شیرین بیان گیاهی است با طبع گرم که مردم از هزاران سال پیش آن را برای درمان انواع بیماری ها استفاده می کردند. اگرچه خواص شیرین بیان بخاطر اثرات دارویی آن تایید شده است، اما تحقیقات علمی فقط روی برخی از کاربردهای آن انجام شده است. ریشه گیاه شیرین بیان سابقه طولانی در استفاده برای طب سنتی شرقی دارد. گیاه آن چند ساله و بومی خاورمیانه و بخش هایی از اروپا، آسیا و هند است. شیرین بیان به شکل های مختلفی مثل دمنوش های گیاهی، کپسول های گیاه خشک شده، آب نبات ها و عرق آن مصرف می شود. با توجه به عطر و طعم آن، از شیرین بیان به عنوان شیرین کننده در بعضی از محصولات شیرینی و آبنبات ها استفاده می شود و حتی تولید کنندگان گاهی از آن برای بهتر کردن طعم داروها کمک می گیرند. در این مقاله میخواهیم در مورد خواص شیرین بیان برای معده اطلاعاتی را ارائه کنیم.
پزشکان سنتی معتقدند که خواص ریشه شیرین بیان می تواند برخی از بیماری ها از جمله برونشیت، یبوست، سوزش سر دل، زخم معده، اگزما و دردهای قاعدگی را بهبود بخشد. با اینکه مصرف شیرین بیان به طور کلی بی خطر در نظر گرفته می شود، اما استفاده بیش از حد آن می تواند منجر به مشکلات جدی و عوارض جانبی و حتی مسمومیت شود.
ترکیبات گیاه شیرین بیان
این گیاه دارای ترکیبات سازنده فراوانی است که اصلی ترین آن را گلیسیرریزین یا اسید گلیسیریزیک است که شیرینی آن تا 50 برابر بیشتر از ساکارز می باشد. گلیسیرریزین مسئول طعم شیرین و همچنین خواص آنتی اکسیدانی، ضد التهابی و ضد میکروبی آن است. با این حال، گلیسیرریزین مسبب بسیاری از عوارض جانبی شیرین بیان هم هست.
موارد مصرف شیرین بیان
- امروزه بسیاری از افراد از خواص ریشه شیرین بیان برای درمان هایی مانند سوزش سر دل، رفلاکس اسید، گرگرفتگی، سرفه و عفونت های باکتریایی و ویروسی استفاده می کنند.
- علاوه بر این، گفته می شود که چای شیرین بیان باعث تسکین گلو درد و سرما خوردگی می شود، در عین حال ژل های موضعی تهیه شده از آن می تواند بیماری های پوستی مانند آکنه یا اگزما را درمان می کند.
خواص شیرین بیان برای معده
1. مصرف شیرین بیان برای زخم معده
زخم معده به زخم های دردناکی گفته می شود که در معده، مری تحتانی یا روده کوچک شما به وجود می آید. مصرف شیرین بیان برای درمان زخم معده، به خصوص در مورد تاثیر آن روی باکتری معروف به هلیکوباکتر پیلوری (H.pylori) در تحقیقات علمی مورد توجه قرار گرفته است. هلیکوباکتر پیلوری علت اصلی زخم های گوارشی و یکی از مهمترین عفونت هایی است که رفع آن به سختی انجام می شود. همچنین به نظر می رسد که ریشه شیرین بیان دارای خواص ضد میکروبی است که می تواند برخی از عفونت های قارچی را درمان کند، مثل کاندیدا آلبیکنس و سایر عفونت های باکتریایی مانند استافیلوکوکوس اورئوس که درمان آنها مشکل است.
حتما بخوانید : درمان خانگی عفونت واژن در بارداری
2. شیرین بیان برای رفلاکس معده
یکی دیگر از خواص شیرین بیان برای معده ، کاهش رفلاکس معده است. عرق شیرین بیان می تواند برای درمان علائم سوء هاضمه مانند رفلاکس اسید، ناراحتی معده و سوزش سر دل مصرف شود. شیرین بیان بخاطر ترکیباتی که دارد میزان اسید معده را کاهش می دهد و در نتیجه به رفع سوزش معده و سوء هاضمه کمک کند. در یک مطالعه 30 روزه روی 50 بزرگسال مبتلا به سوء هاضمه، دو بار مصرف کپسول شیرین بیان 75 گرمی در روز منجر به بهبود قابل توجهی در علائم در مقایسه با دارونما شد. در واقع شیرین بیان با پاکسازی معده به رفع بیماری های مختلفی که می تواند این اندام را درگیر کرده باشد کمک می کند.
