سمنو که با نام «سمانک» نیز شناخته می شود، یک دسر چسبناک و خوشمزه ایرانی است که هر سال قبل از عید نوروز تهیه می شود. سمنو یکی از اجزای اصلی «سفره هفت سین» ایرانیان است و برای طبخ آن به زمان زیادی نیاز است. از نظر طب سنتی، سمنو دارای طبع گرم و متعادل است. سمنو نماد برکت است و یکی از سین های هفت سین در طول سالیان دراز دیگ های سمنو حاجت بسیاری از حاجتمندان را روا کرده این خوراکی مفید از خواص فراوانی نیز برخوردار است که در این مطلب از سلام دنیا درباره خواص سمنو برای سلامتی بدن، لاغری، کودکان، معده، اسهال، کبد چرب، سرماخوردگی، زنان، مردان، زیبایی، خواص سمنو ناشتا، در طب سنتی و طب اسلامی،مضرات و زمان مصرف سمنو صحبت خواهیم کرد. با ما همراه باشید.
سمنو چیست
سمنو از طبع گرم و معتدلی برخوردار می باشد که در کشور ما در مراسمی به نام سمنو پزان از یک هفته مانده به نوروز تهیه می شود، برای تهیه آن چندین روز زمان لازم است، این خوراک ارزش غذایی بالایی دارد که در 100 گرم سمنو ؛ 300 کیلوکالری ، 0.6 گرم پروتئین و 52 گرم کربوهیدرات می باشد.
ویتامین های موجود در سمنو
سمنو حاوی ترکیباتی مانند سلنیم، فسفر، کروم، زینک، آهن و مس و انواع ویتامین های K و E و A و گروه ویتامین های B12 ،B8 ،B5 ،B3 و B1 است. اکنون به بررسی فواید سمنو می پردازیم.
حتما بخوانید: علائم کمبود زینک در بزرگسالان
خواص درمانی و فواید عالی سمنو برای سلامتی، پوست و مو
1. خواص سمنو برای سلامت استخوان
مصرف سمنو، سلامت کلی بدن را به خصوص در استخوان ها بهبود می بخشد، زیرا منبع غنی از کلسیم و پتاسیم است که از بروز پوکی استخوان جلوگیری می کند. بنابراین، افراد میان سال که در معرض ابتلا به پوکی استخوان قرار دارند، می توانند با مصرف سمنو از بروز آن جلوگیری کرده و استخوان های خود را تقویت کنند.
2. خواص سمنو برای پوست و مو
از آنجایی که پودر سمنو از جوانه گندم تهیه می شود، حاوی ویتامین E و ویتامین های گروه B است. امروزه بسیاری از متخصصان پوست و مو، ویتامین E را به عنوان اکسیر جوانی معرفی می کنند. جوانه گندم موجود در سمنو در جلوگیری از ریزش مو، برطرف کردن شوره سر و رفع انواع جوش ها و کورک ها و ناراحتی های پوستی مفید است.
حتما بخوانید: درمان خانگی شوره سر با ط ب سنتی
3. خواص سمنو برای چاقی صورت
برای چاقی صورت آنتی اکسیدان، چربی های سالم و کالری بالا نیاز می باشد که این خواص در سمنو موجود است، برای داشتن صورت پر خوردن سمنو را در دستور کارتان لحاظ کنید.
4. خواص سمنو برای مو
سمنو حاوی ویتامین B می باشد به همین دلیل از ریزش، سفیدی زودرس و موخوره در موها جلوگیری می کند و فولیکول های مو را تقویت می کند.
5. خواص سمنو برای زیبایی
سمنو سرشار از ویتامین های گروه B، E، اسید فولیک می باشد و همین ویتامین های موجود در جوانه گندم موجب پرپشت شدن مو و جوانسازی پوست می شود.
6. خواص سمنو برای درمان سرطان
سمنو منبع غنی از آنتی اکسیدان ها، فیبر و ویتامین E است، که می تواند در بهبود سرطان نقش داشته باشد. مصرف سمنو به طور خاص در جلوگیری از بروز سرطان روده نقش مهمی دارد.
