آب گوجه فرنگی یک نوشیدنی محبوب است که طیف گسترده ای از ویتامین ها، مواد معدنی و آنتی اکسیدان های قوی را فراهم می کند. آب گوجه فرنگی به ویژه دارای لیکوپن (یک آنتی اکسیدان قوی با مزایای سلامتی چشمگیر) است.
با این حال، برخی معتقدند که آب گوجه فرنگی ممکن است به دلیل داشتن مقدار زیادی سدیم در برخی برندها، به اندازه خود گوجه فرنگی مزایای سلامتی نداشته باشد.
این مقاله در مورد مزایای بالقوه سلامتی و عوارض جانبی آب گوجه فرنگی بحث می کند.
5 مزیت و خواص آب گوجه فرنگی برای سلامتی
1. ارزش غذایی بالای آب گوجه فرنگی
آب گوجه فرنگی یک نوشیدنی محبوب است که از گوجه فرنگی تازه تهیه شده است. اگر چه می توانید آب گوجه فرنگی خالص را خریداری کنید، بسیاری از تولیدکنندگان آن را با آب میوه های دیگر مانند کرفس، هویج و چغندر ترکیب می کند. در اینجا اطلاعات مربوط به مواد مغذی برای 1 فنجان (240 میلی لیتر) از 100٪ آب گوجه فرنگی آورده شده است:
مواد مغذی آب گوجه فرنگی | میزان آن در یک فنجان (240 میلی لیتر) |
کالری | 1 |
پروتئین | 2 گرم |
فیبر | 2 گرم |
ویتامین A | 22٪ از مقدار مورد نیاز روزانه |
ویتامین C | 74٪ از مقدار مورد نیاز روزانه |
ویتامین K | 7٪ از مقدار مورد نیاز روزانه |
تیامین (ویتامین B1) | 8٪ از مقدار مورد نیاز روزانه |
نیاسین (ویتامین B3) | 8٪ از مقدار مورد نیاز روزانه |
پیریدوکسین (ویتامین B6) | 13٪ از مقدار مورد نیاز روزانه |
اسید فولیک (ویتامین B9) | 12٪ از مقدار مورد نیاز روزانه |
منیزیم | 7٪ از مقدار مورد نیاز روزانه |
پتاسیم | 16٪ از مقدار مورد نیاز روزانه |
مس | 7٪ از مقدار مورد نیاز روزانه |
منگنز | 9٪ از مقدار مورد نیاز روزانه |
همانطور که می بینید، آب گوجه فرنگی بسیار مغذی است و در آن بسیاری از ویتامین ها و مواد معدنی مهم وجود دارد. به عنوان مثال، نوشیدن فقط یک فنجان (240 میلی لیتر) آب گوجه فرنگی تقریبا نیاز روزانه ویتامین C را تامین می کند. کاروتنوئیدها رنگدانه هایی هستند که به ویتامین A تبدیل می شوند. این کاروتنوئید ها نه تنها به ویتامین A تبدیل می شوند، بلکه به عنوان آنتی اکسیدان های قوی نیز عمل می کنند و از سلول ها محافظت می کنند تا از آسیب های ناشی از مولکول های مضر به نام رادیکال های آزاد محافظت شوید.
آسیب های رادیکال آزاد با بیماری های مزمن مانند بیماری های قلبی مرتبط است و اعتقاد بر این است که در روند پیری نقش دارند. علاوه بر این، آب گوجه فرنگی حاوی منیزیم و پتاسیم (دو ماده معدنی حیاتی برای سلامت قلب) است. این نیز یک منبع عالی از ویتامین B است، از جمله اسید فولیک و ویتامین B6، که برای متابولیسم بدن و بسیاری از توابع دیگر مهم است.
2. حاوی مقادیر زیادی آنتی اکسیدان ها
آب گوجه فرنگی یک منبع غنی از آنتی اکسیدان های قوی مانند لیکوپن (یکی از انواع رنگدانه گیاهی کاروتنوئید) است که با مزایای چشمگیر سلامتی در ارتباط دارد.
در واقع، آمریکایی ها بیش از 80 درصد از لیکوپن خود را از گوجه فرنگی و محصولاتی مانند آب گوجه فرنگی دریافت می کنند. لیکوپن سلول ها را از آسیب های رادیکال آزاد محافظت می کند، در نتیجه باعث کاهش التهاب بدن می شود.
