بوسولفان می تواند باعث کاهش شدید تعداد سلول های خونی در مغز استخوان شما شود. در مورد تمام داروهایی که مصرف می کنید، به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید. اگر بوسولفان را همراه با داروهای دیگری مصرف می کنید که ممکن است باعث پایین آمدن سطح خون شما شود، عوارض جانبی این دارو ممکن است شدیدتر شود. اگر هر یک از علائم زیر را تجربه می کنید، فورا به پزشک خود اطلاع دهید: تب، گلو درد، سرفه و احتقان مداوم، یا علائم دیگر عفونت، خون ریزی یا کبودی غیر معمول.
به طور مرتب بر اساس نوبتی که پزشک برای شما مشخص کرده به پزشک و آزمایشگاه مراجعه کنید. پزشک شما تست های آزمایشگاهی را قبل از شروع درمان و در حین انجام درمان انجام می دهد تا واکنش به بوسولفان را در بدن شما بررسی کند و ببیند سلول های خونی شما تحت تاثیر دارو قرار گرفته اند یا خیر. پزشک ممکن است دوز داروی شما را تغییر دهد یا به شما بگوید مصرف بوسولفان را برای مدت زمانی متوقف کنید تا اگر شمارش میزان خون مورد نیاز بدن شما خیلی پایین باشد، به حالت عادی بازگردد. از راهنمایی پزشک خود به دقت پیروی کنید و اگر نمی دانید که چقدر بوسولفان باید مصرف کنید، از پزشک خود سوال کنید.
بوسولفان ممکن است خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهد. با پزشک خود در مورد خطرات مصرف بوسولفان صحبت کنید.
کاربردها، نحوه ی استفاده و عوارض بوسولفان
چرا بوسولفان تجویز می شود؟
بوسولفان برای درمان نوع خاصی از لوسمی مزمن مغز استخوان استفاده می شود (CML، نوعی سرطان با گلبول های سفید خون). بوسولفان در طبقه ای از داروها به نام عامل آلکیل دار کننده قرار دارد. این دارو با کندی یا متوقف کردن رشد سلول های سرطانی در بدن شما تاثیر می گذارد.
بوسولفان چگونه باید مصرف شود؟
بوسولفان به صورت قرص است و روزی یک بار به شکل خوراکی مصرف می شود. طول مدت درمان بستگی به نوع داروهای مصرفی، میزان واکنش بدن شما به دارو و نوع سرطان دارد. هر روز در یک زمان خاص بوسولفان را مصرف کنید. دستورالعمل های موجود در برچسب داروی تجویزی خود را با دقت مطالعه کنید و از پزشک یا داروساز خود بخواهید قسمت هایی از دستورالعمل را که متوجه نمی شوید، برای شما توضیح دهد. بوسولفان را دقیقا مطابق با تجویز پزشک مصرف کنید. مقادیر بیشتر یا کمتر از مقدار تجویز شده را مصرف نکنید و یا آن را زودتر از زمانی که پزشک تجویز کرده مصرف نکنید. پزشک ممکن است براساس واکنش شما به درمان و هر گونه عارضه جانبی که تجربه کرده اید، میزان دوز مصرفی بوسولفان را تنظیم کند. در مورد اینکه در طول درمان چه احساسی دارید، با پزشک خود صحبت کنید. مصرف بوسولفان را بدون صحبت با پزشک خود قطع نکنید.
کاربردهای دیگر بوسولفان
از قرص های بوسولفان در ترکیب با سایر داروها نیز برای از بین بردن مغز استخوان و سلول های سرطانی در آماده سازی برای پیوند مغز استخوان استفاده می شود. این دارو ممکن است برای موارد دیگر تجویز شود. از پزشک و یا داروساز خود برای اطلاعات بیشتر بپرسید.
