از داروی کلروکین فسفات برای از بین بردن انگل مالاریا که در داخل سلول های قرمز خون زندگی می کند، استفاده می شود. در ادامه اطلاعات دارویی قرص کلروکین فسفات (chloroquine) از جمله: کاربرد، طریقه مصرف، نکات مهم پیش از مصرف و... بیان شده است.
موارد استفاده از کلروکین فسفات
از داروی کلروکین برای پیشگیری یا درمان مالاریا ناشی از گزش پشه در کشورهایی که مالاریا شایع است، استفاده می شود. انگل مالاریا می تواند از طریق نیش پشه وارد بدن شده و سپس در بافت هایی از بدن مانند گلبول های قرمز یا کبد زندگی کند. از این دارو برای از بین بردن انگل مالاریا که در داخل سلول های قرمز خون زندگی می کند، استفاده می شود. در برخی موارد، ممکن است نیاز باشد داروی متفاوتی (مانند پریماکین) مصرف کنید تا انگل مالاریا را که در بافت بدن زندگی می کند، بکشید. هر دو دارو ممکن است برای درمان کامل و جلوگیری از بازگشت عفونت (عود عفونت) استفاده شوند.
کلروکین به طبقه ای از داروها تعلق دارد که با نام «ضد مالاریا» شناخته می شوند. مراکز کنترل بیماری های ایالات متحده دستورالعمل ها و توصیه های سفر را برای پیشگیری و درمان مالاریا در مناطق مختلف جهان ارائه می دهند. قبل از مسافرت به منطقی که مالاریا در آنها شایع است، در مورد جدیدترین اطلاعات با پزشک خود مشورت کنید. کلروکین همچنین برای درمان عفونت نوع دیگری از انگل (آمیب)، از طریق کشتن آمیب اثر می کند.
نحوه استفاده از قرص کلروکین فسفات (Chloroquine)
- این دارو را به شکل خوراکی و معمولا با غذا برای جلوگیری از ناراحتی معده دقیقا مطابق با تجویز پزشک مصرف کنید. دوز روزانه یا هفتگی، میزان دوز مصرفی و طول درمان بستگی به شرایط پزشکی شما و اینکه آیا از این بیماری پیشگیری کرده یا درمانش می کنید، و پاسخ به درمان بستگی دارد. دوز مصرفی کودکان بر اساس وزنشان تعریف می شود.
- برای پیشگیری از مالاریا، کلروکین را یک مرتبه در هفته و هر هفته در همان روز هفته یا مطابق با تجویز پزشک مصرف کنید. این دارو را یک یا دو هفته قبل از ورود به ناحیه شایع مالاریا مصرف کنید، و به مصرف این دارو در زمانی که در آن محل هستید و 4 تا 8 هفته بعد از اینکه آن مکان را ترک کردید، ادامه دهید یا مطابق با تجویز پزشک مصرف کنید. تقویم یا برنامه سفر خود را برای یادآوری علامت گذاری کرده تا آن را به خاطر بیاورید.
- برای درمان عفونت مالاریا یا عفونت آمیب، از دستورالعمل پزشک خود تبعیت کنید.
- این دارو را 4 ساعت قبل یا بعد از مصرف داروی خاصی برای اسهال (کوئولن) یا آنتی اسیدها (مانند هیدروکسید منیزیم یا آلومینیوم) مصرف کنید. این محصولات ممکن است با کلروکین پیوند برقرار کرده و مانع از جذب کامل دارو در بدن شوند.
- ادامه مصرف این دارو دقیقا مطابق با تجویز پزشک حائز اهمیت است. این دارو را بیشتر یا کمتر از مقدار تجویز شده توسط پزشک مصرف نکنید. قبل از اتمام دوره درمان با دارو، حتی اگر احساس بهبودی می کنید، مصرف این دارو را قطع نکنید، مگر اینکه پزشک این گونه تجویز کرده باشد. مصرف نکردن یک دوز یا تغییر دوز مصرفی بدون تجویز پزشک باعث بی اثر شدن پیشگیری یا درمان می شود، باعث می شود تا میزان انگل افزایش پیدا کرده و عفونت را برای درمان دشوارتر (مقاوم) یا عوارض جانبی را وخیم تر می کند.
