یبوست (به انگلیسی: Constipation) یک اختلال بسیار شایع گوارشی است که افراد از هر سنی را تحت تاثیر قرار می دهد. یبوست در علم پزشکی، سه بار دفع مدفوع در هفته و یا کمتر از آن تعریف می شود. در صورت یبوست شدید، این مقدار به کمتر از یک بار در هفته می رسد. یبوست به علت مشکل دفع مدفوع است و بیشتر به این علت است که روده بزرگ آب بیشتری را از مواد غذایی در روده جذب کرده که مدفوع را بسیار خشک و سخت می کند. این اتفاق می تواند حتی فرد را مجبور به فشار بیش از حد برای تخلیه مدفوع نماید. ما در این مطلب سلام دنیا به بررسی اینکه علت یبوست چیست ، علائم و درمان سریع یبوست در خانه با 12 مورد از بهترین درمان خانگی یبوست بزرگسالان و کودکان، زنان و مردان پرداختیم. با ماهمراه باشید.
علائم یبوست عبارتند از:
- نفخ شکم
- درد شکمی
- گرفتگی عضلات شکمی
- حالت تهوع
- مدفوع غیر طبیعی کوچک یا بزرگ
- ترش کردن
- بی اشتهایی
- بدبویی تنفس
- سردرد
حتما بخوانید: درمان سریع سردرد با 11 روش خانگی موثر و فوری
- افسردگی
- آکنه
- زخم دهان
علت یبوست چیست
- رژیم غذایی نامناسب و یا مصرف فیبر کم
- مصرف آب ناکافی
- عادات دفع نامنظم
- عدم فعالیت بدنی، بارداری
- سالخوردگی
- تغییرات فعالیت روزمره
- ضعف عضلات شکمی
- بواسیر
- استرس
- مصرف داروهای خاص
- مصرف بیش از حد ملین
- شرایط بیماری های خاص
یبوست می تواند علاوه بر ایجاد ناراحتی، بسیار ناخوشایند نیز باشد. درمان های خانگی بسیاری برای افزایش عملکرد دستگاه گوارش و درمان یبوست وجود دارد. این روش ها بسیار ساده و مؤثر هستند.
درمان یبوست بزرگسال و کودک با 12 درمان خانگی
1. درمان خانگی یبوست با لیمو و یبوست
لیمو همیشه در خانه پرکاربرد است، نه تنها برای غذاهای ترش مزه و شربت آبلیمو، بلکه برای بسیاری از اهداف پزشکی اضطراری مانند کاهش وزن، مراقبت از پوست، هضم صحیح، مراقبت از چشم، زخم معده، اختلالات تنفسی و ... مفید است.
لیمو و یا به طور خاص آبلیمو، می تواند یبوست را درمان کند. این یکی از ساده ترین و موثرترین درمان هایی است که می توانید در خانه امتحان کنید. مواد (زردینه) موجود در روغن لیمو دستگاه گوراش را تحریک می کنند و ترشح شیره گوارش، صفرا و اسید را افزایش داده و باعث تحرک اجزاء می شود. اسید لیمو نیز به وسیله شست و شو و تمیز کردن دستگاه گوارش، سیستم دفع ادرار را تمیز می کند.
نحوه مصرف لیمو ترش برای درمان یبوست
لیمو را به دو نیمه تقسیم کرده و آب نصف آن را به یک لیوان آب گرم اضافه نمایید. همچنین می توانید مقدار کمی سنگ نمک یا نصف قاشق غذاخوری نمک خوراکی و مقدار کمی عسل به آن اضافه نمایید. این نوشیدنی مغذی را در اول صبح با شکم خالی بنوشید. همچنین می توانید یک لیوان از این نوشیدنی خوشمزه را عصرها مصرف کنید. از این دستورالعمل روزانه پیروی نمایید تا یبوست را در چند روز درمان کنید.
به عنوان جایگزین، یک یا دو قاشق غذاخوری آب تازه لیمو را به همراه یک قاشق نمک برای چند روز مصرف کنید تا یبوست را درمان کرده و سیستم گوارش را تمیز کند.
