پروزاک یک داروی ضد افسردگی است. از این دارو عمدتا برای درمان افسردگی، اختلال وسواس اجباری و اختلال وحشت استفاده می شود. پروزاک همچنین با نام عمومی فلوکستین موجود است. پروزاک یک «بازدارنده باز جذب سروتونین» (SSRI) است. تصور می شود که حدود یک نفر از هر 10 نفر در ایالات متحده و حدود یک زن از هر 4 زن در دهه 40 تا 50 سالگی زندگی، از داروهای مهارکننده باز جذب سروتونین (SSRI) استفاده می کند. پروزاک اولین بار در سال 1988 در ایالات متحده استفاده شد و تبدیل به یکی از پر استفاده ترین داروی ضد افسردگی در این کشور شد. این محبوبیت همچنان ادامه دارد؛ اگرچه داروهای جدیدتری مثل سرترالین و سیتالوپرام اکنون در دسترس هستند. این دارو به شکل مایع، قرص، کپسول و کپسول های "آزاد رهش (تاخیر در انتشار) با اثر طولانی" در دسترس هستند. این دارو برای بزرگسالان مناسب است و در برخی موارد می تواند برای کودکان بزرگ تر از 10 سال مورد استفاده قرار بگیرد. با سلام دنیا همراه باشید.
حقایقی در مورد داروی پروزاک (فلوکستین)
در اینجا برخی از نکات کلیدی در مورد پروزاک بیان شده است. جزئیات بیشتر در مقاله اصلی ذکر شده است.
- پروزاک یا فلوکستین یک «مهار کننده باز جذب سروتونین» (SSRI) است و به طور گسترده به عنوان یک داروی ضد افسردگی مورد استفاده قرار می گیرد.
- این دارو در درمان افسردگی، اضطراب، اختلال وسواس فکری-عملی (OCD) و بولیمیا (پرخوری عصبی) بی خطر و موثر است.
- عوارض جانبی منفی آن شامل افزایش خطر افکار خودکشی در برخی از افراد جوان تر است.
- نباید همراه با این دارو از بازدارنده‌های مونوآمین اکسیداز (MAOIs) و برخی داروهای دیگر استفاده کرد.
- هر کس که تمایل دارد مصرف پروزاک را قطع کند، باید این کار را به تدریج و با کمک پزشک انجام دهد تا از عوارض جانبی منفی آن پیشگیری کند.
عوارض جانبی
داروهای ضد افسردگی از جمله پروزاک می توانند چند عارضه جانبی احتمالی داشته باشند. سازمان غذا و داروی آمریکا ملزم کرده است که پروزاک با هشدار جعبه سیاه باشد که بیان می کند داروهای ضد افسردگی ممکن است خطر خودکشی در افراد کوچک تر از 25 سال را افزایش دهند. این می تواند منجر به افکار خودکشی، یا وخیم تر شدن آن در کودکان و جوانان شود. سایر عوارض جانبی این دارو به شرح زیر است:
- کاهش میل جنسی و اختلال در عملکرد جنسی
- اضطراب و عصبی بودن
- خواب های غیر عادی
- تعریق
- اسهال
- ضعف یا از دست دادن قدرت بدنی
- جوش پوستی
- لرزش
- سندروم آنفولانزا
- بی خوابی، خواب آلودگی و خمیازه کشیدن
- سینوزیت که التهاب غشاء مخاطی است
- هضم دردناک یا دشوار که به سوء هاضمه معروف است
- خشکی دهان
- حالت تهوع
- گشاد شدن یا عریض شدن عروق خونی
تداخلات با سایر دارو ها
سازندگان پروزاک هشدار می دهند که پروزاک را نباید با داروهای زیر مصرف کرد:
- مهار کننده های مونوآمین اکسیداز (MAOIs): پیموزاید، تیوریدازین.
- داروهای متابولیزه شده توسط CYP2D6
- داروهای افسردگی سه حلقه ای (TCAs)
در صورت استفاده از داروهایی که بر سیستم عصبی مرکزی تاثیر می گذارند (CNS)، مانند داروهای متعلق به گروه « بنزودیازپین ها»، باید احتیاط کنید. نمونه هایی از این داروها شامل دیازپام و لورازپام است. در صورت استفاده از این دارو همراه با داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs)، آسپیرین، وارفارین و سایر داروهای مؤثر بر انعقاد خون، احتیاط لازم است، زیرا این خطر وجود دارد که منجر به خونریزی شود. پروزاک را نباید با داروهای ضد روان پریشی، سایر SSRI ها و سایر داروهای سروتونرژیک از جمله لیتیوم و گل راعی استفاده کرد. همچنین این احتمال وجود دارد که فلوکستین باعث عود جنون در افراد مستعد آن شود.
