موارد استفاده از اسپیرونولاکتون (آلداکتون)
از داروی اسپیرونولاکتون برای درمان فشار خون بالا و نارسایی قلبی استفاده می شود. کم کردن فشار خون بالا می می تواند به جلوگیری از حمله قلبی، سکته مغزی و مشکلات کلیوی منجر شود. این دارو همچنین با دفع مایعات اضافی و بهبود علائمی مانند مشکلات تنفسی، برای درمان تورم (ورم) ناشی از برخی اختلالات (مانند نارسایی قلبی، بیماری کلیوی) مورد استفاده قرار می گیرد. این دارو برای درمان سطح کم پتاسیم و اختلالاتی که بدن بیش از حد یک ماده شیمیایی طبیعی (آلدوسترون) تولید می کند، به کار می رود. اسپیرونولاکتون با نام «قرص آب» شناخته می شود (ادرار آور نگهدارنده پتاسیم)
نحوه استفاده از اسپیرونولاکتون (Spironolactone)
دارو آلداکتون را به شکل خوراکی و مطابق با تجویز پزشک مصرف کنید. اگر ناراحتی معده رخ داد، این دارو را با غذا یا شیر مصرف کنید. بهترین حالت این است که دوز مصرفی خود را در طول روز (قبل از ساعت 6 عصر) مصرف کنید تا از بیدار شدن در طول شب برای دفع ادرار جلوگیری کنید. اگر سوالی در این زمینه دارید، از پزشک یا داروساز خود بپرسید.
اگر فرم مایع این دارو را مصرف می کنید، قبل از مصرف هر دوز بطری آن را به خوبی تکان دهید. با استفاده از دستگاه یا قاشق مخصوص اندازه گیری، دوز مناسب این دارو را تعیین کنید. از قاشق های خانگی برای این منظور استفاده نکنید؛ زیرا ممکن است دوز مناسب این دارو را دریافت نکنید. ممکن است دوز مایع این دارو را با یا بدون غذا مصرف کنید، اما مهم است که یک روش مصرف این دارو را انتخاب کرده و همیشه به همین شکل دارو را مصرف کنید. دوز این دارو بسته به بیماری شما و پاسخ به درمان دارد. در کودکان نیز میزان دوز مصرفی دارو بر اساس وزن تعیین می شود.
این دارو را به طور مرتب مصرف کنید تا بیشترین فواید مصرف آن را کسب کنید. به خاطر داشته باشید که این دارو را هر روز در یک زمان مشخص مطابق با تجویز پزشک مصرف کنید. حتی اگر علائم شما بعد از چند روز از مصرف این دارو برطرف شدند، مهم است که مصرف این دارو را تا زمان تجویز شده ادامه دهید. اکثر افراد مبتلا به فشار خون بالا احساس بیماری ندارند.
ابن دارو را دقیقا مطابق با تجویز پزشک مصرف کنید. بدون اینکه ابتدا با پزشک خود مشورت کنید، دوز مصرفی خود را افزایش نداده، آن را زودتر از زمان تجویز شده مصرف نکرده و یا مصرف آن را قطع نکنید. هنگامی که مصرف این دارو را به طور ناگهانی قطع می کنید، برخی از شرایط ممکن است وخیم تر شود. اگر شرایط شما وخیم تر شد (به عنوان مثال اگر متوجه افزایش فشار خون خود بیشتر از حدی که همیشه اندازه گیری می کردید، شده باشید)، به پزشک خود اطلاع دهید.
عوارض جانبی اسپیرونولاکتون
خواب آلودگی، سرگیجه، گیجی، ناراحتی معده، اسهال، حالت تهوع و استفراغ و سردرد ممکن است اتفاق بیافتد. برای به حداقل رساندن تاثیر گیجی، از وضعیت نشسته یا دراز کشیده به آرامی بلند شوید. اگر هر کدام از این اثرات ادامه پیدا کرد و یا وخیم تر شد، سریعا به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید. به خاطر داشته باشید که پزشک این دارو را تجویز کرده است؛ زیرا او تشخیص داده است که فواید آن بیشتر از خطر عوارض جانبی دارو است. بسیاری از افراد با مصرف این دارو عوارض جانبی جدی ندارند.