از چه اقدامات احتیاطی ویژه ای باید در هنگام مصرف بوسولفان تبعیت کنیم؟
قبل از مصرف بوسولفان، در صورت حساسیت به بوسولفان، سایر داروها یا هر یک از مواد تشکیل دهنده قرص های بوسولفان به پزشک و داروساز خود اطلاع دهید. از داروساز خود فهرست مواد تشکیل دهنده را بخواهید. به پزشک و داروساز خود اطلاع دهید چه داروهای تجویزی و بدون نسخه، ویتامین ها، مکمل های غذایی و محصولات گیاهی را که مصرف می کنید یا قصد دارید مصرف کنید. حتماً موارد زیر را ذکر کنید: استامینوفن (تیلنول)؛ برخی از داروهای شیمی درمانی مانند بنداموستین (تریندا)، کارموستین (BiCNU, Gliadel Wafer)، سیکلوفسفامید (سیتوکسان)، ایفوسفامید (آیفکس)، لوموستین (CeeNU)، ملفالان (الکرنال)، پروکاربازین (Mutalane)، تموزولاماید (تمودار)، تیوگوانین، کلوزاپین (کلوزاریل، FazaClo)، سیکلوسپورین (ساندیمون، جنگراف، نئورال)، ایتراکونازول (Sporanox)، داروهایی برای درمان بیماری روانی و حالت تهوع، فنی توئین (دیلانتین)، یا پتیدین (Demerol).
ممکن است لازم باشد پزشک دوز داروهای شما را تغییر دهد یا از نظر عوارض جانبی شما را به دقت کنترل کند. بسیاری از داروهای دیگر نیز ممکن است با بوسولفان تداخل داشته باشند، بنابراین حتماً در مورد تمام داروهای مصرفی خود، حتی داروهایی که در این فهرست وجود ندارند، با پزشک خود صحبت کنید. اگر قبلاً پرتودرمانی یا معالجه با سایر داروهای شیمی درمانی را انجام داده اید یا دچار تشنج یا آسیب دیدگی به سر شده اید، به پزشک خود اطلاع دهید. همچنین به پزشک خود بگویید که آیا قبلاً بوسولفان مصرف کرده اید، اما سرطان شما به این دارو پاسخ نداده است.
باید بدانید که بوسولفان ممکن است با چرخه عادی قاعدگی (دوره) در خانم ها تداخل داشته باشد، ممکن است تولید اسپرم در مردان متوقف شود. اما نباید فرض کنید که نمی توانید باردار شوید یا نمی توانید شخص دیگری را باردار کنید. زنان باردار یا شیرده قبل از شروع مصرف این دارو باید به پزشک خود اطلاع دهند. شما نباید در حین شیمی درمانی یا مدتی بعد از معالجه، قصد بچه دار شدن داشته باشید. (برای اطلاعات بیشتر با پزشک خود مشورت کنید.) برای جلوگیری از بارداری، از یک روش قابل اعتماد پیش گیری از بارداری استفاده کنید. اگر هنگام مصرف بوسولفان باردار شدید، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید. بوسولفان ممکن است به جنین آسیب برساند.
در صورت فراموش کردن یک دوز از قرص بوسولفلن چه کاری باید انجام دهم؟
به محض اینکه به خاطر آوردید، دوز فراموش شده را مصرف کنید. با این وجود، اگر تقریبا زمان مصرف دوز بعدی فرا رسیده، دوز فراموش شده را مصرف نکنید و دوز بعدی را مطابق با برنامه زمانی آن مصرف کنید. هرگز دو دوز را به طور هم زمان برای جبران دوز فراموش شده مصرف نکنید.
