قرص هالوپریدول؛ موارد مصرف، روش استفاده، عوارض جانبی و نکات پیش از مصرف آن

موارد استفاده از هالوپریدول

از هالوپریدول (Haloperidol) برای درمان اختلالات روحی و روانی استفاده می شود (به عنوان مثال، اسکیزوفرنی، اختلالات اسکیزوافکتیو). این دارو باعث می شود که واضح و مثبت تر در مورد خود فکر کنید، احساس عصبی بودن کمتری کرده و در زندگی روزمره نقش فعال تری داشته باشید. این دارو همچنین می تواند مانع از خودکشی در افرادی که احتمالا قصد آسیب رساندن به خود را دارند، شود. این دارو همچنین پرخاشگری و میل به صدمه زدن به دیگران را کاهش می دهد. این می تواند افکار منفی و توهم را کاهش دهد.

هالوپریدول همچنین می تواند برای درمان حرکات کنترل نشده و یا بیرون آمدن کلمات یا صداهای مرتبط با سندرم تورت (بیماری تیک) استفاده شود. هالوپریدول همچنین در مواردی که سایر درمان ها یا داروهای درمانی موثر نباشند، برای مشکلات رفتاری شدید در کودکان پیش فعال استفاده می شود. هالوپریدول یک داروی روان پزشکی (از نوع روان پریشی) است که با کمک به ترمیم تعادل برخی مواد شیمیایی در مغز (انتقال دهنده های عصبی)، عمل می کند.

نحوه استفاده از هالوپریدول

این دارو را به شکل خوراکی با یا بدون غذا و طبق دستور پزشک مصرف کنید. اگر از فرم مایع این دارو استفاده می کنید، از قطره چکان اندازه گیری تعبیه شده در داخل جعبه دارو برای اندازه گیری دوز آن استفاده کنید. اگر قطره چکان ندارید، از داروساز، یک سرنگ اندازه گیری خوراکی درخواست کنید تا دوز اندازه گیری دارو صحیح باشد. میزان مصرف این دارو بستگی به شرایط پزشکی شما و پاسخ به درمان دارد. دارو را به طور مرتب مصرف کرده تا بیشترین فواید آن را دریافت کنید. برای کمک به یادآوری، هر روز این دارو را در یک زمان خاص مصرف کنید.

مصرف این دارو را بدون مشورت با پزشک خود متوقف نکنید. هنگامی که مصرف این دارو را به طور ناگهانی متوقف می کنید، برخی از شرایط ممکن است وخیم تر شود. ممکن است نیاز به کاهش تدریجی دوز دارو باشد. اگر در علائم شما بهبودی ایجاد نشد و یا وخیم تر شد، با پزشک خود تماس بگیرید.

عوارض جانبی هالوپریدول

سرگیجه، گیجی، خواب آلودگی، مشکل در دفع ادرار، اختلالات خواب، سردرد و اضطراب ممکن است رخ دهد. در صورت تداوم یا وخیم تر شدن این تأثیرات، فوراً به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید. سرگیجه و گیجی می تواند خطر افتادن را افزایش دهد. هنگام بلند شدن از وضعیت نشسته یا دراز کشیده، به آرامی بلند شوید.

در صورت بروز هر یک از عوارض جانبی زیر، به پزشک خود اطلاع دهید: اسپاسم یا سفت شدن عضلات، لرزش (رعشه)، بی قراری، حرکت اعضاء صورت به شکل ماسک مانند، افتادن. پزشک شما ممکن است همراه با هالوپریدول، داروی دیگری را برای شما تجویز کند تا این عوارض جانبی را کاهش دهد. به خاطر داشته باشید که پزشک این دارو را تجویز کرده است؛ زیرا او تشخیص داده است که فواید آن بیشتر از خطر عوارض جانبی دارو است. بسیاری از افراد با مصرف این دارو عوارض جانبی جدی ندارند.