- جلوگیری از گزش پشه مهم است (مانند استفاده از دافع حشرات، پوشیدن لباس هایی که اکثر بدن را پوشانده، بودن در مکان هایی با سیستم تهویه مطبوع یا نواحی که به خوبی نظارت می شوند، استفاده از پشه بند و اسپری کشتن حشرات). قبل از سفر، دافع حشرات خریداری کنید. موثرترین دافع های حشرات، حاوی دی اتیل تولوآمید (DEET) هستند. از پزشک یا داروساز خود بخواهید که موارد قوی مناسب برای پیشگیری از پشه را به شما یا فرزندانتان توصیه کند.
- هیچ درمانی برای جلوگیری از مالاریا به طور کامل موثر نیست. بنابراین در صورت بروز علائم مالاریا (تب، لرز، سردرد، و سایر علائم شبیه آنفولانزا)، به خصوص اگر در نواحی شایع مالاریا هستید و یا دو ماه پس از اینکه مصرف دارو را به اتمام رسانده اید، فورا درخواست کمک پزشکی کنید. درمان سریع عفونت مالاریا برای جلوگیری از پیامدهای جدی و احتمالاً کشنده، لازم است.
- هنگامی که مصرف کلروکین را برای درمان مالاریا انتخاب کردید، در صورتی که علائم شما ادامه پیدا کرد و یا وخیم تر شد، به پزشک خود اطلاع دهید.
عوارض جانبی کلروکین فسفات
- تاری دید، حالت تهوع، استفراغ، گرفتگی شکم، سردرد و اسهال ممکن است رخ دهد. اگر هر یک از این عوارض جانبی ادامه پیدا کرد و یا وخیم تر شد، سریعاً به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید.
- به خاطر داشته باشید که پزشک این دارو را تجویز کرده است؛ زیرا او تشخیص داده است که فواید آن بیشتر از خطر عوارض جانبی دارو است. بسیاری از افراد با مصرف این دارو عوارض جانبی جدی ندارند.
- در صورت بروز هر کدام از عوارض جانبی جدی زیر، فورا به پزشک خود اطلاع دهید: سفید شدن رنگ مو، ریزش مو، تغییرات خلقی یا روحی (مانند گیجی، تغییر شخصیت، افکار یا رفتار غیر معمول، افسردگی)، تغییرات شنوایی (مانند صدای زنگ در گوش و کاهش شنوایی)، تیره شدن پوست یا بافت داخل دهان، وخیم تر شدن اختلالات پوستی (درماتیت، پسوریازیس)، علائم عفونت جدی (مانند تب بالا، لرز شدید، گلودرد مداوم)، خستگی غیر معمول، تورم مچ پا یا پا، تنگی نفس، بی رنگی لب ها یا ناخن ها یا پوست، علائم بیماری کبد (مانند درد شدید معده یا شکم، زرد شدن چشم یا پوست، ادرار تیره)، به راحتی دچار خونریزی یا کبودی شدن، ضعف عضلانی، حرکات ناخواسته یا غیر قابل کنترل (از جمله در هم رفتگی صورت یا زبان).
- این دارو به ندرت ممکن است باعث قند خون کم (هیپوگلیسمی) شود. در صورت بروز علائم قند خون پایین مانند تعریق ناگهانی، لرز، گرسنگی، تاری دید، سرگیجه یا سوزن سوزن شدن دست یا پا، فورا به پزشک خود اطلاع دهید. اگر به دیابت مبتلا هستید، حتما فشار خون خود را به طور مرتب بررسی کنید. ممکن است پزشک نیاز به تنظیم داروهای دیابت شما داشته باشد.