حتما بخوانید: 21 ملین قوی برای یبوست شدید و مزمن گیاهی
2. درمان سریع یبوست در خانه با انجیر
انواع انجیر سرشار از فیبر است و به صورت یک ضد یبوست طبیعی عمل می کند. انجیر منبع غنی از آنتوسیانین و پلی فنل ها هستند. انجیر دارویی طبیعی برای درمان یبوست است و در طب سنتی برای اختلالات گوارشی و التهابی استفاده می شود. کسانی که از یبوست مزمن رنج می برند، باید انجیر را در رژیم غذایی خود جای دهند. برای درمان یبوست، می توان از هر دو انجیر تازه و خشک استفاده کرد. هنگامی که انجیر تازه در دسترس است، آن را با پوست میل کنید. بیشتر فیبر و کلسیم در پوست انجیر است. انجیر همچنین به عنوان یک درمان مؤثر برای یبوست در حیوانات نشان داده شده است.
نحوه مصرف انجیر برای درمان یبوست
- دو یا سه بادام را همراه با انجیر خشک بردارید.
- آنها را برای چند ساعت در آب خیس کنید.
- پوست بادام را جدا کرده و مواد تشکیل دهنده را خرد کنید.
- این خمیر را هر شب با یک قاشق غذاخوری عسل بخورید.
3. درمان یبوست با روغن کرچک
روغن کرچک به عنوان یک تحریک کننده ضد یبوست، روده بزرگ و روده کوچک را تحریک کرده و دفع مدفوع را بهبود می بخشد. مواد شیمایی تشکیل دهنده روغن کرچک عبارتند از: زردینه، اسیدهای چرب، آمینواسیدها، ترپن ها، ترکیبات فنول ها، فیتواسترول و ... است. این ترکیبات مسئول اثرات ضد التهابی، آنتی اکسیدانی و اثرات حفاظتی است.
حتما بخوانید: خواص روغن کرچک برای یبوست و نحوه مصرف
انواع مختلفی از گیاه کرچک برای کاربردهای دارویی مانند اختلالات شکمی، آرتروز، درد عضلات، یبوست و ... استفاده می شود. روغن کرچک تنها باید برای موارد شدید یبوست استفاده شود. روغن کرچک به مراقبت از پوست و مو نیز کمک کرده و در صنایع آرایشی استفاده می شود.
نحوه مصرف روغن کرچک برای درمان یبوست
به سادگی یک یا دو قاشق غذاخوری روغن مفید کرچک را با معده خالی مصرف کنید. برای بهبود طعم آن، می توان روغن کرچک را همراه با آب میوه هایی مانند پرتغال مصرف نمود. در مدت چند ساعت، متوجه بهبود قابل توجه شرایط خود خواهید شد.
تذکر: روغن کرچک در دوز بالا می تواند سمی باشد. این روغن می تواند باعث گرفتی عضلات هنگام دفع مدفوع شود. نباید از این درمان برای مدت طولانی استفاده نمایید؛ زیرا باعث عوارض جانبی می شود.
4. درمان یبوست در منزل با عسل
عسل به شدت برای درمان یبوست مفید است؛ زیرا به عنوان یک عامل ضد یبوست عمل می کند. مجله آمریکایی تغذیه بالینی در سال 1995، گزارش کرده است که اثر ضد یبوستی عسل در اشخاص سالم ناشی از جذب ناقض مواد قندی در بدن است. می توانید از عسل به طور روزانه مصرف کنید تا یبوست را درمان کرده و یا به آن دچار نشوید و از بروز آن جلوگیری کنید. برای این منظور، عسل خام و ارگانیک محلی ترجیح داده می شود.
نحوه مصرف عسل برای درمان یبوست
دو قاشق غذاخوری عسل را سه بار در روز مصرف کنید. همچنین می توانید یک قاشق غذاخوری از عسل و آبلیمو را در یک لیوان آب گرم بریزید. هر روز صبح با شکم خالی از آن بنوشید. یک قاشق غذاخوری عسل را با نصف و یا یک قاشق غذاخوری سرکه سیب خام و یا تصفیه نشده بنوشید. آن را به مدت 15 تا 30 دقیقه قبل از وعده غذایی خود مصرف کنید تا دستگاه گوارش را برای هضم غذا آماده کنید.