در موارد نادر، هالوپریدول ممکن است سطح یک ماده شیمیایی خاص ساخته شده توسط بدن (پرولاکتین) را افزایش دهد. برای زنان، این افزایش پرولاکتین ممکن است منجر به شیر مادر ناخواسته، عقب افتادن دوره های قاعدگی یا توقف آنها و یا بارداری شود. برای مردان ممکن است منجر به کاهش توانایی جنسی، ناتوانی در تولید اسپرم یا بزرگ شدن سینه شود. در صورت بروز هر یک از این علائم، سریعاً به پزشک خود اطلاع دهید.

• در مورد آقایان، اگرچه بعید است اما در صورت بروز نعوظ دردناک یا طولانی مدت (بیش از چهار ساعت)، مصرف این دارو را متوقف کرده و به دنبال مراقبت های پزشکی فوری باشید، زیرا در غیر این صورت ممکن است مشکلات پزشکی جدی ایجاد شود.
• این دارو به ندرت ممکن است باعث یک بیماری به نام دیسکینزی تاردیو شود. در برخی موارد، این شرایط ممکن است دائمی باشد. در صورت بروز هر کدام از حالت های گرفتگی عضلات یا صورت مانند لرزش زبان، حرکت جویدن، باد کردن یا جمع شدگی دهان، یا لرزش غیر قابل کنترل، فورا به پزشک خود اطلاع دهید.
• این دارو به ندرت ممکن است باعث یک بیماری بسیار جدی به نام نشانگان نورولپتیک بدخیم (NMS) شود. در صورت بروز هر کدام از علائم زیر، فورا درخواست کمک پزشکی کنید: تب، درد یا سفتی یا حساسیت یا ضعف عضلات، خستگی شدید، گیجی شدید، تعریق، ضربان قلب سریع یا نامنظم، ادرار تیره، علائم مشکلات کلیوی (مانند تغییر در میزان ادرار).
• در صورت بروز هر یک از علائم نادر، اما جدی زیر، بلافاصله به پزشک خود اطلاع دهید: تهوع یا استفراغ مداوم، درد معده یا شکم، زردی چشم یا پوست، تشنج، علائم عفونت (مانند تب، گلو درد مداوم).
• در صورت بروز هر یک از عوارض جانبی نادر، اما بسیار جدی زیر، فورا درخواست کمک پزشکی کنید: ضربان قلب آهسته، سرگیجه شدید، درد قفسه سینه، غش کردن.
• یک واکنش آلرژی زا بسیار جدی به این دارو نادر است، اما در صورت مشاهده علائم واکنش آلرژی زا جدی، از جمله موارد زیر، فورا درخواست کمک پزشکی نمایید: جوش، خارش یا تورم (به ویژه در صورت یا زبان یا گلو)، سرگیجه شدید، مشکل در تنفس.

این فهرست کاملی از عوارض جانبی احتمالی این دارو نیست. اگر شما عوارض جانبی دیگر ذکر نشده در فهرست فوق را مشاهده کردید، با پزشک یا داروساز خود تماس بگیرید.

اقدامات احتیاطی قبل از مصرف هالوپریدول

قبل از مصرف هالوپریدول، اگر به این دارو و یا اگر به مواد دیگری آلرژی دارید، به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید. این محصول ممکن است حاوی مواد غیر فعال باشد، که می تواند باعث بروز واکنش های آلرژی زا یا سایر مشکلات شود. برای اطلاعات بیشتر با داروساز خود صحبت کنید. قبل از مصرف این دارو، در مورد سابقه پزشکی خود به خصوص اگر هر یک از بیماری های زیر را دارید، با پزشک یا داروساز خود مشورت نمایید: مشکل خاص سیستم عصبی شدید (افسردگی شدید CNS)، بیماری پارکینسون، اختلال دو قطبی، مشکل در ادرار (مثلاً به دلیل مشکلات پروستات)، گلوکوم، مشکلات قلبی (مثلاً آنژین)، تیروئید بیش فعال (پرکاری تیروئید)، تشنج، تعداد کم گلبول های سفید خون.

هالوپریدول ممکن است شرایطی را ایجاد کند که بر ریتم قلب (طولانی شدن QT) تأثیر بگذارد. طولانی شدن QT به ندرت می تواند باعث ضربان قلب سریع یا نامنظم و یا جدی (به ندرت کشنده) و علائم دیگر (مانند سرگیجه شدید، غش کردن) شود که فوراً به مراقبت پزشکی نیاز دارند.