اگر هر یک از عوارض جانبی جدی از جمله موارد زیر را داشتید، سریعا به پزشک خود اطلاع دهید: افزایش میزان تشنگی، علائم مشکلات کلیوی (مانند تغییر در میزان ادرار)، تغییرات خلقی و روحی، خستگی یا ضعف غیر معمول، اسپاسم عضلانی، تغییرات دوره قاعدگی، درد سینه، بزرگ شدن سینه در مردان (ژنیکوماستی)، مشکلات عملکرد جنسی، علائم عفونت (مانند تب، گلودرد مداوم)، درد شدید معده یا شکم، حالت تهوع یا استفراغ مداوم، استفراغی که مانند دانه های قهوه به نظر می رسد. تیرگی ادرار، زرد شدن پوست یا چشم ها، کبودی یا به آسانی دچار خونریزی شدن.
- این دارو ممکن است باعث مقادیر زیاد پتاسیم در بدن شود، این حالت به ویژه برای افراد مبتلا به مشکلات کلیوی رخ می دهد. در صورت درمان نشدن، مقادیر بالای پتاسیم در بدن می تواند کشنده باشد. اگر متوجه هر یک از عوارض جانبی جدی زیر شده اید، سریعا به پزشک خود اطلاع دهید: ضربان قلب آهسته یا نامنظم، ضعف ماهیچه.
- یک واکنش بسیار جدی آلرژی زا به این دارو نادر است. با این وجود، اگر هر گونه علائم جدی یک واکنش آلرژی زا از جمله موارد زیر را مشاهده کردید، فورا درخواست کمک پزشکی نمایید: تبی که برطرف نمی شود، تورم جدید یا وخیم تر شدن تورم غدد لنفاوی، جوش یا خارش یا تورم (به ویژه در صورت، زبان و گلو)، سرگیجه شدید، مشکل در تنفس.
این یک فهرست کامل از عوارض جانبی این دارو نیست. اگر شما عوارض جانبی دیگر ذکر نشده در فهرست فوق را مشاهده کردید، با پزشک یا داروساز خود تماس بگیرید.
اقدامات احتیاطی قبل از مصرف اسپیرونولاکتون
- قبل از مصرف اسپیرونولاکتون، اگر آلرژی به این دارو دارید و یا هر گونه آلرژی دیگری دارید، به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید. این محصول ممکن است حاوی مواد غیر فعال باشد، که می تواند باعث بروز واکنش های آلرژی زا یا سایر مشکلات شود. برای اطلاعات بیشتر با داروساز خود صحبت کنید.
- قبل از مصرف این دارو، با پزشک یا داروساز خود در مورد سابقه پزشکی تان به ویژه اگر هر یک از شرایط زیر را دارید، صحبت نمایید: مشکلات کلیوی، مشکلات کبدی، عدم تعادل مواد معدنی درمان نشده (مانند میزان بالای پتاسیم، میزان کم سدیم)، کاهش عملکرد غده آدرنال (بیماری آدیسون).
- قبل از جراحی، در مورد کلیه محصولاتی که استفاده می کنید (از جمله داروهای تجویزی، داروهای بدون نسخه و محصولات گیاهی) به پزشک یا دندانپزشک خود اطلاع دهید.
- این دارو ممکن است سطح پتاسیم در بدن را افزایش دهد. قبل از استفاده از مکمل های پتاسیم یا استفاده از نمکی که حاوی پتاسیم است، با پزشک یا داروساز خود مشورت کنید. مصرف غذاهای حاوی پتاسیم خود مانند موز، گوجه فرنگی، سیب زمینی و شیر کم نمک را محدود کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر از جمله توصیه ها با پزشک یا داروساز خود مشورت کنید.
- این دارو ممکن است باعث سرگیجه یا خواب آلودگی شود. الکل یا ماری جوانا (با نام انگلیسی Cannabis)، می تواند باعث افزایش میزان سرگیجه یا خواب آلودگی شود. در حین مصرف این دارو رانندگی نکرده و از ماشین آلات استفاده نکنید و یا هر کاری که نیاز به هوشیاری دارد، انجام ندهید تا زمانی که به صورت ایمن قادر به انجام آن باشید. در صورت استفاده از ماری جوانا (Cannabis) به پزشک خود اطلاع دهید.
- سالمندان ممکن است نسبت به عوارض جانبی مصرف این دارو به ویژه سطح بالای پتاسیم حساس باشند.
- در دوران بارداری، این دارو فقط باید در شرایطی که به وضوح به آن نیاز باشد، مورد استفاده قرار بگیرد. در مورد خطرات و فواید مصرف آن با پزشک یا داروساز خود مشورت کنید.
