فواید و مضرات رژیم غذایی کتوژنیک برای لاغری و درمان بیماری ها

رژیم کتو ذخایر قند بدن را تخلیه می کند و باعث می شود چربی برای انرژی تجزیه شود. مزایای رژیم کتو ممکن است شامل کمک به کاهش وزن، مدیریت آکنه و بهبود سلامت قلب باشد. اما، ممکن است برخی از خطرات وجود داشته باشد. رژیم کتو یک برنامه غذایی است که بر روی غذاهایی تمرکز دارد که مقدار زیادی چربی سالم، مقادیر کافی پروتئین و کربوهیدرات های بسیار کمی را فراهم می کند. هدف دریافت کالری بیشتر از چربی نسبت به کربوهیدرات است. در این مقاله سلام دنیا به بررسی فواید و عوارض رژیم کتوژنیک ؛ خواص رژیم کتو برای لاغری، سلامتی، درمان بیماری های قلبی، سرطان، چربی و فشار خون، آلزایمر، دیابت و جوش صورت پرداختیم. با ما همراه باشید.

رژیم غذایی کتوژنیک یا کتو چیست

اگر رژیم های لاغری کاهش وزن را بررسی کرده باشید، بسیار بعید است که به رژیم غذایی کتوژنیک برخورد نکرده باشید. رژیم غذایی کتوژنیک یا کتو روی کاهش شدید کربوهیدرات ها و افزایش مصرف پروتئین ها و چربی ها تمرکز دارد. اصل پیش فرض رژیم کتو محدود کردن کربوهیدرات ها به عنوان منبع کالری می باشد. زمانی که کربوهیدرات کمتری وجود دارد، بدن شما چربی را به عنوان منبع اصلی انرژی تجزیه می کند که منجر به کاهش وزن موثر خواهد شد. اما رژیم لاغری کتوژنیک تنها به کاهش وزن شما کمک نمی کند. تحقیقات زیادی در مورد سازوکار رژیم غذایی کتو در کمک و حتی جلوگیری از برخی بیماری های خاص انجام شده است.

حتما بخوانید: غذاهای مجاز و غیر مجاز در رژیم کتو

اثرات مثبت رژیم لاغری کتوژنیک بر برخی از بیماری ها

1. فواید رژیم کتوژنیک برای لاغری و کاهش وزن 

رژیم کتوژنیک ممکن است به چندین روش از جمله افزایش متابولیسم و ​​کاهش اشتها به کاهش وزن کمک کند. رژیم های کتوژنیک شامل غذاهایی است که فرد را سیر می کند و ممکن است هورمون های محرک گرسنگی را کاهش دهد. به این دلایل، پیروی از رژیم کتو ممکن است اشتها را کاهش دهد و باعث کاهش وزن شود. در یک متاآنالیز در سال 2013 از 13 کارآزمایی تصادفی کنترل شده مختلف، محققان دریافتند که افرادی که از رژیم‌های کتوژنیک پیروی می‌کنند، 2 پوند (پوند) بیشتر از افرادی که رژیم‌های کم‌چرب را دنبال می‌کنند، در طول یک سال از دست داده‌اند. به طور مشابه، بررسی دیگری از 11 مطالعه منبع معتبر نشان داد که افرادی که از رژیم کتوژنیک پیروی می کنند، 5 پوند بیشتر از افرادی که رژیم های کم چرب را دنبال می کنند وزن کم کرده اند.

• در مطالعاتی که رژیم‌های کم کربوهیدرات و کم‌چرب را مقایسه می‌کنند، افرادی که کربوهیدرات‌های خود را محدود می‌کنند، گاهی اوقات 2 تا 3 برابر بیشتر وزن کم می‌کنند - بدون اینکه گرسنه باشند.
• یک مطالعه در بزرگسالان چاق نشان داد که رژیم کم کربوهیدرات در مقایسه با رژیم کاهش وزن معمولی تا شش ماه موثر است. پس از آن، تفاوت در کاهش وزن بین رژیم های غذایی ناچیز بود.