5. درمان یبوست در منزل دانه کتان
دانه کتان دارای خواص دارویی فراوان و یکی از منابع گیاهی سرشار از فیبر و اسیدهای چرب امگا سه است. تخم کتان همچنین سرشار از فنول ها، ویتامین ها از جمله ویتامین E و K و مواد معدنی مانند منگنز و پتاسیم هستند و به عنوان آرام بخش اثر می کنند. یک مقاله منتشر شده در سال 2015 نشان داد که اثر دوگانه دانه های روغنی، درمانی موثر برای یبوست و اسهال است. خاصیت ضد یبوستی تخم کتان می تواند برای درمان موارد ملایم تا بسیار شدید یبوست موثر باشد.
نحوه مصرف تخم کتان برای درمان یبوست
یک قاشق غذاخوریتخم کتان را در آسیاب (گریندر) خرد کنید. این پودر را با یک یا دو فنجان آب مخلوط کرده و به مدت 15 دقیقه صبر کنید. سپس آن را بنوشید. این نوشیدنی را هر شب قبل از خواب میل کنید. در صبح، دفع مدفوع به سادگی صورت می گیرد.
به جای آن می توان دو یا سه قاشق غذاخوری دانه های کتان را با یک لیوان آب میل کرد.
تذکر: هنگام خوردن دانه های کتان، لطفا مقدار زیادی آب بنوشید زیرا ممکن است باعث ناراحتی شکمی شود.
حتما بخوانید: درمان خانگی یبوست نوزاد زیر یکسال با طب سنتی
6. درمان یبوست در منزل با آلو سیاه
آلو سیاه و یا آلو خشک شده به عنوان یک دارو جهت درمان یبوست در طب سنتی بسیار پذیرفته شده است. تصور می شود که دلیل آن فیبر بالای (حدود 6 گرم در هر 100 گرم) آلو باشد. الیاف محلول و نامحلول فیبر موجود در آلوها، باعث افزایش حجم آب مدفوع، دفع گوارشی و دفع مدفوع می شود. الکل قند سوربیتول و سایر فنول های موجود در آلو به میزان بسیار کمی جذب روده کوچک شده و دارای خواص ضد یبوستی هستند. بنابراین اگر از یبوست رنج می برید؛ به طور مرتب آلو بخورید. در یک مطالعه که نتایج آن در سال 2011 منتشر شد؛ نشان داده شد که آلوها بی خطر، خوشمزه و بسیار مؤثرتر از درمان های فعلی با پسیلیوم (یک نوع فیبر که به طور معمول به عنوان مسهل و ملین ملایم برای درمان یبوست استفاده می شود.) است.
نحوه مصرف آلو سیاه برای درمان یبوست
- اگر روزانه آلو سیاه نمی خورید 1 یا دو عدد روزانه مصرف کنید اما اگر از آلو در رژیم غذایی خود استفاده می کنید 3 یا 4 آلو سیاه در روز مصرف کنید.
- 2 و یا 3 آلو سیاه را با مقداری کتان گرم و شیر بادام مخلوط کرده و هر شب برای جذب فیبر و رهایی از یبوست مصرف کنید.
- 3 یا 4 آلو خرد شده را برداشته و آن را روزانه با یک پیمانه ماست بخورید.
7. درمان یبوست در منزل با منیزیم
منیزیم چهارمین ماده مهم اساسی موجود در بدن است. این ماده برای رشد استخوان ها حیاتی است. اگرچه این ماده معدنی فراوان است، با این وجود بسیاری از مردم از کمبود منیزیم رنج می برند. منیزیم برای مشکلات متعددی از جمله آسم، پره اکلامپسی، سردرد و گرفتگی عضلات پا و ... مؤثر است. منیزیوم همچنین به طور سنتی به عنوان ضد یبوست برای درمان یبوست مورد استفاده قرار می گیرد. مطالعه اخیر منتشر شده در سال 2017 نشان داد که آب معدنی طبیعی سرشار از منیزیم و سولفات است که به دفع مدفوع در موارد ابتلا به یبوست کمک می کند.