- در صورت بروز هر کدام از علائم بسیار جدی زیر، فورا درخواست کمک پزشکی کنید: سرگیجه شدید، ضعف، ضربان قلب سریع یا آهسته یا نامنظم، تشنج.
- این دارو ممکن است باعث مشکلات جدی بینایی یا چشم شود. در صورت استفاده طولانی مدت از این دارو (برای هفته ها تا سال ها)، و مصرف این دارو در دوز زیاد، خطر این عارضه جانبی افزایش پیدا می کند. در صورت بروز هر کدام از علائم جدی زیر، فورا درخواست کمک پزشکی کنید: تغییرات شدید بینایی (دیدن فلش یا رگه های نور، مشکل در مطالعه و نابینایی کامل).
- یک واکنش آلرژی زا بسیار جدی به این دارو نادر است، اما در صورت مشاهده علائم واکنش آلرژی زا جدی، از جمله موارد زیر، فورا درخواست کمک پزشکی نمایید: جوش، خارش یا تورم (به ویژه در صورت یا زبان یا گلو)، سرگیجه شدید، مشکل در تنفس.
این فهرست کاملی از عوارض جانبی احتمالی این دارو نیست. اگر شما عوارض جانبی دیگر ذکر نشده در فهرست فوق را مشاهده کردید، با پزشک یا داروساز خود تماس بگیرید.
اقدامات احتیاطی قبل از مصرف کلروکین
- قبل از مصرف کلروکین، اگر به این دارو و یا اگر به هیدروکسی کلروکین آلرژی دارید و یا اگر به مواد دیگری آلرژی دارید، به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید. این محصول ممکن است حاوی مواد غیر فعال باشد، که می تواند باعث بروز واکنش های آلرژی زا یا سایر مشکلات شود. برای اطلاعات بیشتر با داروساز خود صحبت کنید.
- قبل از مصرف این دارو، در مورد سابقه پزشکی خود به خصوص اگر هر یک از بیماری های زیر را دارید، با پزشک یا داروساز خود مشورت نمایید: یک مشکل آنزیمی خاص (کمبود گلوکز-6-فسفات دهیدروژناز-G6PD)، مشکلات بینایی یا چشم، مشکل شنوایی، بیماری کلیه، بیماری کبد، مصرف دائم یا سوء مصرف الکل، پسوریازیس، یک اختلال خونی خاص (پورفیری)، تشنج.
- این دارو ممکن است باعث تاری دید و به ندرت باعث سرگیجه شود. الکل یا ماری جوانا (Cannabis)، می تواند باعث افزایش میزان سرگیجه شود. در حین مصرف این دارو رانندگی نکرده و از ماشین آلات استفاده نکنید و یا هر کاری که نیاز به هوشیاری یا دید واضح دارد، انجام ندهید تا زمانی که به صورت ایمن قادر به انجام آن باشید. از مصرف نوشیدنی های الکلی اجتناب نمایید. در صورت استفاده از ماری جوانا (Cannabis) به پزشک خود اطلاع دهید.
- قبل از جراحی، در مورد کلیه محصولاتی که استفاده می کنید (از جمله داروهای تجویزی، داروهای بدون نسخه و محصولات گیاهی) به پزشک یا دندانپزشک خود اطلاع دهید.
- این دارو ممکن است شما را نسبت به خورشید حساس تر کند. زمان قرارگیری در معرض آفتاب را محدود کنید. از اتاقک های مخصوص برنزه کردن یا لامپ های فرابنفشی که برای برنزه کردن بدن به کار می روند، اجتناب کنید. هنگام بیرون رفتن از منزل، از ضد آفتاب و لباس های محافظ در برابر نور خورشید استفاده کنید. در صورت آفتاب سوختگی یا تاول پوستی یا قرمزی، سریعاً به پزشک خود اطلاع دهید.