7. خواص سمنو برای کودکان
سمنو از عصاره گندم و آرد تهیه می شود، و ارزش تغذیه ای آن بسیار بیشتر از برنج و سایر حبوبات است، بنابراین برای کودکان و نوجوانان مفید است. مواد مغذی موجود در سمنو به رشد جسمی و روحی کودک کمک کرده و استخوان کودک را تقویت می کند. کودکان با مصرف سمنو استخوان هایی محکم، قدی بلند و ذهن و جسمی آماده خواهند داشت، سمنو هوش کودک را تقویت می کند و دندان ها را محکم می کند، هم سیستم ایمنی شان را تقویت می کند، سمنو معجونی انرژی زا نیز برای کودکان می باشد. اما حواستان باشد که به مقدار زیاد به کودک ندهید زیرا به خاطر دیر هضم بودنش موجب دل درد کودک خواهد شد.
8. خواص سمنو برای کودک زیر یکسال خوبه
سمنو به دلیل اینکه کمی سنگین و مقوی می باشد بهتر است بعد از 7 -8 ماهگی در حد یک قاشق چایخوری با کودک داده شود، البته باز هم برای دادن سمنو به نوزاد خود بهتر است نظر پزشک کودک خود را جویا شوید.
9. خواص سمنو برای زنان
زنان با مصرف سمنو استخوان های خود را تقویت کرده و از بروز پوکی استخوان جلوگیری می کند، همچنین سمنو از عوارض یائسگی پیشگیری میکند و به دلیل جوانه گندم، آهن و اسیدفولیکی که دارد از بروز کم خونی جلوگیری می کند. با مصرف روزانه مقداری سمنو به درمان نازایی کمک می کنند و در دوره شیردهی به ازدیاد شیر مادران کمک می کند و نوزاد را تقویت می کند.
حتما بخوانید: درمان کم خونی با عسل و طرز تهیه معجون آن
10. خواص سمنو در پریودی
زنان در دوره پریودی با استفاده روزانه از سمنو به عادت ماهیانه خود نظم می بخشند، همچنین مشکلات تخمدان و رحم را نیز برطرف می کند.
11. خواص سمنو برای بارداری و زنان باردار
سمنو دارای فواید سلامتی زیادی برای زنان باردار و جنین است. مصرف سمنو به خصوص در سه ماهه اول بارداری برای رشد سیستم عصبی جنین و جلوگیری از نقص عصبی در جنین موثر است. مصرف سمنو در زنان باردار باعث می شود تا جنین به خوبی رشد کرده و استخوان های جنین را تقویت کند و باعث رشد بهتر آنها شود. سمنو غنی از آهن است، در نتیجه مصرف آن برای زنان باردار مبتلا به کم خونی ناشی از فقر آهن مفید است. سمنو حاوی فیبر است و استفاده از آن در دوران بارداری باعث می شود تا یبوست در زنان باردار درمان شود و از شر آن رهایی پیدا کنند.
12. خواص سمنو برای نازایی و کمک به درمان ناباروری
ویتامین های B و E و مواد مغذی موجود در سمنو می توانند در درمان ناباروری نیز موثر باشند. با مصرف روزانه سمنو اختلالات جنسی کاهش می یابد و تخمک گذاری در زنان تقویت می شود، مواد معدنی مفید و ویتامین هایی موجود در سمنو موجب رفع مشکلات نازایی می شود.
13.خواص سمنو در شیردهی
علاوه بر کودکان ، زنان باردار ، مادران شیرده نیز می توانند برای بالا بردن مواد مغذی شیر و سلامت خود از سمنو تغذیه کنند.
14. خواص سمنو برای مردان
مردان نیز با مصرف سمنو قدرت جنسی خود را تقویت و مشکلات نازایی را برطرف می کنند، ویتامین های E و B و مواد مغذی در سمنو نازایی مردان را درمان می کند.
15. خواص سمنو برای اسپرم
همچنین سمنو موجب تقویت و افزایش اسپرم مردان می شود. از دلایل اینکه سمنو می تواند نازایی را در مردان درمان کند وجود ویتامین E , B است که باعث تقویت اسپرم مردان می شود.
16. خواص سمنو برای لاغری و کاهش وزن
اگرچه مصرف زیاد سمنو به دلیل داشتن آرد می تواند باعث چاقی شود، اما سمنو دارای فیبر زیادی است که مصرف آن را در حد متعادل تبدیل به یک رژیم غذایی مفید برای کاهش وزن می کند، زیرا باعث کم اشتهایی شده و با کاهش پرخوری، به لاغری و کاهش وزن کمک می کند.