بسیاری از مطالعات نشان داده اند که نوشیدن آب گوجه فرنگی غنی از لیکوپن، تاثیرات مثبتی بر روی سلامت به ویژه بواسطه کاهش التهاب ایجاد می کند. مطالعه ای روی 106 زن با وزن بیش از حد نشان داد که نوشیدن 1/4 فنجان (330 میلی لیتر) آب گوجه فرنگی روزانه به مدت 20 روز به طور معنا داری نشانگرهای التهابی مانند اینترلوکین 8 (IL-8) و فاکتور نکروز توموری آلفا (TNF-α) را از بین می برد. علاوه بر لیکوپن، آب گوجه فرنگی یک منبع عالی از ویتامین C و بتا کاروتن نیز (دو آنتی اکسیدان دیگر با خواص ضد التهابی قوی) است.
3. می تواند خطر ابتلا به بیماری های مزمن را کاهش دهد
تحقیقات نشان داده است که رژیم غذایی غنی از گوجه فرنگی و محصولات گوجه فرنگی مانند آب گوجه فرنگی ممکن است خطر ابتلا به برخی بیماری های مزمن را کاهش دهد.
4. می تواند عوامل ریسک بیماری قلبی را بهبود بخشد
گوجه فرنگی ها به بهبود سلامت قلب کمک می کند. گوجه فرنگی حاوی آنتی اکسیدان های قوی مانند لیکوپن و بتا کاروتن هستند که به کاهش عوامل ریسک بیماری قلبی مانند فشار خون بالا، کلسترول بالا و افزایش چربی در شریان ها کمک می کند (تصلب شریان).
بررسی 584 نفر چنین نشان داده که کسانی که رژیم غذایی غنی از گوجه فرنگی و محصولات گوجه فرنگی داشته اند در مقایسه با افرادی که مصرف گوجه فرنگی کمی داشتند، کاهش ریسک در ابتلا به بیماری های قلبی نشان داده اند. علاوه بر این، بررسی 21 مطالعه مربوط به محصولات گوجه فرنگی کاهش قابل توجهی در میزان کلسترول LDL "بد"، و نشانگر التهابی و بهبود قابل توجه در جریان خون نشان داده است.
5. ممکن است از برخی سرطان ها جلوگیری کند
با توجه به سطح بالایی از مواد مغذی مفید و آنتی اکسیدان ها، در مطالعات متعددی آب گوجه فرنگی اثرات ضد سرطانی نشان داده است. بررسی 24 مطالعه مربوط به مصرف زیاد گوجه فرنگی و محصولات گوجه فرنگی با کاهش خطر ابتلا به سرطان پروستات همراه بوده بود. در یک مطالعه سلولی، عصاره لیکوپن از محصولات گوجه فرنگی رشد سلول های سرطانی پروستات را مهار و حتی باعث از بین رفتن آنها شده است.
در مطالعات حیوانی همچنین مشاهده شده که محصولات گوجه فرنگی ممکن است اثر محافظتی بر روی سرطان پوست داشته باشد. موش هایی که پودر قرمز گوجه فرنگی را برای 35 هفته تغذیه می کردند، بعد از اینکه در معرض نور UV قرار گرفتند، به طور معنی داری کمتر از میزان مواجهه با سرطان پوست برخوردار بودند. اگر چه این نتایج امیدوار کننده است، تحقیقات بیشتری لازم است تا بدانند چگونه گوجه فرنگی ها و محصولات مانند آب گوجه فرنگی ممکن است بر رشد سرطان در انسان تأثیر بگذارد.
مضرات و عوارض جانبی بالقوه آب گوجه فرنگی
اگر چه آب گوجه فرنگی بسیار مغذی است و ممکن است مزایای چشمگیر سلامتی را به همراه داشته باشد، اما در بعضی از موارد همراه با معایبی است.
1. سدیم بالا
بزرگترین نقص آن ممکن است این باشد که بیشتر فرآورده های آن حاوی سدیم بالایی هستند. بسیاری از محصولات آب گوجه فرنگی حاوی نمک افزوده هستند که باعث افزایش محتوای سدیم می شود. به عنوان مثال، 1/4 فنجان (340 میلی لیتر) آب گوجه فرنگی 100٪ حاوی 980 میلی گرم سدیم است که 43٪ از مقدار مورد نیاز روزانه بیشتر می باشد.