- کلروکین ممکن است شرایطی را ایجاد کند که بر ریتم قلب (طولانی شدن QT) تأثیر بگذارد. طولانی شدن QT به ندرت می تواند باعث ضربان قلب سریع یا نامنظم و یا جدی (به ندرت کشنده) و علائم دیگر (مانند سرگیجه شدید، غش کردن) شود که فوراً به مراقبت پزشکی نیاز دارند.
- اگر شرایط پزشکی خاصی داشته باشید یا داروهای دیگری مصرف کنید که ممکن است باعث طولانی شدن QT شود، خطر طولانی شدن QT ممکن است افزایش یابد. قبل از استفاده از کلروکین، در مورد تمام داروهای مصرفی خود به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید و در صورت وجود هر یک از شرایط زیر، به پزشک خود اطلاع دهید: مشکلات قلبی خاص (نارسایی قلبی، ضربان قلب آهسته، طولانی شدن QT در نوار قلب)، سابقه خانوادگی مشکلات قلبی خاص (QT طولانی شدن در نوار قلب، ایست قلبی).
- مقادیر کم پتاسیم یا منیزیم در خون نیز ممکن است خطر طولانی شدن QT را افزایش دهد. در صورت استفاده از داروهای خاص (مانند دیورتیک ها یا «قرص های آب») یا اگر شرایطی مانند تعریق شدید، اسهال یا استفراغ دارید، این خطر ممکن است افزایش یابد. در مورد استفاده بی خطر از کلروکین با پزشک خود مشورت کنید.
- اگر به دیابت مبتلا هستید، این دارو ممکن است بر سطح قند خون تاثیر بگذارد. به طور مرتب فشار خون خود را مطابق با دستور پزشک اندازه گیری کرده و نتایج را با پزشک به اشتراک بگذارید. در صورت بروز علائم قند خون، فورا به پزشک خود اطلاع دهید. ممکن است پزشک نیاز به تنظیم داروهای دیابت، رژیم غذایی یا برنامه ورزشی تان داشته باشد.
- سالمندان ممکن است نسبت به عوارض جانبی این دارو، به ویژه مشکلات چشم یا بینایی، و طولانی شدن QT حساس تر باشند.
- در دوران بارداری، این دارو فقط در مواردی که به وضوح به آن نیاز باشد، باید مورد استفاده قرار بگیرد. ممکن است به نوزاد متولد نشده آسیب برساند. در حالی که باردار هستید، سفر به نواحی شایع مالاریا، ممکن است شما و کودکتان را در خطر بسیار بالاتر مرگ و مشکلات دیگر قرار دهد. در مورد خطرات و مزایای پیشگیری از مالاریا با پزشک خود صحبت کنید.
- این دارو به شیر مادر منتقل می شود و تأثیر آن بر نوزاد شیرخوار نامشخص است. در مورد خطرات و فواید مصرف این دارو در دوران شیردهی با پزشک خود مشورت کنید.
تداخلات دارویی کلروکین فسفات
- تداخلات دارویی ممکن است باعث تغییر رفتار داروهای شما یا افزایش خطر ابتلا به عوارض جانبی جدی شود. این مطلب شامل تمام تداخلات احتمالی این دارو نیست. فهرستی از تمام محصولاتی که استفاده می کنید (از جمله داروهای تجویزی، داروهای غیر تجویزی و محصولات گیاهی) را تهیه کنید و آن را با پزشک یا داروساز خود به اشتراک بگذارید. بدون مشورت با پزشک، مصرف این دارو را شروع یا متوقف نکرده و دوز آن را تغییر ندهید.
- برخی از محصولاتی که ممکن است با این دارو تداخل داشته باشند عبارتند از: آگالسیداز، مفلوکین، پنی سیلامین، سولفادوکسین یا پریمتامین، محصولاتی که ممکن است به کبد آسیب برساند (مانند استامینوفن، ایزونیازید، الکل).
