دارویی را بخوانید و در صورت امکان، قبل از اینکه از دیکلوفناک استفاده کنید، فرم اطلاعات مورد نیاز که توسط داروساز به شما داده می‌شود را پر کنید. اگر سوالی دارید، از پزشک یا داروساز خود سوال کنید. این دارو را از طریق دهان با یک لیوان آب کامل (8 اونس یا 240 میلی لیتر) مصرف کنید مگر اینکه پزشک شما را به روش دیگری راهنمایی کند. حداقل 10 دقیقه پس از مصرف این دارو دراز نکشید. اگر با این دارو ناراحتی معده داشتید، ممکن است آن را همراه با غذا، شیر یا یک آنتی اسید مصرف کنید. با این وجود، این کار ممکن است جذب را کند کرده و تسکین درد را به تأخیر بیندازد، به خصوص اگر با یک برنامه منظم از این دارو استفاده نکنید.
- این دارو را به طور کامل ببلعید. قرص ها را خرد نکنید، نجوید یا نشکنید. انجام این کار می تواند پوشش مخصوص روی قرص را از بین ببرد و باعث افزایش عوارض جانبی شود.
- مقدار مصرف این دارو بستگی به شرایط پزشکی شما، پاسخ به درمان و سایر داروهای مصرفی شما دارد. حتماً در مورد کلیه داروهایی که استفاده می کنید (از جمله داروهای تجویزی، داروهای بدون نسخه و داروهای گیاهی) به پزشک و داروساز خود بگویید. برای به حداقل رساندن خطرات ناشی از عوارض جانبی (مانند خونریزی معده)، این دارو را با کمترین دوز موثر برای کمترین زمان ممکن استفاده کنید. دوز خود را زیاد نکنید یا بیشتر از حد تجویز آن را مصرف نکنید. در مورد بیماری های مزمن مانند آرتروز، آن را طبق دستور پزشک استفاده کنید. در مورد خطرات و فواید آن با پزشک یا داروساز خود صحبت کنید.
- برای شرایط خاص (مانند آرتروز)، ممکن است 2 هفته پس از مصرف منظم این دارو فواید کامل آن نمایان شود.
- اگر این دارو را به صورت "طبق نیاز" مصرف می کنید (نه در یک برنامه منظم)، به یاد داشته باشید که در صورت استفاده از اولین علائم درد، داروهای ضد درد بهتر عمل می کنند. اگر منتظر بمانید تا درد وخیم تر شود، ممکن است دارو نیز موثر نباشد. در صورت بدتر شدن وضعیت به پزشک خود بگویید.
عوارض جانبی دیکلوفناک سدیم
ممکن است معده درد، تهوع، سوزش قلب، اسهال، یبوست، گاز معده، سردرد، خواب آلودگی و سرگیجه ایجاد کند. اگر هر یک از این اثرات ادامه داشت یا بدتر گردید، سریعاً به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید. به یاد داشته باشید که پزشک شما این دارو را تجویز کرده است زیرا او تشخیص داده است که سود این دارو برای شما بیشتر از خطر عوارض جانبی است. بسیاری از افراد با استفاده از این دارو عوارض جانبی جدی ندارند.
- این دارو ممکن است فشار خون شما را بالا ببرد. فشار خون خود را مرتباً بررسی کنید و در صورت بالا بودن نتایج را به پزشک خود بگویید.
- در صورت بروز هر یک از این عوارض جانبی بعید اما جدی، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید از جمله: تغییرات شنوایی (مانند زنگ زدن در گوش)، تغییر ذهنی یا خلقی، بلع دشوار یا دردناک، علائم نارسایی قلبی (مانند تورم مچ پا یا پا) خستگی غیر معمول، افزایش وزن غیر معمول یا ناگهانی).
- در صورت بروز هر یک از این عوارض نادر اما بسیار جدی بلافاصله کمک پزشکی دریافت کنید: علائم مشکلات کلیوی (مانند تغییر در میزان ادرار)، سفت شدن غیر قابل توضیح گردن.
- این دارو به ندرت ممکن است باعث بیماری جدی (احتمالاً کشنده) کبد شود. در صورت بروز علائم آسیب کبدی، فوراً به پزشک مراجعه کنید، از جمله: ادرار تیره، تهوع مداوم یا استفراغ یا از دست دادن اشتها، درد معده یا شکم، زرد شدن چشم یا پوست.
- واکنش آلرژیک بسیار جدی به این دارو نادر است. اما در صورت مشاهده هرگونه علائم واکنش آلرژیک جدی، فوراً به پزشک مراجعه کنید، از جمله: بثورات پوستی، خارش یا تورم (به خصوص صورت یا زبان یا گلو)، سرگیجه شدید، مشکل در تنفس.