مواد غذایی سرشار از منیزیوم برای درمان و جلوگیری از یبوست
- شما می توانید نیاز روزانه به منیزیم را از رژیم غذایی خود و از غذاهایی مانند آجیل سالم مانند بادام، آواکادو، سبزیجاتی مانند بروکلی، کلم و سبزیجاتی با برگ سبز یا حبوباتی مانند لوبیا سیاه دریافت کنید. منیزیم همچنین به عنوان مکمل های غذایی منیزیم مانند سیترات منیزیم وجود دارد.
- قرص های سیترات منیزیم (300 میلی گرم) یک ضد یبوست قوی محسوب می شود. روزانه یک قرص مصرف کنید.
هشدار: مصرف منیزیم به صورت خوراکی بی خطر است. اما بیش از 350 میلی گرم منیزیم برای بزرگسالان استفاده نشود. قبل از مصرف آن برای مصرف و دوز و زمان مناسب با پزشک خود مشورت کنید. اشخاص با مشکل خونریزی، مشکلات کلیوی، سندروم پای بی قرار و زنان باردار، کودکان و افراد سالخورده و ...
نباید مکمل های منیزیم را بدون توصیه پزشک مصرف کنید.
8. درمان یبوست در منزل با اسفناج
اسفناج برای دستگاه گوارش به ویژه هنگامی که از یبوست رنج می برید؛ بسیار مفید است. منبع سرشار از فیبر و آنتی اکسیدان است. اسفناج غنی از کلسیم و فسفر است.
حتما بخوانید: خواص و مضرات اسفناج برای پوست، مو و درمان بیماری ها
در بین سبزیجات دیگر، اسفناج دارای ویتامین های بسیاری است. اسفناج خام دارای ترکیبات مختلفی است که می تواند کل روده را تمیز و پاکسازی نماید. برای رهایی از یبوست، باید در رژیم غذایی خود از اسفناج استفاده کنید.
نحوه مصرف اسفناج برای درمان یبوست
شما می توانید بسته به سلیقه خود، اسفناج را خام یا پخته مصرف کنید. اگر مبتلا به یبوست شدید هستید، دو بار در روز مخلوطی از نصف لیوان آب اسفناج خام را با نصف لیوان آب بنوشید. در مدت چند روز، یبوست درمان می شود.
9. درمان یبوست در منزل شیره چغندر (ملاس چغندر)
شیره چغندر یکی از بهترین مواد معدنی طبیعی است که باعث دفع مدفوع می شود. عصاره شیره چغندر منبعی غنی از ویتامین ها و مواد معدنی مانند کلسیم، آهن و سلنیوم و منیزیم و ویتامین B6 است. نتایج مطالعه ای منتشر شده در سال 2014 نشان می دهد که شیره چغندر به عنوان یک درمان اضطراری یبوست، ایمن و موثر است.
نحوه مصرف شیره چغندر برای درمان یبوست
- یک قاشق غذاخوری شیره چغندر را قبل از خواب بنوشید. اگر طعم آن را دوست ندارید؛ می توانید آن را با شیر، آبمیوه و آب آلو مخلوط کنید. اگر این مشکل ادامه داشته باشد؛ دوز آن را به میزان یک یا دو قاشق افزایش دهید.
- یک درمان دیگر این است که دو یا سه قاشق شیره چغندر را با مقدار مساوی از کره بادام زمینی مخلوط کرده و ان را هر روز صبح میل کنید.
- از آنجا که چغندر حاوی مقدار بسیاری کالری است؛ نباید استفاده از این دارو را به طور روزانه ادامه دهید.
10. درمان یبوست در منزل با آب و فیبر
اکثر اوقات علت ابتلا به یبوست کمبود فیبر در رژیم غذایی است. فیبر نوعی ماده معدنی است که در روده با آب ترکیب می شود. این ماده به مدفوع افزوده شده و آب، مدفوع را نرم می کند.
حتما بخوانید: غذاهای فیبردار برای یبوست
ضروری است که غذاهای سرشار از فیبر مانند لوبیا، سیب زمینی، هویج، برنج قهوه ای، آلو، گندم، میوه های تازه، سبزیجاتی با برگ سبز، انواع آجیل، دانه کدو، دانه آفتاب گردان، کلم بروکلی و نخود مصرف کنید.