رژیم های غذایی با سدیم بالا مخصوصا برای افرادی که حساس به نمک هستند، ممکن است مشکل ساز باشد. گروه های نژادی خاصی از افراد مانند آفریقایی آمریکایی بیشتر احتمال دارد که توسط غذاهای پر سدیم تحت تاثیر قرار بگیرند. علاوه بر این، تحقیقات نشان می دهد که رژیم غذایی با سدیم بالا ممکن است به فشار خون بالا کمک کند.
2. فیبر کمتر
عوارض دیگر آب گوجه فرنگی این است که فیبر کمتری نسبت به گوجه فرنگی دارد. البته آب گوجه فرنگی نسبت به سایر نوشیدنی های میوه مانند آب سیب و آب پرتقال حاوی مقادیر بیشتر فیبر است.
توجه داشته باشید که در بسیاری از نوشیدنی های گوجه فرنگی، میوه های دیگری نیز اضافه شده است که می تواند کالری و محتوای قند را افزایش دهد. برخی برند ها حتی ممکن است حاوی قندهای اضافه باشند. هنگام تهیه آب گوجه فرنگی، آب گوجه فرنگی 100٪ را بدون هیچ نمک یا قند اضافه تهیه کنید.
3. تشدید ریفلاکس معده
علاوه بر این، افراد مبتلا به بیماری ریفلاکس معده (GERD) ممکن است بخواهند از مصرف آب گوجه فرنگی ممانعت کنند زیرا ممکن است نشانه ها را بدتر کنند.
آیا باید آب گوجه فرنگی بخورید؟
آب گوجه فرنگی می تواند یک انتخاب سالم برای بسیاری از مردم باشد. آب گوجه فرنگی بویژه برای کسانی که نیاز به مواد مغذی بالاتری دارند مانند افراد مسن تر و کسانی که سیگار می کشند، انتخاب بسیار خوبی است. برای مثال، افرادی که سیگار می کشند نیاز به ویتامین C بیشتری نسبت به بقیه دارند. از آنجایی که آب گوجه فرنگی در این مواد مغذی بسیار بالاست، ممکن است انتخابی هوشمندانه ای برای افراد سیگاری باشد.
بسیاری از افراد مسن دسترسی محدود به مواد غذایی دارند و تمایل دارند غذاهای کمتری مصرف کنند. آب گوجه فرنگی می تواند یک راه مناسب و خوشمزه برای کمک به فراهم کردن مواد مغذی برای آنها باشد. علاوه بر این، جایگزین مناسبی برای نوشیدنی های ناسالم مانند آب میوه مصنوعی، سودا و سایر نوشیدنی های شیرین است.
نوشیدن آب گوجه فرنگی 100٪ بدون اضافه کردن نمک یا قند یک راه عالی برای افزایش مصرف مواد مغذی است.
چگونه می توان آب گوجه فرنگی خانگی تهیه کرد
برای کسانی که در آشپزخانه خلاق هستند، آب گوجه فرنگی خانگی به آسانی همراه چند ماده مغذی آماده می شود.
طرز تهیه آب گوجه فرنگی خانگی
- به مدت 30 دقیقه در دمای متوسط، گوجه فرنگی تازه را بپزید.
- هنگامی که سرد می شود، گوجه فرنگی ها را به یک مخلوط کن یا غذاساز ریخته و بقدری هم بزنید تا به قوام مطلوب برسد.
- می توانید مخلوط گوجه فرنگی بدست آمده را بعنوان نوشیدنی مصرف کنید و یا با حرارت دادن به آن به عنوان سس در تهیه غذا از آن استفاده کنید.
گوجه فرنگی ها را می توان با سایر سبزی ها و گیاهان مانند کرفس، فلفل قرمز و پودر زیتون ترکیب کرد تا محتوای غذایی با عطر و طعم بهتری داشته باشید.
یک نکته مفید این است که هنگام خوردن گوجه فرنگی، کمی روغن زیتون اضافه کنید. از آنجا که لیکوپن یک ترکیب محلول در چربی است، خوردن یا نوشیدن گوجه فرنگی با کمی چربی باعث افزایش عملکرد آن در بدن می شود.