این دارو می تواند چه عوارض جانبی داشته باشد؟
بوسولفان ممکن است عوارض جانبی ایجاد کند. در صورت بروز هر یک از این علائم زیر به طور شدید یا برطرف نشدن علائم، به پزشک خود اطلاع دهید:
- حالت تهوع
- اسهال
- کاهش اشتها یا وزن
- یبوست
- زخم ها در زبان یا گلو
- خشکی دهان
- سردرد
- مشکل در به خواب رفتن یا خواب ماندن
- احساس نگرانی یا اضطراب غیر عادی
- سرگیجه
- تورم صورت، بازوها، دست ها، پا، مچ پاها یا قسمت های پایین پا
- درد قفسه سینه
- درد مفصل، عضله، کمر
- جوش پوستی
- خارش و خشکی پوست
- تیرگی پوست
- ریزش مو
برخی از عوارض جانبی این دارو می تواند جدی باشد. اگر هر یک از این علائم یا علائم ذکر شده در بخش هشدار مهم را تجربه کردید، سریعاً با پزشک خود تماس بگیرید:
- مدفوع سیاه یا سفید
- ادرار قرمز
- خستگی یا ضعف غیرمعمول
- مشکل در تنفس
- تغییر در بینایی
- استفراغ
- دل درد
- تشنج
بوسولفان ممکن است باعث نارسایی تخمدان شود، همچنین ممکن است مانع رسیدن بلوغ دختران شود. با پزشک خود در مورد خطر ناباروری ناشی از بوسولفان صحبت کنید. در مورد خطرات مصرف این دارو با پزشک خود صحبت کنید. بوسولفان ممکن است عوارض جانبی دیگری ایجاد کند. اگر در هنگام مصرف این دارو مشکلی غیر عادی دارید با پزشک خود تماس بگیرید.
درباره نگهداری و دور انداختن قرص بوسولفان باید چه اطلاعاتی داشته باشیم؟
این دارو را در ظرفی که داخل آن قرار گرفته است، محکم بسته و دور از دسترس کودکان نگه دارید.
آن را در دمای اتاق و به دور از گرما و رطوبت اضافی (نه در حمام) ذخیره کنید.
برای اطمینان از اینكه حیوانات خانگی، كودكان و سایر افراد نتوانند آن ها را مصرف كنند، باید داروهای غیر ضروری را دور بریزید. با این وجود، آن ها را جهت دور ریختن در داخل چاه دست شویی یا فاضلاب نریزید. در عوض، بهترین راه برای دور ریختن داروهای خود از طریق برنامه برگشت دارو است. برای یادگیری با داروساز خود صحبت کنید یا با بخش محلی بازیافت زباله یا آشغال ها تماس بگیرید تا در مورد برنامه های بازگشت دارو در جامعه اطلاعات کسب کنید.
مهم است که تمام داروها را دور از دید و دسترس کودکان نگهداری کنید، زیرا بسیاری از محفظه های دارو (مانند ظروف نگهدارنده هفتگی داروها و قطره های چشمی، کرم ها، چسب ها و داروهای استنشاقی) در برابر کودک مقاوم نبوده و کودکان به سادگی می توانند درب آن ها را باز کنند. برای محافظت از کودکان خردسال در برابر مسمومیت، همیشه داروها را در یک محفظه قفل دار و ایمن قرار داده و بلافاصله داروها را در یک مکان امن قرار دهید، جایی که در ارتفاع بالا و دور از چشم و دسترس کودکان باشد.
اوردوز یا موارد اضطراری در هنگام استفاده از بوسولفان
اگر شخص مصرف کننده دارو غش کرده، دچار تشنج شده یا مشکل در تنفس دارد و یا به هوش نمی آید، سریعا به شماره 115 اورژانس تماس بگیرید. علائم اوردوز این دارو شامل شرایط زیر است:
- مدفوع سیاه و سفید
- ادرار قرمز
- کبودی یا خونریزی غیرمعمول
- خستگی یا ضعف غیر معمول
- گلو درد، سرفه، تب یا سایر علائم عفونت
- حالت تهوع
- استفراغ
- اسهال
- زخم در زبان یا گلو
چه اطلاعات دیگری باید در مورد بوسولفان داشته باشیم؟
اجازه ندهید شخص دیگری از این دارو مصرف کند. درمورد تجویز مجدد نسخه پزشک خود از داروساز سؤال کنید.
بسیار مهم است که فهرستی کتبی از تمام داروهای تجویز شده و بدون نسخه (OTC) که مصرف می کنید، و همچنین محصولاتی مانند ویتامین ها، مواد معدنی یا سایر مکمل های غذایی را به همراه داشته باشید. شما باید هر بار که به پزشک مراجعه می کنید یا در بیمارستان بستری می شوید این فهرست را به همراه خود داشته باشید. همچنین در صورت بروز شرایط اضطراری، می توان اطلاعات مهمی را با خود به همراه داشت.
منبع: medlineplus