17. خواص سمنو برای بدنسازی
سمنو سرشار از قندهای طبیعی و فیبر زیاد و برای بدنسازی مفید است، زیرا به افزایش قدرت بدن اشخاص کمک می کند و مانع از انقباض عضلات بدن ورزشکاران نیز می شود. به رشد ماهیچه ها و تقویت قوای جسمانی کمک می کند به همین دلیل جایگزین خوبی برای مکمل های ورزشی می باشد
18. خواص سمنو برای بهبود هضم غذا
میزان بالای فیبر موجود در سمنو می تواند به هضم غذا و سوء هاضمه کمک کند. سمنو همچنین برای درمان زخم معده و معده درد مفید است. مصرف سمنو در سلامت دستگاه گوارش نقش داشته و همانطور که قبلا گفته شد، در جلوگیری از بروز سرطان روده نقش دارد.
حتما بخوانید: 21 درمان خانگی و طبیعی سوء هاضمه و معده درد
19. خواص سمنو برای معده و زخم معده
سمنو در هضم غذا و رفع سوء‌هاضمه موثر می باشد، به همین دلیل در سلامت دستگاه گوارش تاثیرگذار است. فیبر موجود در سمنو به تسریع هضم غذا و سوء‌هاضمه کمک می کند و همین دلیل باعث می شود که سمنو را یک داروی مناسب برای معده درد و زخم معده دانست، سمنو مقویه دستگاه گوارش می باشد، برای درمان سرطان کولون موثر است.
20. خواص سمنو برای اسهال
مصرف سمنو یبوست را برطرف می کند و نمی تواند در زمان بروز اسهال مفید باشد.
21. خواص سمنو برای کبد چرب
سمنو حاوی بتائین است و بتائین از بروز رسوبات چربی در کبد جلوگیری کرده و در درمان کبد چرب موثر می باشد.
حتما بخوانید: داروی گیاهی برای درمان کبد چرب
22. خواص سمنو برای سرماخوردگی
مواد غذایی که حاوی ویتامین C می باشند، می تواند از بروز سرماخوردگی جلوگیری کنند به همین دلیل سمنو نیز با ویتامین C که دارد می تواند در درمان سرماخوردگی و آنفولانزا موثر عمل کند.
23. خواص سمنو برای کرونا
در طب سنتی خوردن سمنو به عنوان میان وعده موثر است برای بیماران کرونایی مفید می باشد.
24. خواص سمنو برای قلب
جوانه گندم موجود در سمنو بیماری های قلبی و عروقی را بهبود می بخشد و ضربان قلب تنظیم می کند، کندی ضربان قلب، تصلب شرایین و کلسترول بالا را نیز می توان با مصرف سمنو درمان کرد.
25. خواص سمنو ناشتا
از خاصیت سمنو در زمان ناشتایی می تواند به درمان بیماری های سوء هاضمه، سنگ کیسهٔ صفرا و اختلال صفرا، پوکی استخوان و دردهای استخوانی، ریزش مو، پسوریازیس، پارکینسون کمک کند، شیر مادران شیرده را زیاد می کند و سختی زایمان را برطرف می کند. اگر به دنبال چاق شدن صورتتان نیز هستید می توانید سمنو را به صورت ناشتا نیز میل کنید. با خوردن سمنو به صورت ناشتا لاغری صورت برطرف خواهد شد ، نیروی جنسی تقویت ، فولیکول های مو تحریک و از ریزش مو جلوگیری می شود.
26. خواص سمنو در طب سنتی
سمنو از نظر اطبای سنتی طبعی گرم و معتدل دارد. 100 گرم سمنو سیصد گرم کالری، 0/6 گرم پروتئین و 52 گرم کربوهیدرات دارد. سمنو فشار خون را تنظیم کرده و با قند طبیعی که دارد برای بیماران دیابتی مفید می باشد البته اگر در تهیه آن از آرد گندم استفاده نشده باشد و فقط جوانه گندم باشد. از سمنو زنان ، مردان و کودکان در همه سنین می توانند استفاده کنند، سمنو دشمن کم خونی می باشد.
سمنو از آنجایی که طبعی گرم و معتدل دارد مصلحش سکنجبین، کاسنی و انواع ترشی طبیعی است و بهتر است افرادی که مزاج گرم دارند، سمنو را همراه با کاسنی یا شربت سکنجبین میل کنند.
27. خواص سمنو در طب اسلامی
طب اسلامی نیز در خصوص خواص و فواید سمنو هم نظر با طب سنتی می باشد، در طب اسلامی آمده که سمنو به دلیل دارا بودن خواص فراوان می توان آن را یک غذای کامل دانست بنابراین بین خوردن سمنو و وعده های غذایی تقریبا دو ساعت به معده فرصت هضم شدن در معده بدهید، سمنو خونساز بوده و مصرف آن هیچ محدودیت سنی ندارد و از کودکان تا سالمندان می توانند آن را مصرف کنند.