اگر شرایط پزشکی خاصی داشته باشید یا داروهای دیگری مصرف کنید که ممکن است باعث طولانی شدن QT شود، خطر طولانی شدن QT ممکن است افزایش یابد. قبل از استفاده از هالوپریدول، در مورد تمام داروهای مصرفی خود به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید و در صورت وجود هر یک از شرایط زیر، به پزشک خود اطلاع دهید: مشکلات قلبی خاص (نارسایی قلبی، ضربان قلب آهسته، طولانی شدن QT در نوار قلب)، سابقه خانوادگی مشکلات قلبی خاص (QT طولانی شدن در نوار قلب، ایست قلبی).

مقادیر کم پتاسیم یا منیزیم در خون نیز ممکن است خطر طولانی شدن QT را افزایش دهد. در صورت استفاده از داروهای خاص (مانند دیورتیک ها یا «قرص های آب») یا اگر شرایطی مانند تعریق شدید، اسهال یا استفراغ دارید، این خطر ممکن است افزایش یابد. در مورد استفاده بی خطر از هالوپریدول با پزشک خود مشورت کنید.

این دارو ممکن است باعث سرگیجه و خواب آلودگی شود. الکل یا ماری جوانا (با نام انگیسی Cannabis)، می تواند باعث افزایش میزان سرگیجه یا خواب آلودگی شود. در حین مصرف این دارو رانندگی نکرده و از ماشین آلات استفاده نکنید و یا هر کاری که نیاز به هوشیاری یا دید واضح دارد، انجام ندهید تا زمانی که به صورت ایمن قادر به انجام آن باشید. از مصرف نوشیدنی های الکلی اجتناب نمایید. در صورت استفاده از ماریجوانا (Cannabis) به پزشک خود اطلاع دهید.

• قبل از جراحی، در مورد کلیه محصولاتی که استفاده می کنید (از جمله: داروهای تجویزی، داروهای بدون نسخه و محصولات گیاهی) به پزشک یا دندانپزشک خود اطلاع دهید.
• این دارو می تواند عرق کردن را کاهش دهد و احتمالاً باعث گرمازدگی شود. از کار سخت و ورزش در هوای گرم خودداری کنید.
• سالمندان ممکن است نسبت به عوارض جانبی این دارو، به خصوص خواب آلودگی، سرگیجه، گیجی، مشکل در ادرار، و اثرات قلبی مانند طولانی شدن QT حساسیت بیشتری داشته باشند. خواب آلودگی، سرگیجه و گیجی می تواند خطر افتادن را افزایش دهد.
• در دوران بارداری، این دارو فقط در مواردی که به وضوح به آن نیاز باشد، مورد استفاده قرار می گیرد. نوزادان متولد شده از مادرانی که در سه ماهه آخر بارداری خود از این دارو استفاده کرده اند، به ندرت ممکن است علائمی مانند: سفتی یا لرزش عضلات، خواب آلودگی، مشکلات تغذیه ای یا تنفس یا گریه مداوم را تجربه کنند. اگر به ویژه در ماه اول هر یک از این علائم را در نوزاد خود مشاهده کردید، سریعاً به پزشک اطلاع دهید.
• از آنجا که مشکلات روحی و روانی درمان نشده (مانند اسکیزوفرنی و اختلالات اسکیزوافکتیو) می تواند یک بیماری جدی باشد، مصرف این دارو را متوقف نکنید مگر اینکه پزشک این گونه تجویز کند. اگر قصد بارداری دارید، باردار شده اید و یا فکر می کنید ممکن است باردار باشید، فوراً با پزشک خود در مورد مزایا و خطرات استفاده از این دارو در دوران بارداری صحبت کنید.
• این دارو به شیر مادر منتقل می شود و می تواند اثرات نامطلوب بر روی کودک شیرخوار داشته باشد. قبل از شیردهی با پزشک خود مشورت کنید.