این یک لیست کامل از عوارض جانبی احتمالی نیست. اگر متوجه تأثیرات دیگری که در بالا ذکر نشده است شدید، با پزشک یا داروساز خود تماس بگیرید.
اقدامات احتیاطی قبل از مصرف دیکلوفناک
قبل از مصرف دیکلوفناک، اگر به آن یا به آسپرین یا NSAID های دیگر (مانند ایبوپروفن، ناپروکسن، سلکوکسیب) حساسیت دارید؛ یا اگر آلرژی دیگری دارید به پزشک یا داروساز خود بگویید. این محصول ممکن است حاوی مواد غیر فعال باشد، که می تواند باعث بروز واکنش های آلرژیک یا سایر مشکلات شود. برای اطلاعات بیشتر با داروساز خود مشورت کنید.
قبل از استفاده از این دارو، تاریخچه پزشکی خود را به پزشک یا داروساز خود بگویید، به ویژه در مورد: آسم (از جمله سابقه بدتر شدن تنفس بعد از مصرف آسپرین یا سایر NSAID ها)، خونریزی یا مشکل لخته شدن، بیماری قلبی (مانند حمله قلبی قبلی)، فشار خون، بیماری کبد، رشد سلول ها در بینی (پولیپ بینی)، مشکلات معده یا روده یا مری (مانند خونریزی، زخم، سوزش سر معده)، سکته مغزی.
مشکلات کلیوی گاهی با استفاده از داروهای NSAID از جمله دیکلوفناک ممکن است رخ دهد. در صورت کمبود آب بدن، نارسایی قلبی یا بیماری کلیوی، احتمال بیشتر شدن این مشکلات وجود دارد و یا اگر داروهای خاصی مصرف می کنید. برای جلوگیری از کم آبی مایعات فراوانی بنوشید و در صورت تغییر در میزان ادرار، فوراً به پزشک اطلاع دهید.
- قبل از جراحی، در مورد کلیه محصولاتی که استفاده می کنید (از جمله داروهای تجویزی، داروهای بدون نسخه و داروهای گیاهی) به پزشک یا دندانپزشک خود بگویید.
- این دارو ممکن است باعث سرگیجه یا خواب آلودگی شما شود. الکل یا ماری جوانا (حشیش) می تواند سرگیجه شما را بدتر کند. رانندگی نکنید، از ماشین آلات استفاده نکنید، یا هر کاری را که نیاز به هوشیاری داشته باشید انجام ندهید تا زمانی که بتوانید این کارها را به صورت ایمن انجام دهید. در صورت استفاده از ماری جوانا (حشیش) با پزشک خود مشورت کنید.
- این دارو ممکن است باعث خونریزی معده شود. استفاده روزانه از الکل و دخانیات، به خصوص در هنگام ترکیب با این دارو، ممکن است خطر خونریزی معده را افزایش دهد. الکل را محدود کرده و سیگار را ترک کنید. برای اطلاعات بیشتر با دکتر یا داروساز خود مشورت کنید.
- این دارو ممکن است شما را نسبت به نور خورشید حساس تر کند. زمان کمتری را در آفتاب بگذرانید. از حمام های برنزه کننده و آفتاب استفاده نکنید. هنگام بیرون رفتن از منزل از ضد آفتاب استفاده کرده و لباس محافظ بپوشید. در صورت آفتاب سوختگی یا تاول پوستی یا قرمزی، سریعاً به پزشک خود بگویید.
- بزرگسالان مسن ممکن است نسبت به عوارض جانبی این دارو، خصوصاً خونریزی معده یا روده، مشکلات کلیه و بدتر شدن مشکلات قلبی حساس تر باشند.
- قبل از استفاده از این دارو، زنان در سن باروری باید در مورد فواید و خطرات این دارو (مانند سقط جنین، مشکل در بارداری) با پزشک خود صحبت کنند. اگر باردار هستید یا قصد بارداری دارید، به پزشک خود بگویید. در دوران بارداری، این دارو فقط در مواردی که به شدت مورد نیاز باشد، باید استفاده شود. استفاده از آن در سه ماهه اول و آخر بارداری به دلیل آسیب احتمالی به جنین و دخالت در زایمان طبیعی توصیه نمی شود.
- این دارو به شیر مادر منتقل می شود. در حالی که هیچ گزارشی در مورد آسیب به نوزادان شیرده گزارش نشده است، قبل از شیردهی با پزشک خود مشورت کنید.