مصرف پروزاک (فلوکستین) در بارداری و شیردهی
زنان تنها در صورتی باید از پروزاک در دوران بارداری استفاده کنند که فواید احتمالی آن بیشتر از خطرات بالقوه دارو برای جنین باشد. مطالعات نشان داده اند که داروهای ضد افسردگی، خطر ابتلا به سندروم ناسازگاری نوزادان را افزایش می دهد. علائم آن شامل عصبی بودن، مشکلات تغذیه و تنفس، سطح کم قند خون یا قند خون پایین است. در هنگام مصرف این دارو، شیردهی توصیه نمی شود، زیرا فلوکستین می تواند به شیر مادر منتقل شود. مانند هر داروی دیگری، این احتمال وجود دارد که فرد نسبت به مواد تشکیل دهنده آن واکنش آلرژی زا داشته باشد. اگر شخص جوش، کهیر، تورم یا مشکل در تنفس را تجربه کرد، باید با پزشک تماس گرفته، زیرا یک واکنش آلرژی زا می تواند تبدیل به یک وضعیت اورژانسی پزشکی شود.
اطلاعات دارویی پروزاک (فلوکستین)، دوز مصرفی و علائم ترک آن
دوز مصرفی فلوکستین (پروزاک)
دوز مصرفی بستگی به سن بیمار، و هدف درمان دارد. در این جا چند نمونه از میزان دوز مصرفی ارائه شده است. دوز عادی برای بزرگسالان جهت درمان افسردگی، با 20 میلی گرم (mg) در روز شروع می شود، به صورت خوراکی و در هنگام صبح مصرف می شود. اگر علائم در مدت چند هفته بهبود پیدا نکند، میزان دوز مصرفی می تواند افزایش پیدا کند. افزایش دوز می تواند از 20 میلی گرم تا 60 میلی گرم در روز باشد و حداکثر میزان دوز مصرفی در روز 80 میلی گرم در روز است. بزرگسالی که کپسول خوراکی آهسته رهش را برای درمان افسردگی مصرف می کند، باید یک کپسول 90 میلی گرمی را یک مرتبه در هفته استفاده کند. ممکن است 4 هفته یا بیشتر طول بکشد تا فواید این دارو را کسب کنید. هر بیمار باید از توصیه های پزشک خود در مورد میزان، هر چند وقت یک بار مصرف دارو و زمان مصرف دارو تبعیت کند. مصرف دوز اشتباهی می تواند خطرناک باشد.
علائم ترک فلوکستین (پروزاک)
بیمارانی که به طور ناگهانی دوز مصرفی خود را کاهش داده یا مصرف پروزاک را متوقف می کنند، ممکن است تعدادی از عوارض جانبی ناخواسته را تجربه کنند. این موارد به شرح زیر است:
- شوک مغزی
- سرگیجه
- گیجی
- کابوس و بی خوابی
- همه چیز به دور سر چرخیدن
- حالت تهوع
- لرزش
- مشکلات دستگاه گوارش
- علائمی شبیه به آنفولانزا
- اضطراب یا بی قراری
- مرتبا اشک ریختن
- تحریک پذیری
- پرخاش گری
قطع ناگهانی مصرف یک داروی ضد افسردگی که به مدت بیش از 6 هفته مورد استفاده قرار گرفته است، می تواند منجر به سندروم ترک دارو شود. کاهش دوز مصرفی نیز گاهی اوقات می تواند همین تاثیر را داشته باشد. این علائم را می توان به طور طبیعی با قطع دارو در مدت 4 هفته به حداقل رساند. در صورتی که این دارو در مدت چند هفته قطع شود، برخی از بیماران علائم ترک دارو را تجربه نمی کنند، اما دیگران این علائم را تجربه می کنند. به عنوان مثال، برخی از بیماران نیاز دارند تا به طور ناگهانی مصرف این دارو را به دلیل عوارض جانبی یا بارداری قطع کنند. برای بیماران و پزشک آنها مهم است که در مورد چگونگی قطع مصرف فلوکستین با هم صحبت کنند.
موارد استفاده از داروی پروزاک (فلوکستین)
پروزاک یک داروی «مهارکننده‌های بازجذب سروتونین» (SSRI) است. این دارو با مسدود کردن جذب سروتونین انتقال دهنده عصبی در مغز عمل می کند. تنظیم مقدار سرتونین به سلول های مغز کمک می کند تا پیام ها را به یکدیگر منتقل کنند. این باعث می شود روحیه بهتر و باثبات تری داشته باشید. همچنین باعث می شود تا سلول های عصبی بیشتری در ناحیه ای از مغز به نام «چین دندانه ای مغز»، که بخشی از تشکیلات هیپوکامپ است وجود داشته باشد. هیپوکامپ در شکل گیری حافظه نقش مهمی ایفا می کند.