28. سمنو برای افراد بلغمی
مصرف سمنو برای افراد بلغمی مفید می باشد زیرا که سمنو دردهای مفصلی با سوء مزاج بلغمی را التیام می‌بخشد و سردی افراد با مزاج سرد و تر را در آنها تعادل می بخشد.
حتما بخوانید: بلغم چیست و چه علائمی دارد
عوارض و مضرات سمنو
اگرچه سمنو دارای فواید سلامتی بسیاری است، اما همانطور که قبلا به این موضوع اشاره شد، زیاده روی در مصرف آن باعث بروز چاقی و افزایش وزن می شود. مصرف زیاد سمنو در برخی از افراد باعث نفخ نیز می شود. همچنین سمنویی که در بازار به صورت فله ای تهیه می شود، دارای مقادیر بالایی شکر است. بنابراین توصیه می شود از خرید سمنو از مکان های عمومی خودداری نمایید. سمنو به دلیل بافت چسبناکش مستعد جمع آوری انواع آلودگی های محیط اطراف است و اگر طعم ترشیدگی یا مزه کپک داشته باشد، نشان دهنده فاسد شدن سمنو است.
- حقیقتا خوردن سمنو مضرات خاصی ندارد اما کسانی که به گندم حساسیت دارند و یا دچار بیماری سلیاک هستند نباید سمنو میل کنند، البته زیاده روی در مصرف سمنو نیز مانند مواد دیگر مضر می باشد .
- هر 100 گرم سمنو حاوی 300 کیلوکالری می باشد، به همین منظور افراد دارای اضافه وزن و بی تحرک و مستعد چاقی در حد تعادل می توانند سمنو مصرف کنند زیرا مصرف بی رویه آن موجب چاق تر شدن آنها خواهد شد.
- مصرف بیش از اندازه از سمنو نیز در برخی افراد موجب نفخ شده و مشکلات گوارشی بوجود خواهد آورد.
بهترین زمان مصرف سمنو
گفته شده که بهترین زمان مصرف سمنو صبح به صورت ناشتا می باشد زیرا که بیشترین سود دهی را برای بدن خواهد داشت اما اگر در طول روز مصرف شد به دلیل دیرهضم بودن آن حداقل دو ساعت تا مصرف غذا فاصله بیندازید.
سمنو چگونه درست می شود (طرز تهیه سمنو)
سمنو از دسرهای خوشمزه ای می باشد که تهیه آن زمان می برد و کمی مشکل است به همین دلیل آن را سالانه و در حجم زیاد درست می کنند تا برای مدتی از سمنو و خواص آن بهره ببرند. طرز تهیه سمنو به طور خلاصه به این شکل می باشد که:
- ظرفی بزرگ آماده می کنیم و دانه های گندم را در آن خیس می کنیم و بعد آبکشی می کنیم.
- سپس دانه های گندم را بر روی یک سینی ریخته و پارچه ای مرطوب روی آن می کشیم.
- 3 روز بعد دانه ها جوانه می زنند .
- دانه ها را بکوبید و شیره آن را بوسیله صافی جدا کنید.
- آرد سبوس داری که آماده کرده اید را به آب و شیره گندم ها اضافه کنید.
- آنقدر هم بزنید تا مخلوطی یکدست بدست بیاید.
- در این مرحله همه مواد را داخل ظرفی ریخته و روی اجاق بگذارید این مرحله ساعتها طول می کشد تا رنگ آن به قهوه ای تغییر رنگ دهد و قهوه ای شود.
- در این زمان بادام را اضافه کنید و آنقدر هم بزنید تا کش دار شود.
- در انتها بگذارید یک ساعت نیز با حرارت کم بپزد.
- زمانی که شعله را خاموش کردید چند ساعتی نیز همانطور با درب بسته به آن استراحت دهید.
- از این سمنو می توانید یک هفته تا دو ماه در یخچال و تا 3 ماه در فریزر نگهداری کنید.
نتیجه گیری
سمنو یک دسر خوشمزه دارای فواید سلامتی بسیاری از پوست و مو تا درمان سرطان است. توصیه می شود تا از این غذا در حد متعادل مصرف کنید تا از بروز چاقی و اضافه وزن جلوگیری شود. همچنین آن را از فروشنده های مطمئن تهیه کنید.
مقالات مرتبط:
طرز تهیه سمنو خانگی خوشمزه با جوانه گندم تازه و آرد سنگک
خواص و مضرات سویق گندم برای چاقی و سلامتی و طرز تهیه