همچنین می توانید از مکمل های غذایی فیبر مصرف کنید. هنگامی که از یبوست رنج می برید؛ نوشیدن مقدار کافی مایعات حائز اهمیت است. اطمینان حاصل کنید که حدود 8 تا 10 لیوان آب در روز بنوشید. برای به حداکثر رساندن فواید، آب را در طول شب در یک ظرف مسی قرار داده و صبح آن را بنوشید. این کار به دفع مدفوع کمک کرده و در مدت چند روز نتایج خوبی ارائه می دهد. همراه با آب، می توانید آبمیوه و اب سبزیجات تازه را در طول روز مصرف کنید. از نوشیدنی های الکلی و کافئین اجتناب کنید، زیرا هر دو باعث کم آبی می شوند و می توانند وضعیت شما را وخیم کنند.
11. درمان یبوست در منزل با رازیانه
دانه های رازیانه برای درمان مشکلاتی مانند سوء هاضمه، نفخ، یبوست و سندروم روده تحریک پذیر مفید است؛ زیرا آنها حرکات صاف ماهیچه در دستگاه گوارش را تقویت می کنند. اسانس روغن دانه های رازیانه عمدتا از آنتول، فنکون، لیمونن و کافور است.
این دارو در طب سنتی به عنوان ضد یبوست در موارد خفیف ناراحتی های دستگاه گوارشی به کار می رود. نتایج یک مطالعه آزمایشگاهی منتشر شده در سال 2003 نشان می دهد که روغن دانه های رازیانه موثرتر از درمان های دارویی برای کاهش علائم ابتدایی نفخ و گاز معده است.
نحوه مصرف دانه رازیانه برای درمان یبوست
یک پیمانه دانه های روغن رازیانه را پخته و سپس آنها را پودر کرده و مخلوط را غربال نمایید. این مخلوط خوشمزه و گوارشی را در یک ظرف ذخیره کنید.
روزانه نصف قاشق غذاخوری از آن را با آب گرم بنوشید.
12. درمان خانگی یبوست با انگور
انگور حاوی فیبر نامحلول است که می تواند به دفع مدفوع کمک کند. یک کاسه کوچک انگور را با نصف لیوان آب انگور تازه میل کنید. به جای آن می توانید 10 تا 12 انگور خشک فاقد دانه را در شیر ریخته و آن را برای چند دقیقه بجوشانید و این محلول را هر شب میل کنید. این دارو خصوصا برای کودکانی که مشکل یبوست دارند، مفید است و مانع از ابتلا به آن در آینده می شود.
اگر انگور تازه در دسترس نیست، کشمش را یک یا دو روز در آب قرار دهید. شما باید هر روز صبح کشمش در آب ریخته شده را همراه با آب و با شکم خالی مصرف کنید.
هشدار: انگور برای اشخاصی که مبتلا به دیابت هستند، انتخاب مناسبی نیست؛ زیرا سرشار از قند است. انگورها را قبل از مصرف به طور کامل با آب حاوی سرکه شست و شو دهید؛ زیرا آنها می توانند آلوده به آفت کش ها باشند. استفاده از انگور ارگانیک ترجیح داده می شود.
حتما بخوانید: برای درمان سریع یبوست چه قرصی (بدون نسخه) بخوریم؟
به خاطر داشته باشید که برای حصول نتیجه مطلوب، شما باید درمانی که برای شما بهتر است را تکرار کنید.
به هر حال، اگر این مشکل با درمان های طبیعی برطرف نشد؛ با پزشک خود تماس بگیرید.
سخن آخر
یبوست یک اختلال بسیار شایع گوارشی است که افراد از هر سنی را تحت تاثیر قرار می دهد. یبوست در علم پزشکی، سه بار دفع مدفوع در هفته و یا کمتر از آن تعریف می شود. یبوست می تواند علاوه بر ایجاد ناراحتی، بسیار ناخوشایند نیز باشد. درمان های خانگی بسیاری برای افزایش عملکرد دستگاه گوارش و درمان یبوست وجود دارد. این روش ها بسیار ساده و مؤثر هستند.
منبع: top10homeremedies
مقالات مرتبط:
درمان خانگی یبوست با 8 دمنوش ملین و چای گیاهی
رژیم غذایی مناسب برای جلوگیری از یبوست چیست