2. فواید رژیم کتوژنیک برای درمان جوش و آکنه

آکنه دلایل مختلفی دارد و ممکن است در برخی افراد با رژیم غذایی و قند خون ارتباط داشته باشد. خوردن یک رژیم غذایی سرشار از کربوهیدرات های فرآوری شده و تصفیه شده ممکن است تعادل باکتری های روده را تغییر دهد و باعث افزایش و کاهش قابل توجه قند خون شود که هر دو می توانند بر سلامت پوست تأثیر منفی بگذارند. طبق یک مطالعه در سال 2012، با کاهش مصرف کربوهیدرات، رژیم کتوژنیک می تواند علائم آکنه را در برخی افراد کاهش دهد.

حتما بخوانید: درمان جوش صورت با طب سنتی

3. فواید رژیم کتوژنیک برای کاهش خطر ابتلا به برخی سرطان ها

محققان اثرات رژیم کتوژنیک را در کمک به پیشگیری یا حتی درمان برخی سرطان ها بررسی کرده اند. یک مطالعه منبع مطمئن نشان داد که رژیم کتوژنیک ممکن است یک درمان مکمل ایمن و مناسب برای استفاده در کنار شیمی درمانی و پرتودرمانی در افراد مبتلا به سرطان های خاص باشد. این به این دلیل است که استرس اکسیداتیو بیشتری در سلول های سرطانی نسبت به سلول های طبیعی ایجاد می کند و باعث مرگ آنها می شود.

یک مطالعه جدیدتر منبع معتبر در سال 2018 نشان می دهد که از آنجایی که رژیم کتوژنیک قند خون را کاهش می دهد، می تواند خطر عوارض انسولین را نیز کاهش دهد. انسولین هورمونی است که قند خون را کنترل می کند و ممکن است با برخی سرطان ها ارتباط داشته باشد. اگرچه برخی از تحقیقات منبع معتبر نشان می دهد که رژیم کتوژنیک ممکن است فوایدی در درمان سرطان داشته باشد، مطالعات در این زمینه محدود است. محققان برای درک کامل مزایای بالقوه رژیم کتوژنیک در پیشگیری و درمان سرطان باید مطالعات بیشتری انجام دهند.

4. فواید رژیم کتوژنیک برای کاهش تشنج و صرع:

یک متخصص تغذیه و رژیم شناسی بیمارستان مغز بنگلور، بیان می کند که رژیم غذایی کتوژنیک همراه با چربی زیاد و کربوهیدرات کم برای کنترل تشنج های صرعی، به ویژه در کودکان مناسب است. یک رژیم شناس کارآزموده ومتخصص باید دستورالعمل هایی را در هنگام رعایت رژیم کتوژنیک برای صرع ارائه دهد.نسبت چربی، پروتئین و کربوهیدرات در رژیم کتو، نحوه مصرف انرژی بدن را تغییر می‌دهد و در نتیجه کتوز ایجاد می‌شود. کتوز یک فرآیند متابولیک است که در طی آن بدن از اجسام کتون برای سوخت استفاده می کند. بنیاد صرع پیشنهاد می‌کند که کتوز می‌تواند تشنج را در افراد مبتلا به صرع کاهش دهد - به‌ویژه افرادی که به سایر روش‌های درمانی پاسخ نداده‌اند. تحقیقات بیشتری در مورد تأثیر این امر ضروری است، اگرچه به نظر می رسد بیشترین تأثیر را روی کودکانی که تشنج کانونی دارند دارد. یک بررسی سال 2019 از این فرضیه پشتیبانی می کند که رژیم کتو می تواند از افراد مبتلا به صرع حمایت کند. رژیم کتوژنیک ممکن است علائم صرع را با چندین مکانیسم مختلف کاهش دهد.

5. فواید رژیم کتوژنیک برای بیماری های قلبی:

رژیم کتوژنیک توانایی کاهش میزان کلسترول بد و سطح تری گلیسیرید و افزایش کلسترول خوب را دارد. اما اگر به بیماری قلبی مبتلا هستید، قبل از انتخاب این رژیم با پزشک خود مشورت کنید. وقتی فردی از رژیم کتوژنیک پیروی می کند، مهم است که غذاهای سالم را انتخاب کند. برخی شواهد نشان می دهد که خوردن چربی های سالم مانند آووکادو  می تواند با کاهش کلسترول به بهبود سلامت قلب کمک کند. یک بررسی در سال 2017 از مطالعات انجام شده بر روی حیوانات و انسان‌ها در رژیم کتو نشان داد که برخی افراد کاهش قابل توجهی در سطح کلسترول تام، لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL) یا کلسترول بد و تری گلیسیرید و افزایش چگالی بالا را تجربه کردند. لیپوپروتئین (HDL) یا کلسترول "خوب".