- این دارو می تواند باعث افزایش یا کاهش سرعت دفع داروهای دیگر از بدن شما شود، که ممکن است بر نحوه عملکرد دارو تاثیر بگذارد. نمونه هایی از داروهایی که تحت تاثیر این دارو قرار می گیرند، به شرح زیر است: پرازیکوانتل و سایر داروها.
- بسیاری از داروها علاوه بر کلروکین ممکن است بر ضربان قلب (طولانی شدن QT) تأثیر بگذارد، از جمله این داروها می توان به آمیودارون، دوفتیلید، مفلوکوئین، پیموزاید، پروکانامید، کینیدین، سومالول، آنتی بیوتیک های ماکرولید (مانند اریترومایسین) اشاره کرد. بنابراین، قبل از استفاده از کلروکین، در مورد تمام داروهای مورد استفاده فعلی خود با پزشک یا داروساز صحبت کنید.
- سایمتیدین یک داروی فاقد نسخه است که معمولاً برای درمان اسید معده اضافی استفاده می شود. از آنجا که سایمتیدین و سایر آنتی اسیدها ممکن است با کلروکین تداخل داشته باشند، از داروساز خود در مورد سایر داروهایی که می تواند اسید اضافی معده را درمان کند، سوال بپرسید.
- حداقل 2 ساعت قبل یا بعد از مصرف آمپی سیلین، از داروی کلروکین استفاده کنید. کلروکین ممکن است میزان آمپی سیلین را در بدن کاهش دهد و ممکن است آمپی سیلین اثر نکند.
- برخی از واکسن ها (واکسن هاری، واکسن وبا) ممکن است در صورت مصرف کلروکین اثر نداشته باشند. برای کسب اطلاعات بیشتر از پزشک خود سوال بپرسید.
اوردوز
اگر کسی اوردوز کرده و یا علائم جدی مانند بیهوشی یا مشکلات تنفسی دارد، با 115 تماس بگیرید. علائم اوردوز این دارو به شرح زیر است: ضربان قلب سریع یا نامنظم، غش کردن، تنفس آهسته یا کم، حرکات غیر قابل کنترل بدن (مانند در هم رفتگی صورت یا زبان)، تشنج، عدم بیدار شدن از خواب (اغما).
تذکر
- این دارو را با دیگران سهیم نشوید.
- آزمایشات و یا تست های پزشکی (مانند معاینه چشم، آزمایش رفلکس، آزمایش کبد، نوار قلب، شمارش کامل خون) باید بطور دوره ای انجام شود تا پیشرفت شما تحت نظر قرار گرفته یا در صورت مصرف کلروکین برای مدت طولانی، عوارض جانبی بررسی شود. برای جزئیات بیشتر با پزشک خود مشورت کنید.
دوز فراموش شده دارو
اگر مصرف یک دوز را فراموش کرده اید، آن را هر زمان که به خاطر آورید، مصرف کنید. اگر تقریبا زمان مصرف دوز بعدی فرا رسیده است، دوز فراموش شده را مصرف نکنید. دوز بعدی را مطابق با برنامه زمانی عادی آن مصرف کنید. هرگز دو دوز را به طور هم زمان برای جبران دوز فراموش شده مصرف نکنید.
نگهداری از دارو
- این دارو را در دمای اتاق و به دور از نور و رطوبت نگه دارید. آن را در حمام نگهداری نکنید.
- تمام داروها را از دسترس کودکان و حیوانات خانگی دور نگه دارید.
- این دارو را جهت دور ریختن در داخل چاه دست شویی یا فاضلاب نریزید، مگر اینکه در دستورالعمل دارو این گونه نوشته شده باشد.
- این دارو را زمانی که تاریخ انقضاء آن گذشته و یا دیگر قصد استفاده از آن را ندارید، به درستی دور بریزید. با داروساز یا شرکت دفع زباله های محلی برای چگونگی روش های بی خطر دور ریختن دارو مشورت نمایید.
منبع: webmd