- این دارو به شیر مادر منتقل می شود، اما آسیب رساندن این دارو به کودک شیرخوار نامحتمل است. قبل از شیردهی با پزشک خود مشورت کنید.
تداخلات دارویی اسپیرونولاکتون
- تداخلات دارویی ممکن است باعث تغییر رفتار داروهای شما یا افزایش خطر ابتلا به عوارض جانبی جدی شود. این مطلب شامل تمام تداخلات احتمالی این دارو نیست. فهرستی از تمام محصولاتی که استفاده می کنید (از جمله داروهای تجویزی، داروهای غیر تجویزی و محصولات گیاهی) را تهیه کنید و آن را با پزشک یا داروساز خود به اشتراک بگذارید. بدون مشورت با پزشک، مصرف این دارو را شروع یا متوقف نکرده و دوز آن را تغییر ندهید.
- برخی از محصولاتی که ممکن است با این دارو تداخل داشته باشند، عبارتند از: لیتیوم، داروهایی که ممکن است سطح پتاسیم در خون را افزایش دهند (مانند آمیلوراید، سیکلوسپورین، اپلرنون، تاکرولیموس، تریامترن، قرص های ضد بارداری حاوی دروسپرینون).
- برخی از محصولات حاوی موادی هستند که می توانند سطح فشار خون را افزایش داده یا تورم را وخیم تر کنند.
- در مورد تمام داروهایی که مصرف می کنید، به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید و از آنها بپرسید که چگونه می توانید به طور ایمن از آنها استفاده کنید (خصوصا داروهای سرفه و سرماخوردگی، داروهای کمک کننده رژیم غذایی، داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن).
- این دارو ممکن است با تست های آزمایشگاهی خاصی (مانند دیگوکسین یا سطح کورتیزول) تداخل داشته باشد، که ممکن است باعث نتایج آزمایش نادرست شود. اطمینان حاصل کنید که پرسنل آزمایشگاه و تمام پزشکان از مصرف این دارو توسط شما اطلاع دارند.
اوردوز اسپیرونولاکتون
اگر کسی اوردوز کرده و یا علائم جدی مانند بیهوشی یا مشکلات تنفسی دارد، با 115 تماس بگیرید.
تذکر
- این دارو را با دیگران سهیم نشوید.
- آزمایشات و یا تست های پزشکی (مانند عملکرد کلیه یا کبد، سطح مواد معدنی موجود در خون مانند پتاسیم) باید بطور دوره ای انجام شود تا پیشرفت یا نظرات بر عوارض جانبی بررسی شود. برای جزئیات بیشتر با دکتر خود مشورت کنید.
- اگر این دارو را برای مشکل فشار خون بالا مصرف می کنید، تغییر در سبک زندگی مانند برنامه های کاهش دهنده استرس، ورزش و تغییر رژیم غذایی ممکن است اثربخشی این دارو را افزایش دهد. با پزشک یا داروساز خود در مورد تغییر سبک زندگی که می تواند به نفع شما باشد، صحبت نمایید. در هنگام مصرف این دارو، فشار خون خود را به طور مرتب بررسی کنید. با پزشک خود مشورت کرده و بیاموزید که چگونه سطح فشار خون خود را کنترل کنید. پس از اندازه گیری ها، پزشک خود را از میزان فشار خون خود مطلع کنید.
دوز فراموش شده دارو
اگر مصرف یک دوز را فراموش کرده اید، آن را هر زمان که به خاطر آورید، مصرف کنید. اگر تقریبا زمان مصرف دوز بعدی فرا رسیده است، دوز فراموش شده را مصرف نکنید. دوز بعدی را مطابق با برنامه زمانی عادی آن مصرف کنید. هرگز دو دوز را به طور هم زمان برای جبران دوز فراموش شده مصرف نکنید.
نگهداری از دارو
- دارو را در دمای اتاق و به دور از نور و رطوبت نگهداری نمایید. آن را در حمام نگهداری نکنید. تمام داروها را از دسترس کودکان و حیوانات خانگی دور نگه دارید.
- آنها را جهت دور ریختن در داخل چاه دست شویی یا فاضلاب نریزید، مگر اینکه در دستورالعمل دارو این گونه نوشته شده باشد.
- این دارو را زمانی که تاریخ انقضاء آن گذشته و یا دیگر قصد استفاده از آن را ندارید، به درستی دور بریزید. با داروساز یا شرکت دفع زباله های محلی برای چگونگی روش های بی خطر دور ریختن دارو مشورت نمایید.
منبع: webmd