تداخلات دارویی دیکلوفناک سدیم
تداخلات دارویی ممکن است نحوه عملکرد داروها را تغییر دهد یا خطر ابتلا به عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. این شامل تمام تداخلات احتمالی این دارو نیست. لیستی از تمام داروهایی را که استفاده می کنید (از جمله داروهای تجویزی و داروهای بدون نسخه و گیاهان دارویی) را نگه دارید و آن را با پزشک و داروساز خود به اشتراک بگذارید. بدون تأیید پزشک، دوز داروهای خود را شروع، متوقف یا تغییر ندهید.
برخی از محصولاتی که ممکن است با این دارو تداخل داشته باشند عبارتند از: آلیسکیرن، مهار کننده های ACE (مانند کاپتوپریل، لیسینوپریل)، مسدود کننده های گیرنده آنژیوتانسین II (مانند والتسارتان، لوزارتان)، کورتیکواستروئیدها (مانند پردنیزون)، سیدوفوویر، لیتیوم، متوترکسات، "قرص های آب" (دیورتیک هایی مانند فورزماید).
این دارو ممکن است خطر ابتلا به خونریزی را هنگام مصرف با داروهای دیگر که ممکن است باعث خونریزی شود، افزایش دهد. از جمله این داروها می توان به داروهای ضد پلاکت مانند کلوپیدوگرل، "رقیق کننده خون" از قبیل دبیگاتران یا آنوکساپارین یا وارفارین اشاره کرد.
برچسب های داروهای بدون نسخه و تجویزی را با دقت بررسی کنید زیرا بسیاری از داروها حاوی تسکین دهنده درد یا کاهش دهنده تب (آسپرین، NSAID هایی مانند سلکوکسیب، ایبوپروفن یا کتورولاک) هستند. این داروها مشابه دیکلوفناک هستند و در صورت مصرف آنها ممکن است خطر عوارض جانبی شما را افزایش دهد. اما اگر پزشک برای جلوگیری از حمله قلبی یا سکته مغزی (معمولاً با دوزهای 81-325 میلی گرم در روز) برای شما تجویز کرده است که از آسپرین با دوز کم استفاده کنید، باید مصرف آسپرین را ادامه دهید مگر اینکه پزشک به شما دستور دیگری بدهد. از دکتر یا داروساز خود برای جزئیات بیشتر سوال کنید.
مصرف بیش از حد
اگر فردی بیش از حد دارو تجویزی را مصرف کرده است و علائم جدی از قبیل مشکل تنفس دارد، با شماره 115 تماس بگیرید. علائم مصرف بیش از حد ممکن است شامل موارد زیر باشد: درد شدید معده، استفراغ که به نظر می رسد مانند قهوه است، خواب آلودگی شدید، تنفس آهسته یا کم عمق، تشنج.
تذکر
- این دارو را برای دیگران تجویز نکنید.
- تست‌های آزمایشگاهی و یا یا پزشکی (مانند فشار خون، شمارش کامل خون، آزمایش عملکرد کبد و کلیه) ممکن است بطور دوره ای انجام شود تا پیشرفت شما یا نظارت بر عوارض جانبی بررسی شود. برای جزئیات بیشتر با دکتر خود مشورت کنید.
- درمان غیر دارویی که توسط پزشک شما برای ورم مفاصل تأیید شده است (مانند کاهش وزن در صورت نیاز، تمرینات تقویتی و تهویه مطبوع) ممکن است به بهبود انعطاف پذیری، دامنه حرکت و عملکرد مفصل کمک کند. برای دستورالعمل های خاص با پزشک خود مشورت کنید.
دوز فراموش شده
اگر این دارو دارای یک برنامه منظم تجویزی است (نه فقط "طبق نیاز") و یک دوز را فراموش کرده اید، به محض یادآوری آن را مصرف کنید. اگر نزدیک زمان دوز بعدی است، دوز فراموش کرده را مصرف نکنید. دوز بعدی خود را در زمان عادی مصرف کنید. دوز مصرف را دو برابر نکنید.
نگهداری
- در دمای اتاق و به دور از نور و رطوبت نگهداری کنید. در حمام نگهداری نکنید. تمام داروها را از کودکان و حیوانات خانگی دور نگه دارید.
- داروها را در دستشویی و یا فاضلاب نریزید مگر اینکه دستور انجام این کار داده شود. در صورت انقضا یا عدم نیاز به آن، این محصول را به درستی از بین ببرید. با داروساز یا شرکت دفع زباله محلی مشورت کنید.
منبع: webmd