3. شیرین بیان برای مقابله با استرس
به دفعات زیاد شنیده ایم که شخص به خاطر استرس زیاد دچار ناراحتی های معده شده است. اگر شما هم از افرادی هستید که معمولاً دچار استرس می شوید، ریشه شیرین بیان می تواند برایتان مفید باشد. تحقیقات پزشکی نشان داده است که مصرف این گیاه می تواند باعث تنظیم هورمون استرس کورتیزول در بدن شود.
نحوه مصرف شیرین بیان
- قسمت های مختلف گیاه شیرین بیان را می توان مورد مصرف قرار داد. شما می توانید برگ های شیرین بیان را خشک کرده و به صورت خرد شده به شکل چای دم کنید تا خیلی راحت از خواص شیرین بیان سود ببرید. شاید بتوانید چای کیسه ای آماده را در فروشگاه های مواد غذایی پیدا کنید. این چای در تقویت دستگاه گوارش و سیستم تنفسی موثر است.
- ریشه شیرین بیان قسمت اصلی است که استفاده دارویی دارد و می توانید آن را به عنوان مکمل به شکل کپسول، پودر، عرق، ژل های موضعی و دمنوش ها پیدا کنید. ریشه به شکل تازه یا خشک در عطاری ها فروخته می شود. با جوشاندن این ریشه های خشک شده می توان عصاره شیرین بیان را گرفت که ماده سیاه رنگ و به شکل جامد یا شیره است. این عصاره کاربرد دارویی دارد و همچنین بخاطر شیرین تر بودن آن نسبت به شکر، در فرآورده های غذایی و صنعت شیرینی و شکلات به کار می رود.
- یکی دیگر از شکل های مصرف شیرین بیان تهیه جوشانده آن است، برای این کار باید به مقدار 20 گرم ریشه شیرین بیان را پوست کنده و بعد از آسیاب کردن در 100 گرم آب بریزید و تا وقتی روی حرارت بگذارید تا به جوش بیاید و بعد از غلیظ شدن دو سوم از آن باقی بماند.
- تهیه دمنوش شیرین بیان روش دیگر مصرف آن است، برای این کار باید 50 گرم ریشه شیرین بیان بدون پوست و پودر شده را در یک لیتر آب جوش بریزید و برای 10 دقیقه روی حرارت بگذارید تا دم بکشد.
- همچنین شما می توانید به صورت آماده عرق شیرین بیان را تهیه کنید و از خاصیت ضد ویروسی آن بخاطر آنتی اکسیدان ها و مواد ضد قارچی که دارد بهره ببرید. عرق شیرین بیان تسکین دهنده دستگاه گوارش است و با توجه به خواص شیرین بیان برای معده مطالعات نشان داده است که روی سرطان معده نیز تاثیر مثبت دارد.
مقدار مصرف شیرین بیان
- دستور العمل جهانی برای استفاده مناسب از محصولات شیرین بیان وجود ندارد، اما دوزهای حداکثر 5 تا 15 گرم در روز برای استفاده کوتاه مدت بی خطر در نظر گرفته می شود. بهتر است بیش از سه تا شش هفته از مکمل های شیرین بیان استفاده نکنید.
- میزان مصرف عرق شیرین بیان برای افراد بزرگسال روزی سه فنجان کوچک و برای کودکان روزانه سه بار به میزان نصف فنجان و در میان غذا است.
موارد احتیاطی و عوارض شیرین بیان
- همانطور که قبلاً گفتیم شیرین بیان داری اسید گلیسیریزیک است که افزایش بیش از حد سطح آن در بدن می تواند عوارض جانبی به دنبال داشته باشد. از مهمترین این عوارض می توانیم به خستگی جسمی، فشار خون بالا و مشکلات هورمونی اشاره کرد.
- زنان باردار یا شیرده باید از مصرف بیش از حد شیرین بیان در دوره بارداری خودداری کنند، چون ممکن است عوارضی مثل زایمان زودرس یا سقط جنین را به دنبال داشته باشد.
- در نهایت بهتر است برای پیشگیری از هر نوع تداخل دارویی یا عوارض مصرف پیش از حد شیرین بیان، قبل از شروع مصرف درباره میزان و مدت مصرف آن با پزشک مشورت کنید.