سازمان غذا و دارو ایالات متحده (FDA)، اخیرا استفاده از پروزاک را برای درمان حاد و طولانی اختلال افسردگی اساسی (MDD) و اختلال وسواس فکری (OCD)، بولیمیا، نروزا و اختلال وحشت با یا بدون آگورافوبیا تایید کرده است. پروزاک معمولا به تنهایی استفاده می شود؛ با این وجود، فلوکستین همراه با الانزاپین (OFC) می تواند برای درمان افسردگی دوره ای در افرادی با اختلال دو قطبی مورد استفاده قرار گیرد. فلوکستین همراه با الانزاپین به عنوان یک سیمبیاکس شناخته می شود. این ترکیب همچنین می تواند به افراد مبتلا به افسردگی مقاوم به درمان کمک کند. برخی از پزشکان پروزاک را به فرم «تایید نشده» برای درمان افسردگی، انزال زودرس، چاقی، و اختلال در خوردن غذا تجویز می کنند.
افسردگی
از پروزاک می توان برای درمان افسردگی در بزرگسالان استفاده کرد. همچنین می توان برای کودکان و نوجوانان در سنین 10 تا 19 سالگی با افسردگی شدید و مداوم استفاده کرد. با این وجود، موسسه ملی بهداشت روانی (NIMH) احتیاط را توصیه می کند، زیرا زیرمجموعه کوچکی از نوجوانان تمایل به خودکشی پس از استفاده از آن را نشان داده اند. مطالعه ای با مقایسه اثربخشی پروزاک با سایر داروهای ضد افسردگی نشان داد که به نظر می رسد به طور مشابه موثر است و احتمالاً قابل تحمل تر است. با این وجود، نویسندگان این مطالعه نتیجه گرفتند که تحقیقات بیشتری مورد نیاز است، زیرا تعدادی از عوامل، مقایسه دقیق را دشوار ساخته اند. یافته های گزارش شده در پیشرفت روان شناسی عصبی و روان پزشکی بیولوژیکی، نشان می دهد که افسردگی برخی از بیماران به دلیل فاکتور ژنتیکی خاص به درمان با SSRI های پاروکستین (Paxil) و سیتالوپرام (Celexa) پاسخ نمی دهد. محققان می گویند، این بیماران ممکن است از فواید استفاده از داروی پروزاک بهره ببرند.
اختلال ترس (وحشت)
چندین تحقیق نشان داده اند که مصرف پروزاک می تواند بروز حملات هراس را در افراد مبتلا به اختلال هراس کاهش دهد. در مطالعه ای، حدود 7 درصد از بیماران گزارش کردند که در چند هفته اول پس از شروع مصرف پروزاک، در مقایسه با 9 درصد از افرادی که از دارونما استفاده کرده اند، اضطراب بیشتری را تجربه کرده اند. با این وجود، در مقایسه با مزایای کلی، به عنوان درمانی برای اضطراب و حمله وحشت، مقدار به اندازه کافی کوچک پروزاک «ایمن و موثر» در نظر گرفته می شود.
اختلال وسواس اجباری (اختلال وسواس فکری-عملی)
معمولا حداقل 11 هفته طول می کشد تا فرد با مصرف SSRI ها، فواید کافی دارو را برای درمان اختلال وسواس اجباری دریافت کند. بیماران مبتلا به اختلال وسواس اجباری به طور معمول از یک SSRI مانند پروزاک استفاده می کنند که بسته به نیاز یا شرایط فرد دارد. مطالعه ای که در مجله آکادمی روانپزشکی کودکان و نوجوانان آمریکا منتشر شده است، نتیجه گرفت که دوز 20 تا 60 میلی گرم فلوکستین در معالجه کودکان و نوجوانان مبتلا به اختلال وسواس اجباری موثر بوده است. شرکت کنندگان در این مطالعه همچنین این دارو را به خوبی تحمل می کنند.
پرخوری عصبی (بولیمیا)
محققان در مجله آمریکایی روانپزشکی گزارش دادند که برای بیماران مبتلا به بولیمیا عصبی که به درمان روانشناختی پاسخ نداده اند، ممکن است فلوکستین یک مداخله مفید باشد. اگر تا یک سال مصرف شود ممکن است مزایایی برای بولیمیا ایجاد کند.
منبع: medicalnewstoday