تداخلات دارویی هالوپریدول

تداخلات دارویی ممکن است باعث تغییر رفتار داروهای شما یا افزایش خطر ابتلا به عوارض جانبی جدی شود. این مطلب شامل تمام تداخلات احتمالی این دارو نیست. فهرستی از تمام محصولاتی که استفاده می کنید (از جمله: داروهای تجویزی، داروهای غیر تجویزی و محصولات گیاهی) را تهیه کنید و آن را با پزشک یا داروساز خود به اشتراک بگذارید. بدون مشورت با پزشک، مصرف این دارو را شروع یا متوقف نکرده و دوز آن را تغییر ندهید.

برخی از محصولاتی که ممکن است با این دارو تداخل داشته باشند عبارتند از: داروهای ضد کولینرژیک (به عنوان مثال، ضد اسپاسم هایی مانند: آلکالوئیدهای بلادونا، اسکوپولامین)، کابرگولین، کتوکونازول، لیتیوم، متیل دوپا، داروهای بیماری پارکینسون (مانند: لوودوپا و کاربی دوپا، سلژیلین)، پاروکستین، پرگولید، کینوپریستین-دالفوپریستین، ریفامپین، ساکیناویر.

بسیاری از داروها علاوه بر هالوپریدول ممکن است بر ضربان قلب (طولانی شدن QT) تأثیر بگذارد، از جمله این داروها می توان به آمیودارون، دوفتیلید، پیموزاید، کینیدین، ​​سومالول، پروکانامید، آنتی بیوتیک های ماکرولید (مانند اریترومایسین) اشاره کرد. بنابراین، قبل از استفاده از هالوپریدول، در مورد تمام داروهای مورد استفاده در فعلی خود با پزشک یا داروساز صحبت کنید.

در صورت مصرف داروهای دیگری که باعث خواب آلودگی می شوند، مانند مشتقات تریاک یا تسکین دهنده های سرفه (مانند کدئین یا هیدروکودون)، الکل، ماری جوانا (cannabis)، داروهای خواب و اضطراب (مانند: آلپرازولام، لورازپام، زولپیدم)، شل کننده های عضلانی (مانند کاریسوپرودول، سیکلوبنزاپرین) یا آنتی هیستامین ها (مانند: ستیریزین و دیفن هیدرامین)، به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید.

برچسب ها بر روی تمام داروهای خود را (از جمله آلرژی یا داروهای سرفه و سرماخوردگی) بررسی کنید؛ زیرا این محصولات ممکن است حاوی موادی باشند که باعث خواب آلودگی می شوند. از داروساز خود نحوه استفاده مطمئن از این داروها را بپرسید.

اوردوز

اگر کسی اوردوز کرده و یا علائم جدی مانند بیهوشی یا مشکلات تنفسی دارد، با 115 تماس بگیرید.

تذکر

• این دارو را با دیگران سهیم نشوید.

دوزهای فراموش شده دارو

اگر مصرف یک دوز را فراموش کرده اید، آن را هر زمان که به خاطر آورید، مصرف کنید. اگر تقریبا زمان مصرف دوز بعدی فرا رسیده است، دوز فراموش شده را مصرف نکنید. دوز بعدی را مطابق با برنامه زمانی عادی آن مصرف کنید. هرگز دو دوز را به طور هم زمان برای جبران دوز فراموش شده مصرف نکنید.

نگهداری از دارو

• این دارو را در دمای اتاق بین 59 تا 86 درجه فارنهایت (15 تا 30 درجه سانتی گراد) نگهداری کنید. آن را به دور از نور و رطوبت نگه دارید. آن را در حمام نگهداری نکنید. تمام داروها را از دسترس کودکان و حیوانات خانگی دور نگه دارید.
• آنها را جهت دور ریختن در داخل چاه دست شویی یا فاضلاب نریزید، مگر اینکه در دستورالعمل دارو این گونه نوشته شده باشد.
• این دارو را زمانی که تاریخ انقضاء آن گذشته و یا دیگر قصد استفاده از آن را ندارید، به درستی دور بریزید. با داروساز یا شرکت دفع زباله های محلی برای چگونگی روش های بی خطر دور ریختن دارو مشورت نمایید.

منبع: webmd