سطح بالای کلسترول می تواند خطر بیماری قلبی عروقی را افزایش دهد. بنابراین، اثر کاهنده رژیم کتو بر کلسترول ممکن است خطر عوارض قلبی را در فرد کاهش دهد. با این حال، بررسی به این نتیجه رسید که اثرات مثبت رژیم غذایی بر سلامت قلب به کیفیت رژیم غذایی بستگی دارد. بنابراین، خوردن غذای سالم و متعادل از نظر تغذیه در حین پیروی از رژیم کتو بسیار مهم است.

6 . فواید رژیم کتوژنیک برای دیابت ( کاهش قند خون و سطح انسولین)

رژیم کتوژنیک با کاهش مصرف کربوهیدرات به کاهش سطح قند خون کمک می کند. همچنین با کاهش سطح انسولین برای مقابله با دیابت نوع 1 و نوع 2 نیز مناسب است. رژیم های کم کربوهیدرات و کتوژنیک نیز می توانند به ویژه برای افراد مبتلا به دیابت و مقاومت به انسولین مفید باشند که میلیون ها نفر را در سراسر جهان تحت تاثیر قرار می دهد. مطالعات نشان می دهد که کاهش کربوهیدرات ها هم سطح قند خون و هم سطح انسولین را به شدت کاهش می دهد.

برخی از افراد مبتلا به دیابت که رژیم غذایی کم کربوهیدرات را شروع می کنند ممکن است نیاز به کاهش دوز انسولین خود تا 50 درصد تقریباً بلافاصله داشته باشند. در یک مطالعه در افراد مبتلا به دیابت نوع 2، 95٪ داروهای کاهش دهنده گلوکز خود را در عرض شش ماه کاهش داده یا حذف کردند. اگر از داروهای قند خون استفاده می کنید، قبل از ایجاد تغییراتی در مصرف کربوهیدرات با پزشک خود صحبت کنید، زیرا ممکن است نیاز به تنظیم دوز برای جلوگیری از هیپوگلیسمی داشته باشد.

حتما بخوانید: چه میوه هایی قند خون را پایین می آورد

7. خواص رژیم لاغری کتوژنیک برای محافظت از عملکرد مغز 

برخی از مطالعات، مانند این بررسی 2019 منبع معتبر، نشان می‌دهد کتون‌هایی که در رژیم کتو تولید می‌شوند، مزایای محافظتی عصبی دارند، به این معنی که می‌توانند مغز و سلول‌های عصبی را تقویت و محافظت کنند. به همین دلیل، رژیم کتو ممکن است به فرد در پیشگیری یا مدیریت شرایطی مانند بیماری آلزایمر کمک کند. با این حال، تحقیقات بیشتری در مورد اثرات رژیم کتو بر مغز ضروری است.

•  اسکیزوفرنی: مطالعات نشان داده اند که رژیم کتوژنیک با تثبیت مسیرهای انرژی در مغز که مسئول ایجاد توسعه علایم اسکیزوفرنی هستند، منجر به تغییر رفتار در افراد مبتلا به اسکیزوفرنی می شود.
• بیماری پارکینسون: رژیم غذایی کتو با کمک به کارکرد مؤثر مغز می تواند به کاهش علائم بیماری های نورودژنراتیو (تخریب کننده عصب) مانند پارکینسون کمک کند.

8 . فواید رژیم کتوژنیک برای سندرم تخمدان پلی کیستیک:

زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک می توانند از رژیم غذایی کتوژنیک به دلیل توانایی آن در کنترل سطح تستوسترون و وزن بدن سود ببرند. البته قبل از مشاوره با دکتر،  رژیم غذایی کتوژنیک را برای مدت طولانی دنبال نکنید.

سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) یک اختلال هورمونی منبع معتبر است که می‌تواند منجر به هورمون‌های مردانه اضافی، اختلال در تخمک‌گذاری و تخمدان‌های پلی کیستیک شود. رژیم غذایی پر کربوهیدرات می تواند در افراد مبتلا به PCOS اثرات نامطلوبی مانند مشکلات پوستی و افزایش وزن ایجاد کند. مطالعات بالینی زیادی در مورد رژیم کتوژنیک و PCOS وجود ندارد. یک مطالعه آزمایشی در سال 2005، پنج زن را در مدت 24 هفته مورد بررسی قرار داد. محققان دریافتند که رژیم کتوژنیک چندین نشانگر PCOS را بهبود می بخشد، از جمله:

• کاهش وزن
• تعادل هورمونی
• نسبت هورمون لوتئینه کننده (LH) و هورمون محرک فولیکول (FSH)
• سطح انسولین ناشتا

یک بررسی متفاوت از مطالعات انجام شده در سال 2019 نشان داد که رژیم کتو اثرات مفیدی برای افراد مبتلا به اختلالات هورمونی، از جمله PCOS و دیابت نوع 2 دارد. با این حال، آنها همچنین هشدار دادند که مطالعات بسیار متنوع بود و نمی‌توان رژیم کتو را به عنوان یک درمان عمومی برای PCOS توصیه کرد.

حتما بخوانید: رژیم غذایی برای تخمدان پلی کیستیک

9 . فواید رژیم کتوژنیک برای لتارژی (نوعی حالت گیجی و خواب آلودگی) و ضعف:

بدون شک رژیم کتوژنیک یک رژیم غذایی دشوار است. شما مجبور به قطع مصرف کربوهیدرات ها و جایگزینی آن با غذاهای حاوی پروتئین و چربی بالا هستید. بسیاری از مردم رژیم کتوژنیک را رها می کنند چرا که قادر نیستند به آن پایبند بمانند. ترک کربوهیدرات منجر به احساس ضعف در شما می شود. با این حال، زمانی که بدن شما به رژیم غذائی عادت کرد، شما نه نتها لاغر می شوید بلکه احساس انرژی بیشتری نیز خواهید کرد.

10 . فواید رژیم کتوژنیک برای فشار خون

فشار خون بالا یا فشار خون بالا یک عامل خطر مهم برای بسیاری از بیماری ها از جمله بیماری قلبی، سکته مغزی و نارسایی کلیه است. رژیم های کم کربوهیدرات روشی موثر برای کاهش فشار خون است که باید خطر ابتلا به این بیماری ها را کاهش دهد و به شما کمک کند طولانی تر زندگی کنید.

حتما بخوانید: درمان قطعی فشار خون بالا با عرقیات گیاهی

11. فواید رژیم کتوژنیک برای کاهش تری گلیسیرید 

تری گلیسیریدها مولکول های چربی هستند که در جریان خون شما گردش می کنند. به خوبی شناخته شده است که تری گلیسیریدهای ناشتا - سطح خون پس از یک شب ناشتا - یک عامل خطر قوی برای بیماری قلبی است. یکی از محرک های اصلی افزایش تری گلیسیرید در افراد کم تحرک، مصرف کربوهیدرات است - به ویژه قند فروکتوز ساده. هنگامی که افراد کربوهیدرات را کاهش می دهند، تمایل به کاهش بسیار چشمگیر تری گلیسیرید خون دارند. از سوی دیگر، رژیم های کم چرب اغلب باعث افزایش تری گلیسیرید می شوند.

12. فواید رژیم کتوژنیک برای سندرم متابولیک

سندرم متابولیک وضعیتی است که به شدت با خطر ابتلا به دیابت و بیماری قلبی مرتبط است. در واقع، سندرم متابولیک مجموعه ای از علائم است که عبارتند از:

• چاقی شکمی
• فشار خون بالا
• افزایش سطح قند خون ناشتا
• تری گلیسیرید بالا
• سطوح پایین کلسترول HDL "خوب".

با این حال، یک رژیم غذایی کم کربوهیدرات در درمان هر پنج علامت فوق العاده موثر است. تحت چنین رژیمی، این شرایط تقریباً از بین می رود.

