بسیاری از والدینی که به تازگی صاحب فرزند شده اند، با مشاهده محتوای پوشک نوزادشان که دچار اسهال شده است متعجب و نگران می شوند. آنها ممکن است به این فکر کنند که آیا حال فرزندشان خوب است؟ ایا این وضعیت طبیعی است؟ آیا باید با پزشک متخصص اطفال تماس بگیریم؟ چه در کودکانی که با شیر مادر تغذیه می شوند و چه آنهایی که شیر خشک مصرف می کنند، مدفوع نوزادان تازه متولد شده معمولاً شبیه اسهال است و حتی ناخوشایندترین پوشک های کثیف نیز لزوماً دلیلی برای نگرانی نیستند. اما اگر گمان می کنید که کودک شما واقعاً از اسهال رنج می برد، مهم است که به دنبال مراقبت های پزشکی باشید. بدانید که اسهال در نوزاد به چه شکلی است و اگر نمی توانید آن را تشخیص دهید، در اسرع وقت به پزشک متخصص اطفال مراجعه کنید. با سلام دنیا همراه باشید تا به شما بگوییم که اگر کودکتان مبتلا به اسهال است، چه اقداماتی باید انجام دهید.
چگونه بفهمید نوزاد شما اسهال دارد و برای درمان آن چه باید کنید؟
تشخیص اسهال در نوزاد
مدفوع معمولی نوزادان تازه متولد شده که از شیر مادر تغذیه می کنند، دارای بافت زرد، کاملاً مرطوب و دارای بافت دانه ای است. نوزادانی که از شیر خشک تغذیه می کنند، دارای مدفوع غلیظ تر، زرد تیره تر و همچنین دارای بافتی شبیه پنیر یا کره بادام زمینی هستند. تناوب آن به طور قابل توجهی متفاوت است؛ هر تعداد از یک یا ده پوشک کثیف در روز طبیعی تلقی می شود. نشانه های اسهال در نوزاد، افزایش ناگهانی در حجم و شل بودن مدفوع و بیشتر شدن دفعات تعویض پوشک است. پوشکی که فقط با مدفوع آبکی تر از حالت معمول کثیف شده باشد معمولاً جای نگرانی نیست، اما دو یا چند مورد مشاهده آن، از نشانه های اسهال است.
داشتن دو تا پنج مدفوع آبکی در روز اسهال خفیف محسوب می شود. شش تا نه مرتبه، علامت اسهال متوسط است و 10 بار یا بیشتر نشان دهنده اسهال شدید است. سایر علائم مدفوع غیر طبیعی در ارتباط با بیماری هایی که باعث اسهال می شوند، شامل بوی قوی، ناخوشایند، خون یا مخاط در مدفوع، مدفوع قرمز، سیاه و سفید است. اگر گمان می کنید که کودک شما اسهال دارد، به دنبال علائم کمبود آب بدن مانند کاهش ادرار، خشکی زبان، نقاط نرم فرو رفته روی جمجمه و افزایش نق نق کودک باشید. به محض مشکوک شدن به اسهال در یک نوزاد، علائم مربوط را به همراه تغییرات محتوای پوشک یادداشت کنید. اگر وظیفه تعویض پوشک با همسر یا پرستار بچه است، حتماً نگرانی خود را با آنها درمیان بگذارید.
چه موقع برای درمان اسهال کودک به پزشک مراجعه کنیم
وقتی که احساس می کنید نوزاد تازه متولد شده شما دچار اسهال است، باید با پزشک اطفال تماس بگیرید، علائم کودک را توصیف کنید و بپرسید که باید چه کاری انجام دهید. حتی اگر در مورد اسهال کودکان بزرگتر تعلل می کنید، در مورد نوزادان باید سریع اقدام کنید؛ زیرا آنها دارای سیستم ایمنی قوی نیستند و در برابر بیماری ها آسیب پذیر هستند. اسهال در نوزادان به این معناست که در خطر از دست دادن آب بدن هستند، که می تواند به سرعت اتفاق بیفتد و یک خطر جدی ایجاد کند.
کارشناسان بیماری های کودکان توصیه می کنند والدین در صورت مشاهده اسهال خفیف یا متوسط کودک خود، در طی 24 ساعت به پزشک مراجعه کنند. با این حال، اگر نوزاد شما بسیار ناخوش به نظر می رسد، به غریزه خود اعتماد کنید و سریعاً با پزشک تماس بگیرید. همچنین اگر نوزاد شما هر یک از علائم زیر را دارد، باید بدون تاخیر با پزشک تماس بگیرید و در موارد شدید به اورژانس مراجعه کنید:
- کم آبی
- وجود خون در مدفوع
- سه بار (یا بیشتر) استفراغ کردن
- درد مداوم معده برای بیش از دو ساعت
- 10 مرتبه (یا بیشتر) مدفوع شبیه به اسهال داشتن در 24 ساعت
- اگر کودک شما زیر 4 هفته سن داشته باشد و سه مرتبه یا بیشتر مدفوع اسهال مانند داشته باشد
- تب بالای 40 درجه سلسیوس
چگونه به کودک مبتلا به اسهال کمک کنیم
پزشک، شما را به صورت تلفنی یا با معاینه حضوری در مورد بهترین روش های کمک به نوزاد برای بهبودی اسهال کمک خواهد کرد. اول و مهمتر از همه، باید نوزاد را بیش از قبل تغذیه کنید. مکرراً کودک را شیر بدهید یا شیر خشک برای او آماده کنید و بگذارید کودک به همان اندازه که می تواند بخورد. در بعضی موارد، به والدین توصیه می شود به فرزند خود ORS بدهند. (ORS فراورده‌ای خوراکی است که در اسهالهای متوسط برای جبران آب و نمکهای از دست رفتهٔ بدن و پیشگیری از دهیدراسیون تجویز می‌شود) با این حال، کودک را با ORS تغذیه نکنید و هیچ دارویی بدون نسخه را بدون مشورت با پزشک به او ندهید.
اگر پزشک شما شک دارد که آلرژی به پروتئین شیر علت اسهال است، ممکن است به شما توصیه کند که تغذیه کودک را با شیر سویا تغییر دهید. اگر به کودک شیر خودتان را می دهید، ممکن است از شما بخواهد تا لبنیات را از رژیم غذایی خود حذف کنید. اسهال می تواند موجب سوختگی جای پوشک شود. با استفاده از تمیز کردن با پنبه یا شستشوی پای کودک به جای دستمال، از ایجاد سوختگی پوشک جلوگیری کنید. اجازه بدهید باسن کودک خشک شود و کرم پای او را به آرامی بمالید. چنانچه پزشک معتقد است کودک شما از عفونت رنج می برد، حتماً بعد از تعویض پوشک دستان خود را کاملاً بشویید. همچنین به طور مکرر، پدهایی که زیر کودک می اندازید را ضد عفونی کنید.
منبع: workingmother