خطرات و عوارض رژیم غذایی کتوژنیک

رژیم کتوژنیک ممکن است طیف وسیعی از مزایای سلامتی داشته باشد. با این حال،گرفتن رژیم غذایی کتوژنیک در طولانی مدت می تواند اثرات نامطلوبی بر سلامت داشته باشد، از جمله افزایش خطر مشکلات سلامتی زیر:

• سنگ کلیه
• پروتئین اضافی در خون
• کمبود مواد معدنی و ویتامین
• تجمع چربی در کبد

حتما بخوانید: درمان خانگی سنگ کلیه با 10 نوشیدنی مفید

رژیم کتو می تواند عوارض جانبی نامطلوبی ایجاد کند که بسیاری از مردم آن را به عنوان آنفولانزای کتو می شناسند. این اثرات نامطلوب ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• یبوست
• خستگی
• قند خون پایین
• حالت تهوع
• استفراغ کردن
• سردرد
• تحمل کم برای ورزش

این علائم به ویژه در ابتدای رژیم غذایی رایج است زیرا بدن با منبع انرژی جدید خود سازگار می شود.

برخی از افراد باید از رژیم کتو اجتناب کنند، از جمله:

• افراد مبتلا به دیابت که وابسته به انسولین هستند
• افرادی که اختلالات خوردن دارند
• کسانی که بیماری کلیوی یا پانکراتیت دارند
• زنان در دوران بارداری و شیردهی

افرادی که برای دیابت نوع 2 نوعی دارو به نام مهارکننده های سدیم-گلوکز 2 (SGLT2) مصرف می کنند نیز نباید از رژیم کتو پیروی کنند. این دارو خطر ابتلا به کتواسیدوز دیابتی را افزایش می دهد، وضعیت خطرناکی که باعث افزایش اسیدیته در خون می شود. مهم است که در مورد هر برنامه غذایی مورد نظر با یک پزشک، متخصص تغذیه یا ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی مورد اعتماد صحبت کنید، به خصوص برای افرادی که در تلاش برای مدیریت یک مشکل یا بیماری هستند.

افرادی که به دنبال شروع رژیم کتو هستند باید با پزشک مشورت کنند و بررسی کنند که آیا دیابت، هیپوگلیسمی، بیماری قلبی یا هر بیماری دیگری دارند تا مطمئن شوند رژیم کتو یک الگوی غذایی ایمن است. به خاطر داشته باشید که مطالعات در مورد فواید طولانی مدت رژیم کتوژنیک وجود ندارد. مشخص نیست که آیا حفظ این رژیم غذایی در دوره‌های طولانی‌تر مفیدتر از الگوهای غذایی سالم کمتر محدودکننده است یا خیر.

سخن آخر

رژیم کتوژنیک کربوهیدرات ها را محدود یا به شدت محدود می کند. با این حال، برخی از کربوهیدرات ها فواید سلامتی دارند. برای یک رویکرد رژیم غذایی محدودتر، افراد باید رژیمی مصرف کنند که شامل انواع کربوهیدرات های غنی از مواد مغذی و فیبری مانند میوه ها و سبزیجات، در کنار منابع پروتئینی مغذی و چربی های سالم باشد. این رژیم ها نه تنها می توانند کلسترول، فشار خون و قند خون شما را بهبود بخشند، بلکه اشتهای شما را نیز کاهش می دهند، کاهش وزن را افزایش می دهند و تری گلیسیرید شما را کاهش می دهند.

رژیم های کم کربوهیدرات برای دهه ها بحث برانگیز بوده است. برخی افراد ادعا می کنند که این رژیم ها به دلیل داشتن چربی زیاد باعث افزایش کلسترول و ایجاد بیماری قلبی می شوند. با این حال، در اکثر مطالعات علمی، رژیم های کم کربوهیدرات ارزش خود را به عنوان سالم و مفید ثابت می کنند. 

مقالات مرتبط:

علائم پانکراتیت حاد و مزمن چیست

بهترین سبزیجات برای رژیم لاغری و کاهش وزن سالم

فواید، عوارض و نمونه رژیم لیمومی رایگان